2016 оны нэгдүгээр сарын 01- ний өдрөөс хувь хүний \”банкны хадгаламж”-аас 10
хувийн татвар авах хууль үйлчилж эхэлнэ. \”Юу яриад байна аа, энэ төр засаг чинь
солиороогүй биз” хэмээн та гайхаж магадгүй. Тэгвэл \”Хувь хүний орлогын албан
татварын тухай хууль”-ийг баталж, улмаар хэрэгжиж эхлэх хугацаа нь ч тулаад
иржээ. Төр бидний халаасыг тэмтэрдэг байсан бол одоо бүр банкан дахь хадгаламж
руу халдаж эхлэх нь байна шүү дээ. Арай ч үгүй байлгүй дээ хэмээн үл итгэх.
Гэхдээ хуульд багахан хадгаламжтай хүмүүсийг тоохгүй өнгөрч магадгүй
заалтууд байгаа аж. Тодруулбал, 100 саяас дээш төгрөгийн хугацаагүй хадгаламж,
100 саяас дээш төгрөгийн нэг жилээс доошгүй хугацаатай хадгаламж зэргээс татвар
авах тухай заалт байгаа аж. Яахав хуулийг санаачлагчид анх \”Их мөнгөтэй
иргэдийн хадгаламжаас татвар авах нь банкийг урт хугацааны нөөцтөй байлгах
давуу талтай” хэмээн тайлбарлаж байж. Чухам ямар хууль хэзээ батлагдаад ирэх
оноос хэрэгжихээр болсон тухай тодорхой мэдээлэл алга.
Хэрвээ хууль санаачлагчдынхаар хэрэгжиж эхэлбэл банкууд хөрөнгөө алдаж
эхлэх болно. Их хэмжээний хөрөнгөө хадгалуулсан хүмүүс хадгаламжаа цуцалж,
эргүүлэн татаж эхлэх юм. Энэ тохиолдолд банкуудаас дээрх хуулийг хэрэгжүүлэхийг
хүсэхгүй байх магадлалтай. Эсэргүүцэлч гарч ирэх нь ойлгомжтой.
Ер нь ийм хуулийг дэлхийн ихэнх орнууд \”эдийн засаг тэлсэн үе”-д
хэрэгжүүлдэг байна. Харин манайд эдийн засаг хүндэрсэн үед хэрэгжүүлж байгаа нь
асуудлыг хурцадгах, иргэд хөрөнгөө гадагш гаргаж хадгалуулах, улсын банкууд
хүчгүй болох аюултай. Харин хуулийг
санаачлагчид \”ирээдүйд эдийн засаг тэлнэ” гэсэн өөдрөг мөрөөдөлтэй байсан нь
харагдаж байна. Гэвч мөрөөдөл биелсэнгүй.
Манай улсын хувьд 1990-ээд оны дундуур ийм хуультай байж. Гэвч 1997 оны
Азийн эдийн засгийн хямрал манайд нөлөөлж аргагүй байдалд орсон учраас дотоодын
мөнгөний урсгалаа банкнаас гадагш алдахгүйн тулд Засгийн газраас татварын
хуулийг зогсоох арга хэмжээ авч байжээ. Та санаж байгаа бол иргэд банкинд
гэхээсээ илүүтэйгээр хөрөнгөө Хадгаламж зээлийн хоршоодод/ХЗХ/ хадгалуулдаг
болчихсон байсан шүү дээ. Тэгвэл одоо хадгаламжаас 10 хувийн татвар аваад
эхэлбэл яах вэ. Хөрөнгөө татах уу, улсын банкаа хөрөнгөжүүлэх үү.
Амар