Чингис хааны билэг сургаалаас…

 

Чингис хаан айлдруун:

 

Алд биеэ засахуйн
эрдэмд
Аги
балчираасаа хичээгтүн
Алд
биеэ засахуйн билиг
Ахас
ихсээ хүндлэхээс эхэлмүй

Эцгээ хүндэлж
Эхээ
ачилж
Эрхийг
цээрлэн
Эрдэмд
хичээж
Биеэ засагтун

Аргал түүж хурга
хариулах
Алд
биеэ засахуйн нэгэн билиг
Агт
манаж, ан авд мордох
Аж
төрөн хатуужихуйн эрдэм

Балчир бага наснаас
Биеэ
засан хүмүнжигтүн
Хүмүнжиж
эс чадваас
Хүмүн
болж үл чадмуй

Хойчис мину
Нойронд
сэргэг
Нөхөрт
үнэнч
Үг мэргэн
Үйлс шударгуу
Хүмүн болтугай

Биеэ мэдвэл
Хүмүн
болмуй
Би-гээн
танивал
Ухаан
суумуй

Өөрийн зөвийг
Нотолюу
гэвэл
Өрөөлийн
зөвтэй
Жишин
шинжигтүн

Өөрийн гэмийг
Мэдсү
гэвэл Өрөөлийн үгийг
Хүлцэн
сонсогтун

Гэм бурууг
Зэмлэн
хэлэгч
Гэмтэн
бус
Нөхөр
буюу

Гэм бурууг
Зөвшөөн
дагагч
Нөхөр
бус
Хорлогч
буюу

Өлсөхөөс өрсөж
Хүнсээ
базаа
Өгүүлэхээс
өрсөж
Үгээ
сонж

Ухвар сайн хүмүн
Уужуу
гүн ухаант аж
Ухвар
мөчид хүмүн
Уйтан
охор ухаант аж

Өөрийн алдас гэмийг
Бусдаас
асуун мэдтүгэй
Төр
засах ёсонг
Сэцдээс
асуун суртугай

Биеийн бөхөөр
Нэгийг
дийлмүй
Билгийн
бөхөөр
Мянгыг
дагуулмуй

Хөх монголын
Гагц
оор (язгуур) хүмүн
Харь
аравтай
Хайнцах
(тэнцэх) ахул

Хаана ч үл цөөдмүй

Бие баатар бөгөөс
Нэгэн
үеийн баатар буюу
Билиг
баатар бөгөөс
Түмэн
оны баатар буюу

Эр хүмүн биеэ
Эдээр
чимснээс
Эрдмээр
чимэх дээр
Эхнэр
хүмүн биеэ
Эрдэнэсээр чимснээс
Эрхэм ёсоор чимэх дээр

Нас нэмэвч
Ухаан
эс сууваас
Бие
өсөвч
Билиг
эс сурваас

Хөхрөхүй дор гутамшиг
Хөрсөт дээр шившиг

Хүмүнжин биеэ засахад
Хэзээ
ч үл эртэдмүй

Ухаантан эрдэм сурахад
Хэзээ ч үл балчирдмуй

Төрөлхийн тэнэг хүмүн
Төгсөтлөө
үл засармуй
Эрхийн
тэнэг бэрх хэдүй ч
Эртнээс
хичээвэл засармуй

Бэрхээс
шантрах хүмүн
Зориг
мохоогийнх буй за
Сурахаас
халширах хүмүн
Билиг
мохоогийнх буй за

Хөвүүн хэдүй
Шил
сайтай ч
Эрхэм
ёсон үгүй бол
Хүмүн
эс болмуй

Хүмүн хэдүй
Сэцэн
төрөвч
Сурахаас
ангид
Мэргэн
үл болмуй

Сумны мөс хэдүй
Шулуун
боловч
Они
өднөөс ангид
Харваж
үл болмуй

Эрдэм сураад
Эс
хэрэглэх ахул
Их
ёсыг мэдээд
Өөрөө
эс дагавал
Хөсөр хэвтэх
Өгөр яс мэт буюу

Хүмүн хэдүй олон боловч
Сэцэн
мэргэн ганц хоёр
Хөлөг
хэдүй олон боловч
Хурдан
шандаст нэн ховор

Ухаан уйтан хэмээн
Биеэ
бүү чамла
Ухаант
мэргэдээс сурвал
Билиг
ухаан саруусмуй

Эрдэх бярдах
Баатар
бусыг мэдэгтүн
Эрхлэх
цэнгэх
Жаргал
бусыг санагтун

 

\”Чингис хааны билэг сурггаал\” номоос ишлэв

 

Үндэстэн агентлаг