Өчигдөр, 2019 оны 01 дүгээр сарын 17-ны өдөр АНУ-ын пуужингийн довтолгооноос хамгаалах системийн талаар явуулсан хэлэлцүүлгийг бүтэн эхээр нь үзлээ. АНУ-ын Батлан хамгаалах яам (Пентагон)-нд болсон уг хэлэлцүүлэгт АНУ-ын Ерөнхийлөгч Д.Трамп, дэд ерөнхийлөгч, БХЯ-ны сайдын үүрэг гүйцэтгэгч болон АНУ-ын Зэвсэгт хүчний удирдах бүрэлдэхүүн оролцжээ.
Ерөнхийлөгч Д.Трампын хэлсэн үгнээс онцлох хэсгийг нь буулгаж та бүхэнтэй хуваалцаж байна.
Хэлэлцүүлэгийг БХЯ-ны сайдын үүрэг гүйцэтгэгч П.Шанахан нээж үг хэлээд дэд ерөнхийлөгч М.Пенсийг урьсан, М.Пенсе Ерөнхийлөгч Д.Трампыг урихад хэлэлцүүлэгт оролцож буй хүмүүс Зэвсэгт хүчний Ерөнхий командлагчаа маш удаан алга ташиж, хүндэтгэн угтан авч байх юм. Үүнд баярласан Ерөнхийлөгч нь “Та бүхэн намайг ийнхүү халуун дотно угтаж байгаа явдлын шалтгаан бол би та бүхэнд хоёр дахин их төсөв баталж өгсөн учраас тэр юм. Миний ингэж хэлж байгаад бусад улс орнуудын сэтгэл гонсойж мадагүй ч цаашид батлан хамгаалахын төсвийг гурав дахин нэмэгдүүлэх болно” хэмээн хошигнож байв. (2018 оны АНУ-ын БХЯ-ны төсөв их хэмжээгээр нэмэгдэж 717 тэрбум ам.доллараар батлагдсан юм. Р.Э)
Ерөнхийлөгч цааш нь хэлэхдээ “Америкийн цэргүүд энэ дэлхийн хамгийн сүүлийн үеийн, сайхан зэвсгийг ашигладаг, цаашдаа ч гэсэн бид та бүхэнд зориулан дэлхийн хамгийн сайн зэвсгийг худалдан авч өгнө гэдэгт итгэлтэй байж болно” гэв.
Одоогийн АНУ-ын Засгийн газраас пуужингийн довтолгооноос хамгаалах талаар баримтлаж буй бодлого, зорилтыг тун энгийнээр “АНУ-ын эсрэг дэлхийн аль газраас, ямар ч цаг үед харвасан пуужинг пуужинг илрүүлж, устгах явдал юм. Америкийн нэгдсэн улсыг аюулгүй байлгах ганцхан боломж бол энэ улсыг хүчирхэг байлгах явдал бөгөөд бид яг энэ ажлыг хийж байна,” хэмээн томьёолж байна.
Тэрбээр “Сансарт ноёрхолоо тогтоох нь ирээдүйд явагдаж болзошгүй дайнд чухал болохыг онцлоод АНУ болон түүний холбоотныг хамгаалах зорилгоор пуужинг илрүүлж, дагах зориулалттай шинэ хиймэл дагуулыг санхүүжүүлэх мөнгийг БХЯ-ны 2020 оны төсөвт суулгаж өгнө,” гэв. Түүний ярианд БХЯ-наас байгуулж буй “Сансарын цэргийн хүчин”-ий талаар дурьдаад, манай үндэстэн хамгийн сүүлийн үеийн пуужингийн довтолгооноос хамгаалах системтэй болно.
Америкчууд асар өндөр зардлаар “Маш баян улс орнуудыг хамгаалдаг”, одоо байдал өөрчлөгдсөн. Эдгээр баян улс орнууд америкчуудаар хамгаалуулсан хэвээр байвал, төлбөрөө төлөх ёстой болж байна. Энэ талаар өмнө нь америкийн аль ч ерөнхийлөгч ярьж байгаагүй 30 жил өнгөрсөн бол одоо Д.Трамп ярьж байгаа ажээ.
Түүнчлэн БНХАУ болон ОХУ нь хэт хурдтай, хамгийн сүүлийн үеийн далавчит пуужинг бүтээж “Улс төрийн сүрдүүлэг” хэлбэрээр ашиглаж байгааг хүлээн зөвшөөрөхгүй, бид энэ чиглэлд хөрөнгө зарж ийм төрлийн пуужин, технологийг бүтээх болно гэв. Энэ зорилгоор 1990 оноос хойш хөгжүүлж буй газар болон усан дээр суурилсан радар, мэдрэгч, амдан сөнөөгч бүхий сүлжээг байгуулах ажлыг улам эрчимжүүлэх ажээ.
