Зүрхний тань эзэн

 

Залуу бүсгүй эмнэлгийн цонхон дээр сууна. Өвчтэй зүрх нь дахиж энэ хорвоо дээр амьдрах хүсэл үл төрүүлнэ. Бүх л сонин сэтгүүлд зүрх шилжүүлэн авах зар өгчээ. Зүрхээ өгөх нэгнийг хайж байлаа… Залуу бүсгүй өдрийг эмнэлгийн өрөөнд өнгөрөөнө. Нүдэндээ нулимстай, удахгүй ирэх үхлийг хүлээж бас л ганцаараа … нүдээ нээлээ, энэ өрөөнд уйлсаар бүр залхаж байлаа… нулимс нь өөрийн мэдэлгүй урссаар л … Хайртай хүнийхээ тухай бодлоо. Ядуу залуу бүсгүйд маш их хайртай бөгөөд \”Би хичнээн ядуу ч хайраар дүүрэн зүрх минь хэзээд чинийх \” гэдэг байлаа. Бүсгүй ч үүнийг л залуугаас хүсдэг байлаа. Гэвч хичнэн агуу хайр байсан ч ядуу зүдүү байдал нь тэднийг салгаж дөнгөжээ. Гэвч одоо хичнээн мөнгө байгаад ямар нэмэр байхав. Хайртай хүн нь л дэргэд нь байвал л хангалттай байв. 

Салснаас нь хойш зовлонт таван жил өнгөрсөн байлаа. Өдөр бүр уйтгартай өдөр бүр утгагүй  санагдаж байв. Гэвч бүсгүй хайраа зүрхэндээ хадгалсан хэвээр, юу хийж яваа бол гэж бодогдоно. Хэнтэй сууж хэдэн хүүхэдтэй болсныг хэн мэдлээ гэж бодох агшинд нүднээс нь гарах нулимс гаран дээр нь дуслав. Гараа харлаа. Хайртай залуу нь гарыг нь атгаад хамаг л сайн сайхныг мөрөөдөж энхрийлдэг байсан нь бодогдоно. 

Бүсгүйн үс нь унахад бүр илүүтэй харамсаж байв. Учир нь хайртай хүн нь үргэлж илж, үнэртдэг байв. Ширхэг үс  унахад зүрхийг нь зүүгээр хатгах мэт хөндүүрлэнэ. Зүрн нь дахин өвдөж эхэллээ. Магадгүй хайртай хүн нь хажууд нь байсан бол зүрх нь ингэтлээ зовж, амьдралыг үзэн ядахгүй ч байх ч байсан юм бил үү. Угаасаа бүсгүй үхлээс огт айхгүй байв. Хайртай хүнээсээ хол байх нь үхсэнээс ялгаагүй байлаа. Түүнийгээ бодохгүй байж чадсангүй. Дэргэд минь байсан ч болоосой, сүүлийн удаа гараас минь атгаад нүдэн дээр минь үнсээсэй. Тэгвэл санаа амар энэ хорвоогоос явахсан гэж бодогдоно.

Хайртай хүнээ дахиж харалгүйгээр энэ хорвоогоос явах дэндүү хайран, өчүүхэн ч болов сайхан дурсамжаа сэргээхсэн гэж бодогдоно.

Гэвч тэр одоо хэнтэй байгаа бол? Хайраар шатсан зүрхээ хэнд ч өгөхгүй гэдэг байсан хэн нэгэнд өгөө болов уу? Хайраар шатсан зүрхээ хэнд ч өгөхгүй гэдэг байсан хэн нэгэнд өгөө болов уу? Надад хэвээрээ болов уу? Ингэж бодох тусам зүрх нь үзэн ядалтаар дүүрч цээж нь хөндүүрлэнэ. Дээрээс нь нэг хүнд зүйл дараад авах шиг боллоо. Түүний тухай бодсон хором бүр түүнд дарамт болж байлаа. Амьдрах хүслээ гээж энэ хорвоогоос явахыг хүснэ. Гэвч хайртай хүнээсээ сураг сонсолгүй явна гэдэг хайран байлаа. Элдвийг бодсоор нүд нь анилдаж эхлэв.

Удалгүй хаалга онгойж аав нь орж ирлээ. Зүрх шилжүүлэх хүн олдсон гэсэн баярт мэдээ дуулгахаар ирсэн байв. Гэвч охин аль хэдийн нойрондоо автсан байлаа. Тэр орой хагалгаанд орлоо. Нэг долоо хоногийн дараа залуу бүсгүй сэрлээ. Хорвоод бүсгүй дахин мэндэллээ. Гэвч бүх зүйл түүнд тэс өөр санагдаж эхлэв. Нэг л зүйл дутуу мэт.

