• Бидний тухай
  • Сурталчилгаа байршуулах
  • Холбоо барих
2025 он 10 сарын 10
Монгол туургатны цахим сайт
deed
  • Нүүр
  • Нийгэм
    • All
    • Аймаг
    • Байгаль орчин
    • Боловсрол
    • Нийслэл
    • Нийтлэл
    • Хууль, эрх зүй
    • Ярилцлага
    Дамбадаржаа дэд бүтцийн бүтээн байгуулалтын ажил 71 хувьтай байна

    Дамбадаржаа дэд бүтцийн бүтээн байгуулалтын ажил 71 хувьтай байна

    Нийт шүүгчийн III чуулган эхэллээ

    Нийт шүүгчийн III чуулган эхэллээ

    “Сэтгүүл зүйн ёс зүйн форум-2025” болно

    “Сэтгүүл зүйн ёс зүйн форум-2025” болно

    Монгол Улсын виз, визийн зөвшөөрлийг хуурамчаар үйлджээ

    Монгол Улсын виз, визийн зөвшөөрлийг хуурамчаар үйлджээ

    Бямба гаригт нийтийн тээврийн дараах 43 чиглэл өөрчлөгдөнө

    Дараах таван чиглэлийн автобусны маршрутыг өнөөдрөөс түр өөрчилнө

    Дундаж цалингийн хэмжээ 2.7 сая төгрөг байна

    Хүүхдийн мөнгийг энэ сарын 20-нд олгоно

    Х.Нямбаатар: Ирэх сарын 1-нээс өмнө нийслэлээс малаа гаргахгүй бол нэг адуунд 1 сая төгрөгийн торгууль ногдуулна

    Х.Нямбаатар: Ирэх сарын 1-нээс өмнө нийслэлээс малаа гаргахгүй бол нэг адуунд 1 сая төгрөгийн торгууль ногдуулна

    Олон нийтийн радио, телевизийн цаг агаарын мэдээтэй хамт Улаанбаатар хот, аймгийн төвүүдийн агаарын бохирдлын хэмжээг тогтмол мэдээлэхийг даалгажээ

    Олон нийтийн радио, телевизийн цаг агаарын мэдээтэй хамт Улаанбаатар хот, аймгийн төвүүдийн агаарын бохирдлын хэмжээг тогтмол мэдээлэхийг даалгажээ

    Фашистыг устгахад гавьяа байгуулсан Монгол морьдыг үхүүлж болохгүй гэж дарга тушаасан

    Фашистыг устгахад гавьяа байгуулсан Монгол морьдыг үхүүлж болохгүй гэж дарга тушаасан

  • Улс төр
    Л.Оюун-Эрдэнэ: Улсаасаа том компанитай болсон юм бол улсынхаа нэрийг MCS гэж өөрчилье

    Л.Оюун-Эрдэнэ: Улсаасаа том компанитай болсон юм бол улсынхаа нэрийг MCS гэж өөрчилье

    ТББХ ирэх даваа гарагт үргэлжлүүлэн хуралдахаар болж, өндөрлөлөө

    ТББХ ирэх даваа гарагт үргэлжлүүлэн хуралдахаар болж, өндөрлөлөө

    Ц.Сандаг-Очир: Бортээгийн ордын лиценз одоо хэнд байна вэ. Амарбаясгаланд уу, “Админерал” компанид уу?

    Ц.Сандаг-Очир: Бортээгийн ордын лиценз одоо хэнд байна вэ. Амарбаясгаланд уу, “Админерал” компанид уу?

    Д.Амарбаясгаланг огцруулах саналд 67 гишүүн гарын үсэг зуржээ

    Д.Амарбаясгаланг огцруулах саналд 67 гишүүн гарын үсэг зуржээ

    Г.Даминням: Ажил авахад экспорт гацсан,  оффтэйк гэрээний нүүрсийг л хилээр гаргаж байсан

    Г.Дамдинням: ОХУ ямар ч нөхцөлд манайхыг шатахуунаар таслахгүй гэсэн, ард иргэд тайван байгаарай

    Г.Занданшатар: Зохиомлоор хомсдол үүсгэж буй шатахуун импортлогчдын тусгай зөвшөөрлийг цуцал

    Ерөнхий сайд Г.Занданшатарыг огцруулах саналыг байнгын хороогоор хэлэлцэнэ

    С.Цэнгүүн: Хүүхдийн мөнгөнд тараасан 3.9 их наяд төгрөгөөр 600MBт цахилгаан станц барьж болох байсан

    С.Цэнгүүн: Хүүхдийн мөнгөнд тараасан 3.9 их наяд төгрөгөөр 600MBт цахилгаан станц барьж болох байсан

    Эмч нарын цалин нэмэх асуудлыг судалж, бодит боломжоо ярилцан, гарц шийдэл хайхаар тогтлоо

    Эмч нарын цалин нэмэх асуудлыг судалж, бодит боломжоо ярилцан, гарц шийдэл хайхаар тогтлоо

