Ийм түүх уншигдаж яригдахаа больсон. Ялангуяа залуус сонирхохоо ч больсон. Бид үр хүүхдээ баастай бурхан шиг эрхлүүлж мөнгө шүтүүлж өсгөж байгаа ч хэний цус урсаж, яс дэвссэн газарт гишгэж ухаж төнхөж байгаагаа ч санахгүй болтлоо өөрсдийгөө үр хүүхдийнхээ төлөө амьдарч байна гэж хөөргөж сурсан! Хүүхдүүд нь хятад америк мөнгөтэй, тэдэнд найрсаг ханд, бүх юм мөнгө гэж үглэж өсөж байна. Тийм ээ, тэд бүгдийг мөнгөөр авч байна. Харин орос байгаагүй бол монгол байхгүй л байх байлаа. Тэгвэл бэртэгчин амьдралтай бид ч байхгүй, хятад америкийг шүтсэн залуу үе ч байхгүй байв
БҮГД ДУУССААН…
Бидний үеийнхэн Халх голын дайны түүхийг уншиж бахархаж өссөн болохоор баатрууд нь сэтгэлд тодхон байдаг. Залуустаа сонирхуулья. Японы Квантуны арми 38 мянган цэрэг, 310 нэгж зэвсэг, 135 танк, 225 нисэх онгоцтой толгойн хэсэг Баянцагаан нуруунд бэхлэлт хийж Халх голыг гаталж эхэлсэн байлаа.
Фронт командлагч Г.К Жуков хошууч М.П Яковлев даргатай 11 ангийг Баянцагаан нурууг япончуудад өгч болохгүй гэсэн тушаал өгчээ. Явган цэрэггүйгээр танк байлдаанд оруулсан дэлхийн түүх байдаггүй бөгөөд Г,К Жуковыг хамтран зүтгэгч нар нь эсэргүүцэхэд өөрийн хар толгойгоор хариуцна гэжээ. 50 танктай анги 800 км газар руу зогсолтгүйгээр эвдэрч гэмтэн 50 км сунжирч явсаар шууд давшилтат орсон юм билээ.
Оросуудыг хүрч ирнэ гэж бодоогүй япончууд гэнэтийн цочролд орсон бөгөөд 50 танк Баянцагааны нурууг эзлээд зогсохгүй Халхын эрэгт хүртэл тулаан хийж япончууд 8000 цэрэг, 45 их буу, танкаа алдан ухарсан ч оросын танкууд бүгд дууссан юм. Бригадын дарга Яковлевын танк эвдэрч, буу сумаа дуусгаад хүрзээ барин тулалдсаар амь үрэгджээ.
Сибирт нутгаас цэрэгт татагдан ирсэн, фото зураг ч үгүй энэ ахмад юуны төлөө амиа алдав гэж бид бодох ёстой юм. Маршал Жуков 50 танкаа дуусна гэдгийг мэдэж байсан ч ийм алхам хийсэн нь Халх голын дайныг эргүүлсэн тактик байв. Хожим нь маршал Жуковыг 50 танк бүхий залуусыг үхэл рүү илгээсэн хэмээн буруутгах гэж оролдсон ч цэргийн түүхэнд гайхагдан бичигдсэн юм билээ. Шатраар хэлэхэд бодоо өгөөд ноёныг шалсан нүүдэл байжээ.
Хожим Сталинд Яковлевт монголчууд баатар өгсөн тул ЗХУ өгөх нь илүү юм биш үү гэхэд “Дахиад өг” гэдэг. Яковлевийн бригадын шархтай дайчин “Бүгд дуусгасан” гэж илтгээд нас барсан түүхтэй.