Хуулиас давсан журам үйлчилдэг нь Монголын хууль гурав хоног хүчинтэй гэлцдэгтэй холбоотой ч юм шиг. Адаглаад байгууллагын дотоод журам хөдөлмөрийн хуулиас ч илүү хүчтэй. Учир нь ажилгүй, орлогогүй байснаас байгууллагын журамд захирагдан тогтмол орлоготой байхыг чухалчилдаг нь дээрх байдлыг даамжруулдаг бололтой.
Хүний эрхийг дорд үзсэн хачирхалтай нэгэн шаардлагыг эмэгтэй ажилчиддаа тавьдаг зарим нэг газруудын талаар сонс ч л байлаа. Гэтэл Хүний эрхийн коммист энэ талаар 2013 онд гомдол гаргажээ. \”Капитал” банкны ажилчидтайгаа байгуулдаг гэрээний 2.1 дэх заалтад \”Шинээ ажилд орсон эмэгтэй ажилтан 2-3 жилийн хугацаанд гэр бүл төлөвлөлтийг нарийн тооцоолсон байх бөгөөд ажлын зайлшгүй шаардлага, ажлын байрны онцлогоос шалтгаалан энэ хугацаанд нэг сараас дээш урт хугацааны чөлөө, амралт авахгүй байх үүрэгтэй” гэж заажээ. Энэ талаар тухайн үед хэвлэл мэдээллээр нийтэлж байсан аж. Тухайлбал,http://old.eagle.mn/content/read/8756.htm 2013 оны арваннэгдүгээр сарын 27-нд \”Хүний эрхийн үндэсний комисс \”Капитал” банкыг шүүхэд өглөө” хэмээн бичжээ. Тухайн үед тус банкны хуулийн зөвлөх нь \”Бид дотооддоо ажиллах хүчнээ тогтвор, суурьшилтай ажиллуулах үүднээс ийм гэрээ хийдэг. Бид бизнесийн байгууллага, хэрвээ энэ нөхцлийг хүлээн зөвшөөрөхгүй бол манай байгууллагатай хөдөлмөрийн гэрээ байгуулахгүй ч байж болно” хэмээн хариулсан тухай ч тэмдэглэж.
Тухайн үед Хүний эрхийн үндэсний комиссын Гомдол, хяналт, шалгалтын хэлтсийн мэргэжилтэн Б.Ихтамир \”Хүний эрхийн комисст иргэн гомдол ирүүлсэн. Тухайн иргэн Капитал банкинд ажилладаг ажилтан байсан. Капитал банк нь хүний эрхийг зөрчиж байна. Үүнийг шалгаж өгөөч ээ гэсэн гомдол байсан. Гомдлын дагуу комиссын гишүүн бүрэн эрхийнхээ хүрээнд ажлын хэсэг байгуулан Капитал банкинд шалгалт хийсэн. Шалгалтын хүрээнд тодорхой хэд хэдэн зөрчлүүд илэрсэн. Үүний дагуу өнгөрсөн долоодугаар сарын 11-ний өдөр /2013 он/ Капитал банкинд комиссын гишүүний шаардлагыг хүргүүлсэн байгаа. Шалгалтаар тухайн банк шинээр орж байгаа эмэгтэй ажилтанд хоёр жилийн дотор жирэмсний амралт эдлэхгүй, гэр бүлийн төлөвлөлтийг нарийн төлөвлөх мөн жирэмсэн болсон тохиолдолд өөрийн хүсэлтээр өргөдлөө өгөн ажлаас чөлөөлөгдөх тухай байгууллагынхаа дотоод дүрэм, журмандаа заасан байсан. Энэ нь Хөдөлмөрийн хуулийн 100 дугаар зүлийн 100.1 заалтыг зөрчсөн гэж үзсэн. Мөн Хөдөлмөрийн хуульд заасан хэд хэдэн сахилгыг шийтгэл оногдуулах үндэслэлийг давсан зохицуулалтаар тухайн ажилтнууддаа сахилгын шийтгэл оногдуулах журмыг хэд хэдэн үндэслэлээр тусгасан байсан. Хэрвээ ажилтнууд зөрчил гаргавал 5-15 мянган төгрөгөөр торгох талоныг цоолох, албан тушаал бууруулах гээд хэд хэдэн үндэслэлийг дотоод журмандаа тусгасан байсан нь хуулиас давсан сахилгын шийтгэл гэж үзсэн. Мөн бусад нмийтлэг зөрчил болох хөгжлийн бэрхшээлтэй хүмүүсийг авч ажиллуулах болон 400 гаруй ажилтантай байж үйлдвэрчний эвлэлийн байгууллага байхгүй зэрэг зөрчлүүд байсан” гэжээ. Хэдийгээр тухайн үед Хүний эрхийн үндэсний комисс Капитал банкны удирдлагад 13 зөрчлөө засч сайжруул хэмээн албан шаардлага өгсөн ч дээрх шаардлага нь хуулийн үндэслэлгүй гэсэн хариу албан тоот явуулсан аж.
Б.Болор
Эх сурвалж: \”Зууны мэдээ\” сонин