    У.Хүрэлсүх: Шүүгч та өнгөний сүр, мөнгөний сүүдэрт бөхийх ёсгүй

    У.Хүрэлсүх: Шүүгч та өнгөний сүр, мөнгөний сүүдэрт бөхийх ёсгүй

  • Эдийн засаг
    • All
    • Бизнесс мэдээ
    • Уул уурхай
    Монголбанк: Нүүрс, төмрийн хүдрийн үнийн төлөв өөдрөг биш байна

    Монголбанк: Нүүрс, төмрийн хүдрийн үнийн төлөв өөдрөг биш байна

    Монгол Улсын зээлжих зэрэглэлийг “B+” хэвээр хадгаллаа

    Монгол Улсын зээлжих зэрэглэлийг “B+” хэвээр хадгаллаа

    Зөөвч-Овоо төслийн гэрээг дараа дараагийн хөрөнгө оруулалтад жишиг болгоно

    Зөөвч-Овоо төслийн гэрээг дараа дараагийн хөрөнгө оруулалтад жишиг болгоно

    367 нэр төрлийн барааг татвараас чөлөөлөх ЕЭЗХ-ны түр хэлэлцээрт Монгол Улс гарын үсэг зуржээ

    367 нэр төрлийн барааг татвараас чөлөөлөх ЕЭЗХ-ны түр хэлэлцээрт Монгол Улс гарын үсэг зуржээ

    Дундаж цалин 2.6 сая төгрөгт хүрчээ

    Дундаж цалин 2.6 сая төгрөгт хүрчээ

    Төвбанкны алдагдал 7.5 их наядад хүрэхэд юу нөлөөлөв

    Төвбанкны алдагдал 7.5 их наядад хүрэхэд юу нөлөөлөв

    Б.Лхагвасүрэн: Тэтгэврийн зээлийг цалин барьцаалсан хэрэглээний зээлтэй адил нөхцөлөөр олгож эхлэхээр боллоо

    Б.Лхагвасүрэн: Тэтгэврийн зээлийг цалин барьцаалсан хэрэглээний зээлтэй адил нөхцөлөөр олгож эхлэхээр боллоо

    Rio Tinto компанийн дараагийн Гүйцэтгэх захирлаар Монгол хүн томилогдох уу?

    Rio Tinto компанийн дараагийн Гүйцэтгэх захирлаар Монгол хүн томилогдох уу?

    Улаанбуудайн гурилын импорт I улиралд 2.7 дахин өсжээ

    Улаанбуудайн гурилын импорт I улиралд 2.7 дахин өсжээ

  • Үндэстэн
    • All
    • Түүх, уламжлал
    • Яруу найраг
    С.Чулуун: Евроазийн соёл иргэншлийн цөм нь “Монгол”

    С.Чулуун: Евроазийн соёл иргэншлийн цөм нь “Монгол”

    Н.Энхбаяр: Өндөр Гэгээн бол Монголын тусгаар тогтнолыг өвөрмөц аргаар авч үлдсэн хүн

    Н.Энхбаяр: Өндөр Гэгээн бол Монголын тусгаар тогтнолыг өвөрмөц аргаар авч үлдсэн хүн

    Сэлэнгийн Ерөө сумаас 1800 жилийн өмнөх язгууртны бунхан олджээ

    Сэлэнгийн Ерөө сумаас 1800 жилийн өмнөх язгууртны бунхан олджээ

  • Дэлхий дахинд
    Трампын дүрс бүхий 1 долларын зоос гаргана

    Трампын дүрс бүхий 1 долларын зоос гаргана

    Францын шинэ Ерөнхий сайд огцорчээ

    Францын шинэ Ерөнхий сайд огцорчээ

    Шон “Дидди” Комбст 4 жил 2 сар хорих ял оноолоо

    Шон “Дидди” Комбст 4 жил 2 сар хорих ял оноолоо

    Хятадууд дэлхийн хамгийн өндөр гүүрийг барьж дуусчээ

    Хятадууд дэлхийн хамгийн өндөр гүүрийг барьж дуусчээ

    Орчин үеийн хүн (хомо сапиенс) тооцоолсноос ч өмнө үүссэн болохыг тогтоов

    Орчин үеийн хүн (хомо сапиенс) тооцоолсноос ч өмнө үүссэн болохыг тогтоов

    Францын ерөнхийлөгч асан Саркози 5 жилийн хорих ял сонслоо

    Францын ерөнхийлөгч асан Саркози 5 жилийн хорих ял сонслоо

    Европын томоохон нисэх буудлуудын систем кибер халдлагад өртөж, нислэгүүд цуцлагдлаа

    Европын томоохон нисэх буудлуудын систем кибер халдлагад өртөж, нислэгүүд цуцлагдлаа

    Трамп аутизмд вакцин, өвчин намдаагч эм буруутай гэсэн бол мэргэжилтнүүд түүнийг үгүйсгэв

