• Бидний тухай
  • Сурталчилгаа байршуулах
  • Холбоо барих
2022 он 7 сарын 5
Монгол туургатны цахим сайт
deed
  • Нүүр
  • Нийгэм
    • Бүгд
    • Аймаг
    • Байгаль орчин
    • Боловсрол
    • Нийслэл
    • Нийтлэл
    • Хууль, эрх зүй
    • Ярилцлага
    Э.Бат-Үүл: Монголыг дахин Оросын суганы үс болгохгүй

    Э.Бат-Үүл: Монголыг дахин Оросын суганы үс болгохгүй

    26 долоо хоногтой дутуу төрсөн нярайн амийг аварчээ

    26 долоо хоногтой дутуу төрсөн нярайн амийг аварчээ

    Ойн хөнөөлт, хортон шавж устгах ажил долдугаар сарын 8-ныг хүртэл үргэлжилнэ

    Ойн хөнөөлт, хортон шавж устгах ажил долдугаар сарын 8-ныг хүртэл үргэлжилнэ

    Даншиг наадмын түрүү бөхөд 10 сая төгрөг олгоно

    Улсын баяр наадамд Тува, Халимаг, Буриад, Өвөр Монголын 25 бөх барилдах хүсэлтээ өгчээ

    ИНЕГ-аас “Boeing 737 max” загварын онгоцны нислэгийг зогсоолоо

    Хөшгийн хөндийд өтгөн манан татсаны улмаас “МИАТ”-ийн онгоц “Буянт-Ухаа”-д газарджээ

    Улаанбаатар-Замын-Үүд чиглэлийн төмөр зам усанд автаж, шөнө 01:00 цагийн орчимд сэргээн зассан

    Улаанбаатар-Замын-Үүд чиглэлийн төмөр зам усанд автаж, шөнө 01:00 цагийн орчимд сэргээн зассан

    “Цаатан фестиваль” долоодугаар сарын 6-7-нд болно

    “Цаатан фестиваль” долоодугаар сарын 6-7-нд болно

    Орон нутгаас Улаанбаатар руу шилжих хөдөлгөөнийг 2027 хүртэл зогсоох саналаа буцаан татжээ

    Орон нутгаас Улаанбаатар руу шилжих хөдөлгөөнийг 2027 хүртэл зогсоох саналаа буцаан татжээ

    Зөвшөөрөлгүйгээр төлбөртэй зогсоолын үйл ажиллагаа явуулбал энэ 70128012 дугаарт мэдэгдээрэй

    Зогсоолд машинаа тавиад дөрвөн цаг болсноос хойш цаг тутамд 4,500 төгрөгийн төлбөр авах тогтоолын төслийг НИТХ дэмжжээ

  • Улс төр
    У.Хүрэлсүх: Монголчууд бид мэдлэг, туршлагаа нэгтгэн холбож, хил хязгааргүй оюун санааны сүлжээг хамтдаа бүтээх цаг болжээ

    У.Хүрэлсүх: Монголчууд бид мэдлэг, туршлагаа нэгтгэн холбож, хил хязгааргүй оюун санааны сүлжээг хамтдаа бүтээх цаг болжээ

    ОХУ-ын Гадаад хэргийн сайд С.В.Лавров мэдэгдэл хийлээ

    ОХУ-ын Гадаад хэргийн сайд С.В.Лавров мэдэгдэл хийлээ

    Монгол үүлдрийн морины санг бүрдүүлж дуустал дүрмээр зохицуулна

    Монгол үүлдрийн морины санг бүрдүүлж дуустал дүрмээр зохицуулна

    ОХУ-ын Гадаад хэргийн сайд Сергей Викторович Лавровын айлчлал эхэллээ

    ОХУ-ын Гадаад хэргийн сайд Сергей Викторович Лавровын айлчлал эхэллээ

    Л.Оюун-Эрдэнэ: Орон нутагт ажиллаж буй төрийн албан хаагчдын цалинг 2023 онд түлхүү нэмнэ

    Л.Оюун-Эрдэнэ: Орон нутагт ажиллаж буй төрийн албан хаагчдын цалинг 2023 онд түлхүү нэмнэ

    “Монгол ган цогцолбор-I” дотоодын хэрэгцээний ган цувималын 50 хувийг хангана

    “Монгол ган цогцолбор-I” дотоодын хэрэгцээний ган цувималын 50 хувийг хангана

    ХХБ-ны ТУЗ-ийн дарга Д.Эрдэнэбилэг Ерөнхий сайдад захидал бичжээ

    Л.Оюун-Эрдэнэ “задарсныг засаглаж чадлаа”

    Б.Жавхлан: Засгийн газрын нийт өр 8.4 тэрбум ам.доллар

    Кью-Эс-Си компани Хөгжлийн банканд 191 тэрбум төгрөгийн өрөө бүрэн төлжээ

    “Н.Ганибал, Ж.Батсуурь нарыг намын гишүүнээс дөрвөн жилээр хасах сахилгын шийтгэл оногдууллаа”

    Д.Ганбат: УИХ дахь АН-ын бүлгийн үйл ажиллагаа дуусгавар боллоо

  • Эдийн засаг
    • Бүгд
    • Бизнесс мэдээ
    • Уул уурхай
    Монголбанкнаас мэдэгдэл хийлээ

    Б.Лхагвасүрэн: Бодлогын хүүг 1 нэгжээр өсгөж 10 хувь болгох шийдвэр гаргалаа

    Монголбанк: 2022 онд IPO-ийн тоо эрс цөөрч, компаниудын хувьцааны үнэлгээ унаж байна

