Бид ингэж өдөржин нааш цааш явахдаа, надад ойр зуурын
Солонгос үг зааж, цаасан дээр бичиж өгсөн нь надад сүүлдээ их хэрэг болсон. Тэр
оройдоо намайг Сөүлд оёдлын үйлдвэрт шөний ээлжинд, өмд индүүдэгчээр ажилд
оруулж өгсөн.
Тэнд Болд, Сэнгээ гэдэг, хоёр Монгол залуу
ажиллаж байсан. Болд нь миний үеийн Цэргийн Нэгдсэн Дээд Сургуулийн үйлчилгээ
батальонд цэрэг байсан. Би зүс таних юм билээ.
Сэнгээ нь мөн надаас хойно Цэргийн Нэгдсэн Дээд
Сургуулийг төгсөөд, Эрдэнэтэд ажиллаж байсан гэсэн. Тэр хоёр Солонгос улсад
ирээд 6-8 сар болж байгаа гэсэн. Тэр хоёр Солонгост удсан юм шиг л надад
санагдаж билээ.
Би тэр оройдоо ажилдаа орсон. 16-04.00 хүртэл
ажиллах, ёстой боловч хэл муутай, бид нарыг яаж ийгээд л 06 хүртэл ажиллуулдаг
байсан. Өглөө 06-д буугаад, нөгөө хоёр маань 15.00 өнгөртөл унтана. Би 11-12.00
цагийн үед сэрээд, дахиж унтаж чадахгүй. Орой ажил дээрээ үүргэлдэг байсан.
Тэр хоёрт Монгол-Солонгос хэлний ярианы толь
байсан. Түүнээс нь би тэр өдөртөө нэгээс сая хүртэл тоог цээжилсэн. Тэр хоёр
нойрондоо намайг амандаа аяархан тоол! гэж хэлсэн.
Орой ажил эхлэхийн өмнө эрэгтэй, эмэгтэй,
жинсэн өмд, шорт, эмэгтэйчүүд, хүүхдийн хувцаснууд машинаар ирнэ. Түүнийг нь
уурын индүүгээр индүүдэж, төрөл төрөлөөр, хэмжээгээр нь, 20 ширхгээр боож, эзэн
Түндэмүн зах руу хүргэж өгдөг.
Мөн жинсэн өмд, шортон дээр тухайн компаний
кнопыг хадаж, таних тэмдэг бүхий шошгийг нь оёдог байсан. Түндэмүн манай эндээс
ойрхон байдаг бололтой. Би нөгөө хоёр Монголоосоо Түндэмүн ойрхон уу, яаж явах
уу? зааж өгөөч гэхэд:
-Ойрхон хоёр өндөр байшин харагдаж байгаа тэр
Түндэмүн гэнэ. Мөн Монгол руу ярих таксфон хаана байгаа вэ? гэхэд: – Гудамжаа
уруудаад явахад, том зам ороод ирнэ. Гүүрэн доор таксфон байгаа гэсэн. Гэхдээ
тэр хоёр намайг дагуулж явж зааж өгөөгүй!
Манай үйлдвэр гурван давхар байшингийн
нэгдүгээр давхарт, бид гурав эзэнтэйгээ хамт тэр байшингийнхаа дээвэр дээр
жижигхэн өрөөнд хамт амьдардаг байсан. Би өдөр сэрчихээд, байшин
дээрээсээ гудамжаа харж зогсохдоо, хэл, газраа мэдэхгүй, эх орон нэгтэндээ
туслах, сэтгэлгүй нөгөө хоёртоо гомдох шиг…
Би өдөр бүр л дээвэр дээрээсээ гудамжаа харж
зогсохдоо, ганцаараа дээш доошоо явж чадмаар бодогддог байсан. Дээвэр дээрээс
гудамж ил харагддаг. Төөрвөл хэл ч үгүй, гар утас ч үгүй, хамт байгаа
хүмүүсийнхээ утасны дугаарыг ч мэдэхгүй, эргээд гэрээ олохгүй өнгөрөө…гэж
бодохоос айна.
Дээвэр дээр хэцтэй. Хэцэнд хавчаар байнга
байдаг. Би нэг өдөр цагаан подволкоо угааж, хэцэн дээр тохоод, унагахгүй гэж
хавчаараар хавчаад, байрнаасаа гараад, дээшээ харахад, миний подволк харагдаж
байсан. Тэгэнгүүт би зориглоод, өөртөө их сэтгэл хангалуун гудамжаа уруудан
алхлаа…
Нилээн яваад эргэн хартал подволк харагддаггүй.
Би сандраад л буцаад дээшээ алхаад, булан тойртол подволк харагдаж байна. Би
гудамжаа зөв олбол төөрөхгүй гэдэгтээ сэтгэл амараад, буцаж уруудаад, таксфоноо
олж, Монгол руу ярьсан.
Таксфоны хажууд таксинууд зогсож байсан. Би
гэртээ буцаж очоод, Монгол-Солонгос ярианы тольноос, ‘Чигээрээ’ гэдэг
үгийг цээжилж аваад, маргааш нь таксинд суугаад Доосан гэв./Түндэмүний хоёр
өндөр байшингийн нэгэн дээр DOOSAN ийм бичиг байдаг/ Жолооч ойлгодоггүй!
БиТүндэмүн гэхэд такси хөдлөв.
Такси Түндэмүний дөрвөн зам дээр ирэхэд, би
чигээрээ гээд жоохон яваад буусан. Тэнд Монгол каргогоор ороод, буцаад явган
явсан. Би замаа сайн харж авах гэж таксигаар явсан юм. Бид Түндэмүнээс 2-3
автобусны буудлын зайтай, Шин сол дун гэдэг газар байсан.
Дэлхийн хөгжлийнхээ шинэ эрин XXI зуунд орсон,
Азийн хөгжингүй оронд очоод, подволкоороо зүг, баримжаагаа олж байгаа миний энэ
арга нь өрөвдөлтэй… гутамшигтай… ч амьдралын эрээн, барааныг туулж яваа
хүний практик арга л юм даа…
Надтай хамт ажиллаж байсан, Бoлдын охин нь
өвчилсөн тул намайг очсноос, хойш 14 хоногийн дараа Монгол буцсан. Намайг
очсноос хэд хоногийн дараа бид нартай хамт ажилладаг, Сэнгээгийн ах
Монголоос ирсэн юм.
Ажил олтлоо манай үйлдвэрт хэд хоног байрласан
юм. Тэр нэг орой гэртээ ирдэггүй. Бид нар санаа зовоод л… Ядаж байхад бас
утасгүй. Бид хий дэмий л гадаа гудамжинд харуулдацгаана. Тэгээд нилээн
орой өөрөө гэрээ олоод ирсэн.
Сэнгээ ахдаа: -Та гудамжаа сайн тогтоож авахгүй
яасан юм бэ гэхэд:
– Ах нь би гудамжны эцэст байх дэлгүүрийн гадаа
явж байсан хөгжмийг цээжлээд явсан юм. Эргээд ирэхэд тэр дэлгүүр хаасан, нөгөө
хөгжим маань сонсогдоогүй гээс би буруу гудамж руу ороод, төөрчихлөө гэж
хэлэхэд, би инээд барьж чадалгүй инээж билээ…
Үргэлжлэл бий
Ц.Эрдэнэбат