Төр, нийгмийн
нэрт зүтгэлтэн С.Зориг бусдын гарт онц хэрцгийгээр амиа алдаад 18 дахь
жилийнхээ нүүрийг үзэж байна. Гэгээн цагаан өдрөөр, гэрт нь, эхнэрийнх нь
дэргэд хөнөөсөн дэндүү ил цагаан энэ хэргийг илрүүлбэл илрүүлчих хугацаа аль
хэдийнэ болсон. Гэвч түүний хэргийг илрүүлэхээс илүүтэй нуун далдлах үйл ажиллагаа
явагдсаар байгаа юм. С.Зоригийн хэрэг Ардчилсан намыг засаг барьж байхад
гарсан.
Тиймээс Ардчилсан намыг засаг барьж байхад илэрнэ хэмээн жирийн иргэд,
хууль хүчнийнхэн болон улстөрийн
хүрээнийнхэн битүүхэндээ горьдож байсан. Гэвч Ардчилсан намын үед илрэх нь
битгий хэл С.Зоригийн хэрэгт өчүүхэн төдий ч ахиц гаргасангүй. Харин ч ам алдаж
болзошгүй хамгийн чухал гэрч Б.Булганыг хорьж залхаан цээрлүүлж, ам алдуулахгүй
байх арга хэмжээ авч байна. Уг нь, өнгөрсөн хугацаанд сонгууль бүрийн өмнө,
дөрвөн жилийн давтамжтайгаар С.Зоригийн хэргийг сөхөж, \”биднийг сонгочихвол
С.Зоригийн хэрэг илэрнэ” гэж битүүхэндээ рекламдаж, сонгуулийн шоу хийж ирсэн
нам нь аль нь билээ.
С.Зоригийн хэргээс 14 жилийн дараа Ардчилсан нам анх удаа
засаг барьж, С.Зоригийг алагдахад төрийн эрхийг атгаж явсан хүмүүст өнөөдөр төрийн
бүх эрх мэдэл төвлөрч байна. Дэндүү ил цагаан С.Зоригийн хэргийг өнгөрсөн
хугацаанд илрүүлэх гэж оролдсон олон ч цагдаагийн алба хаагчид амиа алджээ. С.Зоригийн
хэрэгтэй холбоотойгоор амиа алдсан 20-иод хүний хэрэг байдаг гэх бөгөөд тэдгээрээс
заримыг нь хүргэе.
газар анх очиж Б.Булганаас
байцаалт авч, үзлэг хийсэн цагдаагийн хошууч усанд унаж нас барсан. Гэхдээ түүний
үхэл сэжигтэй байгаа гэдгийг олон хүн хэлдэг.
нь таньсан төдийгүй \”Болдоо” хэмээн нэрээр нь дуудсан хүн буюу \”маш чухал гэрч” одоо хэр нь учир
битүүлгээр сураг алдарсан хэвээр байгаа. Түүнийг дуудахад нэг алуурчин нь
эргэж харчихаад цааш гүйсэн гээд байгаа.
цагдаагийн ахмад цолтой нэгэн байсан агаад Дарханд хэдийнэ хөлдөж үхсэн
байлаа. Ингээд цогцсыг шарилаас нь ухан гаргаж шүүх эмнэлгийн үзлэгт оруулахад
хөлдөж биш гадны нөлөөтэй нас барсан болох нь тогтоогдсон.
мэнд уруудан гүйж байхыг харсан хоёр залуугийн нэг нь тамлагдаж нас барсан.
Гэрийнхэн нь энэ талаар ямар ч мэдээлэл өгөхгүй хэмээж байлаа. Сэтгэл санааны
хүнд дарамтад байгаа нь илт байсан учир улам бүр лавшруулан шалгахыг хүссэнгүй.
Юутай ч, уг
залуу амьдралынхаа эцсийн мөчийг хүртэл \”Энэ хэргийн бүх учрыг Б.Булган л мэднэ” хэмээж байсан агаад гэрийнхэн нь ч \”Энэ бодлынхоо л золиос болох шиг боллоо” гэдгийг
хэлсэн байсан.
Түүний бөгс рүү нь тосон бал чихэх зэргээр тамлаж алсан билээ. Хожим нь энэ
ахмад С.Зоригийн хэрэг дээр ажиллаж байсан нь тодорхой болсон юм.
өвчний улмаас нас барсан. Гэхдээ зарим нөхөд нь түүнийг хорлогдсон байж
магадгүй гэдгийг О.Дашбалбар нараар жишээ аван хэлж байсан.
нь хилээр гарсан Мөрөн хэмээх өвөрмонгол залуу гадаадад яг С.Зоригийн аллагын
байдалтай төстэйгөөр алуулсан. Түүнийг Өвөрмонголын эрх чөлөө тусгаар
тогтнолын төлөө тэмцэгч Мөрөн хэмээгчтэй андуурч ойлгодог тал бий.
