• Бидний тухай
  • Сурталчилгаа байршуулах
  • Холбоо барих
2025 он 10 сарын 25
Монгол туургатны цахим сайт
deed
  • Нүүр
  • Нийгэм
    • All
    • Аймаг
    • Байгаль орчин
    • Боловсрол
    • Нийслэл
    • Нийтлэл
    • Хууль, эрх зүй
    • Ярилцлага
    “Өгөөж чихэр боов” ХХК-ийн захирал С.Түмэнгэрэл Хөдөлмөрийн баатар боллоо

    “Өгөөж чихэр боов” ХХК-ийн захирал С.Түмэнгэрэл Хөдөлмөрийн баатар боллоо

    Профессор М.Зулькафиль МУИС-ийн Эмерит профессор цол хүртлээ

    Профессор М.Зулькафиль МУИС-ийн Эмерит профессор цол хүртлээ

    ТЕГ-аас Оюутолгой компанийн Худалдан авах газрын албан тушаалтнуудын байр, автомашинд нэгжлэг хийжээ

    ТЕГ-аас Оюутолгой компанийн Худалдан авах газрын албан тушаалтнуудын байр, автомашинд нэгжлэг хийжээ

    Өвлийн цагийн хуваарьт шилжих шийдвэр гараагүй

    Өвлийн цагийн хуваарьт шилжих шийдвэр гараагүй

    “Хермес”-ийн нүхэн гарцыг Монгол Улсад анх удаа түлхэх технологи ашиглан барьж байна

    “Хермес”-ийн нүхэн гарцыг Монгол Улсад анх удаа түлхэх технологи ашиглан барьж байна

    Бусдыг зодож хүнд гэмтээсэн Г.Чинзоригт 3 жил хорих ял оноож, хохирогч гэх М.Тэнгисийг 500 мянган төгрөгөөр торголоо

    Бусдыг зодож хүнд гэмтээсэн Г.Чинзоригт 3 жил хорих ял оноож, хохирогч гэх М.Тэнгисийг 500 мянган төгрөгөөр торголоо

    Тод мөр

    Тод мөр

    Шатахууны худалдаа эрхлэгч 21 аж ахуйн нэгжид 52,6 тэрбум төгрөгийн торгууль ногдуулжээ

    Шатахууны үнийг нэмсэн 21 аж ахуйн нэгжид 52,6 тэрбум төгрөгийн торгууль ногдуулжээ

    Түлшний олдоц муу байгаа тал дээр яаралтай арга хэмжээ авахыг анхаарууллаа

    Г.Дамдинням: Улаанбаатар хотод хэрэглээ эрс нэмэгдэж хэрэглэгчид нөөцлөх байдал бий болоод байгаа нь хүндрэл үүсэх нэг гол шалтгаан болоод байна

  • Улс төр
    Г.Занданшатар: Засгийн газар баялгийн хулгай, нүүрсний хулгайтай тууштай, хатуу тэмцэнэ

    Г.Занданшатар: Засгийн газар баялгийн хулгай, нүүрсний хулгайтай тууштай, хатуу тэмцэнэ

    Б.Энхбаярыг ХЗДХ-ийн сайдаар томиллоо

    Б.Энхбаярыг ХЗДХ-ийн сайдаар томиллоо

    Бөөр, элэг шилжүүлэн суулгах аргыг нэвтрүүлж, нутагшуулсан Д.Нямсүрэн, О.Сэргэлэн нарт Ардын эмч цол хүртээлээ

    Бөөр, элэг шилжүүлэн суулгах аргыг нэвтрүүлж, нутагшуулсан Д.Нямсүрэн, О.Сэргэлэн нарт Ардын эмч цол хүртээлээ

    А.Ариунзаяа: СОР-ын хуралд зориулан байшин барилга барих 35 тэрбумаас хэмнэх саналтай байна

    А.Ариунзаяа: СОР-ын хуралд зориулан байшин барилга барих 35 тэрбумаас хэмнэх саналтай байна

    Н.Номтойбаяр: Цэцээс ЗГ-ын захиалгатай шийдвэр гарах юм байна, хурлыг орхиод гараад ирлээ

    Н.Номтойбаяр: Одоо маргаанаа болиод урдах ажлаа хиймээр байна, үгүй бол УИХ таръя

    Ерөнхийлөгчийн хоригийг өнөөдөр хэлэлцэнэ

    Ерөнхийлөгчийн хоригийг өнөөдөр хэлэлцэнэ

    ОХУ-аас авах шатахууны импортыг нэмэгдүүлэхээр боллоо

    ОХУ-аас авах шатахууны импортыг нэмэгдүүлэхээр боллоо

    ЦЭЦ: Ерөнхий сайдыг огцруулах тухай УИХ-ын тогтоол нь Үндсэн хуулийг зөрчсөн гэж үзлээ

    ЦЭЦ: Ерөнхий сайдыг огцруулах тухай УИХ-ын тогтоол нь Үндсэн хуулийг зөрчсөн гэж үзлээ

    ҮХЦ-ийн хуралдаан хүчин төгөлдөр үйлчилж байгаа олон хуулийг зөрчсөн байдалтай өрнөлөө

    ҮХЦ-ийн хуралдаан хүчин төгөлдөр үйлчилж байгаа олон хуулийг зөрчсөн байдалтай өрнөлөө

  • Эдийн засаг
    • All
    • Бизнесс мэдээ
    • Уул уурхай
    Монголбанк: Нүүрс, төмрийн хүдрийн үнийн төлөв өөдрөг биш байна

    Монголбанк: Нүүрс, төмрийн хүдрийн үнийн төлөв өөдрөг биш байна

    Монгол Улсын зээлжих зэрэглэлийг “B+” хэвээр хадгаллаа

    Монгол Улсын зээлжих зэрэглэлийг “B+” хэвээр хадгаллаа

    Зөөвч-Овоо төслийн гэрээг дараа дараагийн хөрөнгө оруулалтад жишиг болгоно

    Зөөвч-Овоо төслийн гэрээг дараа дараагийн хөрөнгө оруулалтад жишиг болгоно

    367 нэр төрлийн барааг татвараас чөлөөлөх ЕЭЗХ-ны түр хэлэлцээрт Монгол Улс гарын үсэг зуржээ

    367 нэр төрлийн барааг татвараас чөлөөлөх ЕЭЗХ-ны түр хэлэлцээрт Монгол Улс гарын үсэг зуржээ

    Дундаж цалин 2.6 сая төгрөгт хүрчээ

    Дундаж цалин 2.6 сая төгрөгт хүрчээ

    Төвбанкны алдагдал 7.5 их наядад хүрэхэд юу нөлөөлөв

    Төвбанкны алдагдал 7.5 их наядад хүрэхэд юу нөлөөлөв

    Б.Лхагвасүрэн: Тэтгэврийн зээлийг цалин барьцаалсан хэрэглээний зээлтэй адил нөхцөлөөр олгож эхлэхээр боллоо

    Б.Лхагвасүрэн: Тэтгэврийн зээлийг цалин барьцаалсан хэрэглээний зээлтэй адил нөхцөлөөр олгож эхлэхээр боллоо

    Rio Tinto компанийн дараагийн Гүйцэтгэх захирлаар Монгол хүн томилогдох уу?