    Трамп аутизмд вакцин, өвчин намдаагч эм буруутай гэсэн бол мэргэжилтнүүд түүнийг үгүйсгэв

    Газын зурваст геноцид үйлдэж байна гэж НҮБ-ын комисс мэдэгджээ

    Газын зурваст геноцид үйлдэж байна гэж НҮБ-ын комисс мэдэгджээ

  • Эрүүл мэнд
    Ж.Чинбүрэн: Таны уудаг эмийг аль эмийн санд, хэдээр худалдаж байгааг иргэд хянах боломж бүрдлээ

    Ж.Чинбүрэн: Таны уудаг эмийг аль эмийн санд, хэдээр худалдаж байгааг иргэд хянах боломж бүрдлээ

    Хүүхдээс нэг дусал цус авч, 25–30 төрлийн бодисын солилцооны эмгэг илрүүлдэг болно

    Хүүхдээс нэг дусал цус авч, 25–30 төрлийн бодисын солилцооны эмгэг илрүүлдэг болно

    Эмнэлгүүд нэмэлт санхүүжилт авахын тулд хуурамч өвчний түүх бичсэн зөрчил илэрчээ

    Эмнэлгүүд нэмэлт санхүүжилт авахын тулд хуурамч өвчний түүх бичсэн зөрчил илэрчээ

    Эрт илрүүлгийн үзлэг, оношилгооны санхүүжилтийг түр хугацаагаар зогсоожээ

    Эрт илрүүлгийн үзлэг, оношилгооны санхүүжилтийг түр хугацаагаар зогсоожээ

    “Хөвсгөлийн Цагаан-Уул суманд тарваган тахлын хүний өвчлөл бүртгэгдэж, аймагт орох, гарах хөдөлгөөнийг 10 хоног хаажээ

    ЭМЯ: Хөвсгөл аймагт гарсан тарваган тахлын голомт өргөжих магадлал өндөр байна

    Сүхбаатарын талбайд бямба гарагт эрүүл мэндийн байгууллагууд үзлэг хийж зөвлөгөө өгнө

    Сүхбаатарын талбайд бямба гарагт эрүүл мэндийн байгууллагууд үзлэг хийж зөвлөгөө өгнө

    “Хөвсгөлийн Цагаан-Уул суманд тарваган тахлын хүний өвчлөл бүртгэгдэж, аймагт орох, гарах хөдөлгөөнийг 10 хоног хаажээ

    Ойрын хавьтал болсон 34 хүний шинжилгээнээс 22 нь эерэг гарчээ

    Хойд бүсийн Хавдрын оношилгоо, эмчилгээний дэд төвийг нээлээ

    Хойд бүсийн Хавдрын оношилгоо, эмчилгээний дэд төвийг нээлээ

    Д.Хулан: Цөсний чулуутай эсэхээ заавал тодорхойлуулах хэрэгтэй

    Д.Хулан: Цөсний чулуутай эсэхээ заавал тодорхойлуулах хэрэгтэй

  • Бусад
    • All
    • +18
    • Зөвлөгөө
    • Зурхай
    • Зүүдний тайлал
    • Технологи
    • Утга зохиол
    • Шар мэдээ
    Х.Нямбаатар: Н.Алтанхуяг түүхэн дэхь хамгийн микро Ерөнхий Сайд байсан…

    Х.Нямбаатар: Н.Алтанхуяг түүхэн дэхь хамгийн микро Ерөнхий Сайд байсан…

    Г.Занданшатар: Хэн чанга дуугарсан нь, хэн олон пост оруулсан нь намын дарга болдоггүй

    Г.Занданшатар: Хэн чанга дуугарсан нь, хэн олон пост оруулсан нь намын дарга болдоггүй

    Нарийн ногоог хөлдөөх болон хадгалах арга

    Нарийн ногоог хөлдөөх болон хадгалах арга

    Нэгэн эр таван өдрийн турш 9 метрийн гүнд усан доорх агуйд хоргодсоны дараа аврагджээ

    Нэгэн эр таван өдрийн турш 9 метрийн гүнд усан доорх агуйд хоргодсоны дараа аврагджээ

    Хонконгийн 17 настай сурагч хүүхдийн хүчирхийллийг илрүүлэх AI бүтээжээ

    Хонконгийн 17 настай сурагч хүүхдийн хүчирхийллийг илрүүлэх AI бүтээжээ

    Далд ухамсар хэлсэн, бодсон бүхэнд чинь үнэмшдэг

    Далд ухамсар хэлсэн, бодсон бүхэнд чинь үнэмшдэг

    Apple iPhone 17-гоо танилцууллаа

    Apple iPhone 17-гоо танилцууллаа

    Өглөөний цай: Зөөхийтэй талх

    Өглөөний цай: Зөөхийтэй талх

    Хилэнцийн нөхөр толгойндоо эвэртэй, архирч айлгасан дүрээр бидэн рүү ирэхгүй…

    Хилэнцийн нөхөр толгойндоо эвэртэй, архирч айлгасан дүрээр бидэн рүү ирэхгүй…

No Result
View All Result
  • Нүүр
  • Нийгэм
    • All
    • Аймаг
    • Байгаль орчин
    • Боловсрол
    • Нийслэл
    • Нийтлэл
    • Хууль, эрх зүй
    • Ярилцлага
    Дамбадаржаа дэд бүтцийн бүтээн байгуулалтын ажил 71 хувьтай байна

