Залуус, залуус л гэх юм. Яг
үнэндээ хэнийг залуус гэдэг бүлэгт хамааруулаад байна вэ.
харваад эргэн ирээгүй
алдарт залуу нас чамайг
дурсахгүй хэн байна вэ? хэмээн Бямбын Ренчин гуай
нэгэн цаг шүлэглэж байж. Мөн залуу насыг Ринчиний Чоймонын \”Залуу нас” шүлгээр
ч төлөөлүүлдэг. Түүний шүлэгт \”шувууны сүүдэр шиг дайраад өнгөрдөг залуус нас
минь” хэмээн тодотгосон байдаг.
Ер нь дайраад өнгөрсөн хүнд залуу нас гэгч
хоромхон төдий, агшин зуурын зүйл бололтой гэж ойлгогдож байгаа юм. Харин яг
одоо түүнийг туулж байгаа хүнд их адармаатай, урт цаг хугацаа юм шиг. За
тэгэхээр энэ ерөнхий ойлголтыг орхигдуулья.
Хүний насыг
хөгжлийн үе шатаар нь өндөр нас /80-аас дээш/, өтөл нас /60-80/, хижээл нас /45-60/, идэр нас /35-45/, залуу нас /25-35/, орь залуу нас /18-25/, өөлийхүү /13-17/ гэхчлэнгээр ангилж үздэг байна.
Эндээс 25-45
хүртэлх насыг \”залуу” гэдэг ангилалд багтааж ойлгож болохоор байгаа юм. Гэтэл
фейсбүүк хуудаснаа энэ насны хүн нэлээд ахимагтаа, бүр өвгөд, хөгшиддөө
тооцогдох жишээтэй. Харин улс төрд \”залуу” гэгдэх энэ насынхан балчир, нялх, \”бацаан”
гэж тооцогдоно. Өөрөөр хэлбэл фейсбүүкт байх хөгшчүүд
улс төрд орвол балчирдаа тооцогдоно гэж ойлгож болохоор байгаа юм.
Яахав фейсбүүк зэрэг сошиал ертөнцийг
хүүхдүүд, өсвөр насныхан ихээр ашигладаг учраас тэдэнд 25-45 хүртэлх насныхан \”хөгшин”
санагддаг байж болох л юм. Гэтэл \”бацаан” гэж гологдоод байгаагаас үзэхэд улс
төрийн насжилт нэлээд ахимаг бололтой юм. Ингээд л энэ \”бацаан” насыг давсны
дараа л жинхэнэ улс төрийн залуу болдог байх нь. Эндээс ажиглахад насны мөжлөгт
хижээл гэх ангилалд багтах эрхмүүд улс төрд \”залуу” гэх ангилалд байх нь тэр.
Уг нь залуу насыг эрч хүч, үр бүтээлээр
төсөөлдөг. Харин улс төрд шал эсрэгээрээ. Тэд эрч хүч, үр бүтээл бус олсон
мэдлэг, хуримтлуулсан туршлагаар нь насыг тогтоодог аж. Тэгэхээр мэдлэг,
туршлага их хуримтлуулах тусам л улс төрдөө улам л залуужаад байх нь гэж бас
ойлгочиход буруудах юу байхав.
Тиймээс л аль хэдий нь 60 давж насласан
хүнийг залуу, мэдлэг туршлагатай боловсон хүчин гэж үнэлэх нь бий. Жишээ нь
сайхан нэг нэвтрүүлэгт оролцосон Дарь Сүхбаатар гуайг \”Мэдлэгтэй, сайхан
залуусын нэг” хэмээн тодорхойлон бичжээ. Ардчилалыг байгуулцаж явсан энэ хүн \”залуу”
гэдэг ангилалд орчихоор мань мэт нь өөрсдийгөө хүүхэд юм байна гэж голохоос ч
яах билээ дээ.
Эндээс нөгөө ахмадын холбооны Баасан
гуай, УИХ-ын гишүүн Д.Дэмбэрэл /ажлаасаа хоцордог нь биш шүү/ нарыг залууд
тооцоод, Н.Энхбаяр Ц.Элбэгдорж, Э.Бат-Үүл, С.Батболд, С.Баяр нарыг алгасч,
тэднээс доошх нь балчир үедээ хамаарчих гээд байх шиг. Хадан гэртээ оччихгүй л
бол улс төрд залуугаараа дуудагдсаар байх нь байна шүү дээ. Яамаар ч юм. Залуусын үе хэзээ мултрах бол.
Гэж байтал дараагийн үед дахиад л хижээл насны залуус … буурал үстэй залуусын
цуваа хөвөрсөөр л байх нь дээ. Бүү мэд би лав фейсбүүкт аль эрт булшлагдчихсан.
Гэтэл улс төрд болохоор цаг нь арай л болоогүй байна гэх юм. \”Таяг тулсан хөгшин\” миний бодож, зорьж тэмүүлж байгаа хэрэгжүүлж чадахгүй л байна шүү дээ.