    Монголбанк: 2022 онд IPO-ийн тоо эрс цөөрч, компаниудын хувьцааны үнэлгээ унаж байна

    Д.Солонгоо: Хөгжлийн банкны нөхцөл байдал сайжрахгүй бол бондын эргэн төлөлтийг ЗГ хариуцах эрсдэл үүснэ

    Б.Солонгоо: Криптовалютын гүйлгээний 70 орчим хувь нь гэмт хэргийн холбогдолтой байж болзошгүй

    А.Энхжин: Гадаад валютын орох урсгал ойрын хугацаанд нэмэгдэх боломжтой байна

    А.Энхжин: Гадаад валютын орох урсгал ойрын хугацаанд нэмэгдэх боломжтой байна

    О.Амартүвшин: Дотоодын аж ахуйн нэгжүүддээ итгэж, дэмжихгүй бол гаднын хөрөнгө оруулагчид яаж итгэж манай улсад хөрөнгө оруулах вэ

    О.Амартүвшин: Дотоодын аж ахуйн нэгжүүддээ итгэж, дэмжихгүй бол гаднын хөрөнгө оруулагчид яаж итгэж манай улсад хөрөнгө оруулах вэ

    Эрдэс баялгийн салбараас төвлөрсөн орлого 53.9 хувиар өсчээ

    Эрдэс баялгийн салбараас төвлөрсөн орлого 53.9 хувиар өсчээ

    Монгол банк бодлогын хүүг хэвээр үлдээлээ

    Монголбанк репо арилжаагаар гурван банканд 81 тэрбум төгрөгийн эх үүсвэр олголоо

    Инфляц 14.6 хувьд хүрэхэд 47.3 хувь нь импортын барааны үнийн өсөлтөөс шалтгаалсан

    Инфляц 14.6 хувьд хүрэхэд 47.3 хувь нь импортын барааны үнийн өсөлтөөс шалтгаалсан

    Орон сууцны ипотекийн зээлийн хөтөлбөр хэвийн үргэлжилж байна

    Орон сууцны ипотекийн зээлийн хөтөлбөр хэвийн үргэлжилж байна

  • Үндэстэн
    • Бүгд
    • Түүх, уламжлал
    • Яруу найраг
    Дархан-Уул аймгаас Сяньбигийн үеийн хаад язгууртнуудын бунхант булшнууд олджээ

    Дархан-Уул аймгаас Сяньбигийн үеийн хаад язгууртнуудын бунхант булшнууд олджээ

    Монгол яруу найргийн түүврүүд франц хэлээр гарлаа

    Монгол яруу найргийн түүврүүд франц хэлээр гарлаа

    Монголчууд 50,000 Орос цэргийг Калка голын эрэг дээр xүйc тэмтэpcэн түүх

    Монголчууд 50,000 Орос цэргийг Калка голын эрэг дээр xүйc тэмтэpcэн түүх

  • Дэлхий дахинд
    200 сая гаруй жилийн тэртээх карстын агуйг олж илрүүлжээ

    200 сая гаруй жилийн тэртээх карстын агуйг олж илрүүлжээ

    Оросын армийг Хар тэнгисийн Могойт арлыг бөмбөгдсөн гэжээ

    Оросын армийг Хар тэнгисийн Могойт арлыг бөмбөгдсөн гэжээ

    Зеленский: Украин Их 20-ийн уулзалтад оролцох эсэх нь Оросын оролцооноос хамаарна

    Зеленский: Украин Их 20-ийн уулзалтад оролцох эсэх нь Оросын оролцооноос хамаарна

    Улс орнууд Их Британитай нислэгээ зогсоож эхэлжээ

    ОХУ ковидтой холбоотой бүх хоригоо цуцална

    Шведэд “хүний махны амттай” бургер үйлдвэрлэжээ

    Шведэд “хүний махны амттай” бургер үйлдвэрлэжээ

    Гүржид Засгийн газраа огцрохыг шаардсан жагсаал болжээ

    Гүржид Засгийн газраа огцрохыг шаардсан жагсаал болжээ

    “Борщийн дайн”-д Украин Оросыг ялав

    “Борщийн дайн”-д Украин Оросыг ялав

    НАТО-гийн үйлдэл дэлхийг улам эмх замбараагүй болгож байна

    НАТО-гийн үйлдэл дэлхийг улам эмх замбараагүй болгож байна

    Байгалийн хийн нийлүүлэлт тасалдвал Европын зарим оронд ноцтой нөлөөлнө

    Байгалийн хийн нийлүүлэлт тасалдвал Европын зарим оронд ноцтой нөлөөлнө

  • Эрүүл мэнд
    Европ тивд сармагчны цэцэг өвчний тохиолдол гурав дахин өсөж, ДЭМБ шуурхай арга хэмжээ авахыг уриаллаа

    Европ тивд сармагчны цэцэг өвчний тохиолдол гурав дахин өсөж, ДЭМБ шуурхай арга хэмжээ авахыг уриаллаа

    Францад вакцинжуулалтыг “ойрын хэдэн долоо хоногт” эхлүүлнэ

    Монгол Улсын Хүний эмийн зөвлөлөөс 5-11 насны хүүхдэд Файзер вакциныг хийх зөвшөөрөл өгөхөөр дархлаажуулалтаа эхэлнэ