    Дамбадаржаа дэд бүтцийн бүтээн байгуулалтын ажил 71 хувьтай байна

    Нийт шүүгчийн III чуулган эхэллээ

    Нийт шүүгчийн III чуулган эхэллээ

    “Сэтгүүл зүйн ёс зүйн форум-2025” болно

    “Сэтгүүл зүйн ёс зүйн форум-2025” болно

    Монгол Улсын виз, визийн зөвшөөрлийг хуурамчаар үйлджээ

    Монгол Улсын виз, визийн зөвшөөрлийг хуурамчаар үйлджээ

    Бямба гаригт нийтийн тээврийн дараах 43 чиглэл өөрчлөгдөнө

    Дараах таван чиглэлийн автобусны маршрутыг өнөөдрөөс түр өөрчилнө

    Дундаж цалингийн хэмжээ 2.7 сая төгрөг байна

    Хүүхдийн мөнгийг энэ сарын 20-нд олгоно

    Х.Нямбаатар: Ирэх сарын 1-нээс өмнө нийслэлээс малаа гаргахгүй бол нэг адуунд 1 сая төгрөгийн торгууль ногдуулна

    Х.Нямбаатар: Ирэх сарын 1-нээс өмнө нийслэлээс малаа гаргахгүй бол нэг адуунд 1 сая төгрөгийн торгууль ногдуулна

    Олон нийтийн радио, телевизийн цаг агаарын мэдээтэй хамт Улаанбаатар хот, аймгийн төвүүдийн агаарын бохирдлын хэмжээг тогтмол мэдээлэхийг даалгажээ

    Олон нийтийн радио, телевизийн цаг агаарын мэдээтэй хамт Улаанбаатар хот, аймгийн төвүүдийн агаарын бохирдлын хэмжээг тогтмол мэдээлэхийг даалгажээ

    Фашистыг устгахад гавьяа байгуулсан Монгол морьдыг үхүүлж болохгүй гэж дарга тушаасан

    Фашистыг устгахад гавьяа байгуулсан Монгол морьдыг үхүүлж болохгүй гэж дарга тушаасан

  • Улс төр
    Л.Оюун-Эрдэнэ: Улсаасаа том компанитай болсон юм бол улсынхаа нэрийг MCS гэж өөрчилье

    Л.Оюун-Эрдэнэ: Улсаасаа том компанитай болсон юм бол улсынхаа нэрийг MCS гэж өөрчилье

    ТББХ ирэх даваа гарагт үргэлжлүүлэн хуралдахаар болж, өндөрлөлөө

    ТББХ ирэх даваа гарагт үргэлжлүүлэн хуралдахаар болж, өндөрлөлөө

    Ц.Сандаг-Очир: Бортээгийн ордын лиценз одоо хэнд байна вэ. Амарбаясгаланд уу, “Админерал” компанид уу?

    Ц.Сандаг-Очир: Бортээгийн ордын лиценз одоо хэнд байна вэ. Амарбаясгаланд уу, “Админерал” компанид уу?

    Д.Амарбаясгаланг огцруулах саналд 67 гишүүн гарын үсэг зуржээ

    Д.Амарбаясгаланг огцруулах саналд 67 гишүүн гарын үсэг зуржээ

    Г.Даминням: Ажил авахад экспорт гацсан,  оффтэйк гэрээний нүүрсийг л хилээр гаргаж байсан

    Г.Дамдинням: ОХУ ямар ч нөхцөлд манайхыг шатахуунаар таслахгүй гэсэн, ард иргэд тайван байгаарай

    Г.Занданшатар: Зохиомлоор хомсдол үүсгэж буй шатахуун импортлогчдын тусгай зөвшөөрлийг цуцал

    Ерөнхий сайд Г.Занданшатарыг огцруулах саналыг байнгын хороогоор хэлэлцэнэ

    С.Цэнгүүн: Хүүхдийн мөнгөнд тараасан 3.9 их наяд төгрөгөөр 600MBт цахилгаан станц барьж болох байсан

    С.Цэнгүүн: Хүүхдийн мөнгөнд тараасан 3.9 их наяд төгрөгөөр 600MBт цахилгаан станц барьж болох байсан

    Эмч нарын цалин нэмэх асуудлыг судалж, бодит боломжоо ярилцан, гарц шийдэл хайхаар тогтлоо