    Rio Tinto компанийн дараагийн Гүйцэтгэх захирлаар Монгол хүн томилогдох уу?

    Улаанбуудайн гурилын импорт I улиралд 2.7 дахин өсжээ

    Улаанбуудайн гурилын импорт I улиралд 2.7 дахин өсжээ

  • Үндэстэн
    • All
    • Түүх, уламжлал
    • Яруу найраг
    С.Чулуун: Евроазийн соёл иргэншлийн цөм нь “Монгол”

    С.Чулуун: Евроазийн соёл иргэншлийн цөм нь “Монгол”

    Н.Энхбаяр: Өндөр Гэгээн бол Монголын тусгаар тогтнолыг өвөрмөц аргаар авч үлдсэн хүн

    Н.Энхбаяр: Өндөр Гэгээн бол Монголын тусгаар тогтнолыг өвөрмөц аргаар авч үлдсэн хүн

    Сэлэнгийн Ерөө сумаас 1800 жилийн өмнөх язгууртны бунхан олджээ

    Сэлэнгийн Ерөө сумаас 1800 жилийн өмнөх язгууртны бунхан олджээ

  • Дэлхий дахинд
    Япон улс эмэгтэй ерөнхий сайдтай боллоо

    Япон улс эмэгтэй ерөнхий сайдтай боллоо

    Оросын довтолгооны улмаас Киевт цахилгаан тасалдлаа

    Оросын довтолгооны улмаас Киевт цахилгаан тасалдлаа

    Трампын дүрс бүхий 1 долларын зоос гаргана

    Трампын дүрс бүхий 1 долларын зоос гаргана

    Францын шинэ Ерөнхий сайд огцорчээ

    Францын шинэ Ерөнхий сайд огцорчээ

    Шон “Дидди” Комбст 4 жил 2 сар хорих ял оноолоо

    Шон “Дидди” Комбст 4 жил 2 сар хорих ял оноолоо

    Хятадууд дэлхийн хамгийн өндөр гүүрийг барьж дуусчээ

    Хятадууд дэлхийн хамгийн өндөр гүүрийг барьж дуусчээ

    Орчин үеийн хүн (хомо сапиенс) тооцоолсноос ч өмнө үүссэн болохыг тогтоов

    Орчин үеийн хүн (хомо сапиенс) тооцоолсноос ч өмнө үүссэн болохыг тогтоов

    Францын ерөнхийлөгч асан Саркози 5 жилийн хорих ял сонслоо

    Францын ерөнхийлөгч асан Саркози 5 жилийн хорих ял сонслоо

    Европын томоохон нисэх буудлуудын систем кибер халдлагад өртөж, нислэгүүд цуцлагдлаа

    Европын томоохон нисэх буудлуудын систем кибер халдлагад өртөж, нислэгүүд цуцлагдлаа

  • Эрүүл мэнд
    Ж.Чинбүрэн: Таны уудаг эмийг аль эмийн санд, хэдээр худалдаж байгааг иргэд хянах боломж бүрдлээ

    Ж.Чинбүрэн: Таны уудаг эмийг аль эмийн санд, хэдээр худалдаж байгааг иргэд хянах боломж бүрдлээ

    Хүүхдээс нэг дусал цус авч, 25–30 төрлийн бодисын солилцооны эмгэг илрүүлдэг болно

    Хүүхдээс нэг дусал цус авч, 25–30 төрлийн бодисын солилцооны эмгэг илрүүлдэг болно

    Эмнэлгүүд нэмэлт санхүүжилт авахын тулд хуурамч өвчний түүх бичсэн зөрчил илэрчээ

    Эмнэлгүүд нэмэлт санхүүжилт авахын тулд хуурамч өвчний түүх бичсэн зөрчил илэрчээ

    Эрт илрүүлгийн үзлэг, оношилгооны санхүүжилтийг түр хугацаагаар зогсоожээ

    Эрт илрүүлгийн үзлэг, оношилгооны санхүүжилтийг түр хугацаагаар зогсоожээ

    “Хөвсгөлийн Цагаан-Уул суманд тарваган тахлын хүний өвчлөл бүртгэгдэж, аймагт орох, гарах хөдөлгөөнийг 10 хоног хаажээ

    ЭМЯ: Хөвсгөл аймагт гарсан тарваган тахлын голомт өргөжих магадлал өндөр байна

    Сүхбаатарын талбайд бямба гарагт эрүүл мэндийн байгууллагууд үзлэг хийж зөвлөгөө өгнө

    Сүхбаатарын талбайд бямба гарагт эрүүл мэндийн байгууллагууд үзлэг хийж зөвлөгөө өгнө

    “Хөвсгөлийн Цагаан-Уул суманд тарваган тахлын хүний өвчлөл бүртгэгдэж, аймагт орох, гарах хөдөлгөөнийг 10 хоног хаажээ

    Ойрын хавьтал болсон 34 хүний шинжилгээнээс 22 нь эерэг гарчээ

    Хойд бүсийн Хавдрын оношилгоо, эмчилгээний дэд төвийг нээлээ

    Хойд бүсийн Хавдрын оношилгоо, эмчилгээний дэд төвийг нээлээ

    Д.Хулан: Цөсний чулуутай эсэхээ заавал тодорхойлуулах хэрэгтэй

    Д.Хулан: Цөсний чулуутай эсэхээ заавал тодорхойлуулах хэрэгтэй

  • Бусад
    • All
    • +18
    • Зөвлөгөө
    • Зурхай
    • Зүүдний тайлал
    • Технологи
    • Утга зохиол
    • Шар мэдээ
    Х.Нямбаатар: Н.Алтанхуяг түүхэн дэхь хамгийн микро Ерөнхий Сайд байсан…

