![\"\"](http://undesten.mn/uploads/posts/2016-07/1467767116_korea.jpg "\\"\\"")
Тэр өдөртөө л тавилгатайгаа, урд нь кофе, пивоны газар
байсан, подволын өрөөг түрээслэж аваад, тэд нар долоон хоногийн дараа,
\”Инээмсэглэл\” гэдэг Монгол хоолны газрыг, Юнг ин хотод анх удаагаа
ажиллуулсан.
Би Санаад хэдий найзууд ч гэсэн, цалин мөнгөө сайн
тохироорой! Сүүлдээ хүмүүс мөнгөн дээрээсээ тангараг тасардаг шүү гэж
анхааруулсан.
Санаа цалин гэж авахгүй. Орлогоо хувааж авахаар тохирсон л
гэж хэлсэн. Байгууллагдаад хоёр сарын дараагаас Санаа найзтайгаа мөнгөн
дээрээсээ болоод, муудаад, найз Баасан нь хоолныхоо газрыг ганцаараа ажиллуулж
үлдсэн.
Цээмаагийн хүү Монголоос ирээд, хэл мэдэхгүй, ажил олдохгүй
болохоор нь би өөрийнхөө ажиллаж байсан, ресторандаа байртай, хоолтой, сарын
900.000 воны цалинтайгаар ажилд оруулсан.
Би 2007 оны гуравдугаар сараас Юнг ин хотод байр хөлслөн,
ажил олгогчоос ажилд гарах болсон. Өдрийн 70.000 воноор ажилд гараад, ажил
олгогчдоо 10%-иа өгдөг.
Цагаан сар, ургацын баяр, зун бороотой, ажил олдохгүй өдөр,
хурдны замын хоолны газруудад, аяга, тавга угаах, цаг урттай, эмэгтэй хүний
ажил өдрийн 50.000 воноор хийдэг байсан.
Ер нь ийм ажилд, Монгол эрчүүд их явдаг байсан. Цаад газрууд
нь ч бас дуртай хүлээн авдаг байлаа.
Энэ үед Монголд надтай Радио Телeвизийн Дамжуулах станцад
хамт ажиллаж байсан, инженер Төр над руу утасдаад, 12 сард дүүгийнхээ урилгаар,
Монголоос ирээд, Сөүлд цэцэгний үйлдвэрт, цаг наргүй, ажиллаад хэцүү байна.
Туслах арга байна уу? Наашаа ирэх үед хамт ажиллаж байсан
инженер Сийлэг, очоод хэрэг болж магадгүй гээд чиний утсыг өгсөн гэж ярьсан.
Би Юнг ин хотод байр хөлслөөд, арбайт хийж байгаа. Энд ирээд
надтай хамт арбайтанд гар! гэж хэлсэн. Тэгээд Төр ирээд, манайд байрлан надтай
хамт арбайт хийсэн.
Юнг ин хотоос арбайтанд гарах үедээ би нэг удаа оршуулгын
газар ажилласан. Солонгосчууд дээр үед ямарч хөшөө босгоогүй, овоолсон шороо
бүхий Өвөг, дээдсийнхээ газарт, одоо мөнгөтэй болсон нь Хятад улсаас оруулж
ирсэн, гантиг чулуугаар, Бунхан, хөшөө босгож эхэлж байгаа юм байна.
Худалдаж авсан газрынхаа дээрээс нь эхлэн Өвөгийнхөө, тэгээд
үе үеэрээ доошлуулан, Бунханаа байрлуулж, орчин тойрныг нь тохижуулан, үер
уснаас хамгаалж, далан босгон, таримал зүлгээр хучдаг.
Тэр Бунханыг сэргээх ажлыг, гартаа тэмдэглэлийн дэвтэр
барьсан, 90 орчим насны өвгөн зааварлаж, үе үе нөгөө дэвтрээ хараад л…газар
ухагчаар, Өвөгийнхөө газрыг ухуулсан.
Тэнд нэг хүн байгаа гэсэн чинь хоёр хүний шарил гарч ирсэн.
Нэг нь эмэгтэй хүн бололтой. Хүний гавал, чөмөгний яс нь хэвээрээ, нуруу,
сээрний зөөлөн яснууд нь бутарсан байдаг юм билээ.
Мөн эмэгтэй хүний үс нь үс гэж танигдахгүй. Аалзны шүлс шиг
харагдаж байсан. Түүгээр нь би эмэгтэй хүн гэж ойлгосон. Тэд нар ч бас тэгж
үзэж байгаа санагдсан.
Тэр өвгөн хэн гэдгийг нь мэдэхгүй. Тэмдэглэлийн дэвтрээ
хараад байгааг бодоход, 200-дээш жилийн өмнөх байх. 20 см өргөнтэй, 120 см
урттай, банзан дээр нөгөө хоёр шарилынхаа ясыг тус тусд нь цуглуулж, тавиад
цаасаар ороон, эрэгтэйд нь хөх, эмэгтэйд нь улаан өнгийн даавуу хавчуулж, ил
байлгаж байгаад, газраа янзлаад, дахин оршуулсан.
