Өнөөгийн бидний амьдралд өвчин зовлон гэх бүрүүд л тархи толгойнд орж ирдэг хамгийн эхний өвчингүүд бол зүрх судас,элэг бөөр,ходоод гэдэс,гэмтэл бэртэл гэх мэтчилэн дан материаллаг өвчин эмгэгүүд санаад орж ирдэг болж.
Гэвч Монголчууд бид тархины үйл ажиллагаа болох Сэтгэцийг галзуу,солио,өвчин,эмгэг гэдэг үгтэй андуурч ойлгож байгаа нь үнэхээр л харамсалтай мэт.
Үзлэг хийж суухад асуултанд хариулахдаа надад Сэтгэц байхгүй ээ эмчээ ч гэж хэлэх хүн маш их тааралддаг нь инээдтэй гэхээсээ илүү эмэгнэлтэй ч юм шиг.
Та ядарч сульдсан үедээ уурлаж уцаарлаад, чанга дуу чимээнд дургүй эмзэг болдог л биз дээ. Харин энэ үзэгдэл бол бие хямраад сэтгэц хямарч байгаа нэгэн илрэл.
Орчин үед сэтгэц засал эмчилгээ эрчимтэй хөгжиж үүнийг зөвхөн сэтгэцийн эмчилгээнд төдийгүй Хавдарын хөнгөвчлөх эмчилгээнд,арьс харшил,дотоод шүүрэл,зүрх судас,мэс заслын бэлтгэл үе гээд бүхий л эмчилгээнд үндсэн болоод туслах эмчилгээгээр хэрэглэгдэж байна.
Хүний физиологийн үндсэн хэрэгцээнүүд болох хооллох ундлах,унтаж амрах гээд материаллаг хэрэгцээнүүд хангагдаагүй үед сэтгэл зүйн эмчилгээний талаар бодоод ч хэрэг байхгүй.
Тэгэхлээр энэхүү үндсэн суурь хэрэгцээнүүдээ хангаж чадсан хүн л идеал хэрэгцээндээ санаа зовж болноо гэдэг хатуу ч гэмээр тодорхойлолт гарч ирэх нь гарцаагүй юм.
Жишээ нь : Та маш их өлсөж байхдаа Хэн нэгэнтэй тэврэлдэх талаар бодож чадах боловуу?. Бие засах гээд тэвчихийн аргагүй болоод гүйж байхдаа дуртай дуугаа тайван сонсож чадах боловуу?. Энэ бол хүний үндсэн хэрэгцээ хангагдаагүй үед хүн оюун ухааны хэрэгцээгээ хангахад маш төвөгтэй гэсэн үг юм.
Европын орнуудад сэтгэц засал чиглэлийн эмчилгээ маш өндөр төлбөртэй байдаг болхоор дундаж болоод түүнээс дээш амьдралтай хүмүүс тухайн эмч нартайгаа гэрээ хийгээд гэр бүлийн шүдний эмчийн адил сэтгэц засалч эмчтэй байдаг.
Ингэснээрээ гэр бүлээ бат бэх байлгах,хэрэгцээтэй зүйлдээ өөрийнхөө хүч чадлыг зөв зарцуулах,үр хүүхэдтэйгээ хэрхэн харилцах,үр хүүхдийнхээ болоод гэр бүлийнхээ сайн сайхны төлөө тэд ийм сонголтыг хийдэг.
Б.Мөнхнасан