    ХӨСҮТ: Сүрьеэгийн 8000-10000 тохиолдлыг жил бүхэн илрүүлэхгүй орхигдуулж байн

    ХӨСҮТ: Сүрьеэгийн 8000-10000 тохиолдлыг жил бүхэн илрүүлэхгүй орхигдуулж байн

    Увс аймагт хүний боом өвчин бүртгэгдлээ

    Увс аймагт хүний боом өвчин бүртгэгдлээ

    АНУ 5-аас доош насны хүүхдүүдэд КОВИД-19-ийн вакцин тарьж эхэллээ

    АНУ 5-аас доош насны хүүхдүүдэд КОВИД-19-ийн вакцин тарьж эхэллээ

    5-12 насны хүүхдэд зориулсан эхний 300,000 тун вакциныг Монголд нийлүүлж байгааг мэдэгджээ

    5-12 насны хүүхдэд зориулсан эхний 300,000 тун вакциныг Монголд нийлүүлж байгааг мэдэгджээ

    Зүрхний гаж хөгжилтэй дутуу төрсөн нярайд мэс засал хийж эмчлэв

    Зүрхний гаж хөгжилтэй дутуу төрсөн нярайд мэс засал хийж эмчлэв

    ​С.Энхболд: Уналт, таталттай хүүхдийн хөнгөвчлөх хагалгааг нутагшуулж, эмийг нь 100 хувь улсаас даана

    ​С.Энхболд: Уналт, таталттай хүүхдийн хөнгөвчлөх хагалгааг нутагшуулж, эмийг нь 100 хувь улсаас даана

    Хор туух эмчилгээ

    Хор туух эмчилгээ

  • Шууд
  • Бусад
    • Бүгд
    • +18
    • Зөвлөгөө
    • Зурхай
    • Зүүдний тайлал
    • Технологи
    • Утга зохиол
    • Шар мэдээ
    Израилчууд барилгын ханыг нэвт хардаг технологи бүтээжээ

    Израилчууд барилгын ханыг нэвт хардаг технологи бүтээжээ

    Хортой ээж (toxic mother)-ийн 7 шинж

    Хортой ээж (toxic mother)-ийн 7 шинж

    Хосуудын харилцааны давах ёстой долоон үе шат

    Хосуудын харилцааны давах ёстой долоон үе шат

    Нарны эрчим хүчээр ажилладаг дэлхийн анхны цахилгаан хөдөлгүүрт автомашин энэ оны сүүлээр худалдаанд гарна

    Нарны эрчим хүчээр ажилладаг дэлхийн анхны цахилгаан хөдөлгүүрт автомашин энэ оны сүүлээр худалдаанд гарна

    Хор туух эмчилгээ

    Хор туух эмчилгээ

    Харагдах байдлаа НЭГДҮГЭЭРТ бүү тавь

    Харагдах байдлаа НЭГДҮГЭЭРТ бүү тавь

    Унтаад сэрсэн ч амраагүй мэт мэдрэмж төрөх, өглөө сэтгэл түгшсэн байдалтай босох зэрэг нь нойрны эмгэгийн шинж тэмдэг

    Унтаад сэрсэн ч амраагүй мэт мэдрэмж төрөх, өглөө сэтгэл түгшсэн байдалтай босох зэрэг нь нойрны эмгэгийн шинж тэмдэг

    Хонины гэдсийг чанаж идэхэд учир бий

    Хонины гэдсийг чанаж идэхэд учир бий

    Дуучин A cool-д хошууч цол олгож,  “Соёмбо” чуулгын даргаар томилжээ

    Дуучин A cool-д хошууч цол олгож, “Соёмбо” чуулгын даргаар томилжээ

No Result
View All Result
  • Нүүр
  • Нийгэм
    • Бүгд
    • Аймаг
    • Байгаль орчин
    • Боловсрол
    • Нийслэл
    • Нийтлэл
    • Хууль, эрх зүй
    • Ярилцлага
    Э.Бат-Үүл: Монголыг дахин Оросын суганы үс болгохгүй

    Э.Бат-Үүл: Монголыг дахин Оросын суганы үс болгохгүй

    26 долоо хоногтой дутуу төрсөн нярайн амийг аварчээ

    26 долоо хоногтой дутуу төрсөн нярайн амийг аварчээ

    Ойн хөнөөлт, хортон шавж устгах ажил долдугаар сарын 8-ныг хүртэл үргэлжилнэ

    Ойн хөнөөлт, хортон шавж устгах ажил долдугаар сарын 8-ныг хүртэл үргэлжилнэ

    Даншиг наадмын түрүү бөхөд 10 сая төгрөг олгоно

    Улсын баяр наадамд Тува, Халимаг, Буриад, Өвөр Монголын 25 бөх барилдах хүсэлтээ өгчээ

    ИНЕГ-аас “Boeing 737 max” загварын онгоцны нислэгийг зогсоолоо

    Хөшгийн хөндийд өтгөн манан татсаны улмаас “МИАТ”-ийн онгоц “Буянт-Ухаа”-д газарджээ

    Улаанбаатар-Замын-Үүд чиглэлийн төмөр зам усанд автаж, шөнө 01:00 цагийн орчимд сэргээн зассан

    Улаанбаатар-Замын-Үүд чиглэлийн төмөр зам усанд автаж, шөнө 01:00 цагийн орчимд сэргээн зассан

    “Цаатан фестиваль” долоодугаар сарын 6-7-нд болно

    “Цаатан фестиваль” долоодугаар сарын 6-7-нд болно

    Орон нутгаас Улаанбаатар руу шилжих хөдөлгөөнийг 2027 хүртэл зогсоох саналаа буцаан татжээ

    Орон нутгаас Улаанбаатар руу шилжих хөдөлгөөнийг 2027 хүртэл зогсоох саналаа буцаан татжээ

    Зөвшөөрөлгүйгээр төлбөртэй зогсоолын үйл ажиллагаа явуулбал энэ 70128012 дугаарт мэдэгдээрэй