    Эмч нарын цалин нэмэх асуудлыг судалж, бодит боломжоо ярилцан, гарц шийдэл хайхаар тогтлоо

    У.Хүрэлсүх: Шүүгч та өнгөний сүр, мөнгөний сүүдэрт бөхийх ёсгүй

    У.Хүрэлсүх: Шүүгч та өнгөний сүр, мөнгөний сүүдэрт бөхийх ёсгүй

  • Эдийн засаг
    • All
    • Бизнесс мэдээ
    • Уул уурхай
    Монголбанк: Нүүрс, төмрийн хүдрийн үнийн төлөв өөдрөг биш байна

    Монголбанк: Нүүрс, төмрийн хүдрийн үнийн төлөв өөдрөг биш байна

    Монгол Улсын зээлжих зэрэглэлийг “B+” хэвээр хадгаллаа

    Монгол Улсын зээлжих зэрэглэлийг “B+” хэвээр хадгаллаа

    Зөөвч-Овоо төслийн гэрээг дараа дараагийн хөрөнгө оруулалтад жишиг болгоно

    Зөөвч-Овоо төслийн гэрээг дараа дараагийн хөрөнгө оруулалтад жишиг болгоно

    367 нэр төрлийн барааг татвараас чөлөөлөх ЕЭЗХ-ны түр хэлэлцээрт Монгол Улс гарын үсэг зуржээ

    367 нэр төрлийн барааг татвараас чөлөөлөх ЕЭЗХ-ны түр хэлэлцээрт Монгол Улс гарын үсэг зуржээ

    Дундаж цалин 2.6 сая төгрөгт хүрчээ

    Дундаж цалин 2.6 сая төгрөгт хүрчээ

    Төвбанкны алдагдал 7.5 их наядад хүрэхэд юу нөлөөлөв

    Төвбанкны алдагдал 7.5 их наядад хүрэхэд юу нөлөөлөв

    Б.Лхагвасүрэн: Тэтгэврийн зээлийг цалин барьцаалсан хэрэглээний зээлтэй адил нөхцөлөөр олгож эхлэхээр боллоо

    Б.Лхагвасүрэн: Тэтгэврийн зээлийг цалин барьцаалсан хэрэглээний зээлтэй адил нөхцөлөөр олгож эхлэхээр боллоо

    Rio Tinto компанийн дараагийн Гүйцэтгэх захирлаар Монгол хүн томилогдох уу?

    Rio Tinto компанийн дараагийн Гүйцэтгэх захирлаар Монгол хүн томилогдох уу?

    Улаанбуудайн гурилын импорт I улиралд 2.7 дахин өсжээ

    Улаанбуудайн гурилын импорт I улиралд 2.7 дахин өсжээ

  • Үндэстэн
    • All
    • Түүх, уламжлал
    • Яруу найраг
    С.Чулуун: Евроазийн соёл иргэншлийн цөм нь “Монгол”

    С.Чулуун: Евроазийн соёл иргэншлийн цөм нь “Монгол”

    Н.Энхбаяр: Өндөр Гэгээн бол Монголын тусгаар тогтнолыг өвөрмөц аргаар авч үлдсэн хүн

    Н.Энхбаяр: Өндөр Гэгээн бол Монголын тусгаар тогтнолыг өвөрмөц аргаар авч үлдсэн хүн

    Сэлэнгийн Ерөө сумаас 1800 жилийн өмнөх язгууртны бунхан олджээ

    Сэлэнгийн Ерөө сумаас 1800 жилийн өмнөх язгууртны бунхан олджээ

  • Дэлхий дахинд
    Трампын дүрс бүхий 1 долларын зоос гаргана

    Трампын дүрс бүхий 1 долларын зоос гаргана

    Францын шинэ Ерөнхий сайд огцорчээ

    Францын шинэ Ерөнхий сайд огцорчээ

    Шон “Дидди” Комбст 4 жил 2 сар хорих ял оноолоо

    Шон “Дидди” Комбст 4 жил 2 сар хорих ял оноолоо

    Хятадууд дэлхийн хамгийн өндөр гүүрийг барьж дуусчээ

    Хятадууд дэлхийн хамгийн өндөр гүүрийг барьж дуусчээ

    Орчин үеийн хүн (хомо сапиенс) тооцоолсноос ч өмнө үүссэн болохыг тогтоов

    Орчин үеийн хүн (хомо сапиенс) тооцоолсноос ч өмнө үүссэн болохыг тогтоов

    Францын ерөнхийлөгч асан Саркози 5 жилийн хорих ял сонслоо

    Францын ерөнхийлөгч асан Саркози 5 жилийн хорих ял сонслоо

    Европын томоохон нисэх буудлуудын систем кибер халдлагад өртөж, нислэгүүд цуцлагдлаа

    Европын томоохон нисэх буудлуудын систем кибер халдлагад өртөж, нислэгүүд цуцлагдлаа

