Эрдэнэт үйлдвэрийн 49 хувьтай холбоотой асуудлаар шүүхийн урьдчилсан хэлэлцүүлэг Сүхбаатар дүүргийн эрүүгийн хэргийн анхан шатны шүүхэд болж, өнөөдөр шийдвэрээ гаргалаа.
Сүхбаатар дүүргийн ЭХАШШ шүүгч Д.Дарьсүрэн “Нэр бүхий 20 яллагдагч болон хоёр хуулийн этгээдэд холбогдуулж Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн холбогдох зүйл заалтад заасан гэмт хэрэг үйлдсэн гэм буруутайд тооцуулахаар яллах дүгнэлт үйлдэж, шүүхэд шилжүүлсэн. Хэргийн оролцогч нараас урьдчилсан хэлэлцүүлгийн шүүх хуралдаан хийлгэх хүсэлт гаргасны дагуу хэлэлцүүлгийн хуралдааныг зарлаж, шүүх хэргийг хянан хэлэлцээд шийдвэрээ гаргаж байна.
Эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн холбогдох заалтыг үндэслэн нийслэлийн прокурорын газраас нэр бүхий 22 яллагдагчид холбогдуулж, яллах дүгнэлт үйлдэж ирүүлсэн. Хэргийг нэмэлт мөрдөн шалгах ажиллагаа хийлгэхээр прокурорт буцаан шийдвэрлэлээ.
Яллагдагч нарт авсан таслан сэргийлэх арга хэмжээнүүдийг хэвээр үлдээж байна. Энэ шийдвэрийг эс зөвшөөрвөл ажлын тав хоногт багтаан прокурор эсэргүүцэл бичиж, бусад оролцогч нар гомдол гаргах эрхтэй.
Шүүхээс хэргийг прокурорт буцааж буй үндэслэл нь хэргийг буруу тусгаарласан, шүүх хуралдааны шатанд нөхөн гүйцэтгэх боломжгүй мөрдөн шалгах ажиллагаа хийлгэх зайлшгүй үндэслэл тогтоогдсон. Яллагдагч нарын гэм бурууг эцэслэн шийдвэрлэх боломжгүй нөхцөл байдал тогтоогдлоо.
Хэрэгт авагдсан баримтуудыг судалж үзлээ. 2023 онд үйлдэгдсэн яллах дүгнэлтээр яллагдагч Эрдэнэбат, Болор, Орхон, Пүрэвтүвшин нарыг Эрдэнэт үйлдвэр компани болон Монголросцветмет компанийн 49 хувийн энгийн хувьцааны өмчлөх эрхийг хууль бусаар шилжүүлсэн буюу эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 22.1.2-т заасан гэмт хэргийг Элбэгдорж, Сайханбилэг,Эрдэнэбилэг, Мөнхбаатар нартай бүлэглэж үйлдсэн гэж яллах дүгнэлт үйлдэж, шүүхэд шилжүүлсэн байгаа.
Яллагдагч Элбэгдорж, Сайханбилэг, Эрдэнэбилэг, Мөнхбаатар нарыг мөрдөн шалгах ажиллагааны явцад оргон зайлсан үндэслэлээр холбогдох хэргүүдийг тусгаарлаж, шилжүүлсэн.
Баримтуудыг судалж үзэхэд 2021 оны прокурорын тогтоолоор яллагдагч Сайханбилэгт холбогдох хэргийг, 2022 оны прокурорын тогтоолоор Мөнхбаатарт холбогдох хэргийг, 2023 оны прокурорын тогтоолоор Эрдэнэбилэгт холбогдох хэргийг тус тус үндсэн хэргээс нь тусгаарласан шийдвэрүүд хэрэгт авагдсан байна.
Прокуророос хэргийг тусгаарлахдаа эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 29.2.2 дахь хэсгийн гуравт зааснаар хэргийг тал бүрээс нь хянан шийдвэрлэхэд саад болохгүй үндэслэлээр нэр бүхий яллагдагч нарт холбогдох хэргийг тусгаарлан шийдвэрлэсэн байна. Шүүхээс прокурорыг үндэслэл бүхий шийдвэр гаргаж чадаагүй гэж үзсэн.
Тодруулбал Эрдэнэбилэг гэдэг хүнд холбогдох хэргийг тусгаарласнаар бусад яллагдагч нарт холбогдох хэргийг шийдвэрлэхэд ямар бодитой саад учрахгүй гэж үзсэн үндэслэлээ тогтоолд заагаагүй.
Эрдэнэтийн 49 хувийн энгийн хувьцааг худалдан авахтай холбоотой асуудал шүүхээр нэг удаа шийдвэрлэгдэж, гурван шатны шүүхээр хянагдаад өнөөдрийн байдлаар хүчин төгөлдөр шүүхийн шийдвэрээр нэр бүхий яллагдагч нарт холбогдох хэргийг тусгаарлан шүүхэд шилжүүлээгүйгээс үндсэн хэргийг шийдвэрлэх боломжгүй нөхцөл байдал үүсэж буйг дүгнэсэн байгаа.
Анхан шатны шүүхийн тогтоолыг хүчингүй болгож, нэмэлт мөрдөн шалгах ажиллагаа явагдаж байх шатанд Дарханы төмөрлөгийн үйлдвэр болон Хөтөлийн цемент шохойн үйлдвэрийн хувьчлалтай холбоотой хоёр хэрэг үндсэн хэрэг дээр нэгтгэгдэж ирсэн. Ингэж ирэхдээ Эрдэнэбилэгийн үйлдсэн хэд хэдэн гэмт хэргийг нэгтгэх шаардлагатай үндэслэлээр нэгтгэсэн байгаа. Хэрэг хянан шийдвэрлэх ажиллагааны явцад дахиад энэ хүний үйлдлийг тусгаарлаж байгаа нь гурван хэрэгт холбогдсон нэр бүхий 20 гаруй яллагдагчид холбогдох хэргийг эцэслэн шийдвэрлэх, хэргийн бодит байдлыг тогтоох, хэргийн баримтад хууль зүйн дүгнэлт хийх боломжгүй нөхцөл байдлыг үүсгэж байна.
Нэр бүхий яллагдагч нарт холбогдсон хэргийг тусгаарласнаар эдгээр хүмүүсийн асуудлыг шийдвэрлэх боломжгүй гэдэг үндэслэлээр прокурорт буцаалаа.
Мөн Уранчимэгт холбогдох хэргийг тусгаарласан нь буруу гэж дүгнэсэн. Хэрэгт авагдсан баримтаар Уранчимэгийг АТГ-т хоёр зүйл хэсэгт зааснаар мөрдөн шалгах ажиллагаа явагдаж байгаа нь тогтоогдсон. Уг хүний нэг хэргийг энэ хэрэгт нэгтгээд бусад хэргийг тусгаарлаж байгаа нь яллагдагчийн эрх зүйн байдалд нөлөөлөхүйц байдал тогтоогдож байгаа үндэслэлээр прокурорт буцааж байна” хэмээн захирамжийг танилцууллаа.