    Зогсоолд машинаа тавиад дөрвөн цаг болсноос хойш цаг тутамд 4,500 төгрөгийн төлбөр авах тогтоолын төслийг НИТХ дэмжжээ

  • Улс төр
    У.Хүрэлсүх: Монголчууд бид мэдлэг, туршлагаа нэгтгэн холбож, хил хязгааргүй оюун санааны сүлжээг хамтдаа бүтээх цаг болжээ

    У.Хүрэлсүх: Монголчууд бид мэдлэг, туршлагаа нэгтгэн холбож, хил хязгааргүй оюун санааны сүлжээг хамтдаа бүтээх цаг болжээ

    ОХУ-ын Гадаад хэргийн сайд С.В.Лавров мэдэгдэл хийлээ

    ОХУ-ын Гадаад хэргийн сайд С.В.Лавров мэдэгдэл хийлээ

    Монгол үүлдрийн морины санг бүрдүүлж дуустал дүрмээр зохицуулна

    Монгол үүлдрийн морины санг бүрдүүлж дуустал дүрмээр зохицуулна

    ОХУ-ын Гадаад хэргийн сайд Сергей Викторович Лавровын айлчлал эхэллээ

    ОХУ-ын Гадаад хэргийн сайд Сергей Викторович Лавровын айлчлал эхэллээ

    Л.Оюун-Эрдэнэ: Орон нутагт ажиллаж буй төрийн албан хаагчдын цалинг 2023 онд түлхүү нэмнэ

    Л.Оюун-Эрдэнэ: Орон нутагт ажиллаж буй төрийн албан хаагчдын цалинг 2023 онд түлхүү нэмнэ

    “Монгол ган цогцолбор-I” дотоодын хэрэгцээний ган цувималын 50 хувийг хангана

    “Монгол ган цогцолбор-I” дотоодын хэрэгцээний ган цувималын 50 хувийг хангана

    ХХБ-ны ТУЗ-ийн дарга Д.Эрдэнэбилэг Ерөнхий сайдад захидал бичжээ

    Л.Оюун-Эрдэнэ “задарсныг засаглаж чадлаа”

    Б.Жавхлан: Засгийн газрын нийт өр 8.4 тэрбум ам.доллар

    Кью-Эс-Си компани Хөгжлийн банканд 191 тэрбум төгрөгийн өрөө бүрэн төлжээ

    “Н.Ганибал, Ж.Батсуурь нарыг намын гишүүнээс дөрвөн жилээр хасах сахилгын шийтгэл оногдууллаа”

    Д.Ганбат: УИХ дахь АН-ын бүлгийн үйл ажиллагаа дуусгавар боллоо

  • Эдийн засаг
    • Бүгд
    • Бизнесс мэдээ
    • Уул уурхай
    Монголбанкнаас мэдэгдэл хийлээ

    Б.Лхагвасүрэн: Бодлогын хүүг 1 нэгжээр өсгөж 10 хувь болгох шийдвэр гаргалаа

    Монголбанк: 2022 онд IPO-ийн тоо эрс цөөрч, компаниудын хувьцааны үнэлгээ унаж байна

    Монголбанк: 2022 онд IPO-ийн тоо эрс цөөрч, компаниудын хувьцааны үнэлгээ унаж байна

    Д.Солонгоо: Хөгжлийн банкны нөхцөл байдал сайжрахгүй бол бондын эргэн төлөлтийг ЗГ хариуцах эрсдэл үүснэ

    Б.Солонгоо: Криптовалютын гүйлгээний 70 орчим хувь нь гэмт хэргийн холбогдолтой байж болзошгүй

    А.Энхжин: Гадаад валютын орох урсгал ойрын хугацаанд нэмэгдэх боломжтой байна

    А.Энхжин: Гадаад валютын орох урсгал ойрын хугацаанд нэмэгдэх боломжтой байна

    О.Амартүвшин: Дотоодын аж ахуйн нэгжүүддээ итгэж, дэмжихгүй бол гаднын хөрөнгө оруулагчид яаж итгэж манай улсад хөрөнгө оруулах вэ

    О.Амартүвшин: Дотоодын аж ахуйн нэгжүүддээ итгэж, дэмжихгүй бол гаднын хөрөнгө оруулагчид яаж итгэж манай улсад хөрөнгө оруулах вэ

    Эрдэс баялгийн салбараас төвлөрсөн орлого 53.9 хувиар өсчээ

    Эрдэс баялгийн салбараас төвлөрсөн орлого 53.9 хувиар өсчээ

    Монгол банк бодлогын хүүг хэвээр үлдээлээ

    Монголбанк репо арилжаагаар гурван банканд 81 тэрбум төгрөгийн эх үүсвэр олголоо

    Инфляц 14.6 хувьд хүрэхэд 47.3 хувь нь импортын барааны үнийн өсөлтөөс шалтгаалсан

    Инфляц 14.6 хувьд хүрэхэд 47.3 хувь нь импортын барааны үнийн өсөлтөөс шалтгаалсан

    Орон сууцны ипотекийн зээлийн хөтөлбөр хэвийн үргэлжилж байна

    Орон сууцны ипотекийн зээлийн хөтөлбөр хэвийн үргэлжилж байна

  • Үндэстэн
    • Бүгд
    • Түүх, уламжлал
    • Яруу найраг
    Дархан-Уул аймгаас Сяньбигийн үеийн хаад язгууртнуудын бунхант булшнууд олджээ

