Өнөөдөр дэлхийн олон орны жишгээс харж байхад
бэлэн мөнгө тараана гэдэг бол ядуурлыг улам нэмэгдүүлж, сэтгэн болох чадварыг
алдагдуулж, хөдөлмөрлөх бус бэлэнчлэх сэтгэлгээг суулгаж, залхууралд хүргэдэг
байна. Нэг үгээр нийгэмд хэр их бэлэн мөнгө тараана төдий чинээ арганд амархан орно
гэсэн үг. Ийм жишээ дэлхийн өндөр хөгжилтэй орнууд байгалийн баялагтай ч хэрхэн
зарцууулахаа мэдэхгүй байгаа хүмүүст хамааралтай.
Жишээ нь яг Монгол шиг. Үүний
хамгийн тод жишээ бол Африк. \”Африкийн хөрснөөс хаях нэг ч зүйл байхгүй” гэдэг
үг ч бий. Дэлхийн томоохон гүрнүүдийн жижиг орныг эдийн засгийн боол болгосон
жишээ бол нийгмийг нь хэсэг хугацаанд ядуу байлгаж, багахан мөнгөөр \”угжиж”,
уух ус идэх хоол аяга халбага зэрэг бүхий л зүйлд үнэ тогтоож ард түмнийг
ядууруулдаг байх юм.
Энэ нийгмээр нь ядуу байлгасан ард түмэн яг
хавханд орсон хулгана шиг болдог аж. Нэг үгээр иргэдийн сэтгэхүйд үг
үзэл бодлоо илэрхийлэх, өөрийгөө танин мэдэх, үг хэлэх эрхгүй мэт болгоно.
Дараа нь багахан мөнгөөр тэдний толгойг эргүүлж эхэлнэ. Ядуу амьдрал дотроосоо
гэнэт бэлэн мөнгөтэй болсон ихэнх хүн архи уух, нийгмийн стрессийн эсрэг
өөрийгөө мансууруулах алхам хийдэг байна. Бусад бүх зүйлд хариуцлага хүлээж
чадахгүйдээ төр нийгмээ буруутган өөрийн биеийн жаргалыг хөөдөг нь олон орны
жишгээс харагддаг аж. Энэ бол хүн төрөлхтний байгалийн зан араншин.
Үүн дээр дөрөөлөн дэлхийн томоохон гүрнүүд жижиг
орныг залгидаг түүхтэй. Энэ түүхийн үргэлжлэл дэлхийн талыг байлдан эзлэж явсан
Монголчуудад ирээд байгаа юм биш биз. Нийгмийн халамжаар багахан мөнгө тарааж,
нийгмээр нь ядуу байлгаж, байгаа баялагийг нь хамгийн хямд өртөгөөр худалдаж,
амарчлах, хялбарчлах сэтгэлгээ суулгаж байна. Нэг үгээр малынхаа махыг ч
\”элдэв” аргаар боловсруулан идэхээ байж эхэллээ.
Монгол улс дэлхийн хоёр том гүрний дунд, тэднээс
өөр ямар нэгэн гарцгүйгээр оршин тогтож байгаа нь өөрийн эрхгүй их гүрнүүдийн
нөлөөнд ороход хүргэж байгаа. Гэхдээ нөлөөнд хэрхэн зөв орох нь хамгийн чухал
зүйл. Хятадад бодлогоор 100%-ийн тэтгэлэгээр сургана, хямд бараа, амьдрал
хялбарчилсан жижиг зүйлс, хэрэглээний бүх зүйлс хямдхан байдаг урд хөршийнхөн
минь говийн ганц айлд \”ноён” суугаад удаж байна.
Бид нэг гүрний бодлогын нэг хэсэг болчихсон
амьдраад байна уу. Төр засгийн сэнтийд залрагсдад өөрийн гэсэн толгой байна уу.
Эрхэм төрийн түшээд маань аль нэг гүрний гар хөл биш гэсэн баталгаа байна уу.
Хүссэн хүсээгүй энэ хоёр гүрний бодлого манай оронд нөлөөлөх ч бид аюулгүй
байдал, ирээдүй, үр хойчийнхоо төлөө ямар нэгэн хөндлөнгийн хяналттай байх
үүднээс гуравдагч, дөрөвдөгчтэй оронтой хамтын ажиллагаатай байж нэг үгээр ар
талаа болгох хэрэгтэй юм биш биздээ.
Үндэстэн агентлаг