Гоо сайхантай холбоотой арьсны 10 баримт

2. Сэвх нь өсвөр насанд илүү олонтaa гарч, харин 30 нас гэхэд бараг алга болдог. Сэвх харладаг нь санамсаргүй хэрэг бишээ. Зарим жирэмснээс тогтсон сэвх нийтлэг эмэгтэйчүүдэд гардаг. Сэвх байгаа нь хүний биед гэрлээс хамгаалдаг нөсөө /пигмент/ болох меланины хэмжээ буурч байна гэсэн хэрэг.

Өөрөөр хэлбэл сэвхтэй арьс нь хортой хэт ягаан туяанд хамгийн эмзэг юм. Тиймээс хамгаалалтын тос түрхэж, хэтэрхий задгай хувцас өмсөхөөс зайлсхийж байхыг сэвхтэй хүмүүст зөвлөдөг байна.

3. Арьсны судасны систем нь биед эргэлдэж буй нийт цусны гуравны нэг буюу 1,6 литрийг агуулж байдаг. Хялгасан судасны байдал (өргөссөн юмуу нарийссан) болон тэдгээрийн байрлалаас арьсны өнгө бас шалтгаалдаг юм.

4. Духан дээр батга гарах нь хоол боловсруулах болон ходоод – гэдэсний замын асуудал байгааг гэрчилнэ, харин эрүүн дээр батга үүсэх нь гормоны үйл ажиллагаа алдагдсаныг харуулж байгаа хэрэг. Бие эрүүл биш байгаа дохиог арьс өгдөг юм. Тиймээс, хэрвээ өсвөр нас өнгөрч, харин нүүрэн дээр тууралт үүсээд байгаа бол, ид шидийн тос авахаар гоо сайхны барааны дэлгүүр рүү биш, харин эмчид очвол зохино.

5. Арьс нь хамгаалах, амьсгалах, шингэнийг гадагшлуулах, дулааны солилцоог хангах (дашрамд дурдахад, 36,6 градусыг гадна талд хэвийн температур гэж үзэж болно, харин биеийн дотор 37-38 градуст хүрдэг), мэдрэх, шингээх, цэвэрлэх, төлжих зэрэг олон үүрэг гүйцэтгэдэг.

6. Насжихын хэрээр арьсны эсүүд улам удаан шинэчлэгддэг бөгөөд тодруулбал шинэ төрсөн хүүхдийнх 72 цаг тутамд, харин 16-25 хүртэлх насны хүмүүст 28-30 өдөрт ганц удаа л шинэчлэгддэг байна. Гоо сайхны хэрэгсэл аль хэр хурдан үйлчлэх нь чухамхүү үүнээс шалтгаалдаг.

7. Насанд хүрсэн хүний арьсан дээр дунджаар 30-100 хүртэл мэнгэ байдаг, гэхдээ эдгээрийн тоо нь 400-гаас давж болдог. Британийн эрдэмтэд үүнийг биеийн хөгшрөх хурдтай холбоотой хэмээн үздэг байна. Судалгааны дүнгээс үзвэл, мэнгэний тоо нь эс хуваагдах бүрийд цөөрдөг хромосомын төгсгөлийн хэсэг болох телеметрийн урттай тэнцүү байдаг ажээ. Олон мэнгэтэй хүмүүс насны элдэв өвчнөөр цөөн өвчилдөг гэсэн таамаглал байдаг.

8. Хамгийн зузаан арьс хөлний уланд байдаг бөгөөд 0,5 см юм.  Хамгийн нимгэн нь зовхи болон чихний хэнгэргийн хөндийд байх бөгөөд 0,5 мм болон үүнээс нимгэн байна. Хумс, үс нь мөн арьсанд хамаардаг бөгөөд эдгээрийг арьсны дайвар гэж үздэг.

9. Арьсны толигор чанар нь холбогч эдийн байдлаас шалтгаалдаг. Залуу биед холбогч эдийн эсүүд мушгиралдсан, ингэснээр арьсны гадаргуу нь илүү татагдсан, толигор байдаг байна. Насжихын хэрээр тэжээлийн дутагдал, муу уснаас болоод холбогч эдийн эсүүд хүнд металлаар дүүрэн, унжиж, харин арьсны чангарал мууддаг. Арьсны чангарлыг сайжруулах хамгийн үр нөлөөтэй арга нь буцлаагүй, харин савласан ус ууж эхлэх, хоолны дэглэмээ өөрчлөх явдал мөн. Агшин зуур үр дүнд хүрнэ хэмээн хүлээх хэрэггүй. Биед үзүүлж буй аливаа нөлөөллийн үр дүн нь арьсан дээр бусдаас хожуу илэрдэг. Амьдралын хэв маяг, хоолны өөрчлөлт нь нэг, хоёр сарын дараа л арьсан дээр илэрнэ.