Туркойз Хилл Ресурс компани Оюутолгойн далд уурхайн бүтээн байгуулалтыг санхүүжүүлэх асуудлаар өөрийн толгой компани болох Рио Тинтогийн эсрэг Арбитрын шүүхэд нэхэмжлэл гаргаад байгаа талаар “Financial Times” мэдээллээ.
Рио Тинто компани нь Туркойз Хилл Ресурсийн хяналтын багц буюу 50.6 хувийг эзэмших замаар Оюутолгой төслийг удирддаг, гол хөрөнгө оруулагч юм. Харин Туркойз Хилл Ресурс компанийн үлдсэн хувийг дэлхийн 20 орчим томоохон банк болон бусад хувь нийлүүлэгчид эзэмшдэг. Торонтогийн хөрөнгийн биржид бүртгэлтэй тус компани нь “Оюутолгой ХХК”-ийн 66 хувийг эзэмшдэг бол Монгол Улсын Засгийн газар 34 хувийг эзэмшдэг.
Рио Тинто компанийн удирдлага 2019 оны долдугаар сард Оюутолгойн далд уурхайн бүтээн байгуулалт геологийн хүндрэлтэй тулгарсны улмаас төслийг дуусгахад шаардлагатай санхүүжилтийн хэмжээ 1.3-1.8 тэрбум ам.доллараар нэмэгдэж, гүний уурхайн ашиглалтад орох хугацаа 16-30 сараар хойшлох болсон талаар мэдэгдсэн. Ингэснээр Оюутолгойн далд уурхайн эхний олборлолт 2022 оны намраас эхлэх хүлээлттэй байгаа юм.
Тэгвэл өнгөрөгч есдүгээр сард Рио Тинто болон Туркойз Хилл Ресурс компанийн удирдлагууд “Оюутолгойн далд уурхайн төслийг санхүүжүүлэх явцыг сайжруулах төлөвлөгөө, Туркойз Хилл Ресурсийн санхүүжилтийн асуудлыг шийдвэрлэх тухай” харилцан ойлголцлын санамж бичигт гарын үсэг зурсан юм. Үүний хүрээнд Оюутолгой төслийн одоогийн зээлийн санхүүжилтийн хугацааг уртасгаж, үндсэн зээлийн эргэн төлөлтийн хуваарьт хугацааг сунгах буюу өр төлбөрийг дахин санхүүжүүлэх ажлыг талууд хамтран хэрэгжүүлэхээр тохиролцсон.
Рио Тинтогийн мэдээлснээр энэхүү ажилд зориулж олон улсын зах зээлээс 500 сая ам.долларыг босгохоор төлөвлөсөн байгаа юм. Мөн Риогийн удирдлагууд Оюутолгойн далд уурхайн бүтээн байгуулалтын төсөлд энэхүү 500 сая ам.доллараас цааш нэмж өр тавихыг хүсэхгүй байгаа бөгөөд үлдсэн санхүүжилтийн цоорхойг өөрийн хөрөнгийн эх үүсвэрээр нөхөх чиглэлийг Туркойзын удирдлагуудад өгсөн байдаг. Өөрөөр хэлбэл Оюутолгойн 66 хувь эзэмшлээс өөр үндсэн хөрөнгөгүй Туркойз Хилл Ресурс компани далд уурхайн бүтээн байгуулалтыг дуусгахад шаардлагатай үлдэгдэл санхүүжилтийг өөрийн өмч, хувьцааг арилжих замаар босгоно гэсэн үг юм. Гэхдээ тухайн үед Туркойз үлдэгдэл санхүүжилтийг заавал өөрийн хувьцааг зарахаас илүүтэй, зээл эсвэл холимог байдлаар шийдэхийг эрмэлзэж байгаагаа толгой компанийн удирдлагууддаа илэрхийлсэн байдаг.
Тэгвэл пүрэв гаригт Арбитрын шүүхэд гаргасан өргөдөлд дурдсанаар Туркойз Хилл Ресурс компани Оюутолгойн уурхайгаас алт үйлдвэрлэх эрхийг худалдах замаар өрийн дарамтаа бууруулах төлөвлөгөө хэрэгжүүлэхийг хүсч байгаа аж. Тиймээс Оюутолгойн далд уурхайн бүтээн байгуулалтыг санхүүжүүлэхтэй холбоотой энэхүү асуудлыг бие даасан гуравдагч этгээдийн оролцоотой шийдвэрлүүлэх зорилгоор Арбитрд хандаж байгаа аж.
Туркойз Хилл Ресурс компани энэ талаар “Оюутолгой төслийн санхүүжилтэд хандах Рио Тинтогийн хандлага компанийн зарласан Оюутолгой төслийн өр болон холимог санхүүжилтийг нэмэгдүүлж, хувьцаа санал болгох хэмжээг багасган, хугацааг хойшлуулах стратегитай нийцэхгүй байна” гэжээ. Мөн тус компани “Хаалттай арбитрын ажиллагаа 3-5 сарын хооронд үргэлжлэх бөгөөд шийдвэр нь хоёр талд ашигтай байх болно” гэсэн байна.
Харин Рио Тинто компани пүрэв гаригт энэ талаар “Бид энэ асуудлаар одоогоор тайлбар өгөх боломжгүй. Учир нь бидэнд арбитрын мэдэгдэл болон Турзойз Хилл Ресурсын нэхэмжлэлийн талаарх мэдээлэл хараахан ирээгүй байна” гэжээ.
Канадын хөрөнгө оруулалтын “BMO Capital Markets” банкны шинжээч Эдвард Стерк энэ талаар “Туркойзын холимог санхүүжилт хийх төлөвлөгөө нь Риогийн ашиг сонирхолд нийцэхгүй. Учир нь бидний үзэж байгаагаар, холимог санхүүжилтийн хувилбар Рио Тинтогийн өөрийн хөрөнгөтэй ойролцоо, магадгүй түүнээс илүү зардалтай байх магадлалтай. Мөн бүх эрсдэлийг Рио Тинто даасан хэвээр үлдэх юм” гэсэн байна. Харин Их Британийн “Odey Asset Management” хөрөнгийн сангийн менежер Хенри Стил “Арбитрын шүүх зүгээр л хөрөнгө оруулагчдын засаглалын хариу үйлдлээс зайлсхийх PR сургуулилт юм. Риогийн хувьд энэ асуудалд өөрсдийгөө зөвтгөх тодорхой хууль ёсны эрх, хөшүүрэг бий. Арбитрын шүүх ч үүнийг нь батлах болно” гэжээ.
Эх сурвалж: Financial Times