    Трамп аутизмд вакцин, өвчин намдаагч эм буруутай гэсэн бол мэргэжилтнүүд түүнийг үгүйсгэв

    Трамп аутизмд вакцин, өвчин намдаагч эм буруутай гэсэн бол мэргэжилтнүүд түүнийг үгүйсгэв

    Газын зурваст геноцид үйлдэж байна гэж НҮБ-ын комисс мэдэгджээ

    Газын зурваст геноцид үйлдэж байна гэж НҮБ-ын комисс мэдэгджээ

  • Эрүүл мэнд
    Ж.Чинбүрэн: Таны уудаг эмийг аль эмийн санд, хэдээр худалдаж байгааг иргэд хянах боломж бүрдлээ

    Ж.Чинбүрэн: Таны уудаг эмийг аль эмийн санд, хэдээр худалдаж байгааг иргэд хянах боломж бүрдлээ

    Хүүхдээс нэг дусал цус авч, 25–30 төрлийн бодисын солилцооны эмгэг илрүүлдэг болно

    Хүүхдээс нэг дусал цус авч, 25–30 төрлийн бодисын солилцооны эмгэг илрүүлдэг болно

    Эмнэлгүүд нэмэлт санхүүжилт авахын тулд хуурамч өвчний түүх бичсэн зөрчил илэрчээ

    Эмнэлгүүд нэмэлт санхүүжилт авахын тулд хуурамч өвчний түүх бичсэн зөрчил илэрчээ

    Эрт илрүүлгийн үзлэг, оношилгооны санхүүжилтийг түр хугацаагаар зогсоожээ

    Эрт илрүүлгийн үзлэг, оношилгооны санхүүжилтийг түр хугацаагаар зогсоожээ

    “Хөвсгөлийн Цагаан-Уул суманд тарваган тахлын хүний өвчлөл бүртгэгдэж, аймагт орох, гарах хөдөлгөөнийг 10 хоног хаажээ

    ЭМЯ: Хөвсгөл аймагт гарсан тарваган тахлын голомт өргөжих магадлал өндөр байна

    Сүхбаатарын талбайд бямба гарагт эрүүл мэндийн байгууллагууд үзлэг хийж зөвлөгөө өгнө

    Сүхбаатарын талбайд бямба гарагт эрүүл мэндийн байгууллагууд үзлэг хийж зөвлөгөө өгнө

    “Хөвсгөлийн Цагаан-Уул суманд тарваган тахлын хүний өвчлөл бүртгэгдэж, аймагт орох, гарах хөдөлгөөнийг 10 хоног хаажээ

    Ойрын хавьтал болсон 34 хүний шинжилгээнээс 22 нь эерэг гарчээ

    Хойд бүсийн Хавдрын оношилгоо, эмчилгээний дэд төвийг нээлээ

    Хойд бүсийн Хавдрын оношилгоо, эмчилгээний дэд төвийг нээлээ

    Д.Хулан: Цөсний чулуутай эсэхээ заавал тодорхойлуулах хэрэгтэй

    Д.Хулан: Цөсний чулуутай эсэхээ заавал тодорхойлуулах хэрэгтэй

  • Бусад
    • All
    • +18
    • Зөвлөгөө
    • Зурхай
    • Зүүдний тайлал
    • Технологи
    • Утга зохиол
    • Шар мэдээ
    Х.Нямбаатар: Н.Алтанхуяг түүхэн дэхь хамгийн микро Ерөнхий Сайд байсан…

    Х.Нямбаатар: Н.Алтанхуяг түүхэн дэхь хамгийн микро Ерөнхий Сайд байсан…

    Г.Занданшатар: Хэн чанга дуугарсан нь, хэн олон пост оруулсан нь намын дарга болдоггүй

    Г.Занданшатар: Хэн чанга дуугарсан нь, хэн олон пост оруулсан нь намын дарга болдоггүй

    Нарийн ногоог хөлдөөх болон хадгалах арга

    Нарийн ногоог хөлдөөх болон хадгалах арга

    Нэгэн эр таван өдрийн турш 9 метрийн гүнд усан доорх агуйд хоргодсоны дараа аврагджээ

    Нэгэн эр таван өдрийн турш 9 метрийн гүнд усан доорх агуйд хоргодсоны дараа аврагджээ

    Хонконгийн 17 настай сурагч хүүхдийн хүчирхийллийг илрүүлэх AI бүтээжээ

    Хонконгийн 17 настай сурагч хүүхдийн хүчирхийллийг илрүүлэх AI бүтээжээ

    Далд ухамсар хэлсэн, бодсон бүхэнд чинь үнэмшдэг

    Далд ухамсар хэлсэн, бодсон бүхэнд чинь үнэмшдэг

    Apple iPhone 17-гоо танилцууллаа

    Apple iPhone 17-гоо танилцууллаа

    Өглөөний цай: Зөөхийтэй талх

    Өглөөний цай: Зөөхийтэй талх

    Хилэнцийн нөхөр толгойндоо эвэртэй, архирч айлгасан дүрээр бидэн рүү ирэхгүй…

    Хилэнцийн нөхөр толгойндоо эвэртэй, архирч айлгасан дүрээр бидэн рүү ирэхгүй…

No Result
View All Result
Монгол туургатны цахим сайт
No Result
View All Result

Зөөвч-Овоо төслийн гэрээг дараа дараагийн хөрөнгө оруулалтад жишиг болгоно

by undesten
2025-08-28 12:27
in Нийтлэл, Онцлох мэдээ, Уул уурхай
0
Зөөвч-Овоо төслийн гэрээг дараа дараагийн хөрөнгө оруулалтад жишиг болгоно
SHARETWEET

