Үндсэн
хуульд нэмэлт өөрчлөлт оруулах асуудлаар \”Ард нийтээс санал асууна” гээд
байгаа. Өргөн барьсан хуульд зааснаар энэ 11 дүгээр сарын 26-ны өдөр тэрхүү ард
нийтийн санал асуулга гээчийн явуулахаар тусгаж. Сонгуультай зэрэгцэхүйц өндөр
хэмжээний үйл ажиллагаа болох нь ойлгомжтой. Гэвч одоо батлагдаагүй байгаа
хуулиар санал асууж амжих уу гэж дахин дахин асуумаар байх юм. Эсвэл манай
түшээд ард нийтээс санал асуусан нэртэй \”хүчиндэх” бодолтой байгаа юм уу.
Тэгвэл худлаа хуулийн төсөл өргөн барьж, оромцоглоод ч яах юм. Хотын дарга шиг
иргэд рүүгээ мессеж бичээд л саналыг нь авчих л даа. Дараа нь иргэдээс ирсэн
саналыг юу гэж ч өөрчилж болно. Ядаж л ард нийтийн санал асуулга нэртэй үйл
ажиллагаа зохион байгуулж, 5.5 тэрбум төгрөг зарлагадахгүй хэмнэлттэй шүү дээ.
Өнөөдрөөс
тооцвол 9 хоногийн дараа ард нийтээс санал асуух нь. Энэ богино хугацаанд
Монгол Улсын өнцөг булан бүрээс санал асууж амжина гэдэг тун бүрхэг. Тэгээд ч
өнөөдрийг хүртэл иргэдээсээ яг юу асуух гээд байгаа нь ч тодорхойгүй байна шүү
дээ. Тиймээс л иргэд болон улс төрийн нам эвслүүд дээрх хуулийн төсөлд
шүүмжлэлтэй хандаж байгаа билээ.
Тодруулбал,санал асуулгыг зөвхөн Үндсэн хуулийн
өөрчлөлтийг бүхэлд нь дэмжинэ дэмжихгүй гэдгээр явуулах уу, эсвэл оруулсан
өөрчлөлт бүр дээр санал авах уу? мөн санал асуулгыг
тусгай программаар авах уу, яг сонгууль шигээ иргэн бүрийг оролцуулж ирцээр
дүгнэх үү гээд олон асуудал гарч байгаа.
Тэгвэл
ард нийтээс санал асуух тухай хуулийн төсөлд юу гэж дурьдсан бэ. Түүнийг
ажиглая.
1995 оны 10 дугаар сарын
19-ний өдөр Ард нийтийн санал асуулгын тухай хууль батлагдсан. Өнөөдрийн
байдлаар тус хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах төслийг боловсруулж, 50 гаруй
УИХ-ын гишүүн гарын үсэг зуржээ. 1945 оны 12 дугаар сарын 20-нд анх Монгол
Улсын тусгаар тогтнолыг бүх нийтийн санал асуулгаар баталж байсан. Одоогийн
шинэ хуулиар 2015 оны 11 дүгээр сарын 26-нд Ард нийтийн санал асуулгыг явуулах
зорилгоор энэ хуулийн төслийг өргөн барьж байгаа аж.
Ард нийтийн санал асуулгын
тухай хуульд өөрчлөлт оруулах тухай хуулийн төсөлд:
-Санал авах ажлыг Монгол Улсын
Ерөнхийлөгчийн сонгуулийн тухай хуулийн 48 дугаар зүйлд заасны дагуу зохион
байгуулна.
-Хүчин төгөлдөр мөрдөгдөж
байгаа Ард нийтийн санал асуулгын тухай хуульд заасан санал асуулгыг зохион
байгуулах, бэлтгэл зохион байгуулалтын болон санал асуулгын дүнг нэгтгэн
гаргах, мэдээлэх ажиллагааг харьцангуй богино хугацаанд хэрэгжүүлэхээр хуулийн төсөлд
тусгана.
-Одоо хүчин төгөлдөр мөрдөгдөж
байгаа Ард нийтийн санал асуулгын тухай хуулийн санал авах ажлыг зохион
байгуулах, сонгогч саналаа өгөх, санал болон саналын хуудсыг хүчингүйд тооцох,
санал тоолох ажиллагаатай холбоотой харилцааг сонгогчийн бүртгэл, хяналтын
болон санал тоолох дүн гаргах, үр дүнг дамжуулах, автоматжуулсан систем ашиглан
явуулахтай холбоотойгоор өөрчлөн найруулж тусгана.
-Энэхүү хуулийн төсөл
батлагдсанаар Ард нийтийн санал асуулгыг зохион байгуулах нөхцөл бүрдэнэ. Мөн
сонгогчийн бүртгэл, санал тоолох, дүн гаргах, үр дүнг дамжуулах зэрэг
ажиллагаанд автоматжуулсан систем ашиглах үндэслэлийг бүрдүүлнэ.
-Ард нийтийн санал асуулгын
тухай хуульд өөрчлөлт оруулах тухай хуулийн төсөл нь Монгол Улсын Үндсэн
хуультай нийцэж байгаа бөгөөд энэ хуулийн төсөл батлагдсанаар өөр бусад хуульд
өөрчлөлт оруулах шаардлагагүй болно гэж тусгажээ.