Дэлхийн хамгийн анхны сансарын нисгэгч Ю.А.Гагарины үхэл тайлагдашгүй нууц хэвээр ч гэсэн түүний сансарт юу харсан дэлхий дээр ирээд ямар өөрчлөлт орсон зэрэгийг таалан соёрхон уу
Түүний хүүхэд ахуй наснаас эрийн цээнд хүрэх бүх амьдрал нь жинхэнэ коммунист үзэл суртал дунд өнгөрсөн тул тэрбээр чөтгөр шулам хий үзэгдэл, далдын хүчинд огт итгэж байгаагүй гэхэд болно. Мэдээж тийм ухамсартай хүн л тухайн үедээ ЗХУ-ын хамгийн өндөр боловсон хүчин бэлтгэдэг сургууль дүүргэж олон сая хүний бахархал болон сансарт нисж чадна шүү дээ. Гэхдээ сансарын уудамд нисээд ирсэний дараа гагарины итгэл үнэмшил өөрчөгдсөн байжээ. Гагарин анх сансарт нисээд эсэн мэнд буусаны дараа ЗХУ-аар тогтохгүй дэлхий нийтэд алдартай хүн болсон. Яаж мэдэх вэ дэлхий нийтэд алдар нь түгсэн орчин үеийн сансарын төхөөрөмжийн нууцыг мэддэг хүн АНУ гэх мэт хөрөнгөтөн улс орон руу зугтчих ч юм бил үү гэж хардсанаас хэд хэдэн чекист дэргэд нь ажиглаж байсан гэдэг. Өөрийг нь тандах зорилгоор амрагын харьцаа тогтоосон КГБ-ын офицер Людмила хэмээх залуухан бүсгүйд \”би ахиад хэзээ ч зүглэхгүй” гэж хэлж байжээ. Тиймээс \”арай америкийн сансарын нисгэгч нартай хиймэл дагуул дотор уулзсан юм биш биз дээ” гэж хардсан хөгийн яриа гарсан байгаа юм. Учир гэвэл тухайн үед ЗХУ-АНУ хоёр сансар огторгуйг эзэгнэх гэж улайран өрсөлдөж, Америкийн хэдэн хүнгүй хиймэл дагуул нэгэнт тойрог замд орчихсон байсан юм. Дэлхийг тойроход 109 минут буюу бараг 2 цагын хугацаа байсан тул ингэж хардах боломжтой байв. \”Восток” хөлөг 30 дахь минут эхэлсэний дараа тохиолдсон талаар ярих боломжгүй гэж эрс татгалзаж байгаа нь сонирхолтой. Гагарины тэмдэглэлд: \”Төвтэй холбоо барьсаны дараа хөлгийн бүх систем хэвийн ажиллаж байна 19:30 минут. Энэ үед би нүдэндээ ч итгэсэнгүй. Хөлгийн цонхон дээр хүүхэд тэвэрсэн эх хүн зогсож байхыг би өөрийн нүдээр харлаа. Сансарт хүний оюун санаа хямралд ор элдвийн зүйл харагдаж болох ч энэ яг бодит зураг байв. Би ахин төвтэй холбоо барих гэсэн ч систем ажилсангүй. \”Та юун хүн бэ?” гэж асуусан боловч хүүхэд тэвэрсэн бүсгүй хуруугаа уруулдаа хүргэж чимээгүй байхыг сануулсанаа доош нь хүүхдээ унагаачих нь тэр. Үүнийхээ дараа \”чи анхны төмөр хөлөг сансарт авчирсан хүн боллоо. Дахиж ийм хөлөгтэй битгий наашаа гараарай. Сансарт хөлөгөөр биш өөр зүйлээр ирдэг юм” гэж хэлсэнээ хөлгийн бүхээгнээс гараараа түлхэн цааш жингүйдэн харанхуйд уусан алга болсон. Үүний дараа сэхээ орвол холбоо хэвийн ажиллаж төвөөс намайг дуудаж байсан. Би харсан зүйлийнхээ талаар юу хэлсэнгүй \”бүгд хэвийн сайн ажиллаж байна гэж хариулсан” гэжээ. Тухайн үед ЗХУ-ын дээд удирдлага Ю.А.Гагариныг хашир туршлагатай хүн тул дахин сансарт нисгэж илүү хүндхэн даалгавар биелүүлүүлэхээр төлөвлөж байсан боловч Байконурын орчим цэргийн жижиг онгоцоор сургуулийн нислэг хийх үедээ дэлбэрч амь үрэгдсэн билээ. Тэрбээр ахин нисэх дургүй байсан учраас зориуд амиа хорлосон гэж зарим нь ярьдаг. Дээд коммандлал нь Гагарин сэтгэл санаа нь тогтворгүй болоод сансарын нууц алдах магадлалтай болсон тул онгоцны систем гажиг суулган нисгэж хорлосон гэдэг таамаглал ч байдаг. Түүнчлэн Гагариныг онгоцтойгоо сүйрэх үед хажууд нь нисдэг таваг шиг зүйл үзэгдсэн тухай шуугиан гарч байсан. Ямар ч байсан дэлхийн анхны сансарын нисгэгч тойрог замд юу харсан чухам яагаад удалгүй осолдсон зэрэг нь өнөөг хүртэл тайлагдашгүй нууц хэвээр үлдсэн юм.