Монгол Улс одоогоос 13 жилийн өмнө тэр чигт нь унагасан хайгуулын салбараа хөл дээр нь буцаан босгож амжаагүй байтал “Чухал ашигт малтмал” хэмээх шинэ давлагаа дэлхийд хүч түрээд байна. Олон улсын бүхий л хурал, чуулган энэ л сэдвийг хөндөж, өндөр хөгжсөн эсэхээс үл хамааран критикал минералын нэр төрлөө тогтоож, хайгуулд хөрөнгө оруулагчдыг даллахын тулд үүд хаалгаа илүү том нээж байхад Монгол Улс хайгуулын салбараа яаж сэргээх талаар ярьсаар л сууна.

Олборлолтоос дор хаяж 15, цаашлаад 20 жилийн жилийн өмнө явах ёстой энэ салбараа зогсонги байдалд оруулчихсан учраас Монгол Улсад эдийн засгийг эрчимтэй тэлж чадах том төсөл ойрын 10 жилдээ гарч ирэх нь юу л бол. 1990-ээд оны өмнө болон тэр үед хийсэн хайгуулуудын үр дүнд өнөөдөр бид Оюутолгой, Зөөвч-Овоотойгоо сууж байгаа билээ. Яг ингэж 2012 онд хайгуулын тусгай зөвшөөрөл олголтоо зогсоож байх үед олон улсын зэсийн салбарт ор сураггүй байсан Конго улс өдгөө зэсийн олборлолтоор Чили улсын дараа бичигдэх хэмжээнд өсөж хөгжсөн тухай маш тодорхой жишээг Монголын Уул Уурхайн Үндэсний Ассоциацийн Зөвлөлийн дарга Г.Батцэнгэл наадмын өмнөх өдөр өндөрлөсөн Монголын Эдийн засгийн 16 дахь удаагийн чуулганы хоёр өдрийн гол хэлэлцүүлгүүдийн нэг “Стратегийн нөөц ба нийлүүлэлтийн гинжин хэлхээ” сэдвийн хүрээнд ярихдаа эш татсан юм.

Монголын Эдийн засгийн форумаас хагас сарын өмнө Улаанбаатар хотноо анх удаа болсон Төв Ази-Монгол-Кавказ-Афганистан(CAMCA) бүс нутгийн форумын үеэр мөн энэ сэдвийг чухалчлан ярьсан. Тус форумын гол зочдын нэг, Колумбийн их сургуулийн Дэлхийн эрчим хүчний бодлогын төвийн ахлах судлаач, Жонатан Элкинд Монгол болон CAMCA бүсийн бусад орнууд дахь ашигт малтмалын бүрэн боломжийг нээх зорилгоор хайгуулын ажлыг хурдасгах шаардлагатай гэдгийг онцолсон. Энэ бол уул уурхайгаа л түшин хөгжиж байгаа атлаа хаана, ямар баялагтайгаа бүрэн мэдэхгүй манай улсын хувьд чухал мессеж мөн юм.

Энэ удаагийн Монголын Эдийн засгийн форумд зарим салбарын шинэ сайдууд төлөөлсөн нь онцлог байв. Ялангуяа, Аж үйлдвэр, эрдэс баялгийн салбарыг удирдах шинэ сайдын байр суурь оролцогчдын хувьд чухал байсан нь мэдээж. Тийм ч учраас Аж үйлдвэр, эрдэс баялгийн сайд Г.Дамдиннямын оролцсон “Стратегийн нөөц ба нийлүүлэлтийн гинжин хэлхээ” сэдэвт хэлэлцүүлгийн яригдсан хэд хэдэн чухал сэдвийг оролцогчдын байр сууриар багцлан хүргэе.

Тус хэлэлцүүлэгт УИХ-ын дэд дарга Б.Пүрэвдорж, Аж үйлдвэр, эрдэс баялгийн сайд Г.Дамдинням, Францын “Орана Майнинг” компанийн Монгол Улс дахь төлөөлөгч Оливье Тумир, “Эрдэнэс Монгол” нэгдлийн захирал С.Наранцогт, ASEAN болон АСЕАН, Зүүн Азийн Эдийн засгийн судалгааны хүрээлэнгийн ерөнхийлөгч Тэцүя Ватанабэ, Монголын Уул уурхайн үндэсний ассоциацийн зөвлөлийн дарга Г.Батцэнгэл нар панелистаар оролцсон юм.