    Х.Нямбаатар: Н.Алтанхуяг түүхэн дэхь хамгийн микро Ерөнхий Сайд байсан…

    Г.Занданшатар: Хэн чанга дуугарсан нь, хэн олон пост оруулсан нь намын дарга болдоггүй

    Г.Занданшатар: Хэн чанга дуугарсан нь, хэн олон пост оруулсан нь намын дарга болдоггүй

    Нарийн ногоог хөлдөөх болон хадгалах арга

    Нарийн ногоог хөлдөөх болон хадгалах арга

    Нэгэн эр таван өдрийн турш 9 метрийн гүнд усан доорх агуйд хоргодсоны дараа аврагджээ

    Нэгэн эр таван өдрийн турш 9 метрийн гүнд усан доорх агуйд хоргодсоны дараа аврагджээ

    Хонконгийн 17 настай сурагч хүүхдийн хүчирхийллийг илрүүлэх AI бүтээжээ

    Хонконгийн 17 настай сурагч хүүхдийн хүчирхийллийг илрүүлэх AI бүтээжээ

    Далд ухамсар хэлсэн, бодсон бүхэнд чинь үнэмшдэг

    Далд ухамсар хэлсэн, бодсон бүхэнд чинь үнэмшдэг

    Apple iPhone 17-гоо танилцууллаа

    Apple iPhone 17-гоо танилцууллаа

    Өглөөний цай: Зөөхийтэй талх

    Өглөөний цай: Зөөхийтэй талх

    Хилэнцийн нөхөр толгойндоо эвэртэй, архирч айлгасан дүрээр бидэн рүү ирэхгүй…

    Хилэнцийн нөхөр толгойндоо эвэртэй, архирч айлгасан дүрээр бидэн рүү ирэхгүй…

No Result
View All Result
  • Нүүр
  • Нийгэм
    • All
    • Аймаг
    • Байгаль орчин
    • Боловсрол
    • Нийслэл
    • Нийтлэл
    • Хууль, эрх зүй
    • Ярилцлага
    “Өгөөж чихэр боов” ХХК-ийн захирал С.Түмэнгэрэл Хөдөлмөрийн баатар боллоо

    “Өгөөж чихэр боов” ХХК-ийн захирал С.Түмэнгэрэл Хөдөлмөрийн баатар боллоо

    Профессор М.Зулькафиль МУИС-ийн Эмерит профессор цол хүртлээ

    Профессор М.Зулькафиль МУИС-ийн Эмерит профессор цол хүртлээ

    ТЕГ-аас Оюутолгой компанийн Худалдан авах газрын албан тушаалтнуудын байр, автомашинд нэгжлэг хийжээ

    ТЕГ-аас Оюутолгой компанийн Худалдан авах газрын албан тушаалтнуудын байр, автомашинд нэгжлэг хийжээ

    Өвлийн цагийн хуваарьт шилжих шийдвэр гараагүй

    Өвлийн цагийн хуваарьт шилжих шийдвэр гараагүй

    “Хермес”-ийн нүхэн гарцыг Монгол Улсад анх удаа түлхэх технологи ашиглан барьж байна

    “Хермес”-ийн нүхэн гарцыг Монгол Улсад анх удаа түлхэх технологи ашиглан барьж байна

    Бусдыг зодож хүнд гэмтээсэн Г.Чинзоригт 3 жил хорих ял оноож, хохирогч гэх М.Тэнгисийг 500 мянган төгрөгөөр торголоо

    Бусдыг зодож хүнд гэмтээсэн Г.Чинзоригт 3 жил хорих ял оноож, хохирогч гэх М.Тэнгисийг 500 мянган төгрөгөөр торголоо

    Тод мөр

    Тод мөр

    Шатахууны худалдаа эрхлэгч 21 аж ахуйн нэгжид 52,6 тэрбум төгрөгийн торгууль ногдуулжээ

    Шатахууны үнийг нэмсэн 21 аж ахуйн нэгжид 52,6 тэрбум төгрөгийн торгууль ногдуулжээ

    Түлшний олдоц муу байгаа тал дээр яаралтай арга хэмжээ авахыг анхаарууллаа

    Г.Дамдинням: Улаанбаатар хотод хэрэглээ эрс нэмэгдэж хэрэглэгчид нөөцлөх байдал бий болоод байгаа нь хүндрэл үүсэх нэг гол шалтгаан болоод байна

  • Улс төр
    Г.Занданшатар: Засгийн газар баялгийн хулгай, нүүрсний хулгайтай тууштай, хатуу тэмцэнэ

    Г.Занданшатар: Засгийн газар баялгийн хулгай, нүүрсний хулгайтай тууштай, хатуу тэмцэнэ

    Б.Энхбаярыг ХЗДХ-ийн сайдаар томиллоо

    Б.Энхбаярыг ХЗДХ-ийн сайдаар томиллоо

    Бөөр, элэг шилжүүлэн суулгах аргыг нэвтрүүлж, нутагшуулсан Д.Нямсүрэн, О.Сэргэлэн нарт Ардын эмч цол хүртээлээ

    Бөөр, элэг шилжүүлэн суулгах аргыг нэвтрүүлж, нутагшуулсан Д.Нямсүрэн, О.Сэргэлэн нарт Ардын эмч цол хүртээлээ

    А.Ариунзаяа: СОР-ын хуралд зориулан байшин барилга барих 35 тэрбумаас хэмнэх саналтай байна

    А.Ариунзаяа: СОР-ын хуралд зориулан байшин барилга барих 35 тэрбумаас хэмнэх саналтай байна

    Н.Номтойбаяр: Цэцээс ЗГ-ын захиалгатай шийдвэр гарах юм байна, хурлыг орхиод гараад ирлээ

    Н.Номтойбаяр: Одоо маргаанаа болиод урдах ажлаа хиймээр байна, үгүй бол УИХ таръя

    Ерөнхийлөгчийн хоригийг өнөөдөр хэлэлцэнэ

    Ерөнхийлөгчийн хоригийг өнөөдөр хэлэлцэнэ

    ОХУ-аас авах шатахууны импортыг нэмэгдүүлэхээр боллоо

    ОХУ-аас авах шатахууны импортыг нэмэгдүүлэхээр боллоо

    ЦЭЦ: Ерөнхий сайдыг огцруулах тухай УИХ-ын тогтоол нь Үндсэн хуулийг зөрчсөн гэж үзлээ