Магадгүй түүнийг уг хоёр хүнийг тээвэрлэсэн байж магадгүй гэж бодож байна. Энэ
нь нөгөө
нэр дурдагддаг улаан машины эзэн байж
болох.
битүүлэг шалтгааны улмаас амиа алдсан.
эрхлэгч байсан, нэрт сэтгүүлч Даваажав одоо ажил мэргэжлээ солиод лам болсон
гэж дуулддаг. Үнэндээ сэтгэхүйн хувьд асуудалтай болсон гэдгийг хүмүүс хэлдэг.
Зүгээр байсан хүн, басхүү энэ хэргийн талаар дорвитой мэдээлэл олж чадсан хүн
яагаад гэнэт сэтгэхүйн өөрчлөлттэй болчихсон юм бол. Хордуулсан уу, эсвэл хэт
айлган дарамталсан уу. Айлган дарамталсан байж магадгүй гэдгийг түүнтэй нэгэн
гэрчийг нүүрэлдүүлэхэд нь дуу хоолой, гар хөл нь чичирч, хөлс нь асгарч, маш их
сандарч байснаар нь дүгнэн хэлж байсан юм. Тиймээс Даваажав нэг мөр ажил
мэргэжлээ орхин бусдад ам алдахгүй гэдэг өчиг өргөөд лам болсон байж болох.
С.Зоригийн хэргийн гэрч, эсвэл мөрдөж байсан хүмүүсийг хөнөөх, эсвэл дарамтлах
нь бусад гэрчүүдийн зүрхийг үхүүлэх, амаа хамхиад чимээгүй явах нь дээр шүү
гэдгийг ойлгуулах зорилготой юм биш үү. Харин хэн үүнийг хийгээд байна вэ?!
Яг үүнтэй адилаар
Б.Булганыг олон сар хорьж залхаан цээрлүүлж байгаа нь С.Зоригийн хэргийн талаар
чухал мэдээлэл мэдэж буй гэрчүүдийн зүрхийг үхүүлж байна. С.Зоригийн хэрэгтэй
холбоотойгоор олон хүн дарамтлуулж, олон хүн гадагшаа зугтсан байдаг. Тэд гол
төлөв цагдаагийн байгууллагын томоохон албан тушаалтнуудад дарамтлуулсан байдаг
бөгөөд яг ийм шалтгаанаар олон жилийн өмнө гадагшаа гарч, сураг алдарсан нэгэн
гэрчийн мэдээлснээр, С.Зоригийн хажууд маш их хэмжээний бэлэн мөнгө байжээ.
Тухайн үед цусанд хутгалдан байсан их хэмжээний бэлэн мөнгийг хэн хэрхэн нуун
дарагдуулж, хэний халаасанд оров гэдэг тун сонин. Их хэмжээний бэлэн мөнгөтэй
холбогдуулан гэмт этгээдүүд эхлээд С.Зоригтой тохиролцох гэж ирсэн гэдгийг
төвөггүй нотолчихож болмоор. С.Зориг тохиролцож мөнгийг аваагүйгээс амиа алдаж,
мөнгө авчирч тохиролцох гэсэн нөхдүүд түүнийг хөнөөчихсөн байх магадлалтайг бас
тогтоочихож болмоор.
С.Зориг нас бараагүй бол Ерөнхий сайд болж, цаашлаад
Сэргээн босголтын банкны хэрэг илрэх нь бараг тодорхой болчихсон үед бусдын
гарт амиа алдсан нь улстөрийн захиалгат аллага гэдгийг илтгэдэг. Ямартай ч,
С.Зоригийн алуурчид амиа алдсан, алуурчдыг бас хөнөөсөн, тэднийг хөнөөсөн
хүмүүсийг өөр хүмүүс хөнөөсөн гэх мэтээр хүн амины хэрэг үргэлжилж, илрэлт нь бүдгэрч,
дээр нь энэ хэргийг илрүүлэх гэсэн хүмүүс нэмэгдэж 20-иод хүн амины хэрэг
гарсан гэдэг нь бараг тодорхой болчихоод байгаа юм. Өөрөөр хэлбэл, С.Зоригийн
алуурчинг олох \”бухал өвсөн дотроос ширхэг зүү олох”-той адил тийм л хэцүү зүйл
болсон. Магадгүй бид С.Зоригийг хөнөөгөөгүй алуурчныг хайгаад цаг алдаад байж
мэднэ. Товчхондоо, энэ хэргийн ард олон жил нуугдаж, зүсээ хувиргасан цаад эзэд
буюу захиалагчдыг нь олох нь чухал. Магадгүй тэд маш хол биш, харин ч хажууханд тань шахуу байж мэдэх юм.