Энэ бүгдийг хоёр халамцуу Солонгос гүйцэтгэж, би хараад л
зогсож байсан. Яс барьж, ёслол үйлдэж буй хоёр хүн байсхийгээд л энд мөнгө
хавчуул! гээд захиалагчаас мөнгө нэхэх юм билээ.
Захиалагч эхлээд 5.000, 10.000 вон өгч байснаа сүүлдээ
мөнгөгүй болоод, 1.000 вон өгөхөд, нөгөө хоёр хүн их уурлаж байсан.
Захиалагчаас авсан тэр мөнгөнүүдээ ажил дууссаны дараа нөгөө
хоёр согтуу хуваагаад кармаалсан.
Тийм ажил хийдэг хүмүүс нь Мөнхийн согтуу байдаг юм билээ.
Тэд нар өглөө ажилдаа ирэхдээ л согтуу, амрах болгондоо архи ууна.
Би чулуун бунхан хийх ажилд л тусалдаг. Бусад үед нь хараад
л зогсож байдаг. Долдугаар сард Төр надтай хамт арбайт хийж байснаа, гурав
хоногийн дараа манай эхнэр Солонгос улсад ирнэ! гэж гэнэт хэлдэг юм байна. Ер
нь Төр хүнд юмаа хэлээд байдаггүй. Нууц зантайг нь би мэдэх боловч тэр үед их
цочирдсон.
Бид хоёр хэд хоног байр хайгаад, хоёрдугаар давхарт Төр
эхнэртэйгээ, доод давхарт нь Цээмаа, Цээмаагийн хүү, бид гурав, Төрийн
өөдөөс харсан өрөөнд, Цээмаагийн эгчийнх нь охин орсон. Ингээд бид бөөнөөрөө
нэг доороо амьдарцгаасан.
Би арбайт хийж байхдаа, элс, цемент хоёрыг сайн хольж
сурсан. Би сардаа нэг удаа нуруундаа зүү тавиулж, физик эмчилгээ хийлгэдэг
байсан юм.
Тэгээд гайгүй юм шиг байхаар нь нэг сар нуруундаа тариа
хийлгээгүй өнжсөн. Нэг өдөр ажил хийж байгаад, нуруундаа юм оруулаад, 14 хоног
яг хүний гарт орсон.
Босож зогсож чадахгүй. Тэгээд гэртээ 21 хоног хэвтсэн. Энэ
хоорондоо нөгөө нурууныхаа эмнэлэгт очин эмчилгээ хийлгэж байсан. Тэр үед
Цээмаа, хүүтэйгээ надад их тус болж байлаа.
Цээмаагийн хүү намайг үрээд, эмнэлэг явдаг байсан. Хүү маань
над дээр ирээд, миний ямар байгааг нүдээрээ хараад, тэр хоёрт их баярлалаа гэж
хэлэхэд нь би миний хүү овоодоо гэж дотроо баярлаж байлаа.
Тэгээд нуруу арай гайгүй болохоор нь ажилд гарсан чинь машинаар
яваад, очоод буух, суух, ажил хийж байхдаа тонгойх, юм зөөх гээд тэр өдөр ёстой
үгээ хэлсэн.
Аргагүй мөнгө хэрэгтэй тулдаа л хичээсээр ажлаа хийж
дуусгасан. Өөр үед бол хөдлөхөд ч бэрх…Асарч туслаж байсан хүмүүс л мэдэхээс,
энд үгээр яаж ч илэрхийлээд, хүн ойлгохгүй!
Хүмүүс бол биеэ бодохгүй, мөнгөний хойноос явж байгаа юм
хохь! нь гэх биз дээ. Ингэж 14 хоног ажил хийж байж бие арай гайгүй болсон.
Түүнээс хойш сар бүр нуруу өвдсөн өвдөөгүй, тариа,
физик эмчилгээгээ тогтмол хийлгэдэг болсон. Юнг ин хотод одоо гурван Монгол
хоолны газар үйл ажиллагаа явуулж байна.
Би архи, пиво сайн ууж чаддаггүй болохоор тэр болгон,
хоолны газруудаар яваад байдаггүй. Гэртээ ч хүн амьтан цуглуулдаггүй. Хүмүүс ч
тэр ямар юм уух биш гээд ирдэггүй юм.
Би ажлаа тарж яваад, гудамжинд танидаг хоёр хүүхэнтэй
тааралдаад, хамт явж байтал, нэг нь манайд очьё! гэтэл нөгөөх нь Эркагийнд хүн
ордоггүй шүү дээ гэж миний нүүрийг улайлгаж билээ.
11 сараас арбайтын өдрийн хөлс 80.000 болж, 10.000 воноор
өссөн. 12 сарын 1-нээс хүйтрээд ажил олдохгүй, арбайт яг зогсдог юм.
Үргэлжлэл бий
Ц.Эрдэнэбат