Америкийн өмнөд хил дээр хүмүүнлэгийн болон аюулгүй байдлыг хямрал үүссэн, уг явдлыг зогсоох ганцхан боломж бол хилийн дагуу хана барих явдал юм. Өмнөд хилийн аюулгүй байдлыг хангахын тулд 5,200 цэргүүд үүрэг гүйцэтгэж байгаад ерөнхийлөгч талархаж байв. (Ерөнхийлөгч Д.Трампын өмнөд хил дээр 5,7 тэрбум ам.долларын өртөг бүхий хана барих саналыг Конгресс зөвшөөрөхгүй байгаагаас болж АНУ-ын Засгийн газрын үйл ажиллагааг Ерөнхийлөгч хэсэгчлэн зогсоогоод 30 хонож байгаа юм. Р.Э)
Ерөнхийлөгч Д.Трамп нь Пуужингийн довтолгооноос хамгаалах талаар хийх ажлыг 6 үндсэн хэсэгт хуваан үзэж байна. Гэхдээ “Америкчуудыг хамгаалах нь миний хийх ёстой хамгийн эхний, хамгийн нэн тэргүүний ажил байх болно” гэв. Тийм учраас хамгийн сүүлийн үеийн технологийг бүтээх ажилд хөрөнгө зарцуулах нь тодорхой боллоо. АНУ-ын бүх хотуудыг хамгаалах боломжтой “Пуужингийн довтолгооноос хамгаалах хөтөлбөр”-ийг хэрэгжүүлнэ. Энэ ажлыг хэрэгжүүлэх зорилгоор Аляска мужид 20 нэгж газарт суурилсан амдан сөнөөгч пуужингийн цогцолборыг пуужин илрүүлэх, мэдрэх радарын хамтаар ойрын хугацаанд суурилуулна. Бидний америкчууд бидэнд аюул учруулж болзошгүй этгээдүүдээс технологи болон туршилт судалгааны ажлаар хэдэн алхам урд нь явж байх ёстой.
Америкийн БХЯ-ны сайдын туршилт судалгаа, инженерийн асуудал хариуцсан орлогч Майк Гриффиний үзэж байгаагаар бол орос болон хятадууд бүс нутгийн хэмжээнд ашиглах боломжтой хэт хурдтай тактикийн пуужинг хөгжүүлж байна. Эдгээр пуужингууд нь цөмийн зэвсэг тээвэрлэх боломжгүй хэдий ч “стратегийн түвшиний нөлөө” үзүүлж байгааг хүлээн зөвшөөрч байгаа юм.
ДҮГНЭЛТ:
1. АНУ-ын Сансарын цэргийн хүчин байгуулагдах ажлыг урам эрчимжүүлж байна. Эндээс харахад сансарт ноёрхолоо тогтоох “уралдаан” албан ёсоор эхэлжээ.
2. АНУ-ын БХЯ-ын 2020 оны төсөв бараг 1 их наяд ам.долларт дөхөж очихоор байна.
3. Америкийн Зэвсэгт хүчин дэлхийн хамгийн сүүлийн үеийн зэвсэг, техник, технологи эзэмшсэн хэвээр байх ба цаашид ч гэсэн энэ байдлаар хадгална.
4. Америкийн хамгаалалтад буй европын баян орнууд азийн Япон, Солонгос нь цаашид төлбөрөө төлж байх бололтой.
5. Пуужингийн довтолгооноос хамгаалах системийг улам боловсронгуй болгож, илүү олон радар, мэдрэгч, амдан сөнөөгч цогцолбор байгуулна.
6. Америкчууд өөрсдийн өрсөлдөгчөөр ОХУ, БНХАУ-ыг нэрлэж байгаа хэдий ч хамгийн эхний өрсөлдөгчийн тоонд Хойд Солонгос, Иран хоёр улсыг оруулж байна.
7. Америкчууд сүүлийн үеийн зэвсэг, техник, технологи, лазерийн зэвсэг, пуужин бүтээх туршилт, судалгааны ажлыг эрчимжүүлнэ.
8. Харин бидний монгол цэрэг “Ак-47”-тойгоо үүрэг гүйцэтгэж байна даа.
Р.Энхболд