    ЦЭЦ: Ерөнхий сайдыг огцруулах тухай УИХ-ын тогтоол нь Үндсэн хуулийг зөрчсөн гэж үзлээ

    ҮХЦ-ийн хуралдаан хүчин төгөлдөр үйлчилж байгаа олон хуулийг зөрчсөн байдалтай өрнөлөө

    ҮХЦ-ийн хуралдаан хүчин төгөлдөр үйлчилж байгаа олон хуулийг зөрчсөн байдалтай өрнөлөө

  • Эдийн засаг
    • All
    • Бизнесс мэдээ
    • Уул уурхай
    Монголбанк: Нүүрс, төмрийн хүдрийн үнийн төлөв өөдрөг биш байна

    Монголбанк: Нүүрс, төмрийн хүдрийн үнийн төлөв өөдрөг биш байна

    Монгол Улсын зээлжих зэрэглэлийг “B+” хэвээр хадгаллаа

    Монгол Улсын зээлжих зэрэглэлийг “B+” хэвээр хадгаллаа

    Зөөвч-Овоо төслийн гэрээг дараа дараагийн хөрөнгө оруулалтад жишиг болгоно

    Зөөвч-Овоо төслийн гэрээг дараа дараагийн хөрөнгө оруулалтад жишиг болгоно

    367 нэр төрлийн барааг татвараас чөлөөлөх ЕЭЗХ-ны түр хэлэлцээрт Монгол Улс гарын үсэг зуржээ

    367 нэр төрлийн барааг татвараас чөлөөлөх ЕЭЗХ-ны түр хэлэлцээрт Монгол Улс гарын үсэг зуржээ

    Дундаж цалин 2.6 сая төгрөгт хүрчээ

    Дундаж цалин 2.6 сая төгрөгт хүрчээ

    Төвбанкны алдагдал 7.5 их наядад хүрэхэд юу нөлөөлөв

    Төвбанкны алдагдал 7.5 их наядад хүрэхэд юу нөлөөлөв

    Б.Лхагвасүрэн: Тэтгэврийн зээлийг цалин барьцаалсан хэрэглээний зээлтэй адил нөхцөлөөр олгож эхлэхээр боллоо

    Б.Лхагвасүрэн: Тэтгэврийн зээлийг цалин барьцаалсан хэрэглээний зээлтэй адил нөхцөлөөр олгож эхлэхээр боллоо

    Rio Tinto компанийн дараагийн Гүйцэтгэх захирлаар Монгол хүн томилогдох уу?

    Rio Tinto компанийн дараагийн Гүйцэтгэх захирлаар Монгол хүн томилогдох уу?

    Улаанбуудайн гурилын импорт I улиралд 2.7 дахин өсжээ

    Улаанбуудайн гурилын импорт I улиралд 2.7 дахин өсжээ

  • Үндэстэн
    • All
    • Түүх, уламжлал
    • Яруу найраг
    С.Чулуун: Евроазийн соёл иргэншлийн цөм нь “Монгол”

    С.Чулуун: Евроазийн соёл иргэншлийн цөм нь “Монгол”

    Н.Энхбаяр: Өндөр Гэгээн бол Монголын тусгаар тогтнолыг өвөрмөц аргаар авч үлдсэн хүн

    Н.Энхбаяр: Өндөр Гэгээн бол Монголын тусгаар тогтнолыг өвөрмөц аргаар авч үлдсэн хүн

    Сэлэнгийн Ерөө сумаас 1800 жилийн өмнөх язгууртны бунхан олджээ

    Сэлэнгийн Ерөө сумаас 1800 жилийн өмнөх язгууртны бунхан олджээ

  • Дэлхий дахинд
    Япон улс эмэгтэй ерөнхий сайдтай боллоо

    Япон улс эмэгтэй ерөнхий сайдтай боллоо

    Оросын довтолгооны улмаас Киевт цахилгаан тасалдлаа

    Оросын довтолгооны улмаас Киевт цахилгаан тасалдлаа

    Трампын дүрс бүхий 1 долларын зоос гаргана

    Трампын дүрс бүхий 1 долларын зоос гаргана

    Францын шинэ Ерөнхий сайд огцорчээ

    Францын шинэ Ерөнхий сайд огцорчээ

    Шон “Дидди” Комбст 4 жил 2 сар хорих ял оноолоо

    Шон “Дидди” Комбст 4 жил 2 сар хорих ял оноолоо

    Хятадууд дэлхийн хамгийн өндөр гүүрийг барьж дуусчээ

    Хятадууд дэлхийн хамгийн өндөр гүүрийг барьж дуусчээ

    Орчин үеийн хүн (хомо сапиенс) тооцоолсноос ч өмнө үүссэн болохыг тогтоов

    Орчин үеийн хүн (хомо сапиенс) тооцоолсноос ч өмнө үүссэн болохыг тогтоов

    Францын ерөнхийлөгч асан Саркози 5 жилийн хорих ял сонслоо

    Францын ерөнхийлөгч асан Саркози 5 жилийн хорих ял сонслоо

    Европын томоохон нисэх буудлуудын систем кибер халдлагад өртөж, нислэгүүд цуцлагдлаа

    Европын томоохон нисэх буудлуудын систем кибер халдлагад өртөж, нислэгүүд цуцлагдлаа

  • Эрүүл мэнд
    Ж.Чинбүрэн: Таны уудаг эмийг аль эмийн санд, хэдээр худалдаж байгааг иргэд хянах боломж бүрдлээ

    Ж.Чинбүрэн: Таны уудаг эмийг аль эмийн санд, хэдээр худалдаж байгааг иргэд хянах боломж бүрдлээ

    Хүүхдээс нэг дусал цус авч, 25–30 төрлийн бодисын солилцооны эмгэг илрүүлдэг болно

    Хүүхдээс нэг дусал цус авч, 25–30 төрлийн бодисын солилцооны эмгэг илрүүлдэг болно

    Эмнэлгүүд нэмэлт санхүүжилт авахын тулд хуурамч өвчний түүх бичсэн зөрчил илэрчээ

    Эмнэлгүүд нэмэлт санхүүжилт авахын тулд хуурамч өвчний түүх бичсэн зөрчил илэрчээ

