Нийслэлийн Сүхбаатар дүүргийн Хөдөлмөр халамж үйлчилгээний 5-р хороо хариуцсан мэргэжилтэн Ж.Агиймаатай ярилцлаа.
-Улиран өнгөрч буй 2017 онд танай хөдөлмөр халамжийн үйлчилгээний хэлтэс хэр үр бүтээлтэй ажилласан бэ?
– Энэ 2017 онд манай Сүхбаатар дүүргийн хөдөлмөр халамж үйлчилгээний хэлтэс маш үр бүтээлтэй сайн ажиллаа. Өнгөрсөн хугацаанд манай хөдөлмөр халамжийн хэлтсээс олон төсөл хөтөлбөрүүдийг хэрэгжүүлсэн. Эдгээрээс заримыг нь дурьдвал \”Нийтийг хамарсан ажлын төсөл хүлээж авах зар”, \”Гэртээ харих зам”, \”Залуучуудын хөдөлмөр эрхлэлт”, \”Гарааны бизнесийг дэмжих хөтөлбөр”, \”Ажлын байрыг дэмжих хөтөлбөр” \”Хөгжлийн бэрхшээлтэй иргэний хөдөлмөр эрхлэлтийг дэмжих хөтөлбөр” зэрэг олон төсөл хөтөлбөрүүдийг хэрэгжүүлж ажиллаа. Эдгээр зорилт хөтөлбөрийн хүрээнд бид хөдөлмөр халамжийн үйлчилгээг иргэдэд шуурхай, хүртээмжтэй, чанартай хүргэхээр зорьж ажиллаж байна. Мөн орон даяар явагдсан амьжиргааны түвшний судалгаанд дүүргийн нийт өрхийн 92.3 хувь хамрагдсан. Уг судалгаанд хамрагдсан нийт өрхүүдийн амьжиргааны түвшинг 20 бүлэгт хувааж тодорхойллоо. Хамгийн бага хэрэглээтэй өрх, хүн ам буюу 1-р түвшний өрхөд халамжийн үйлчилгээ, хүнсний эрхийн үйлчилгээнд хамруулах судалгааны үр дүнг илүү боловсронгуй болгох тал дээр анхаарч ажиллаж байна.
-Сүхбаатар дүүрэг \”Хөдөлмөрийн тухай хуул”-ийн хэрэгжилтийг хангаж ажиллах талаар ямар ажлуудыг хийж хэрэгжүүлэв?
-Манай хөдөлмөр халамж үйлчилгээний хэлтэс өнгөрч буй 2017 онд энэ чиглэлээр нэлээд олон төсөл хөтөлбөрүүдийг хийж хэрэгжүүлсэн. Үүнээс заримыг нь дурьдаж болох юм. Жишээ нь \”Ажлын байрыг дэмжих хөтөлбөр”-ийн хүрээнд бүлгийн зохион байгуулалттайгаар хүнсний ногоо тариалах арга хэмжээг зохион байгууллаа. Энэ хүрээнд уг арга хэмжээнд хамрагдах 80 иргэнийг 20 хороонд хуваарилан 1,2,4,6 –р хороодоос бусад нийт 76 иргэнийг хамруулхаар болж холбогдох бичиг баримтыг Нийслэлийн хөдөлмөр эрхлэлтийн газарт хүргүүлсэн. Энэ дагуу 20 иргэнийг нэг бүлэг болгон хуваан бүлгийн ахлагчийг томилж, хөдөлмөрийн аюулгүй ажиллагааны зааварчилгаа болон хүлэмжийг олгон хүнсний ногоо тариалуулсан. Мөн \”Хөдөлмөрт бэлтгэх, хөдөлмөр эрхлэлтийн ур чадвар олгох хөтөлбөр”-ийн хүрээнд мэргэжил олгох болон давтан сургалтын 42 мэргэжлийн чиглэлээр 1-20- р хороодоос судалгаа авч үүнд давхардсан тоогоор 1881 иргэн хамрагдсан байна. \”Залуучуудын хөдөлмөр эрхлэлт, гарааны бизнесийг дэмжих” хөтөлбөрийн хүрээнд \”Мэргэжлийн боловсрол, сургалтын байгууллагын төгсөгч, төгсөгчийн бүлэгт эргэн төлөгдөх санхүүгийн дэмжлэг олгох” арга хэмжээний мэдээлэл, зарлалыг цахим хуудсанд байршуулж төсөл хүлээн авах хугацаанд нийт 3 төсөл хүлээн авч эдгээр төсөл хөтөлбөрүүдийн тухай мэдээлэл сурталчилгааг хороодын хууль сурталчилах өдөрлөгийн хамт хүргэн ажлын байранд ирсэн 82 иргэнд мэдээлэл өгч ажиллаа. Түүнчлэн хоёр дах жилдээ зохион байгуулсан \”Гэртээ харих зам” хөтөлбөрийн хүрээнд 2017 оны 11-р сарын 16-нд Сүхбаатар дүүргийн 11-р хорооны \”Мөнхий хайр” сүм дээр архины хамааралтай, гэр оронгүй тэнэмэл иргэдэд нөхцөл байдлын үнэлгээ хийж, хөдөлмөр халамжийн үйлчилгээний талаар мэдээлэл зөвлөгөө өгч хоол хувцасны тусламж өгөх үйл ажиллагааг зохион явууллаа.