    Дархан-Уул аймгаас Сяньбигийн үеийн хаад язгууртнуудын бунхант булшнууд олджээ

    Монгол яруу найргийн түүврүүд франц хэлээр гарлаа

    Монгол яруу найргийн түүврүүд франц хэлээр гарлаа

    Монголчууд 50,000 Орос цэргийг Калка голын эрэг дээр xүйc тэмтэpcэн түүх

    Монголчууд 50,000 Орос цэргийг Калка голын эрэг дээр xүйc тэмтэpcэн түүх

  • Дэлхий дахинд
    200 сая гаруй жилийн тэртээх карстын агуйг олж илрүүлжээ

    200 сая гаруй жилийн тэртээх карстын агуйг олж илрүүлжээ

    Оросын армийг Хар тэнгисийн Могойт арлыг бөмбөгдсөн гэжээ

    Оросын армийг Хар тэнгисийн Могойт арлыг бөмбөгдсөн гэжээ

    Зеленский: Украин Их 20-ийн уулзалтад оролцох эсэх нь Оросын оролцооноос хамаарна

    Зеленский: Украин Их 20-ийн уулзалтад оролцох эсэх нь Оросын оролцооноос хамаарна

    Улс орнууд Их Британитай нислэгээ зогсоож эхэлжээ

    ОХУ ковидтой холбоотой бүх хоригоо цуцална

    Шведэд “хүний махны амттай” бургер үйлдвэрлэжээ

    Шведэд “хүний махны амттай” бургер үйлдвэрлэжээ

    Гүржид Засгийн газраа огцрохыг шаардсан жагсаал болжээ

    Гүржид Засгийн газраа огцрохыг шаардсан жагсаал болжээ

    “Борщийн дайн”-д Украин Оросыг ялав

    “Борщийн дайн”-д Украин Оросыг ялав

    НАТО-гийн үйлдэл дэлхийг улам эмх замбараагүй болгож байна

    НАТО-гийн үйлдэл дэлхийг улам эмх замбараагүй болгож байна

    Байгалийн хийн нийлүүлэлт тасалдвал Европын зарим оронд ноцтой нөлөөлнө

    Байгалийн хийн нийлүүлэлт тасалдвал Европын зарим оронд ноцтой нөлөөлнө

  • Эрүүл мэнд
    Европ тивд сармагчны цэцэг өвчний тохиолдол гурав дахин өсөж, ДЭМБ шуурхай арга хэмжээ авахыг уриаллаа

    Европ тивд сармагчны цэцэг өвчний тохиолдол гурав дахин өсөж, ДЭМБ шуурхай арга хэмжээ авахыг уриаллаа

    Францад вакцинжуулалтыг “ойрын хэдэн долоо хоногт” эхлүүлнэ

    Монгол Улсын Хүний эмийн зөвлөлөөс 5-11 насны хүүхдэд Файзер вакциныг хийх зөвшөөрөл өгөхөөр дархлаажуулалтаа эхэлнэ

    ХӨСҮТ: Сүрьеэгийн 8000-10000 тохиолдлыг жил бүхэн илрүүлэхгүй орхигдуулж байн

    ХӨСҮТ: Сүрьеэгийн 8000-10000 тохиолдлыг жил бүхэн илрүүлэхгүй орхигдуулж байн

    Увс аймагт хүний боом өвчин бүртгэгдлээ

    Увс аймагт хүний боом өвчин бүртгэгдлээ

    АНУ 5-аас доош насны хүүхдүүдэд КОВИД-19-ийн вакцин тарьж эхэллээ

    АНУ 5-аас доош насны хүүхдүүдэд КОВИД-19-ийн вакцин тарьж эхэллээ

    5-12 насны хүүхдэд зориулсан эхний 300,000 тун вакциныг Монголд нийлүүлж байгааг мэдэгджээ

    5-12 насны хүүхдэд зориулсан эхний 300,000 тун вакциныг Монголд нийлүүлж байгааг мэдэгджээ

    Зүрхний гаж хөгжилтэй дутуу төрсөн нярайд мэс засал хийж эмчлэв

    Зүрхний гаж хөгжилтэй дутуу төрсөн нярайд мэс засал хийж эмчлэв

    ​С.Энхболд: Уналт, таталттай хүүхдийн хөнгөвчлөх хагалгааг нутагшуулж, эмийг нь 100 хувь улсаас даана

    ​С.Энхболд: Уналт, таталттай хүүхдийн хөнгөвчлөх хагалгааг нутагшуулж, эмийг нь 100 хувь улсаас даана

    Хор туух эмчилгээ

    Хор туух эмчилгээ

  • Шууд
  • Бусад
    • Бүгд
    • +18
    • Зөвлөгөө
    • Зурхай
    • Зүүдний тайлал
    • Технологи
    • Утга зохиол
    • Шар мэдээ
    Израилчууд барилгын ханыг нэвт хардаг технологи бүтээжээ

    Израилчууд барилгын ханыг нэвт хардаг технологи бүтээжээ

    Хортой ээж (toxic mother)-ийн 7 шинж

    Хортой ээж (toxic mother)-ийн 7 шинж

    Хосуудын харилцааны давах ёстой долоон үе шат

    Хосуудын харилцааны давах ёстой долоон үе шат

    Нарны эрчим хүчээр ажилладаг дэлхийн анхны цахилгаан хөдөлгүүрт автомашин энэ оны сүүлээр худалдаанд гарна

    Нарны эрчим хүчээр ажилладаг дэлхийн анхны цахилгаан хөдөлгүүрт автомашин энэ оны сүүлээр худалдаанд гарна

