“Зээлийн хэлэлцээрийг соёрхон батлах тухай хуулийн төслийн талаарх хууль санаачлагчийн илтгэлийг Сангийн сайд Б.Жавхлан УИХ-д танилцуулав.
Уг зээлийн хэлэлцээрийг Улсын Их Хурлын Эдийн засгийн, Төсвийн болон Аюулгүй байдал, гадаад бодлогын байнгын хороод энэ оны нэгдүгээр сард тус бүр хэлэлцэн дэмжжээ. Хоёрдугаар сарын 05-нд гарын үсэг зурсан байна.
Нэгж км сүлжээг 254.0 мянган ам.доллараар барих ажлыг дахиад гадаадын компаниар гүйцэтгүүлэх нөхцөл бий болж байгааг шүүмжилжээ.
Энэ төсөлд зориулан Олон улсын сэргээн босголт, хөгжлийн банкнаас олгох 47.0 сая ам.долларын зээл нь 30 жилийн хугацаатай, эхний таван жилд үндсэн төлбөрөөс чөлөөлөгдөх нөхцөлтэй. Баталгаат овернайт санхүүжилтийн хувьсах хүү /СОФР/ дээр 1.44 хувийн нэмэгдэл бүхий хүүтэй юм.
Мөн тус банк үйлчилгээний шимтгэлд зээлийн дүнгийн 0.25 хувийг авах ажээ. Төсөл 2025-2029 онд хэрэгжинэ. Төслийн нэгжийн 840.0 мянган ам.долларын зардлыг улсын төсвөөс санхүүжүүлнэ. Өрийн удирдлагын тухай хуульд заасны дагуу зээлийн хөрөнгийг “Цахилгаан дамжуулах үндэсний сүлжээ” ТӨХК-д эргэн төлөгдөх нөхцөлтэйгөөр дамжуулан зээлдүүлнэ гэв.
Улсын Их Хурлын гишүүн М.Энхцэцэг ТЭЗҮ-д буюу өндөр үнэд суурилж зээл авах нь буруу гээд зураг төсвийн дүнд суурилж зээл авах нь зүйтэй гэсэн юм.
Зээлийн дүн хэрэгжүүлэх ажилтайгаа харьцуулахад өндөр байгааг тэрбээр сануулж, олон улсын жишгээр 1.0 км цахилгаан дамжуулах сүлжээг 200.0 мянган ам.долларын өртгөөр хийж байгааг мэдээлж, үүнээс өндөр буюу нэгж км сүлжээг 254.0 мянган ам.доллараар барих ажлыг дахиад гадаадын компаниар гүйцэтгүүлэх нөхцөл бий болж байгааг шүүмжилжээ.
Улсын Их Хурлын Тамгын газрын Хуулийн газрын дарга Ч.Дондогмаа зээлийн гэрээнд хоёр төрлийн шимтгэл төлөхөөр тусгагдсаны нэг нь зээл авах үед төлөх нэг удаагийн шимтгэл юм гэсэн тайлбарыг Улсын Их Хурлын гишүүдэд өгч, энэ нь зээлийн нийт дүнгийн 0.25 хувь буюу 117.0 мянган ам.доллар болохыг танилцуулсан юм.
Хоёр дахь буюу хөрөнгө нөөцлөн баталгаажуулсан хураамжийн шимтгэл мөн 0.25 хувь бөгөөд үүнийг 2029 оноос хойш зээлийн ашиглагдаагүй үлдэгдэл байх тохиолдолд төлнө гэлээ. Мөн тэрбээр АНУ-ын Холбооны нөөцийн банкнаас зарладаг баталгаат овернайт санхүүжилтийн хувьсах хүү буюу СОФР хүүг олон улсын гэрээнд 2022 оноос хэрэглэж байгааг дурдаад, өдөр болгон тогтмол шинэчлэгддэг энэхүү хувьсах хүү өөрчлөгдөх болгонд манай улсын хагас жил тутам төлөх хүүгийн хэмжээ өөрчлөгдөнө гэдгийг тайлбарласан юм.
Одоо СОФР хүүгийн хэмжээ 4.3 хувь байгаа бөгөөд зээлийн гэрээнд тусгагдсан 1.44 хувийн нэмэгдлийн оролцуулаад “Эрчим хүч 3 төсөл”-ийн зээлийн дараагийн хагас жилийн хүү 5.7 хувь байх юм.
Зээлийн хэлэлцээр техникийн алдаатай байгаа тул Улсын Их Хурлын чуулганы нэгдсэн хуралдаанаар эцэслэн шийдвэрлэж, санал хураах боломжгүй хэмээн Улсын Их Хурлын дарга Д.Амарбаясгалан мэдэгдэж, уг техникийн алдааг засаад Засгийн газраас албан ёсоор бичиг ирүүлсний дараа асуудлыг үргэлжлүүлэн хэлэлцэхээр хойшлуулав.