–Ахмадууд нийгмийн ямар халамж үйлчилгээг авч байна вэ?
-Сүхбаатар дүүргийн хэмжээнд нийт 14,252 ахмад настан байдаг. Бид эдгээр ахмадуудад Нийгмийн халамжийн тухай хуулийн Хөдөлмөр, халамжийн үйлчилгээний хэлтсийн 2017 оны 6-р сарын 1-ний өдрийн байдлаар 72 төрлийн үйлчилгээг давхардсан тоогоор 3362 ахмад настанд хүргэж, нийт 826, 307, 625 төгрөгний тусламж хөнгөлөлтийг олгосон. Мөн халамжийн үйлчилгээг үзүүлж нийт 177 иргэнд 51, 819,550 төгрөгийн үйлчилгээг үзүүллээ. Үүнд: протез, хиймэл шүд, тэргэнцэр, харааны шил, сонсголын аппарат, хөтөвч суултуур зэргийг олгож ахмад дайчин, улсын баатар, хөдөлмөрийн баатар, ардын болон гавьяат цолтны нэмэгдлийг сар бүр жилд нэг удаа олгох орон сууцны хөнгөлөлтийг цаг хугацаанд нь хууль журмын дагуу олголоо. Түүнчлэн зарим эмзэг давхаргын ахмад настанд түлээ нүүрсний хөнгөлөлтийн бичгийг цаг тухайд нь өгсөн. Насны хишиг олгох ажлын тухайд \”Насны хишиг олгох” ахмад настны жагсаалтыг үүсгэн, баталгаажуулалт хийн Хөдөлмөр, халамжийн үйлчилгээний газартай гэрээтэй Төрийн банк, Хаан банк, Капитал банкны салбаруудаар дамжуулан олгох ажлыг түргэн шуурхай тогтоосон цаг хугацаанд нь зохион байгуулж ажиллаа.
-Хүүхдийн мөнгөн тэтгэмж олгох ажил хэрхэн явагдаж байна вэ?
-Монгол улсын Засгын газрын 2016 оны 9-р сарын 21-ний өдрийн 98-р тогтоолоор \”Хүний хөгжил сангаас хүүхдэд мөнгө олгох журам”-д нэмэлт өөрчлөлт оруулан \”Босго оноо тогтоох тухай” Хөдөлмөр нийгмийн хамгааллын сайдын 2016 оны А/152 дугаар тушаал батлагдсан. Хүүхдийн мөнгийг зорилтот бүлэгт чиглүүлэн батлагдсан босго оноо болох 502,567 болон түүнээс доош оноотой өрхийн хүүхдүүдэд сар бүр бэлэн мөнгө хэлбэрээр, босго онооноос дээш оноотой өрхийн хүүхдүүдэд бэлэн бус хэлбэрээр дансанд нь бичилт хийж, 2019 онд нөхөж олгох болсонтой холбогдуулан хүүхдийн мөнгө олгох журмыг хорооны хөдөлмөр халамж хариуцсан мэргжилтнүүдийг мэдээлэл арга зүйгээр ханган ажиллаж иргэдэд чирэгдэлгүй үйлчлэх нөхцөлийг бүрдүүлэн ажиллаж байна. Бид энэ хүрээнд тус дүүргийн өрхийн нэгдсэн санд бүртгэлтэй 15884 өрхийн 34035 хүүхдэд мөнгөн тэтгэмжийг бэлэн болон бэлэн бус хэлбэрээр олгосон. Гэхдээ энд нэг зүйлийг анхааруулж хэлэхэд хүүхдийн мөнгийг зөвхөн өрхийн амьжиргааны түвшин тогтоох судалгаанд хамрагдсан өрхийн хүүхдүүдэд олгоно гэдгийг зөвөөр ойлгох хэрэгтэй. Хэрвээ хамрагдаж амжаагүй бол харьяа сум, дүүрэг, хорооныхоо Хөдөлмөр халамжийн ажилтанд хандаж өргөдөл гарган, судалгаанд хамрагдсаны дараа мөнгөө авах боломжтой.
-Цалинтай ээж хөтөлбөрийн тухайд тодруулбал?
-Засгийн газраас 2018 онд цалинтай ээж хөтөлбөрийг хэрэгжүүлж 0-3 нас хүртлэх хүүхдээ харж байгаа эхчүүдэд сар бүр 50000 төгрөг олгохоор шийдвэрлэсэн. Мөн 3 ба түүнээс дээш хүүхэдтэй эцэг эхэд улиралд нэг удаа тэтгэмж олгоно гэсэн хуулийг батлан гаргасан байгаа. Удахгүй хэрэгжиж эхлэнэ гэдэгт найдаж байна.
-Цаг зав гарган ярилцсанд баярлалаа.
Ж.Батдорж