Хагалгаанд орсноос хойш хэдэн сар өнгөрлөө. Бүсгүй ч тэнхрэв. Гэвч дотроо байгаа шаналлыг гаргаж чадахгүй байв. Хайртай хүнээ бодох бүрт зүрх нь өмнөхөөсөө илүү хүчтэй цохилохыг мэдэрнэ. Дахин нэг л удаа, ердөө ганц л удаа түүнийгээ харахыг хүснэ. Шинэ зүрх нь түүнийг эдгээсэн ч шөнө бүр хүчтэй цохилж бүсгүйг нойрноос нь сэрээж яг л цээжнээсээ мултрах гэж байгаа мэт дотроо байж яддаг байлаа. Бүсгүй юу болоод байгааг ойлгохгүй эгчдээ энэ байдлаа хэлсэн боловч хагалгаа мэдээж амар биш шүү дээ удахгүй зүгээр болно гэжээ.

Хэдэн сар өнгөрлөө. Гэвч юу ч өөрчлөгдсөнгүй, яг л хэвэндээ байлаа. Бүсгүй цэцэрлэгт ургах цэцэгсийг харж өдөр бүр уйлж найзтайгаа ярьж байгаа мэт цэцэгстэй ярилцдаг байв. Тэнд ургах цэцгэн дундаас час улаан сарнайд хамгаас илүү хайртай байв. Улаан сарнай түүний сэтгэлд чухал орон зайг эзэлдэг байв.  Сарнай ч бүсгүйтэй хамт инээж уйлна. Хайртай хүн нь ирвэл сарнайг түүндээ бэлэглэнэ гэж бодлоо. Өөр хэнд ч өгмөөргүй санагдав.

Нэгэн өдөр хонх дуугарав. Хаалгаа нээгээд хартал хэн ч байсангүй. Харин нэг дугтуй байхыг олж харав. Зүрх нь тэсэхийн аргагүй хүчтэй цохилж байлаа. Юу болоод байгааг ойлгох сөхөө байсангүй.  Дугтуйн дээр ямар ч нэр, хаяг байсангүй. Нээж үзэхэд дотор нь захиа байлаа.. Нээж үзэхэд дотор нь захиа байлаа. Зүрх нь илүү хүчтэй цохилов. Гэнэт нэг л танил үнэр захианд шингэсэн байлаа. Тиймээ түүний үнэр. Олон жил санагалзаж хажууд нь байхын төлөө амиа ч өгөхөөс буцахгүй байсан хайртын нь үнэр байлаа. Толгой нь эргээд арай л уначихсангүй. Буйдан дээр суугаад захиаг нээгээд гар нь чичрэн уншлаа.

\”Хайрт минь чамаас салснаас хойш нэг зүрхэнд хоёр хайр багтахгүй гэдгийг мэдээд хэн нэгнийг хайрлах нь байтугай хэнийг ч харж явсангүй. Өдөр бүр хэцүү өнгөрдөг байсан. Учир нь чамайгаа улам илүү санах болсон. Чамдаа зориулж маш олон шүлэг бичсэн. Бичих тусам улам гунигтай болж байсан. Шөнө бүр чинийхээ дэргэд байхыг хүсч чамайгаа бодсоор үүр цайлгадаг байсан. Чамгүй өнгөрөөсөн өрөд бүрийг үзэн ядаж байлаа. Харин нэг өдөр бүгдийг өөрчлөх боломж гарч ирсэн. Одоо л хийхгүй бол өөрийгөө уучилж чадахгүй гэж санагдсан.  Чамаас маш хол явахаар шийдсэн. Магадгүй чамайг мартана гэж найдсандаа тэр шүү дээ. Гэвч бүх зүйл бодсон шиг минь болсонгүй. Чамайгаа өмнөхөөсөө илүү их санаж байна. Магадгүй чамаасаа хол ч чамайгаа харахаар ирдэг. Шөнө болгон, чамайгаа харж хайрлан, чамайгаа унтаж байхад хацар дээр чинь үнсдэг. Заримдаа чи минь сэрээд намайг ирснийг мэдсэн юм шиг харчихаад эргээд гүн нойрондоо автдаг. Маргааш чи бид хоёрын танилцсаны 6 жилийн ой. Өнгөрсөн хугацаанд би үргэлж чам дээр ирдэг байсан. Маргааш чи минь наддаа ирээрэй. Аан тийм. Чамдаа өгсөн зүрхийг минь сайн харж байгаарай. Учир нь нулимсаараа чинийхээ нэрийг зүрхэндээ сийлсэн юм шүү. Чамайг өөрөөс чинь илүү хайрладаг хайр зүрхэнд чинь байгаа шүү. Бас улаан сарнайг сайн харж байгаарай. Чамдаа маш их хайртай. Хажууд минь иртэл хайрлах болно.\”