Улаанбаатар хотоос 50-аадхан километрийн
цаана Төв аймгийн Баянчандмань сумын нутаг дэвсгэрт 2015 оны есдүгээр сарын
24-ний өдрийн шөнө сэтгэл сэрд хийлгэм, \”аймшигт” нэгэн хэрэг гарсан билээ.
Тодруулбал, тус сумын Засаг
даргын орлогч Х гэгч Малын эрүүл мэнд, хүнсний аюулгүй байдал хариуцсан
мэргэжилтэн 26 настай Б гэх бүсгүйг хүчирхийлж, зодож, биед нь хүнд гэмтэл
учруулсан хэрэг юм. Хохирогч бүсгүй гэмтлийн улмаас 25-ны өдөр Улсын нэгдүгээр
эмнэлэгт ухаангүй хүргэгдэж ирсэн байдаг.
Хохирогч бүсгүй зодуурын улмаас
маш хүнд гэмтэл авсан. Улмаар хэд хэдэн удаа хүндэвтэр мэс ажилбарт ороод
байгаа. Хамгийн сүүлд л гэхэд шулуун гэдсээ тайруулж, хэвлий орчимдоо мэс
ажилбар хийлгэсэн тухай эх сурвалжууд мэдээлж байв.
Харин доод ажилтнаа зүй ёсонд
нийцэмгүйгээр хүчирхийлсэн, зодсон гэх Х өнгөрөгч хугацаанд цагдан хоригдсоор
байгаа билээ. Хуулийнхэн хэргийг нэг бүрчлэн шалгаж байгаа гэдгийг мэдэгдсэн.
Х-тай хамт Баянчандмань сумын Засаг даргын тамгын газрын дарга А гэгч шалгагдаж
байсан. Учир нь А нь хохирогчийг утсаар дуудаж, Х-г гэмт хэрэг үйлдэх нөхцөл
байдлыг бий болгосон гэж эх сурвалжууд тайлбарладаг.
Гэвч А батлан даалтад гарч,
улмаар ЗДТГ-ын даргын албан тушаалаа үргэлжлүүлэн хаших болсон тухай мэдээллүүд
гарах боллоо. Гэхдээ \”улс төрийн зорилготой\” мэдээ мэдээллүүд. А үнэхээр уг хэрэгт холбогдолгүй бол албан үүргээ гүйцэтгээд
явахад болохгүй зүйл юу байх вэ. Гэвч энэ хэрэг анхнаасаа иргэд, олон нийтийн
сэтгэхүйд хүндээр туссан учраас л А-г Х-тай адилхан хорьж, улмаар ял ноогдуулах
ёстой гэсэн баримтлал иргэдийн сэтгэхүйд шингэсэн. Шингээхэд ч дээрх улс төрийн зорилго оршсон болов уу. \”Тэр намын хүн муухай хүн хүчирхийлж зоддог. Харин энэ намын хүмүүс сайн хохирогчийг эргэж, тойлдог\” ийм мэдээллээр иргэдийг бөмбөгдөхөөр ямар хүний сэтгэхүйд өөрчлөлт гарна биз дээ.
Гэхдээ Х-г өмөөрөхгүй. Тэр гэмт хэрэг үйлдсэн. Үнэн. Үүнийг ч
мөрдөн шалгах явцад тогтоогоод байгааг хуулийнхан мэдээлж байгаа. Харин А-г энэ
хэрэгт холбоотой, гэм буруутай гэдгийг нь албан ёсоор тогтоосон зүйл одоогоор
алга. Харин А \”тоглолт хийж байгаа хүмүүс\”-т буруутан болж харагдах нь чухал. Тиймээс л иргэдийн ой ухаанд суусан жигших үзэлд хүчтэй нөлөөлж нэг залууг олны хараалын бай болгож байна. А үнэхээр гэм буруутан ч байж мэднэ. Гэвч хэн
нэгний гэм буруутайг шүүх л эцсийн байдлаар тогтоодог. Харин хувийн тоглолт хийж байгаа хүнд шүүхийн шийдвэр юу гэж гарах нь огтхон ч хамаагүй. Гэм буруугүй байсан ч урьдчилсэн байдлаар цаазалж, мөрөө үлдээх газаргүй болгож байна. Гэтэл шүүхийн шийдвэрээс өмнө хэн нэгнийг яллах, буруутгах, үгээр цаазлах эрх зүй Монгол Улсад байдаггүй.
Харин энэ хэргээр дамжуулж
өөрийнхөө нэр хүндийг өсгөх, иргэдээс оноо авах зорилготой хүмүүст хууль мөрдөх, хуулийг хэрэгжүүлэх \”сонирхол алга\”. Тэд шүүхийг шүүж, мөрдөн
байцаалтад хөндлөнгөөс нөлөөлөхүйц мэдэгдэл хийж, ард иргэдийг төөрөгдүүлж, зорилгоо биелүүлж байна.
Төв аймгийн Баянчандмань сумын
Засаг даргын Тамгын газрын Малын эрүүл мэнд, хүнсний аюулгүй байдал хариуцсан
мэргэжилтэн 26 настай Б гэх бүсгүй аймшигт хэргийн золиос мөн. Энэ хэргийг
үйлдсэн этгээд ял шийтгэл хүлээх ч ёстой. Гэм буруутныг хөдлөшгүй баримтаар
тогтоож ял шийтгэл оногдуулахын төлөө ч хуулийн байгууллага ажиллаж байна гэж
ойлгож байгаа.
Харин хохирогчийг ашиглаж,
түүнийг гэх олон нийтийн сэтгэхүйгээр \”өөрийгөө сурталчлан”, ирэх сонгуульдаа
ашиглаж байгаа нь зарим нэгний өмнөөс ичих шиг. Бусдыг \”ял авах ёстой” гэж хууль,
шүүхийн үйл ажиллагаанд илтээр нөлөөлж байгаа нь ч харамсалтай. Ядаж энэ хэргийг
улс төржүүлэхгүйхэн шиг шийдэх боломж олгооч гишүүд ээ.
Амар