    Хор туух эмчилгээ

    Хор туух эмчилгээ

    Харагдах байдлаа НЭГДҮГЭЭРТ бүү тавь

    Харагдах байдлаа НЭГДҮГЭЭРТ бүү тавь

    Унтаад сэрсэн ч амраагүй мэт мэдрэмж төрөх, өглөө сэтгэл түгшсэн байдалтай босох зэрэг нь нойрны эмгэгийн шинж тэмдэг

    Унтаад сэрсэн ч амраагүй мэт мэдрэмж төрөх, өглөө сэтгэл түгшсэн байдалтай босох зэрэг нь нойрны эмгэгийн шинж тэмдэг

    Хонины гэдсийг чанаж идэхэд учир бий

    Хонины гэдсийг чанаж идэхэд учир бий

    Дуучин A cool-д хошууч цол олгож,  “Соёмбо” чуулгын даргаар томилжээ

    Дуучин A cool-д хошууч цол олгож, “Соёмбо” чуулгын даргаар томилжээ

No Result
View All Result
Монгол туургатны цахим сайт
No Result
View All Result

Н.Батхүү: Тэрбум модыг судалгаа, тооцоонд үндэслэн үе шаттай тарьж ургуулах боломжтой

undesten
2021-09-27 15:23
Онцлох мэдээ, Улс төр
0
Н.Батхүү: Тэрбум модыг судалгаа, тооцоонд үндэслэн үе шаттай тарьж ургуулах боломжтой
SHARETWEET

Монгол Улсын Ерөнхийлөгч У.Хүрэлсүх НҮБ-ын Ерөнхий Ассамблейн чуулганд оролцох үеэрээ тэрбум модыг тарьж ургуулах хөдөлгөөнийг эхлүүлэх гэж байгаа талаар мэдэгдсэн билээ.

Энэ талаар Ой судлалын ухааны доктор, МУИС-ийн дэд захирал, профессор Н.Батхүүтэй ярилцлаа. Тэрбээр цөлжилт болон газрын доройтлыг бууруулах чиглэлээр 25 жил судалгаа, шинжилгээний ажлыг хийсэн юм.

– Монгол Улсын Ерөнхийлөгч НҮБ-ын индрээс Монгол Улс тэрбумаар тоологдох модыг тарьж ургуулах тухай үг хэлсэн. Өнөөдөр Монгол Улсад ойжуулалт хийх хэрэгцээ, шаардлага, ойн салбарын өнөөгийн нөхцөл байдлын талаар мэдээлэл өгнө үү?

– Монгол Улс 1970 оноос ойжуулалт, нөхөн сэргээлтийн ажлыг хийж эхэлсэн бөгөөд мод тарихад байгалийн бүс, бүслүүрээр харилцан адилгүй хийх шаардлагатай байдаг. Үүнийг Байгаль орчин, аялал жуулчлалын яамнаас гаргасан тодорхой дүрэм журам болон норм, нормативын дагуу хэрэгжүүлдэг. Тодруулбал, говь цөлийн бүсэд нэг га талбайд хамгийн багадаа 800 мод, харин хээр, хангайн бүсэд 1,800-2,000 ширхэг мод тарьж ургуулсан бол ой гэж үзэж, Монгол Улсын ойн санд бүртгэж авдаг.

Энэхүү нормативыг шинэчлэлгүй 10-аад жил болж, шинэчлэх зайлшгүй шаардлага үүссэн бөгөөд 2020 онд шинэчлэн баталж, 1 га талбайн ойжуулалтын зардлыг 2-5 дахин өсгөсөн. Энэ өөрчлөлтийн гол концепц нь тарьсан ой модоо дор хаяж 3-5 жилд арчилж ургуулах зардлыг оруулан тооцсонд байгаа юм. Өөрөөр хэлбэл та мод тариад ургуулсан бол тухайн таримал ойг мөнгөн дүнгээр үнэлэн улсын ойн санд худалдаж авах дүрэм үйлчилж байна гэсэн үг.

Ингэснээр мод тарьж ургуулах хүсэлтэй иргэдийн тоог нэмэгдүүлэхэд чухал ач холбогдолтой. Цаашлаад цөлжилттэй тэмцэх, уур амьсгалын өөрчлөлтөд дасан зохицох, ойжуулалт, нөхөн сэргээлтийн ажлыг дэмжих чиглэлд чухал үүрэг гүйцэтгэх дэмжлэг болох юм.

Монгол Улсын Ерөнхийлөгчийн зарлигаар Үндэсний мод тарих өдрийг жилд хоёр удаа ёслон тэмдэглэдэг. Үүнтэй холбоотойгоор сүүлийн жилүүдэд иргэд, аж ахуйн нэгж, байгууллагын түвшинд мод тарих ажлын ач холбогдлын талаарх хандлага эерэгээр эргэсэн. Мод тарих нь бидний амьдралын орчин, амьжиргаа, аюулгүй байдалд чухал гэдгийг ухамсарлах болсон. Энэхүү эерэг өөрчлөлт үүсэхэд гадаад, дотоодын санхүүжилтээр ойн салбарт хэрэгжсэн төсөл хөтөлбөрүүдийг гүйцэтгэсэн нөлөө, үүрэг чухал байр суурь эзэлдэг гэдгийг дурдах нь зүйтэй.

Харамсалтай нь ойн нөхөн сэргээлт, ойжуулалтын ажлын мониторинг судалгаанаас үзэхэд Монгол оронд тарьсан моддын 50 хүрэхгүй хувийн амьдралттай байгаа тооцоолол байдаг. Манай улс Бонны сорилтод элсэж, 600 мянган га талбайг ойжуулж, нөхөн сэргээнэ гэсэн амлалт авсан. Харин Ойн тухай хуульд жилдээ 10 мянган га талбайг ойжуулна гэж заасан байдаг. Гэтэл ойжуулсан талбайн хэмжээгээр аваад үзэхэд жилдээ 5-6 мянган га талбайг ойжуулж байна.