    Эрт илрүүлгийн үзлэг, оношилгооны санхүүжилтийг түр хугацаагаар зогсоожээ

    Эрт илрүүлгийн үзлэг, оношилгооны санхүүжилтийг түр хугацаагаар зогсоожээ

    “Хөвсгөлийн Цагаан-Уул суманд тарваган тахлын хүний өвчлөл бүртгэгдэж, аймагт орох, гарах хөдөлгөөнийг 10 хоног хаажээ

    ЭМЯ: Хөвсгөл аймагт гарсан тарваган тахлын голомт өргөжих магадлал өндөр байна

    Сүхбаатарын талбайд бямба гарагт эрүүл мэндийн байгууллагууд үзлэг хийж зөвлөгөө өгнө

    Сүхбаатарын талбайд бямба гарагт эрүүл мэндийн байгууллагууд үзлэг хийж зөвлөгөө өгнө

    “Хөвсгөлийн Цагаан-Уул суманд тарваган тахлын хүний өвчлөл бүртгэгдэж, аймагт орох, гарах хөдөлгөөнийг 10 хоног хаажээ

    Ойрын хавьтал болсон 34 хүний шинжилгээнээс 22 нь эерэг гарчээ

    Хойд бүсийн Хавдрын оношилгоо, эмчилгээний дэд төвийг нээлээ

    Хойд бүсийн Хавдрын оношилгоо, эмчилгээний дэд төвийг нээлээ

    Д.Хулан: Цөсний чулуутай эсэхээ заавал тодорхойлуулах хэрэгтэй

    Д.Хулан: Цөсний чулуутай эсэхээ заавал тодорхойлуулах хэрэгтэй

  • Бусад
    • All
    • +18
    • Зөвлөгөө
    • Зурхай
    • Зүүдний тайлал
    • Технологи
    • Утга зохиол
    • Шар мэдээ
    Х.Нямбаатар: Н.Алтанхуяг түүхэн дэхь хамгийн микро Ерөнхий Сайд байсан…

    Х.Нямбаатар: Н.Алтанхуяг түүхэн дэхь хамгийн микро Ерөнхий Сайд байсан…

    Г.Занданшатар: Хэн чанга дуугарсан нь, хэн олон пост оруулсан нь намын дарга болдоггүй

    Г.Занданшатар: Хэн чанга дуугарсан нь, хэн олон пост оруулсан нь намын дарга болдоггүй

    Нарийн ногоог хөлдөөх болон хадгалах арга

    Нарийн ногоог хөлдөөх болон хадгалах арга

    Нэгэн эр таван өдрийн турш 9 метрийн гүнд усан доорх агуйд хоргодсоны дараа аврагджээ

    Нэгэн эр таван өдрийн турш 9 метрийн гүнд усан доорх агуйд хоргодсоны дараа аврагджээ

    Хонконгийн 17 настай сурагч хүүхдийн хүчирхийллийг илрүүлэх AI бүтээжээ

    Хонконгийн 17 настай сурагч хүүхдийн хүчирхийллийг илрүүлэх AI бүтээжээ

    Далд ухамсар хэлсэн, бодсон бүхэнд чинь үнэмшдэг

    Далд ухамсар хэлсэн, бодсон бүхэнд чинь үнэмшдэг

    Apple iPhone 17-гоо танилцууллаа

    Apple iPhone 17-гоо танилцууллаа

    Өглөөний цай: Зөөхийтэй талх

    Өглөөний цай: Зөөхийтэй талх

    Хилэнцийн нөхөр толгойндоо эвэртэй, архирч айлгасан дүрээр бидэн рүү ирэхгүй…

    Хилэнцийн нөхөр толгойндоо эвэртэй, архирч айлгасан дүрээр бидэн рүү ирэхгүй…

No Result
View All Result
Монгол туургатны цахим сайт
No Result
View All Result

Шинэ цагийн Монгол: Хэлбэр ялж, агуулга ялагдав

by undesten
2024-09-27 09:17
in Нийтлэл
3
Шинэ цагийн Монгол: Хэлбэр ялж, агуулга ялагдав
SHARETWEET


Уран сайхандах өвчин дон, уран сайхны хийрхэл, хий үзэгдэл, уран сайхнаар өвчлөх, жигүүрлэх, шашинжих, өөр юу гэе дээ, хэлэх үг олдохгүй! Гэхдээ Монголд ялчхаад байна, яалт ч үгүй хүлээн зөвшөөрөх хэрэгтэй!

Логик үзэгдэл–ХЭЛБЭР ба АГУУЛГА гэж нэг юмны хоёр тал байлаа гэхэд ХЭЛБЭР нь нэвт ялсаар ирсэн ба ялсаар ч байна. АГУУЛГА нь дандаа хоцорно, ялагдана, бараа сураг ч үгүй.

ХЭЛБЭР гэдэг нь манай нийгэмд ил байж байгаа, цэцэглэн байгаа нийгмийн салбарууд, үзэгдлүүд. Тодорхой хэлье. Түүхэнд байгаагүйгээр урлаг уран сайхан, уран зураг, уран баримал (хөшөө), чимэглэл, уран барилга, уран зохиол, шүлэг яруу найраг, магтаал ерөөл, нийтийн ба зохиолын дуу (хязгааргүй), дуучин, үндэсний чамин дээл хувцас, загварын ертөнц, бэлэг дурсгал, монгол гэр урлал, хөөрөгний урлал–“уран”, “уран” гэснүүд, тэдгээрийг дагалдах үзэгдэл (шувтан үзэгдэл) хол тасархай хөгжлөө. Ном хэвлэлийн чанар чансаа, тоо хэмжээ, номын худалдаа, ном бичигч ч тоогоо алдлаа. Би 3.5-хан сая хүн амдаа хувааж үзээд тасархай гээд байгаа хэрэг.

Цааш нь нэмье. Монгол хүний уран сайхны сэтгэлгээ, уран сайхны дон, уран сайхны тархинд нь тохирсон Төрийн одон медаль, шагнал урамшил, ялангуяа үй түмээрээ ярайх гавьяатууд, Төрийн бүх шатны байгууллагын элдэв цол өргөмжлөл, хүндэт тэмдэг, ойн медаль, мэргэжлийн цол тэмдэг, өргөмжлөл, Төрийн бус элдэв байгууллага, улс төрийн нам-хөдөлгөөн, нийслэл дэх нутгийн зөвлөлийн бүх төрлийн шагнал өргөмжлөл дуусахаа мэдэхгүй үргэлжлэх ба залгуулаад шагналаа угаах тэмдэглэх гэж бөөн хөл хөөрцөг. Цол тэмдэг, өргөмжлөл хэвлэж цутгадаг жижиг цех урлангууд бараг 24 цагаар ажиллана.

