Толинд өөрийгөө харах арга маш амархан хирнээ маш ашигтай сэтгэлзүйн эмчилгээ болдог. Сэтгэл гутралд автсан хүмүүст түгээмэл илрэх нэг шинж тэмдэг бол өөрийнхөө гадаад байдалд таагүй хандаж, гадаад байдалдаа санаа тавихгүй болох шинж тэмдэг байдаг.
Эсвэл гадаад байдалдаа хэт санаа тавьж, үүнээсээ болж зовж шаналах шинж тэмдэг бас сэтгэл гутралын үед илэрдэг. Аль аль шинж тэмдэгийн үед хүмүүс өөрийгөө яг чин сэтгэлээсээ бол сонирхож харах хүсэлгүй болж эхэлдэг. Толинд харах бүрдээ бид өнгөц талын гоо үзэмжээс гадна, бас өөрийнхөө сэтгэлзүйн энергийг давхар олж харж байдаг. Биенээс цацран гарч, биеийг хүрээлэн бүрхэж байдаг гэрлэн бүрхүүл, сэтгэлийн байдал ямар байгаагаас болж эерэг сөрөг энергийн хасагдах нэмэгдэх байдалд орж байдагыг ихэнхи хүн мэдэх байх. Толинд туссан өөрийн дүрсийг олж харахдаа бидний нүд маш эмзэг байдаг. Бид өөрсдийнхөө нүдийг сайхан хувцас, өнгөц инээдээр хуурч чадахгүй.
Сэтгэлзүйн байдал сэтгэл гутралын хэлбэрт шилжсэн байх юм бол, бид толинд харж байгаа өөрийнхөө дүрс дээрээс үүнийг харж мэдэрч чаддаг. Тийм ч учираас сэтгэл гутралын үед хүн толинд харах дургүй болсон байдаг. Эсвэл толинд харагдаж байгаа өөрийнхөө төрхийг харахаас айх, эвгүйрхэх, таашаахгүй байх мэдрэмж төрж байдаг.
Эвгүй мэдрэмжээс болж бид толинд харахаас зугтах ёстой юу, эсвэл толинд харахаас эвгүйрхэж байгаагаа даван туулах ёстой юу? Хэрэв даван туулах ёстой бол яагаад?
Толь биднийг эмчилж болдог. Толинд харагдах сэтгэл гутралын байдалтай байгаа өөрийнхөө төрхийг бид зоригтой удаан шинжиж, өөрийгөө яг байгаа байдлаар нь харж чадсанаар, гадаад ертөнцөд өөрийнхөө харагдаж байгаа үнэн төрхийг таньж, гоо үзэмж маань сэтгэл гутралаас болж хэрхэн хувирсан байгааг тодоор харж болно.
Сэтгэл гутралын үед бид хүний нүдэнд тааламжгүй харагдаж байдаг ч энийгээ санаатай мэдрэхгүй байхыг хүсэж, үүнээс үүдэн хуурамчаар өөрийгөө сайн сайхан харагдаж байна хэмээн хэтрүүлэн төсөөлж, энэ нь эргээд хий төсөөлөл болдог байдал бий. Тиймээс ихэнхи сэтгэл гутрал нь өөрийнхөө тухай хуурамч хоосон төсөөлөлтэй хамт илэрч байдаг. Шалтгаан нь гэвэл бид зөнгөөрөө сэтгэл гутралаас болж гадаад байдал маань тааруу харагдаж байгааг мэддэг ч, бусдад муугаа харуулах дургүй, ялагдах дургүй гэх мэт төрөлх чанараасаа болж, өөртөө хамгаалалт үүсгэхийн төлөө өөрийнхөө тухай хуурмаг төсөөлөл бий болгож явдаг гэж хэлж бас болно.
