УИХ-ын ээлжит сонгуульд Ардчилсан намаас Архангай аймгийн нэгдүгээр тойрогт нэр дэвшиж байгаа Д.Ганхуяг хэдхэн хоногийн өмнө олны нүдийг орой дээр нь гаргах дөхлөө.
Түүнийг иргэдтэй уулзах уулзалтанд ирэхэд нь хэсэг охидууд Д.Ганхуяг гишүүнд толгой бөхийлгөн \”Сайн байцгаана уу\” хэмээн Япон маягаар угтаж авав. Монгол Улс дорнын гэх ангилалд байдаг ч гэсэн монголчуудын төдийгөөс өдий хүртэл туулсан түүхэн замнал, ёс заншилд хэзээ ч ийм зүйл байгаагүй. Бидний хувьд дээрх ёс ёсолгоо нь төдийлөн таалагддаггүй. Арга ч үгүй биз. Бусдын өмнө толгой бөхийлгөн зогсох, ялангуяа сонгуульд нэр дэвшиж буй УИХ-ын гишүүнд ийм хүндэтгэл үзүүлэх нь туйлын зохимжгүй харагдлаа. Сошиал ертөнцийнхөн ч энэ талаар идэвхитэй жиргэж Д.Ганхуяг гишүүнийг гайхаж байв. Ёстой нөгөө \”шинэ халаадаа өмсөөрэй ширээнийхээ бүтээлгийг солиорой\” гэдэг шиг л хөгжилтэй юм боллоо.
Япон, Солонгосчууд шиг тэргүүн мэхийн угтдаг, үддэг түүх бидэнд байхгүй. Тэр ч утгаараа энэ нь бидний соёлоос хол хөндий ойлголт юм. Тиймээс дээрх үйлдлийг нийгэм зөв гэхээс илүүтэй \”яаж байгаа юм бол”, \”Өөрийгөө эзэн хаан шиг хүндлүүлэх санаатай бололтой” гэх зэргээр дүгнэж байна.Мөн сошиал ертөнцийнхөн дээрх бичлэгийг үзчихээд \”арван жилийн хүүхдүүдийн толгойг бөхийлгөн” очжээ хэмээн ярилцаж эхэллээ.
Тэгвэл өчигдөр дээрх бичлэгтэй холбоотой бас нэгэн сонирхолтой бичлэг ил болов. Бичлэг дээр Д.Ганхуяг гишүүнийг орж ирэхээс өмнө нэгэн зааварлагч эмэгтэй \”угтагч\” нарт зааж зөвлөж, бэлтгэл хийлгэж байгаа нь харагдав. Ингээд гаднаас эрхэм нэр дэвшигчээ орж ирмэгц санд мэнд өөрөө холдож цонхоор харж байгаад гараараа дохио өгч байгаа нь бичигдэн үлджээ. Цагаан цамцаар ижилсэж, АН-ын тугийг гартаа атгасан дээрх \”угтагчид” нэгэн зэрэг толгой бөхийлгөж АН-ын нэр дэвшигч Д.Ганхуягийг угтаж авна.
Хэрэв үнэхээр хүүхэд гэдэг нь батлагдвал энэ нь Сонгуулийн тухай хуулийг маш ноцтой зөрчсөн хэрэг болно. Сонгуулийн тухай хуулинд нэр дэвшигч насанд хүрээгүй хүүхдийг өөрийн сонгуулийн сурталчилгаандаа ашигласан тохиолдолд нэр дэвших эрхийг нь цуцалж, хасахаар зааж өгсөн байгаа.
Гэвч АН-ын \”аваргуудад\” энэ огт хамаагүй бололтой. Тэдний өмнө хэрэг хийсэн мэ толгой бөхийлгөн зогсох ирээдүй хойшч үе маань хөөрхийлөлтэй. Нэр дэвшигчийг орж ирэхээс нь өмнө уйгагүй бэлтгэл хийлгэж байгаа тэр эмэгтэй хэн бэ. Багш нь уу, аль эсвэл хэн нэгэн даргын төлөө хуруу хумсаа хугалах шахуу гүйдэг хүн үү. Ер нь уг үйл явдал нь ихээхэн зохион байгуулалттай болж байгаа нь ажиглагдсан. Д.Ганхуяг гишүүн өөрийгөө ийнхүү \”хүндлүүлэх\” нь чухам юунд хэрэгтэй юм бол. Аль эсвэл Японд сургууль соёл төгссөн гэхээрээ ийм зүйлд дуртай болчихдог хэрэг үү.
Эцэст нь эцэг эхчүүддээ хандаж хэлэхэд анхаарал болгоомжоо дээшлүүлэхгүй бол мөнгөтэй, эрх мэдэлтэй хэн нэгэн таны цэцэг цэврүү шиг охид, хөвгүүдээр чинь сонгуулийн элдэв \”хар ажил\” хийлгэж буй бололтой. АН-ынхан өнгөрсөн дөрвөн жилд ард түмний нурууг эцэст нь тултал \”бөхийлгөж\”, эдийн засгаа элгээр нь хэвтүүлчихээд өнөөдөр тэнгэрээс буугаад ирсэн Чингис хаан мэт ийнхүү аашилж яваа нь зөв үү, буруу юу. Тэд дөрвөн жилийн турш улс орны хувь заяагаар \”тоглочихоод\” одоо адаг сүүлд нь бяцхан үрсээр минь \”зугаагаа\” гаргах л дутаж гэнэ.