Захиалгадаа дарагдана.

Хуурамч хүмүүст хавтгайруулан өгдөг хуурамч шагналын хур бууна. Би нөгөө 3.5-хан сая хүн амдаа хувааж үзээд тасархай хөгжсөн гээд байгаа юм шүү. Цааш нь ухаад үзье, харьцуулъя. Баахан хүн сэтгэлийн ханамж авснаас өөрөөр үр дүн байхгүй, санхүү мөнгөний гарлага зарлага гэж ёстой явж өгсөн харагддаг юм.

Нийгмийн шинжлэх ухаан нь тэр чигтээ уран сайхны сэтгэлгээ, монгол хүний сайхан сэтгэл дээр суурилан хөгжинө. Чингис судлалаар ёстой явж өгсөн. Цаашаа ч явна. Эрдмийн зэргүүд тасралтгүй төрнө, эрдэмтэд ярайна. Профессорууд, шинжлэх ухааны гавьяатууд тоогоо алдсан. Араас нь “гавьяат”, “ардын” цолны донд бүх их сургууль, ШУА-ийн бараг бүх эрдэмтэд тархиа зовоон шанална. Их дээд сургууль нь нэг үе “200” хүрээд дэлхийг дэлдийлгэж явсан чинь агуулга гэхээсээ хэлбэр хөгжсөн хэрэг шүү дээ. Сайхан сэтгэлээрээ багш, захирал, оюутан бүгд хэлбэрдээд уран сайхандаад явж байсныг дотор нь байсан би маш сайн мэднэ. ШУ-ны гавьяатууд, дэд ба жинхэнэ докторууд, профессоруудыг 3.5 сая хүн амдаа хуваагаад үзээрэй. Дэлхийн ямар ч их гүрэн, гүрэн, дундаж улсаас хол давна.

Үйл ажиллагаанууд ярайж байна. Бөөн уран сайхан ба уран сайхны хийрхэл донгийн хэтрүүлсэн марзан, инээдтэй, хэнээтэй (дэлхийд яаж өхөөрдөн доромжилдог бол биднийг?) үзэгдэл тасрахгүй. Тэгш тоотой бүх ой, ялангуяа хөдөө орон нутагт аймаг, сумдын ойнууд шил дарна. “Сумынхаа 100 жилийн ойд зориулж боловсон жорлон байгуулах аян” ч гэж байх шиг. Арай хэтэрнээ. Аймаг, сумдын ойн баяр наадам, найр цэнгүүн тэр чигтээ уран сайхны үзүүлбэрээр дүүрнэ. Үр дүн гэж нэг юм байх ёстой. Баахан хүн сэтгэлийн ханамж авснаас өөрөөр үр дүн байхгүй, санхүү мөнгөний гарлага зарлага л өр болж үлдэнэ. Сумын соёлын төвийн хүндэт самбар баяждаг байх, ганц нэг хөшөө босно. Нийтийн ба зохиолын дуундаа уярч хайлсан сум тэр чигтээ ядуу боргил амьдралдаа түүртээд үлдэнэ. Тэр байдал мөнх оршино. Нийгмийн бүх амьдрал нийтийн дуу шигээ агуулгатай. Төрөх мэндлэх, үсний найр, цэцэрлэг сургуульд орох, төгсөх, хуримлах, тэтгэвэрт суух, тэнгэрт дэвших бүх үйл нь уран сайхныг дагуулна. Хөдөөлүүлэх ёсных нь уран сайхан хэтэрчхээд баахан лам тэжээсэн мухар сүсгийн ёслол болохоо дөхсөн. Шашин нь гүн ухаан, бясалгал гэхээсээ уран сайхны хэлбэр нь давчихсан, үл мэдэх тангад номын бүх нийтийн уншлага маягтай. Элдэв тахилга нь шашны зан үйл ч юм шиг, эсвэл уран сайхны үзүүлбэр.

Монголд элдэв баярууд огт салахгүй.

Байгууллагын ой, төгсөлтийн ой, уулзсаны баяр, хөдөлмөрийн алдар, хонхны баяр, баяр баяр баяр… нөгөө 3.5-хан сая хүн амдаа хувааж үзээд тасархай хөгжсөн ийм үзэгдлийг нэрлэж баршгүй их. Нийслэлээр дүүрэн, алхам тутам тааралдах баар, ресторан, караокэ, угаалга цагаалгын газрууд энэ тэр чинь үйлчилгээний нэртэй уран сайхны мөрөөдөл дээр тоглодог зальтнуудын арга хэрэгсэл шүү дээ. Тийшээ асар их мөнгө урсгаж өр тавьж байгаагаа уран сайхнаараа тайлбарлаж сэтгээд санаа амарчихна.

Улс төр-олигархи нь уран сайхнаар явахыг яана гээч. Улс төрийн нам байгуулаад сонгуульд орж байгаа нь агуулгагүй (мөрийн хөтөлбөр, ухаанаа уралдуулах), хэлбэртээ автчихсан. Сонгогчид зөвхөн уран сайхны өнцөг ба ядуурлын нүдээр харж горьдоно. Уран сайхны сэтгэлгээтэй ард түмэн горьдож ханахгүй, байнгын гомдол, гэхдээ сонгууль болгоноор горьдоно. Олигархи гээд байж байгаа нөхдийн баян тансаг амьдрал нь нэлдээ уран сайхны сэтгэлгээ-фантаз дээр босч хөгжинө. Үнэтэй чамин машинтайгаа нийслэлийн зам дээр олон цаг түгжрээд байж байгаа нь уран сайхандсаных нь төлөөс юм даа. Морины уяaч маш олноороо төрдөг, нутгийн бөх тойрч мафиддаг, хөөрөг, дээл хувцасны төлөө өрсөлддөг, нутгийн зөвлөлдөө очиж түүнийгээ гайхуулдаг нь хүний муу чанар биш, уран сайхных нь сэтгэл ханамж юм.

