Сонгиныг хүний биеийн дархлааг сайжруулдаг гэдгээр нь бид бүгд андахгүй мэддэг. Үнэхээр ч сонгино нь элдэв төрлийн өвчнийг анагаах гайхалтай увидастай. Сонгиныг хүн төрөлхтөн эмчилгээний журмаар бүр эрт үеэс хэрэглэж иржээ. Эртний египетүүд мөн Римын хаанчлалын үед сонгиныг эмчилгээний зорилгоор өргөн хэрэглэдэг байжээ. Иймд сонгиныг хэрэглэж ирсэн түүх бараг дөрвөн мянган жилийн тэртээгээс улбаатай гэх. Гэвч сонгины хэрэглээг урлаг болтол нь хөгжүүлсэн газар нь яахын аргагүй Төв Азийн Иран, Афганистан улсууд юм. Эндээс сонгины хэрэглээ зэргэлдээх Энэтхэг, Хятад, Грекэд тархсан түүхтэй. Сонгины амтлах болон эмчилгээний гайхамшгийг нээснээс хойш хүмүүс сонгиныг бараагаар сольж, арилжаж иржээ.
Харин өнөөдөр дэлхийн бүх л оронд сонгиныг тарьж ургуулж, худалдаалдаг болсон билээ. Сонгино нь хүний биеийг эвчлүүлэгч бичил организмын хөгжпийг зогсоох онцгой үйлчлэлтэй бөгөөд энэ шинж чанар нь фитонцит хэмээх бодисыг агуулдагтай нь холбоотой юм байна. Сонгины эмчилгээний зарим жороос авч үзье. Тухайлбал: Хатгааг эмчлэх Эртний египтүүд сонгиныг эмчилгээний журмаар ашигладаг байж. Сонгино маш олон төрлийн аминдэмийг агуулсан байдаг тул I өвөл, хаврын улиралд ханиад грипп ид тархсан үед хоол хүнсэндээ хэрэглэхэд хамгийн тустай ногоо болдог. Хатгааны үед сонгиныг хэрхэн хэрэглэх вэ. Үүний тулд, нэг ширхэг сонгино авч, жижиглэж хэрчээд тавганд хийж тавина. Тавагтай сонгиныхоо дээрээс тонгойн суухдаа томхон алчуураар толгойгоо бүтээх хэрэгтэй. Арван минутын турш сонгиноо үнэрлэхдээ нүдээ заавал аниарай. Энэ эмчилгээг өдөр бүр, нэг сарын турш үргэлжлүүлэн хийх хэрэгтэй. Ханиад туссан үед Эмч нар сонгиныг ханиаднаас урьдчилан сэргийлэх хамгийн сайн үйлчлэлтэй гэж нотолж байна.
Учир нь түүхий сонгин нь бараг бүх төрлийн ханиадны вирусыг устгах шидтэй байдаг аж. Ханиадыг эмчлэх нэгэн жор байдаг нь “сонгины цай” юм. Цайг бэлтгэхэд нэг ширхэг сонгино л хэрэгтэй. Аргачлал: Нэг ширхэг сонгиныг арилгаж цэвэрлээд, жижиглэн, буцалж буй халуун усанд хийж, гурван минут хэртэй байлгаад шүүхэд сонгины цай бэлэн болно. Бэлэн болсон цайгаа шууд уух хэрэгтэй. Учир нь аминдэм нь халуун усанд амархан устдаг. Бага зэрэг зөгийн бал нэмээд уусан ч болно. Энэ цай нь бронхит өвчний үед ууж хэрэглэхэд ханиалгыг дардаг байна. Сонгины цайг оройдоо чанах нь дээр бөгөөд нойр хүргэж, мэдрэлийн системийг тайвшруулах сайн нөлөөтэй байдаг юм. Сонгиноор бронхитыг эмчлэх Ханиад нь бронхит болж хувирах үе цөөнгүй. Харин үүнийг эмчлэхэд сонгино хамгийн тустай. Бронхитын үед сонгиныг дараах жороор хэрэглээрэй. Үүнд: Нэг ширхэг сонгино, хоолны нэг халбага сахар бэлд. Үрсэн сонгиноо сахартайгаа сайтар хольсны дараа хоолны халбагаар өдрийн туршид хоёр цагийн зайтай иднэ.
