УИХ-ын 2016 оны ээлжит сонгуульд ялалт байгуулсан нэр дэвшигчид өнөөдөр Сонгуулийн Ерөнхий Хорооноос Төрийн ордны Баганат танхимд УИХ-ын гишүүний түр үнэмлэхээ гардан авсан.
Сонгуулийн ерөнхий хорооны дарга, эрхэм гишүүдийн амар амгаланг айлтгая. УИХ-ын сонгуулийн 2016 оны дүнг авлаа. Гурван зүйлийг энд тэмдэглэж хэлэхийг хүсч байна. Нэгдүгээрт, Сонгуулийн ерөнхий хороо болон сонгуулийн бүх шатны байгууллагууд маш сайн ажиллалаа. Сонгуулийн байгууллага шуурхай, цэгцтэй, зохион байгуулалтын өндөр түвшинд ажилласан. Төрийн байгууллага ингэж ажиллах ёстой. Сонгуулийн бүх шатны байгууллагад ажилласан иргэддээ талархал илэрхийлье.
Сонгуулийн автомат төхөөрөмж дахин давуу талаа харууллаа. Төхөөрөмж дээр ажилласан нийт техникийн ажилтнуудад онц дүн тавих хэрэгтэй. Ард иргэдийн саналыг авах ажиллагаанд ямар нэг саад гаргахгүйгээр ажилласан. Мэдээж жижиг техникийн асуудлууд байсан байх. Тэр бүхнийг цаг тухайд нь засаж, залруулж ажиллалаа. Дээр нь сонгуулийн бүх шатанд ажилласан хүмүүст маш сайн ажилласан гэдгийг дахин давтаж хэлье. Хамгийн гол нь сонгуульд санал өгөөд гарч ирж буй иргэд сонгогчид сэтгэл хангалуун байна. Ажиглагчид ч мөн сэтгэл хангалуун байна.
Үр дүн шуурхай, маргаангүй, хуулийн дагуу их хурдан гарлаа. Олны нүдэн дээр шууд дамжуулан гаргасан нь их зөв байлаа. Өмнө нь намууд уралдаад л \”манайх яллаа” гээд зарладаг, дараа нь будилаан үүслээ гэдэг байсан. Бид олон сонгууль хийж, олон хүнд замыг туулсан. Үнэхээр сонгуулийн өмнөх үйл явцаас сургамж авч, энэ удаад сонгуулийг төгс гэж хэлэхээр хэмжээнд зохион байгуулж чадлаа гэдгийг хэлэх хэрэгтэй. Шууд дамжуулсан нь маш чухал байсан. Шууд үр дүн харагдаж явсан. Миний хэлсэн ололтуудыг бид цаашид улам баталгаажуулах ёстой. Сайжруулах шаардлагатай зүйлсийг сайжруулах ёстой.
Давтан хэлэхэд энэ бол зөвхөн Монгол Улсын ололт биш шүү. Сонгуулийн ардчилалд Монголын ард түмний оруулж буй хувь нэмэр их. Үүнийг дэлхий нийт, олон улсын хэмжээнд Монголын сайн туршлага гэж ярьдаг болсон. Ялангуяа манай бүс нутгийн хэмжээнд сонгуулийн олон улсын байгууллагуудын хүрээнд, тэндээс ирж буй ажиглагчид манай сонгуулийн системд үнэхээр сэтгэл хангалуун байна. Бидэнд сайжруулах л зүйл бий. Түүнээс биш хүрсэн амжилтаас ухрах шаардлага байхгүй.
Хоёрдугаарт тэмдэглэж хэлэх зүйл бол сонгуульд манай иргэд маш идэвхтэй оролцлоо. 1990 оноос хойш сонгуулийн ирц дан буурсан. Энэ удаагийн сонгуулиар анх удаа өгсөж гарлаа. Өмнөх сонгуулийн ирцтэй харьцуулахад анх удаа өгсөж гарсан үр дүн гарсан. Энэ бол их сайн үзүүлэлт. Нийт ард иргэд, сонгуульд оролцсон сонгогчдодоо баярлалаа гэж хэлье. Та бүхэн сайн байсан.
