1963 онд Энэтхэг, Хятад хоёр улс газар
нутгийн асуудлаар маргалдаж, мөргөлдөөн бий болсон. Энэ үеэр олон Хятад
цэрэг Энэтхэгийг зорьсон байдаг. Тэдний нэг бол Wang Qi. Гэвч
Wang Qi Энэтхэгийг
зорьсон Хятад цэргүүд шигээ нутаг буцаж чадаагүй байна.
Учир нь тэрээр 1963 онд хэрэгжсэн
ажиллагааны үеэр Энэтхэгийн талд баривчлагдаж, үүнээс хойш 50 гаруй жил тус
улсад амьдарч байгаа аж. Энэ талаар BBC телевиз нэвтрүүлэг хийсэн байна. Нэвтрүүлгийн үеэр Wang Qi өөрийн төрсөн дүүтэйгээ
холбогдсон ч \”Би түүнийг сайн танихгүй байна. Бид маш их хөгширчээ. Гэхдээ амьд
байгаа нь сайн хэрэг” хэмээн хэлсэн байна.
Wang
Qi
эх орондоо буцаж чадалгүй, энэтхэг улсад 50 гаруй жил амьдарч байгаа шалтгаанаа
\”Тухайн үед намайг тагнуулч хэмээн баривчилж, байцаалт авч, мөн бичиг
баримтуудыг маань хураан авч, долоон жил шоронд хорьсон. Гарч ирээд нутаг буцах
гэж олон удаа хандсан боловч Энэтхэгийн хууль хүчний байгууллагаас татгалзсан
хариулт өгсөөр байсан. Хүн л болсон хойно өлсөхгүйн тулд ажил хийж, олон ч найз
нөхөдтэй болсон. Ингэж яваад энэтхэг бүсгүйтэй танилцаж хуримаа хийсэн. Анхдаа
бид бие биенээ юу яриад байгааг ойлгодоггүй байлаа. Би юм ярьж тэр минь зүгээр
л сайхан инээмсгэлэдэг байв. Одоо бол асуудал байхгүй. Гурван хүүхэдтэй болж ач
зээ нараа тойруулаад өнөр өтгөн хамтдаа сайхан өтөлж байна” гэж ярьжээ.
2013 онд Хятадын Элчин сайдын яамнаас Wang Qi-д гадаад паспорт гаргаж өгсөн байна. Гэвч
ээжийгээ нас барахаас өмнө очиж уулзаж чадаагүй дээ тэрээр одоог хүртэл
харамсаж явдаг талаараа ярьсан байна. Сэтгүүлч түүнээс \”Та одоо эх орон руугаа
буцах уу, Хятад улс даа амьдрах уу” гэж асуухад тэрээр \”Хятад улсад миний төрөл
төрөгсөд амьдран суудаг. Гэвч Энэтхэгт миний гэр бүл, үр хүүхдүүд минь байна.
Тиймээс би Энэтхэг улсыг өөрийн хоёр дахь эх орон гэж боддог. Энэтхэгийг орхих
бодол байхгүй” гэж хариулжээ.
Wang
Qi одоо 80 настай. Эх орноосоо 26 настайдаа гарч 54 жил Энэтхэг улсад
дайны хоригдол болон амьдарч байна.
Д.Энх
Үндэстэн агентлаг