Уран сайхны сэдэлтэй, мөрөөдөлтэй, дээр нь мухар сүсэгтэй тэр ард түмнийг залж чиглүүлдэг улс төрийн чамин аргачлал байна. Цаадуул нь ядуу дорой, үрэлгэн гаралган, мөнгөгүй. Тийм үл бүтэх амьдралынхаа буруутнаар өөрийгөө хэзээ ч нэрлэхгүй. Лүд барам болгоод заачих уран сайхны мэдрэмжтэй тул ердөө Төрд байгаа хулгайч нар, УИХ-д суугаа хулгайч нар гээд өөрийгөө цайруулчихна! Гэхдээ тугалган жад шиг харимхай, тууштай биш, уран сайхандаад уяраад уучилчихдаг, аргалуулчихдаг учраас дахиад л горьдлого, гомдол, гуниг залгаад, тамын тогоо үргэлжилнэ. Тамын тогоо нь уран сайхны ТАМ. Хэдэн биенээ хэмлээд хов хөөцөлдөөд сууж байх нь гоё! Сошиалд комент гэж нэг уран сайхны талбар гарч ирсэн биш хараал ерөөл туйлшрал нь ёстой сагаж хальж байна. Сошиал, зурагт, сонинууд нь тэр чигтээ уран сайхан, уран сайхны бүтээл, уран сайханжсан улс төр.

Ерөнхийдөө монгол хүний уран сайхны сайхан сэтгэл, мөрөөдөл нь жилдээ хоёр том ойн баярт бэлтгэх, угтах, тэмдэглэх, тэмдэглэсний дараа хөөрцөглөн нэг жилдээ санан дурсах хэлбэрээр явна. Тэр хоёр нь өвөлдөө Цагаан сар, зундаа Наадам. 2024 оны зун гэхэд л 100 хол давсан сумдын наадам дуулиантай тэмдэглэв. Цагаан сар, Наадам–энэ хоёр баяраа яаж баярхуу, аархуу, хүнээс дор орохгүй, муу хэлүүлэхгүйгээр тэмдэглэх вэ гэдэгт Монголын нийгэм тэр чигтээ зориулагдсан мэт нүднээ бууна. Хөлтэй нь хөлхөн хөлгүй нь мөлхсөөр дуусах энэ их баяруудаас баахан хүн (3.5 саяулаа) сэтгэлийн ханамж авснаас өөрөөр үр дүн байхгүй, санхүү мөнгөний гарлага зарлага л үлдэнэ. Өр шир ч явж өгдөг биз.

Уран сайхны сэтгэлийн ханамж аваад санхүү мөнгөний гарлага зарлагатай үлдэв гэж улиглан бичээд байгаа чинь л нөгөө АГУУЛГА нь байхгүй байна аа л гэсэн санаа юм. Агуулга байхгүйгээр хэлбэрдээд байна, хэлбэртээ (уран сайхан) живж үхлээ гэдгээ МОНГОЛ ХҮН (олонх нь) хэзээ ч ойлгохгүй, харин бахархал болгон нийгмээрээ хөөрцөглөн хөнөглөн яваа нь өнөө цагийн гол эмгэнэл юм даа. Нийгмээрээ цирк, театрын тайз гэлтэй.

АГУУЛГА гэдэгт бүтээн байгуулалт гэсэн ганц том үгээр таглаад өнгөрөмгүй байна. Бүтээн байгуулалт дотроо бас уран сайханддаг тул ялгаж ойлгох хэрэгтэй. Жишээ нь нийслэлд хөл гишгэх газаргүй болтол барилгажилт явагдаж байна. Барилгын салбарын гавьяатуудыг нэрлэж барах юм биш. Тоогоо алдсан. Одоо тэд бүгд Хөдөлмөрийн баатар горилон лоббидож явааг нь ч ойлгож байна. Хоёр гурван давхар хуучин барилгыг өөлсөөр муулсаар байгаад буулгана, суурин дээр нь хорь гучин давхар сүндэрлээд босоод ирнэ. Тэнгэр баганадаад байдаг, гэр хороолол, ядуусын улны давхарга хорогддоггүй ээ. Хэлбэр (тэнгэр баганадсан, уран барилгын ур хийц) байна, агуулга (гэр хороолол бахь байдгаараа) алга.

Хөдөөний аж төрөл, мал аж ахуйгаа хөгжүүлж байгаа байдал нь нуль уран сайхны хүсэл мөрөөдөл дээр босно. Мал өсгөнө, бүр жар, далан сая давна. Нүүдэлчний уран сайхны фантаз, бяцхан тархи, шунал нь хослоод мал аж ахуйгаа орчин үежүүлэхгүй байсаар зуданд хиаруулаад байж байгааг нь бид харж байна. Малд зориулсан дуу шүлэг, ерөөл магтаалдаа автаад малаа хайрласаар байгаад адаг сүүлд нь!

Нийслэл ба томхон хотуудаар дүүрэн зах дэлгүүр, чингэлэг, бөөний төв, ломбард. Уран сайхны сэдлээс үүдэлтэй. Уран сайхны фантаз нь ерөөл магтаал, мухар сүсэгтэйгээ холилдоод бяцхан тархинд очиж суухаараа эдийн засгийн ийм нэг үзэгдэл болчихдог. Худалдагч борлуулагч, хувийн тэрэгний жолоочийн мэргэжил чинь нүүдэлчин хүний хэнд ч үл захирагдах эрх чөлөө нь уран сайхны мөрөөдөлтэйгөө (төдийд тэгж баяжна, ингэж мөнгөжнө!) хослоод байж байгаа нь тэр юм. Уран сайхны фантаз дээр нь тоглох залилан луйвар хэзээ ч зогсохгүй, учир нь тэгж залилуулахдаа таарсан уран сайхны горьдлого бүхий бяцхан тархинууд бэлэн зэхээстэй залилагдахаа хүлээгээд мөнхөд байж байна.

Ерөөсөө энэ их уран сайхандалтын дараа сүүдрийн далд эдийн засаг хөгждөг байх, хүмүүсийн гар дээр эргэлдэх их мөнгө, тэр мөнгийг баяр наадам, уран сайхны сэтгэл ханамжинд зарцуулдаг байх. Миний таамаг шүү.