Өөр нэг зүйл бол сонгуульд нэр дэвшин оролцсон улс төрийн хүчин, нам эвсэл, нийт нэр дэвшигчдэдээ талархал илэрхийлэх ёстой. Сонгуулийг улам өрсөлдөөнтэй, улс орныхоо хөгжлийн асуудлыг олон талаас нь харсан, олон асуудлыг дэвшүүлж оролцсон бүх нэр дэвшигч, нам эвслийнхэнд баярлалаа гэж хэлье. Дээр нь эрх барьж байсан, олонхийн суудалтай байсан намынхан улс төрийн соёл, ёсзүй гаргаж сонгуулийн үр дүн, хуулийг хүндэтгэж хүлээн авч байгаа нь бас их сайн үр дүн. Үүнийг бол сайн зүйл гэдгийг хэлэх нь зүйтэй гэж бодож байна.
Мөн сонгууль зохион байгуулахад оролцсон нийт иргэд, ухуулагч, сайн дурынхан, сонгуулийн штаб дээр ажилласан иргэдэд талархал илэрхийлэх ёстой. Дээр нь сонгуулийг хуулийн дагуу явуулахад ажилласан хууль, хяналтын байгууллагын ажилтнууд, нийгмийн хэв журмыг сахиулж ажилласан энэ чиглэлийн байгууллагууд, осол авааргүй байхад чиглэн ажилласан онцгой байдлын газрынхан, бүх тусгай чиглэл, төр захиргааны байгууллагынхан сайн ажиллалаа гэдгийг хэлэх нь зөв.
Сонгууль эхэлж байх үед би энэ бүхнийг хэлж, уриалж байсан. Уриалгыг хүлээн авч, үнэхээр сайн ажилласан нийт ард иргэд, зохион байгуулагч нарт талархал илэрхийлье гэж бодож байна.
Гуравдугаарт хэлэх зүйл маань бид ажлаа хурдан эхлэх хэрэгтэй. Өнөөдөр би энэ 76 гишүүн Сонгуулийн ерөнхий хорооноос шийдвэр нь гараад сонгогдсон гэж үзээд, тогтоол нь гараад түр үнэмлэхээ олгосон гэж ойлгож байна. Түр үнэмлэх авсан 76 гишүүний бүрэн эрхийг эхлүүлэх ажлыг шуурхайлна.
Ирэх долоо хоногийн эхээр УИХ-ын анхны чуулганыг хийхээр төлөвлөж байна. Зарлигийн төсөл бэлэн болж байгаа гэж ойлгож байна. Долдугаар сарын 5-ны 11 цагаас гэж үзэж байна. Сонгуулийн түр үнэмлэхээ авсан 76 хүн ирж оролцох ёстой. Мэдээж замд нь Сонгуулийн ерөнхий хороо ч юм уу өөр шийдвэр гарчихгүй бол, тийм биз дээ. Тэгэхээр үнэмлэхээ авсан, үнэмлэх нь хүчинтэй байгаа бүх гишүүд, нэр дэвшигчид долдугаар сарын 5-ны 11.00 цагаас чуулганыг хуралдуулж, тангараг өргөж, гишүүдийн бүрэн эрхийг нь эхлүүлнэ гэж бодож байна.
Өөр бас нэг бодож байгаа зүйл бол баяр наадмаас өмнө, ирэх долоо хоногт багтаагаад УИХ-ын даргыг шинээр томилох, Ерөнхий сайдыг шинээр томилох ажлыг эрх авсан, хариуцлага хүлээсэн улс төрийн хүчин шуурхайлж шийдэх хэрэгтэй. Одоо бид ажилдаа хурдан орж, төр засгийн ажилд хийдэл гаргахгүй ажиллах ёстой. Дараагийн анхаарах ёстой зүйл бол долдугаар сардаа багтаж УИХ болон Засгийн газрын зохион байгуулалт дуусах ёстой гэж харж байна. Наймдугаар сарын 1-н гэхэд УИХ, Засгийн газар бүрэн бүрэлдэхүүнээрээ үйл ажиллагаандаа орсон байх энэ чиглэлд анхаарч ажиллах ёстой гэсэн бодолтой байна.
Энд ажиллах боломжийг олгох тал дээр Ерөнхийлөгчийн зүгээс онцгой анхаарч, хамтарч ажиллана. Сонгууль дууссан, одоо их ажлын цаг. Ажлаа хийх цаг. Ажлаа эхэлж хийх ёстой. Дахин Сонгуулийн ерөнхий хорооны ажилд жилээс жилд, сонгуулиас сонгуульд улам чамбайрч, мэргэжлийн түвшинд, үнэхээр сайн ажилласан та бүхэнд дахин талархал илэрхийлье. Баярлалаа.