Өнөөдөр Монгол Улсын хэмжээнд цөлжилт, газрын доройтол нь нийгмийн тулгамдсан асуудлын хэмжээнд тавигдаж байна. Судалгаа, шинжилгээний үр дүнгээс үзэхэд Монгол орны нутаг дэвсгэрийн 80 орчим хувь цөлжилтөд өртсөн байна. Энэ нь юуг хэлж байна вэ гэхээр бид амьдрах орчноо хамгаалах зайлшгүй шаардлагатайгаас гадна хүний нийгмийн оршин тогтнохтой холбоотой асуудал гэж ойлгож үзэх хэрэгтэй. Тэгэхээр цөлжилттэй зайлшгүй тэмцэх, цөлжилтийг сааруулах арга хэмжээг цаг алдалгүй хэрэгжүүлж эхлэх ёстой болоод байна.

– Монгол Улсын Ерөнхийлөгчийн энэ санаачилга ч цөлжилттэй тэмцэх, байгаль экологийн доройтлыг бууруулах чиглэлд хийж буй тодорхой алхам гэж харагдаж байна. Ер нь Монгол оронд 1 тэрбум модыг тарьж ургуулах боломжтой юу?

– Тэрбум мод тарина гэдэг зорилт бол бүтэхгүй зүйл биш гэж харж байна. Гэхдээ анхаарах хэд хэдэн зүйлс байна.

Юун түрүүнд ойжуулалт хийх тухайн бүс нутагт дасан зохицох чадвар бүхий модлог ургамлын зүйлийг олж илрүүлэх, орчны тааламжгүй нөхцөлийг тэсвэрлэх чадвартай ургамлын суурь судалгааг хийж, орон нутгийн унаган мод, сөөгийг үржүүлэх мод үржүүлгийг газрыг байгуулах замаар тухайн орчинд ургах чадвар бүхий таримлуудыг тарьж ургуулах зайлшгүй шаардлагатай. Тухайн бүс нутгаас түүж бэлтгэсэн үр, үржлийн эрхтэний материалаар тухайн бүс нутагт нь тарьж суулгахыг хэлж байна гэсэн үг. Өөрөөр хэлбэл Хэнтийд ургуулж бойжуулсан мод, сөөгийг Баян-Өлгийд тарьж болохгүй.

Нөгөө талдаа ургамлыг тарьж ургуулах тарьц, суулгацыг бэлтгэх бааз суурь болох мод үржүүлгийн газруудын техник, технологийн хоцрогдлыг арилгах хэрэгцээ үүссэн. Үүнээс ургуулсан үүдэн тарьц, суулгацын чанарын асуудал яригдана. Чанартай тарьцаар ойжуулалтын ажлыг гүйцэтгэж байж 50 биш, 100 хувь ургуулах боломжтой. Тарьц, суулгацын чанарыг сайжруулахын тулд судалгаа, шинжилгээг хийхээс гадна мод үржүүлгийн газруудын техникийн болон хүний нөөцийн чадавхыг сайжруулах шаардлагатай.

Модыг тарих амархан. Харин түүнийг 20-25 жилийн турш арчилж, тордох, хамгаалах ажил хамгийн чухал бөгөөд орхигдсон асуудал юм. Мод тарихад усалгаа, арчилгааны асуудал хамгийн чухал. Ялангуяа ойг нөхөн сэргээх, ой байгаагүй газарт ой тарьж ургуулах зэрэг ажилд малын бэлчээрлэлтээс хамгаалах асуудлыг орхигдуулж болохгүй. Малын талхагдлаас хамгаалах арга хэмжээг авахгүй бол хэчнээн ч мод тариад нэмэргүй гэж хувьдаа боддог. Мал аж ахуй нь эдийн засгийн чухал салбар хэдий ч ойжуулалт, нөхөн сэргээлтийн явцад газар ашиглалтын болон хамгааллын явцад зарим зөрчил үүсдэг. Тиймээс аливаа газарт ойжуулалт, нөхөн сэргээлтийн ажлыг гүйцэтгэхийн өмнө орон нутгийн иргэд, малчидтай ойлголцож, харилцан тохиролцох шаардлага үүсдэг.

1 тэрбум мод тарих зорилт бол тодорхой суурь судалгаа, хүний нөөц, мэргэжилтэй боловсон хүчин, урьд өмнө хуримтлагдсан туршлага гэх мэт олон зүйлийг харгалзан үзэж, бодитой тооцоолол хийж, үе шаттай төлөвлөгөө гаргаж, үүнийгээ эргэн хянаж, мониторинг судалгаа хийх замаар хэрэгжүүлбэл боломжтой зүйл.

Ер нь мод тарих ажил зөвхөн монголчуудын асуудал биш. Хөрш зэргэлдээ орнууд, тэдгээрийн нийгэм, эдийн засагт сөрөг нөлөө үзүүлдэг учраас дэлхий нийтийн асуудал. Бид цөлжилт, газрын доройтолтой тэмцэх ёстой. Хүн төрөлхтөн амьдралынхаа туршид өөрсдөө ч мэдэхгүйгээр ой модноос олон төрлийн экосистемийн үйлчилгээг байнга хүлээж авдаг. Эрдэмтдийн судалгаанаас харахад таримал ой, мод нь өсөлтийн эхний 20 жилдээ  4.5-40 гаруй тонн нүүрс хүчлийн хийг шингээдэг гэсэн тооцоо бий. Иймээс ой модоо хамгаалж, ойг хомсдол, доройтолд хүргэж буй хүчин зүйлүүдтэй тэмцэх замаар ойжуулалт, нөхөн сэргээлтийн ажлыг хийх зайлшгүй шаардлага бий.

