ХҮНСНИЙ ХАЯГДЛАА БОРДОО БОЛГОХ ИД ШИД:
БОРДОО гэж юу вэ, бидний идэх тариалангийн хүнсийг тэжээх шимт хөрс. Мөн цэвэр агаар бэлэглэгч ногоон ургамалыг тэтгэгч. Энэ нь химийн бодис биш, органик буюу байгалийн аргаар бий болсон байх нь хамгийн сайн бордоо гэгдэнэ.
Хүнсний хаягдлаар бордоо хийх хэд хэдэн арга байдаг юм байна. Үүний хамгийн хөөрхөн арга нь, чийгийн улаан хэмээх ажилсаг амьтдыг хөлслөх. Тэд их идэмхий, идээд л ялзмаг үйлдвэрлэсний ачаар хальс хаягдлууд био аргаар ялзарч маш сэвсгэр хар хөрс бий болдог юм байна.
Надад ирсэн чийгийн хорхой нь Red wriggler гэдэг төрлийнх, үүнийг тэжээж бордоо хийх аргыг заасан Terelj Batbold бүсгүй хэлэхдээ, энгийн гадаа амьдардаг чийгийн улаантай харьцуулахад илүү гэрт тохиромжтой нь гэсэн.
ЮУ ХЭРЭГТЭЙ ВЭ?
– ТАГТАЙ САВ Багцаагаар 30-50л орох хуванцар сав хэрэгтэй болсон, би хувцас хадгалдаг хуванцар уутнаасаа нэгийг хэрэглэв. Нарны гэрэл нэврүүлэхгүй байвал сайн гэсэн тул хар будгаар шүршиж, агаар нэвтрүүлэх нүх хэрэгтэй тул цахилгаан өрмөөр цоолов. Хааш хаашаа 20 смд 1 нүх байхаар бүх талыг ёроолыг мөн цоолсон. Зарим хуванцарыг бол халаасан атвёркоор цоолоход болдог гэсэн.
– Чийгийн хорхойтой ХӨРС 2-3 кг. Эхний ээлжинд тарагны хөрөнгө гэдэг шиг эхний сүргээ олох хэрэгтэй, гэртээ тэжээдэг хүнээс тасалж авна гэсэн үг. Энийгээ цааш нь үржүүлээд нэмээд явна. Мөн чийгийн хорхой үржүүлгийн газраас авч болно, 1 хорхой 300төг. Эхний сүрэгт багцаагаар 2 кг-д 20 орчим чийгийн улаан байхад үржүүлэг эхлэх юм байна. Үүнийгээ бага багаар дасгаж хаягдлаар хооллоод 2 сарын дараа гэхэд нэмэгдсээр байгаад 20 кг орчим болох байх.
– Сонингийн цаас, бор цаас, шохойгүй цаас
Бордооны ялзмаг нь тогтмол чийгтэй байх ёстой. Цаас балансыг тохируулж өгнө. Хэтэрхий усархаг болчихвол цаас нэмнэ гэх мэтээр цаасыг хэрэглэнэ. Мөн модны үртэс байж болно. Эхлээд савныхаа доор дэвсгэр болгон цаас дэвсэнэ, дэвсэхдээ агаартай хөвсийлгээд том том ураад дэвсэж болно.
– 2-3 хоногтоо нэг удаа бордоогоо гараараа хутгах зав зай, бээлий, хорхойг өхөөрдөх сэтгэл. Цэцэг услахтай адил хэмнэлээр байхад болох юм байна гэж би анзаарсан.
ЮУГ ХИЙЖ БОЛОХ ВЭ?
– Ногооны хальс, жимсний хальс, ногооны гол үлдэгдлийг жижиглэн хийх юм байна.
– өндөгний хальс
– цай, кофений шаар. Цаасан ууттайгаа байж болно
– цаас, модны үртэс, бор картон цаас, өндөгний картон сав
– өвс хийж болно, ялзмагт туслана
– хааяа чийг нэмэх шаардлагатай үед ус нэмнэ.
– эхэндээ бага зэрэг шороо хөрс хийж болно.
ОГТ ХИЙЖ БОЛОХГҮЙ НЬ
– Мах цагаан идээ
– талх хөгц үүсгэнэ
– гялгар цаас, шохойтой цаас
АНХААРАХ ЗҮЙЛ
-Хэтэрхий их хооллохгүй, багцаагаар долоо хоногтоо 20кг ялзмагт хөрсөнд 2 кг хоол өгнө. Манай гэрийн хувьд 25 кг ялзмагтай болчиход гэрийн маань хаягдлыг бүгдийг нь идэх юм байна.
– Чийгийг л сайн анхаарах. Чийгийг багцаалахдаа, хөрсийг атгахад ус гарахгүй боловч бутрахгүй байх чийг.
– 7 хоногтоо 2-3 зөөлөн гараараа хутгана. Бээлий өмсчихнө.
– Нүхээр агаар нэвтэрч байхаар. Ёроол доор нь газарт картон тавьж байгаад жоохон ивснээр ёроолоос нь агаар нэвтрэхээс болсон.
БОРДООГОО ХЭРХЭН ХЭРЭГЛЭХ ВЭ
– Гэрийн бордоот сав дүүрээд ирэхээр таслаад хэрэглээд эхэлж болно. Ингэхдээ чийгийн хорхойгоо савандаа авч үлдээрэй.
– мөн ийм эко аргаар хог хаягдлаа зохицуулах хүсэлтэй хүнд хөрснөөсөө таслан өгч, чийгийн хорхойны пирамид сүлжээ үүсгэж болно. Хоггүй, хоргүй сүлжээг дэлгэрүүлэх үү?
– Хөвсгөр хардуу бордоо хөрс болно, үүнийгээ ургуулах зүйл дээрээ нимгэн цацаад л услана.