Эдийн засгийн ил тод байдлын
тухай хууль батлагдаж, хэрэгжсэнээр нууж байсан 20 их наяд төгрөгийн хөрөнгө ил
болоод байгааг албаныхан мэдээллээ. Энэ юу гэсэн үг вэ. Монгол Улсын 4-5 жилийн
төсвийн орлогоос давсан их хөрөнгө иргэдийн \”гудсан дор” нуугдаж байсан. /жилийн
төсвийн орлого 6.9 их наяд төгрөг/
Ёстой л \”алтан дээр суусан
гуйлгачид” хэмээн гадныхан биднийг тун оновчтой хэлсэн байгаа юм шүү. Бүхэл
бүтэн улсын таван жилийн орлогыг \”байхгүй” гээд л нууж, бидэнтэйгээ адил хоосон
царайлж явсан зарим иргэдийг бодохоор л гомдол төрөх шиг.
Уг нь хуульд зааснаар эдгээр
хөрөнгүүд ил байх ёстой байв. Гэвч мөрөө хавчиж, толгойгоо сэгсэрсээр лениний
музейн дайтай \”хураалгаастай мөнгөн дэвсгэрт” шиг хэмжээний хөрөнгийг нуучихсан
байна гээд бод доо. Энгийнээр л 20 их наяд төгрөг ямар байх вэ гэдгийг
дүрсэлсэн юм. Яг үнэндээ ямар хэмжээтэй байдгийг нь хэлж мэдэхгүй юм. Манай
төвбанкинд ч тийм хэмжээний дэвсгэрт байхгүй биз. Харин иргэдийн гудсан дор бол
байжээ. Түүнийг нь эдийн засгийн ил тод байдлын тухай хууль баталж, хураахгүй,
нөхөж татвар оногдуулахгүй, ял шийтгэл тооцохгүй гэж гуйж, гувшиж байж л ил болголоо.
Ил болсон ч бидэнд нэг их
ашигтай зүйл биш л дээ. Дээр хураахгүй, татвар ноогдуулахгүй гэж амлалт өгсөн
гэдгийг дээр дурьдаагүй юу. Зүгээр л бидний Монголчууд ямар баян хүмүүс байдаг
вэ гэдгийг л энэ хуулиар харуулах гэсэн байх.
Тэгвэл албаныхан иргэдийг
шалгаж, нуусан хөрөнгийнх нь талаар мэдээ, мэдээлэл авч дууссан. Одоо төрийн
албан хаагчид руу орж байна гэсэн мэдээллийг өглөө. Тэдний \”гудсан дор” юун 20
их наяд. Хааны сан хөмрөг ч байж мэдэх юм шүү. Ямартай ч Эдийн засгийн ил тод
байдлын тухай хуульд Хөрөнгө орлогоо мэдүүлдэг 40 гаруй мянган төрийн албан
хаагч хамрагдаагүй байгаа гэдгийг хэллээ. Тиймээс тэднийг болон тэдний ард байж
болох 200 гаруй мянган хүнийг энэ хуульд хамруулж, нуусан хөрөнгийг нь ил
болгохоор төлөвлөж байгаа гэдгийг Худалдаа аж үйлдвэрийн танхим Засгийн
газартай тодорхой түвшинд ярилцаж байгаа аж.
Энэхүү яриа, хэлэлцээр хэзээ
дуусч эрх мэдэлтнүүдийн хөрөнгө хэзээ ил болохыг хэлж мэдэхгүй нь. Гэхдээ 20 их
наядаас хэдэн дахин илүү үр дүн гарах болов уу гэж таамаглаж байна. Магадгүй
ихэнх хөрөнгө Монголд бус гадны аль нэг офшер бүсэд хэн ч халдахааргүйгээр
нууцлагдсан байж ч мэдэх юм.
Энэ бүгдийн дараа Монголчууд
бид их л амин хувиа хичээсэн хүмүүс юм даа гэх ганц л ойлголт бий боллоо. Улс
эх орон нь ядарч, сульдаж, эдийн засаг нь доройтож, дампуурлаа зарлаж, өр
зээлэнд баригдчихаад байхад иргэд нь асар их хөрөнгө нуугаад л мөрөө хавчаад л
ядуу хүний дүрд тоглоод л явж байсан байх нь байна шүү дээ. Ийм иргэдтэй улс
яаж ч хөгжих билээ дээ. Бидний ам хуурайгүй муулдаг Солонгосчууд чинь ээмэг
бөгжөө тайлж өгөөд л улсаа эдийн засгийн хямралаас гаргаж байсан гэдэг. Хэзээ мөдгүй
живж мэдэх Япон улсын иргэд өөрийн эрх ашгаас илүүтэй улс бодож хөдөлмөрлөдөг
учраас дэлхийд тэргүүлэгч гүрэн байсаар л байна. Харин манайхан хувиа хичээсээр
л… хол явна даа, хол явна
Амар