Буун дуу тасхийн дуугарлаа. Хулгар шар намс хийх эгшинтэй зэрэгцэн би гэдэг хүн гүйн очиж, түүнийг пид хийтэл өшиглөж орхидог билээ. Хөөрхий тарвага эгшин зуур гэдрэг харан унаж, түүний шилнээс ч юм уу эсвэл хаа нэгтэйгээс зүүний сүвэгчээс томхон нүхээр цус урсан гарах агаад иймэрхүү юм үзэхээрээ нэг болсон би түүнийг алсхан байх майхан руугаа хөгшин хээр мориндоо ганзагалан бөг бөг хийтэл шогшуулна. Ингээд орой нь ах бид хоёрыг ганзаглаа дүүрэн ирэхэд манай хотньтхон тэр чигээрээ хөөр болон угтан авах бөгөөд бүрэнхийгээс арай өмнөхөн авчирсан хэдийгээ хуулж дуусахад аав:
-За нэг сайхан боодог хийнээ, хүүхдүүдээ чулуу түүх хэрэгтэй хэмээхэд хүүхэд бид нар зүг бүр тийшээ уралдан гүйдэгсэн. Боодог бол хүүхэд бидэнд ямар ч амттанаас дээдийн дээд нь билээ. Хүүхэд биднийг чулуу түүгээд ирэхэд аргалын гал хэдийнэ дүрэлзэн асах агаад өдрийн авчирсан хэдээс үлдсэн үс ноос барагтайхан бэсрэг биетэйгээс нь хоромын төдийд туламлан өвчиж ханатал улайссан чулууг туламны амсраар хийхэд хиншүү хярвас үнэртэн таатай санагдах агаад сонгино давс мэтийг дээр нь хийгээд амыг нь боож орхино.
Халуун гал өрвөлзөөд л, гуулин шар боодог болох мөч ойртсоор л түүний үс ноосыг хичээнгүйлэн хуйхлах нэгний магнайд хөлс дааварлаж гүрээний судас нь оволзох ажээ.
Хэзээ мөдгүй бэлэн болох боодогноос аль хэдийнэ өөрийгөө бэлдэж галын ойрхон ирээд том толгойгоо газар хаялан тухалж хамрынх нь нүхээр хааяа хааяа халуун агаар гарч орчныхоо шороог бяцхан бур бур бургиулан, сүүлээ хааяа хааяа хаялан байгаа хар нохой бол манай хөгшин Банхар билээ.Түүний амгалан бор нүд нь
– Наад идээнээс чинь ах нь олон жил хүртлээ гэх шиг ер бусын амарлингуй агаад түүний цаахна талд саахалт айлын Ядам гуайн хар гичий бас нэг бяцхан гөлөгний хамт хамар амаа долоолдон байлаа. Тэр хоёр Банхарын өмнүүр арай орж чадахгүй бөгөөд Банхарын ойролцоо ирэн ноололдон ноцолдох авч, өвгөн нохой тэднийг эс тоон хааяа нэг нүднийхээ булангаар хяламхийн харах агаад чихээ сэгсрэхээс өөр хөдөлгөөн үл хийнэ. Хоол хүлээгсэдийн дотор мөн л хэдэн шаазгай байх агаад нохдын нуруун дээр хааяа бууж тэдний уцаарыг хүргэнэ.
Алтан шаргал боодог ааг үнэрээ ханх тавин задрах мөчид айлын багачууд ч бүчин ирж махны таатай үнэр хорвоогоор нэг ханх тавьж атганд багтах халуун чулууг хүүхэд багачууд өөр хэн ч бай хэн хүнгүй л тосон авна. Хий хуйнд сайн хэмээн ярицгаах бөгөөд
– Аа лаалаа Ээ халцгай дэлцгий болон алаг чулууг алгандаа бөмбөрүүлж байхад тулманд ороогүй галын илчинд хонины халуун бөөр мэт шаргалтан улайссан нэгэн чулуу тэр чигээрээ байх агаад, хэн ч түүнийг тоож үл авна. Харин саахалт айлын сахилгагүй шар банди л бөөр мэт бөөрөнхий улаан чулууг аргаар аргаар аваад дүүгүүрийн чулууны оронд хурмастын элч хэдэн элээ шувуу руу идэш хоол болгон илгээж орхиход хоол олж идэх санаатай эргэлдэж байсан элээ шувуудын нэг нь түүнийг шүүрэн авсан бөгөөд халуун чулуу хөлөнд нь наалдаж хөөрхий шувуу
– Ээ халаг минь , Ээ халаг минь гэх шиг эр хонгор дуу хадаан холдон одоход хувиа авч цадсан ноход улаан хэл нь алд дэлэм унжин уухилан гэрлүүгээ цогиж байлаа.
Пүрэвчимэдийн Наранбаатар /Дулаан уул/ богино өгүүллэгийн номноос