2017 оны 07
дугаар сарын 01-ны өдрөөс \”Зөрчлийн хууль” гэх хууль хэрэгжиж эхэлнэ. Гэвч ямар
учиртай хууль хэрхэн хэрэгжих гэж байгаа талаар иргэд олон нийтэд ямар ч
мэдлэг, мэдээлэл алга байна. Нийгэмд \”Зөрчлийн”
гэж нэрлээд буй энэ хууль хэрэгжиж эхэлснээр эерэг сөрөг олон хандлагыг дагуулж
байгаа юм. Тухайлбал, хүчин, хүн амь, авлигын хэрэгт холбогдож, ял шийтгүүлсэн
хүмүүс энэ хууль хэрэгжиж эхэлснээр суллагдаж магадгүй болчихоод байна. Гэтэл
нөгөө талдаа гудамжинд ёс бус аашилж, нус цэрээ хаясан хүнийг торгох тухай
заалт байгаа нь дэмжлэг авч байгаа.
Ер нь энэ хууль
хэрэгжиж эхэлснээр цагдан хорихоос бусад төрлийн шийтгэлүүдийг ахиу ашиглах юм
байна гэх ойлголтыг өгөөд байгаа. Гэвч өнөө маргаашгүй хэрэгжих энэ хуулийн
талаар иргэдэд ямарч мэдлэг, мэдээлэл алга байгаа нь сөрөг хандлага дагуулах
боллоо. Мөн гудамжинд
шүлсээ хаясан хүнийг, тээврийн хэрэгсэл жолоодох үедээ гар утсаар ярьсан жолоочийг,
иргэний үнэмлэх, бичиг баримтаа барьцаанд тавьсан этгээдийг хэн шийтгэж, хэн
хариуцлага тооцох вэ гэдэг тун бүрхэг.
Мэдээж, олон
нийтийн болоод хэв журмын цагдаа нарт энэ үүрэг ноогдох байх. Гэвч тэд хэн
шүлсээ хаях нь вэ гээд иргэн бүрийг харж, сонжоод явах завтай хүмүүс мөн билүү.
Энэ талаас нь уг хуулийг харвал түүхий, хийсвэр хууль байна гэж ойлгогдож
байна. Тун ойлгомжгүй, тодорхой биш. Тэгээд ч хэрэг бүртгэл, мөрдөн шалгах явцад
иргэд олон нийт хохирч болохуйц асуудлууд маш их байна.
Жишээ нь иргэний
зорчих эрхийг хязгаарлана гэж заалт байгаа. Яаж, хаана, хаагуур явахыг нь
хязгаарлах вэ. Эсвэл гэрт нь хорих гээд байгаа хэрэг үү. Мөн хорихоос бусад
төрлийн ял шийтгэл гэдэгт ихэнх нь торгуулийн арга хэмжээнүүд багтсан байна.
Тэгээд тооцох нэгжийг хэд дахин нэмэгдүүлсэнтэй тэнцэх хэмжээгээр торгоно гээд
заачихаж. Иргэд ядуу, олсон орлого нь идэхээсээ давж чадахгүй байгаа энэ үед
хэд дахин нэмэгдүүлсэн торгууль яавч сайн арга хэмжээ биш санагдах юм. Энэ
мэтчилэн \”Зөрчлийн” хуультай холбоотой эргэлзээ төрүүлэх асуудлууд их байна.
Тиймээс өнөө маргаашдаа амжиж хэрэгжүүлэх гэж яарахын оронд иргэд олон нийтэд
уг хуулийнхаа зорилго, ач холбогдлыг таниулж, мэдлэг мэдээлэл өгмөөр байх юм.
Ядаж л та шүлсээ хаячихвал 10 мянган төгрөгөөр торгуулна шүү. Яагаад гэвэл …
гээд л тайлбарлаад өгчихмөөр байна. Өөрсдөө интернет ухаад мэдээлэл олж авах ёстой байсан уу. Тийм боломжтой хүн Монголд хэд байгаа билээ. Сонгуулийнхаа дүнг ч цаг хугацаанд нь авч чадахгүй байгаа орны иргэд интернет ухаж мэдээлэл авна гэж юу байх вэ. Тиймээс иргэн бүрт энэ хуулиа таниул, сурталчил, сурга.
Үүний дараа
хуулиа хэрэгжүүлж, хариуцлага тооцож болно. Ер нь 7.1-нд энэ хууль хэрэгжиж
эхэллээ гэхэд шийтгэл ноогдуулсан этгээдийг гэрт нь хорих нөхцөл боломж, гадных
шиг гав гинж нь байна уу. Эсвэл нөгөө тамхины хууль шиг юм санаачилчихаад хэд
хоногийн дараа мартах гээд байна уу. Хууль баталж болно хөрсөн дээр хэрхэн буух
вэ гэдгийг нь хэрэгжүүлэхээсээ өмнө л судалдаг болчихмоор байна. Хэдэн цагдаа
нар дээрээ л ачаалал нэмчихлээ шүү дээ. Өөр ямарч шийдэл харагдахгүй байна.