Швейцар дахь International Institute for Management Development (монголоор Менежментийн хөгжлийн олон улсын хүрээлэн) гэдгээс “Дэлхийн авьяас, ур чадварын тайлан-2024”-ийг танилцуулахад манай улс авьяас, ур чадварыг татах шалгуураар 67 улсаас 67 дугаарт буюу өнгөрсөн жилийнхээс гурван байр ухарч бичигджээ. Бод доо, 67 улсаас 67-рт эрэмбэлэгдэж сүүл мушгисан байна. Энэчлэн Монгол Улс хөгжлийн эрэмбэ, бодит ДНБ, түүнээс ард түмэндээ хүртдэг бодит орлого гээд яривал дэлхийд сүүл мушгих руугаа дөхнө. Дундаж гэж сэтгэлээ аргалъя. Зах зээлийн харилцаа–капитализм руу шилжээд 34 жил болчихсон улс гэхэд социализмын үеийн шагналын тогтолцоо, сэтгэхүй дээрээ уран сайхандсан ийм нэг дутуугийн комплекстой 3.5 сая ард түмэн Азийн цээжин дээр байж байна. Нүүрс, зэс гадагш зарахгүй бол угаасаа эдийн засаггүй болчих гээд. Байгаа эдийн засаг нь “Боомтын эдийн засаг”. Боомт зогсвол паг. “PRIUS-ийн нуруун дээр л Монгол улс тогтоод байх шиг” гэж нэг нөхөр жиргэсэн байна лээ. Яг үнэн. Ийм улсад урлаг уран сайхан мянга байгаад нэмэргүй. Ард иргэд нь мөнгөгүй, өр зээлтэй, мөнгөний төлөө нүдээ ухаж өгөхөөс буцахгүй, хэнд ч худалдагдахад бэлхэн уран сайханч тийм ард түмнээрээ хөгжлийн хурдны XXI зуунд мөнхрөх нь юуны сайхан байх билээ? ЯДУУ хэрнээ баярхуу, найрч наадамч! АГУУЛГА алга! ХЭЛБЭР байна!

ShareTweet

Related Posts

Фашистыг устгахад гавьяа байгуулсан Монгол морьдыг үхүүлж болохгүй гэж дарга тушаасан
Нийтлэл

Фашистыг устгахад гавьяа байгуулсан Монгол морьдыг үхүүлж болохгүй гэж дарга тушаасан

2025-10-07 14:52
МАН-ын Хяналтын хороо хуралдаж байна
Нийтлэл

МАН-ын байлдаан, төрийн хямрал…

2025-09-18 11:17
Б.Галаарид: Тэнэгүүд түүхийг шүүмжилж, ухаантнууд түүнээс суралцдаг
Нийтлэл

Б.Галаарид: Тэнэгүүд түүхийг шүүмжилж, ухаантнууд түүнээс суралцдаг

2025-08-27 07:22
}

Шинэ мэдээ

Г.Занданшатар: Засгийн газар баялгийн хулгай, нүүрсний хулгайтай тууштай, хатуу тэмцэнэ

Г.Занданшатар: Засгийн газар баялгийн хулгай, нүүрсний хулгайтай тууштай, хатуу тэмцэнэ

by undesten
2025-10-24 18:56
0

“Өгөөж чихэр боов” ХХК-ийн захирал С.Түмэнгэрэл Хөдөлмөрийн баатар боллоо

“Өгөөж чихэр боов” ХХК-ийн захирал С.Түмэнгэрэл Хөдөлмөрийн баатар боллоо

by undesten
2025-10-24 18:22
0

Б.Энхбаярыг ХЗДХ-ийн сайдаар томиллоо

Б.Энхбаярыг ХЗДХ-ийн сайдаар томиллоо

by undesten
2025-10-24 17:57
0

Бөөр, элэг шилжүүлэн суулгах аргыг нэвтрүүлж, нутагшуулсан Д.Нямсүрэн, О.Сэргэлэн нарт Ардын эмч цол хүртээлээ

Бөөр, элэг шилжүүлэн суулгах аргыг нэвтрүүлж, нутагшуулсан Д.Нямсүрэн, О.Сэргэлэн нарт Ардын эмч цол хүртээлээ

by undesten
2025-10-24 13:45
0

Профессор М.Зулькафиль МУИС-ийн Эмерит профессор цол хүртлээ

Профессор М.Зулькафиль МУИС-ийн Эмерит профессор цол хүртлээ

by undesten
2025-10-24 12:32
0

ТЕГ-аас Оюутолгой компанийн Худалдан авах газрын албан тушаалтнуудын байр, автомашинд нэгжлэг хийжээ

ТЕГ-аас Оюутолгой компанийн Худалдан авах газрын албан тушаалтнуудын байр, автомашинд нэгжлэг хийжээ

by undesten
2025-10-24 11:33
0

Өвлийн цагийн хуваарьт шилжих шийдвэр гараагүй

Өвлийн цагийн хуваарьт шилжих шийдвэр гараагүй

by undesten
2025-10-24 11:27
0

А.Ариунзаяа: СОР-ын хуралд зориулан байшин барилга барих 35 тэрбумаас хэмнэх саналтай байна

А.Ариунзаяа: СОР-ын хуралд зориулан байшин барилга барих 35 тэрбумаас хэмнэх саналтай байна

by undesten
2025-10-23 22:59
0

“Хермес”-ийн нүхэн гарцыг Монгол Улсад анх удаа түлхэх технологи ашиглан барьж байна

“Хермес”-ийн нүхэн гарцыг Монгол Улсад анх удаа түлхэх технологи ашиглан барьж байна

by undesten
2025-10-23 20:47
0

Бусдыг зодож хүнд гэмтээсэн Г.Чинзоригт 3 жил хорих ял оноож, хохирогч гэх М.Тэнгисийг 500 мянган төгрөгөөр торголоо

Бусдыг зодож хүнд гэмтээсэн Г.Чинзоригт 3 жил хорих ял оноож, хохирогч гэх М.Тэнгисийг 500 мянган төгрөгөөр торголоо

by undesten
2025-10-23 20:18
0

oren-sarmats.ru
  • Бидний тухай
  • Сурталчилгаа байршуулах
  • Холбоо барих

© 2018 UNDESTEN.MN

  • Халимаг
  • Тува
  • Өвөрмонгол
  • Буриад
  • Алтай

No Result
View All Result
  • Нүүр
  • Нийгэм
  • Улс төр
  • Эдийн засаг
  • Үндэстэн
  • Дэлхий дахинд
  • Эрүүл мэнд
  • Бусад

© 2018 UNDESTEN.MN

  • Халимаг
  • Тува
  • Өвөрмонгол
  • Буриад
  • Алтай