Исландын Ерөнхий сайд Сигмундур Ганнлагсоны эхнэр 2007
онд Wintris хэмээх офшор компани
худалдан авч байж. Энэхүү компани нь Исландын санхүүгийн хямралаар дампуурсан
гурван том банкны нэгийг худалдан авсан байдаг аж. Гэвч энэ мэдээллийг Ерөнхий
сайд өөрийн танилцуулга даа дурьдаагүйгээс болоод олон нийтийн дургүйцэлтэй
тулгараад байгаа юм.
Ганнлагсон нь 2009 онд парламентын гишүүн болсон. Гэвч
өмнө нь эхнэрийнхээ нэр дэрэ нээлгэсэн офшор дансаа хөрөнгө орлогодоо
мэдүүлэлгүй, мөн өөрийн компанийн эзэмшлийн 50 хувиа эхнэртээ нэг ам.доллараар
зарсан гэх зэрэг санхүүгийн зарим мэдээллүүдээ нуун дарагдуулсан байгаа юм.
Гэвч Панама Пэпирс/Panama Papers/ гэх
офшор компанийн мэдээлэл задарч, эхний хохирогч нь Ганнлагсон болоод байна.
Офшор компани нь Ганнлагсоны гэр бүлийн хөрөнгийн ихэнх хувийг агуулж байсан нь
илрээд байгаа. Тиймээс л Исландын иргэд \”өөрийн хөрөнгөө нууж, хуурамч дүрээр
парламентэд орсон. Ийм хүн иргэдийг төлөөлж болохгүй. Огцор” гэсэн шаардлагыг
тавьсан юм.
Тухайлбал, өнгөрөгч даваа гаригт Рекьявик хотын төв
талбайд олон мянган хүн цугларч ерөнхий сайдаа огцруулах хөдөлгөөнийг өрнүүлсэн
юм. Улс төрийн сөрөг хүчнийхэн ч энэ боломжийг ашиглаж, нөхөн сонгууль явуулах
хүртэл арга хэмжээ авахыг шаардсан билээ.
Эсэргүүцэл улам ширүүсэх хандлагатай болсон учраас Ерөнхий
сайд Ганнлагсон \”Wintris компани нь Исландын
хууль дүрмийн дагуу үйл ажиллагаа явуулдаг. Ямар ч хууль зөрчөөгүй” гэсэн
мэдэгдлийг хийсэн байна.
Мөн тэрээр Исландын Ерөнхийлөгч Олафур Рагнарт хандаж
парламентыг тараан нөхөн сонгууль явуулах хүсэлт өгч. Гэвч Ерөнхийлөгч энэ
асуудлыг Засгийн газарт байгаа талуудтай ярилцаж шийдвэрлэнэ гэсэн хариултыг
өгсөн байна. Харин Засгийн газар Ерөнхий сайдын хүсэлтийг \”санаад багтамгүй
зүйл” хэмээн үзэж, хүлээн авахгүй гэдгээ мэдэгджээ.
Тиймээс Сигмундур Ганнлагсон албан тушаалаасаа
чөлөөлөгдөхөөс аргагүй болсон байна. Түүнийг албан тушаалаасаа чөлөөлөгдөж
буйгаа мэдэгдэхэд эсэргүүцлийн арга хэмжээ намжсан гэдгийг хэвлэлийн
агентлагууд мэдээлж байна.
Исланд улсад улс төрийн соёл энэ зэрэгт хүрчээ. Хууль
зөрчөөгүй ч гэсэн өөрийн хөрөнгө орлогыг нуусан учраас Ерөнхий сайд нь
огцорлоо. Гэтэл манай улсад энэ бүхэн эсрэгээрээ. Офшор дансаа хөрөнгө
орлоготоо мэдүүлэлгүй мартчихсан бол харин ч албан тушаал ахиж, улс орны санхүү
эдийн засагтай холбоотой асуудлыг шийдвэрлээд явах жишээний.
А.Аюуш