Харин тайван орчинд ганцаараа толинд харах үедээ өөрийнхөө байгаа байдлыг үнэнээр нь олж харж, хөмсөгөө зангидаж байгаа, нүүрээ унжуулж байгаа, нүдний хараа ширүүн догшин, тайван бус байгааг сайтар ажиглаж болно. Толинд нэг цаг ч юм уу өөрийгөө харж, нүүр царайгаа хувиргаж, хүнтэй ярилцаж байгаа мэт яриад үз. Ийм үед сэтгэл гутралын байдалд байгаа хүн өөрийгөө бусадтай харилцаж ярихдаа хир сонирхолгүй байгааг, нүүр царай нь эрүүл үеийнх шигээ сэтгэл татах чанар байхгүй байгааг мэдэж болдог.
Өөрийгөө гаднаас харж, бодитоор дүгнэлт хийх гэдэг бидэнд ямагт хүчтэй сэргээлт болж байдаг. Жишээ нь бид өөрсдөө сэтгэлээр унасан байдалтай уруу царайлан гудамжаар явж байгаад яг адилхан тийм байдалтай явж байгаа хүнийг хараад ингэж явах нь хичнээн таагүй байдлыг үүсгэж байгааг гэнэт мэдэж, биеэ илүү дээр авч явах хүсэл өдөөгддөгтэй адилхан, толинд өөрийгөө харж, сэтгэл гутралын үед илэрч байгаа гадаад төрхөө сайн мэдэж авах нь хүчтэй сэргээлт болж болдог.
Толинд харахдаа зөвхөн өөрийнхөө сэтгэл гутралын байдлыг зөвөөр таниад зогсохгүй бас өөрчлөлт хийж байгаагаа давхар олж харах хэрэгтэй.
Чин сэтгэлээсээ толь руу хараад инээмсгэлээд үз. Мэдээж сэтгэл гутралын үед хүнд инээмсгэлэх гэдэг байнга л хэцүү утгагүй санагддаг. Тэглээ ч гэсэн бууж өгөлгүй, дасгал эмчилгээ хийж байгаа гэдгээ санан, хийж байгаа үйлдэлдээ ажил хэрэгчээр хандаж, чин сэтгэлээсээ инээх дасгалаа ахин дахин давтаж хий. Нүүрний булчингаа суллаж, нүдний хараагаа зөөллөөд, аль болох тайван сайхан сэтгэлтэй байгаа байдлаа харахыг хичээ.
Хүнтэй ярилцаж байгаа дасгалыг хийхдээ, өөрт илэрч байгаа хуурамч байдал, урамгүй байдал гэх мэт сөрөг төрхийг сайн анхаарч харж, хасаж, засах ажиллагаа явуулах зорилго агуулах хэрэгтэй юм. Хүн төрөлх зангаараа өөрийгөө муу харагдаж байгааг харах дургүй байдаг тул үнэхээр байгаа байдлаар бодитоор харж чадах юм бол засаж өөрчлөх сэдэл сэтгэл аяндаа төрж байдаг. Тэгэхээр толв ширтэхдээ хамгийн ихээр анхаарах ёстой зүйл бол өөрийнхөө тухай хоосон сайхан төсөөлөлийг таягдан хаяж, жинхэнэ байдлаа олж харах юм.
Толь руу харж байгаад өөртөө итгэлтэйгээр, чин сэтгэлээсээ ярих нь өөрийгөө сайнаар мэдэрч, урам зориг сэргээх маш сайн дасгал болж болдог.
Хүн ямагт өөрийнхөө яаж харагдаж байгааг, гоо үзэмж дүүрэн байгаа эсэх, цэвэр цэмцгэр эсэхийг мэдэж байх шаардлагатай байдаг. Ярих үедээ өөрийнхөө яаж харагддаг, олны өмнөх өөрийн гэсэн нүүр царай биеийн хөдөлгөөний тоглолт жүжиг өөртөө тохирсон эсэхийг мэдэж байх нь сэтгэл засаж, ухаан хөгжөөж, урам сэргээх эм болдог тул, энэ байдал дээрээ зөв анхаарч, өөрийгөө хөгжүүлж байх нь сэтгэл гутралаас гарах нэг талын эмчилгээ болж чаддаг. Үүнд бидэнд өөрийгөө ганцаараа байхдаа сайтар тайван шинжиж, гадаад төрхний дасгалаа дураараа хийхэд тусалдаг толь чухал үүрэгтэй байдаг юм.
facebook.com Tsetsegmaa Baasanjav