Энэ эмчилгээг долоо хоногийн турш тасралтгүй хийх хэрэгтэй. Бронхитын үед дараах хандыг бэлдэж хэрэглэвэл илүү тустай байх болно. Үүнд: нэг ширхэг сонгино, нэг стакан ус, нэг хоолны халбага алтайгийн үндэс хэрэгтэй болно. Ус буцалгаад түүндээ алтайгийн үндсээ хийнэ. Хандаа хорин минут хэртэй байлгаад үрсэн сонгиноо нэмнэ. Дахиад хорин минут байлгасны дараа шүүж, өдөрт 3-4 удаа хоолны нэг халбагаар уугаарай. Харшлын үед Харшилтай хүмүүст зөвлөхөд шинэхэн сонгинод харшлын реакцын үед элдэв хүндрэл үүсгэгч даавар болох гисталиеныг идэвхигүй болгодог бодис агуулагддаг юм байна.
Харшлын эсрэг эмчилгээнд хэрэглэх жорыг бэлтгэхэд нэг ширхэг сонгино, зөгийн бал, нимбэг хэрэгтэй. Бэлтгэхдээ, сонгиноо үрж жижиглээд, шүүсийг нь шүүж авна. Түүн дээрээ цайны нэг халбага натурал зөгийн бал, 4-5 дусал нимбэгний шүүс дусааж оройн хоолноос хоёр цагийн дараа ууна. Жор 2. Нэг ширхэг сонгино, хонин зажхуурын тос 20 грамм. Түүхий бөөрөнхий сонгино авч бага зэрэг нүхлэнэ. Түүн рүүгээ хонин зажхуурын тосноос хийсний дараа шарах шүүгээнд хий. Бэлэн болмогц нь гаргаж шүүсийг нь уу. Геморрой буюу шамбарам өвчин Ямар ч мэс ажилбар хийлгүйгээр шамбарам өвчнийг анагаах жор бас бий.
Үүнд: Хоёр литр сүү, дөрвөн ширхэг том сонгино бэлтгэх хэрэгтэй. Бэлтгэх арга ба хэрэглэх заавар. Шавар сав /горшок/ авч түүндээ сүүгээ бас дээрээс нь бүх сонгиноо хий. Дараа нь шавар саваа ямар ч зай гаргалгүй битүүлээд шарах шүүгээнд хийнэ. Зөөлөн гал дээр болгосны дараа шавар саваа модон тагаар таглана. Харин модон таг нь уур гаргах нүхтэй байх хэрэгтэй. Түүгээр шамбарамтай газраа утсаны дараа вазелин түрхэнэ. Энэ эмчилгээг долоо хоногт гурваас илүү хийж болохгүй. Шамбарамын эмчилгээнд хэрэглэдэг өөр нэг жорыг бэлтгэхэд нэг ширхэг сонгино л хэрэгтэй. Ингэхдээ, түүнийг үрж шүүсийг нь ялгаж авна. Шинэхэн шүүсээ цайны халбагаар өдөрт 3-4 удаа усаар даруулж ууна. Ангина Ангиныг эмчлэхдээ халуун компрессыг шөнө тавих хэрэгтэй. Ингэхдээ нэг ширхэг сонгино авч үрүүлээр үрээд шүүсийг нь тусгай саванд ялгаж авна. Үлдсэн сонгины нухашаа жижиг марлинд боож, хүзүүгээ ороо.
Харин шүүсийг нь хоолны халбагаар өглөө оройдоо эсвэл цайны халбагаар өдөрт гурван удаа уух хэрэгтэй. Ардын эмчилгээнд бас сонгино, хүрэн манжингийн нухашыг өргөн хэрэглэдэг юм. Энэ жорыг бэлтгэхэд нэг ширхэг сонгино, нэг ширхэг хүрэн манжин, хоолны нэг халбага уксус орно.
Бэлтгэх арга: Хүрэн манжин авч, хальснаас нь цэвэрлээд үрүүлээр үрнэ. Ингэсний дараа шүүсийг нь авч, түүн дээрээ уксус болон сонгины шүүсээ нэмж өгнө. Арван минут хэртээ байлгасны дараа түүгээрээ хоолойгоо зайлна. Ингэхдээ нэг удаа л зайлах хэрэгтэй шүү. Ангины үед бас сонгино, байцааны компрессыг хүзүүндээ тавих хэрэгтэй. Үүний тулд хоёр ширхэг сонгино, таван ширхэг байцааны хальс бэлдээрэй. Бэлтгэх ба хэрэглэх арга. Сонгиноо үрүүлээр үрнэ. Дараа нь байцааны навч бүртээ сонгины нухшаасаа хийж хүзүүндээ тавиад гадуур нь ноосон ороолтоор ороогоорой.