– Та сая ой байгаагүй газарт ой тарьж ургуулах тухай дурдлаа. Шар шороон шуургатай тэмцэх хамгийн оновчтой арга нь Монголын говийг ойжуулах гэж ойлгож болно биз дээ?

– Би Монгол-Солонгосын хамтарсан “Ногоон хэрэм” төсөл эхлэлийн шатнаас эхлээд өнөөг хүртэл оролцож, судалгаа шинжилгээний ажлыг хариуцан гүйцэтгэж байна. Бид судалгаагаа 2007-2008 оноос эхлүүлж, говь болон хуурай хээрийн бүсэд мод тарих, өөрөөр хэлбэл ойгүй байсан газрыг ойжуулах ажлыг хийж гүйцэтгэж байна.

Монгол хэлэнд ойжуулалт гэдэг нэр томьёо бий. Гэхдээ хоёр төрлийн ойжуулалт байна гэж ойлгох хэрэгтэй. Нэг нь ойн талбай хүний болон байгалийн хүчин зүйлийн нөлөөгөөр устаж үгүй болсон газрыг нөхөн сэргээх, нөгөө нь сүүлийн 10 жил,  түүнээс урт хугацаанд ой байгаагүй газрыг ойжуулах, мод тарьж ургуулахыг хэлдэг.

Манай төслийн хувьд хөрс, ус, ургамал, модлог ургамлынхаа биологи, экологи, физиологи, генетикийн чиглэлийн судалгаа, шинжилгээний ажлын үр дүнд тулгуурлаж гарсан зөвлөмжид үндэслэн ажлаа явуулсан. Төслийн хүрээнд тавьсан зорилт буюу Төв аймгийн Лүн, Өмнөговь аймгийн Даланзадгад, Булган сумдын нутагт 3,000 орчим га газарт ой модыг тарьж ургуулах зорилтоо биелүүлсэн. Бидний тарьсан мод 90-ээс дээш хувь нь амжилттай ургасан. Энэ ойг хоёр улсын Засгийн газар хоорондын хэлэлцээрээр Монгол Улсын Засгийн газар хүлээн авч байгаа. Мөн төслийн хоёрдугаар шатанд Улаанбаатар хотын Дамбадаржаад Найрамалын цэцэрлэгт хүрээлэн барьж байгуулж байна. Удахгүй Монгол Улсын Засгийн газарт хүлээлгэж өгнө.

“Ногоон хэрэм” төсөл Монгол Улсын хуурай болон говь, цөлийн бүсэд ойг тарьж болдог юм байна, ойг тарьж ургуулахад мэргэжилтэй боловсон хүчний гүйцэтгэх үүрэг чухал байдаг гэдгийг харуулж чадсанаараа онцлогтой.

Төслийнхөө хүрээнд ярихад саяхан Монгол Улсын Ерөнхийлөгч, БНСУ-ын Ерөнхийлөгч нар цахим уулзалт хийх үеэр энэ төслийг үргэлжлүүлэн хэрэгжүүлэх шаардлага байгаа гэдэгт хоёр талаас харилцан ярилцсан тухай мэдээлэл авсан. Энэ төсөлд оролцож байгаа хүний хувьд, цаашлаад судлаач хүнийхээ хувьд энэ төслийг үргэлжлүүлэх зайлшгүй шаардлагатай гэж харж, дэмжиж байна. Монгол Улсад амжилттай хэрэгжсэн төсөл хөтөлбөрүүдийг цаашид үргэлжлүүлж, одоо яригдаж байгаа тэрбум модыг тарьж ургуулах санал санаачилгад тусгаж явах нь зүйтэй гэдгийг хэлмээр байна.

Эцэст нь хэлэхэд мод тарьсны дараах хамгаалалт, арчилгааны асуудал хамгийн чухал. Болно, бүтээнэ гэсэн эрмэлзэл байхад үе шаттай төлөвлөгөөний дагуу энэ санаачилга хэрэгжих бүрэн боломжтой.

Эх сурвалж: Ерөнхийлөгчийн тамгын газар

Холбоотой Мэдээлэл

Хуш мод хаана ч ургана
Зөвлөгөө

Хуш мод хаана ч ургана

2022-05-08 21:14
Ургалт нь зогссон улиасыг 2017 онд тайрч, сийлбэр хийсэн
Нийгэм

Ургалт нь зогссон улиасыг 2017 онд тайрч, сийлбэр хийсэн

2022-05-04 14:32
Ховд аймаг ирэх 10 жилд 20 сая мод тарьж ургуулна
Улс төр

Ховд аймаг ирэх 10 жилд 20 сая мод тарьж ургуулна

2022-04-12 12:23

Leave a Reply Cancel reply

Your email address will not be published.

hajuu1
  • Шинэ
  • Сэтгэгдэл
  • Бидний тухай
  • Сурталчилгаа байршуулах
  • Холбоо барих

© 2018 UNDESTEN.MN

  • Халимаг
  • Тува
  • Өвөрмонгол
  • Буриад
  • Алтай

No Result
View All Result
  • Нүүр
  • Нийгэм
  • Улс төр
  • Эдийн засаг
  • Үндэстэн
  • Дэлхий дахинд
  • Эрүүл мэнд
  • Шууд
  • Бусад

© 2018 UNDESTEN.MN

  • Халимаг
  • Тува
  • Өвөрмонгол
  • Буриад
  • Алтай