“Хайгуулын лицензийг авахад амар, хадгалахад хялбар болгоно”

Эдийн засгийн форумын үеэр уул уурхайн сэдэвтэй холбоотой яригдсан гол асуудал нь хайгуул байв. Ялангуяа, “Стратегийн нөөц ба нийлүүлэлтийн гинжин хэлхээ” хэлэлцүүлгийн үеэр энэ асуудлаар оролцогчид дараах байр суурийг илэрхийлсэн.

УИХ-ын дэд дарга Б.Пүрэвдорж:

Ашигт малтмалын тухай хуульд өөрчлөлт оруулж, алтан хувьцаа аваад, АМНАТ-аа аваад, экспорт эхлэхэд иргэд үр ашгаа хүртдэг тийм хууль эрх зүйн орчин бүрдүүлэх ёстой. 2012 оноос хойш хайгуулын салбарт хөрөнгө оруулалт орж ирээгүй учир нь эдийн засгийн ач холбогдол, үндэсний баялаг, нөөц гэсэн гурван асуудлаар “стратегийн орд” гээд булаагаад авах эрсдэл байна. Тиймээс стратегийн орд дээр 34 хувиа өгч болно, эсвэл алтан хувьцаа  өгөөд, АМНАТ-аа төлөөд явах орчин бүрдүүлж байж олборлох салбарт амжилт гаргана.

Аж үйлдвэр, эрдэс баялгийн сайд Г.Дамдинням:

Уул уурхайн баялагтай, манайх шиг 80 гаруй улс байна. Иймд бидэнд ялгарах бодлого хэрэгтэй. Байгаа нөөцөө бүрэн мэдэх зайлшгүй шаардлагатай.

Бусад улстай өрсөлдөхийн тулд нээлттэй мэдээлэлтэй байх ёстой. Хоёрдугаарт, хайгуулын салбараа чөлөөлнө. Хайгуулын лицензийг олон улсад хүлээн зөвшөөрөгдсөн, олон төрлөөр олгоно.

Одоо зөвхөн тендерээр хайгуулын лиценз олгож байгаа бол өргөдлөөр олгодог болгож болно. Гол бодлогын өөрчлөлт юун дээр явагдах вэ гэхээр, ашигт малтмалын хайгуулын лицензийг одоо авахад үнэтэй, хадгалахад хямдхан байгаа. Үүнийг өөрчлөх ёстой. Авахад амархан, хадгалахад үнэтэй болох зарчим руу орно. Ингэснээр жинхэнэ хайгуулчид, хайгуулд хөрөнгө оруулах гэсэн хүмүүст боломжийг нь нээж өгнө.

“Орана Майнинг” компанийн Монгол Улс дахь төлөөлөгч Оливье Тумир:

“Зөөвч-Овоо” төсөл дэлхийн ураны нийлүүлэлтийн 2-4 хувийг хангана. 200 мянган тонн ураны нөөцтэй. Гэхдээ үүнээс хамаагүй илүү нөөц байгаа гэж бодож байна. Дахиад хайгуул хийх хэрэгтэй. Хайгуулыг дахин эхлүүлж, үргэлжлүүлэх хэрэгтэй. Хайгуулд хөрөнгө оруулахад бидний 15 жилийн өмнөх тохиролцож байсан татварын орчин үйлчилж байгаа. Энэ асуудлыг мөн хэлэлцэж эхлэх хэрэгтэй.

Монголын Уул уурхайн үндэсний ассоциацийн зөвлөлийн дарга Г.Батцэнгэл:

УИХ дээр дэмжигдвэл хайгуулын салбарт хөрөнгө оруулалтаа нэмж татахын тулд хайгуулын талбайн зөвшөөрлийг өргөдлөөр өгөх хэрэгтэй. Бодитой хөрөнгө оруулах хүмүүст өгөх хэрэгтэй.

“Зөөвч-Овоо төслийн хөрөнгө оруулалтын гэрээг цаашид жишиг болгох нь”Хэлэлцүүлгийн үеэр “Бадрах Энержи” компанийн хэрэгжүүлж буй “Зөөвч-Овоо” төслийн хөрөнгө оруулалтыг гэрээг сайн гэрээ болсон талаар оролцогчид байр сууриа илэрхийлсэн юм.

Аж үйлдвэр, эрдэс баялгийн сайд Г.Дамдинням:

Зөөвч-Овоо бол гуравдагч хөршийн том хөрөнгө оруулалт болж хэрэгжиж байгаа төсөл. Зөвхөн нэг зүйлийг жишиг болгож хийж чадсанаараа энэ гэрээ амжилт болсон. Энэ загварыг стратегийн гэж нэрлээд байгаа ордууд дээр авч ашиглах хэрэгтэй гэсэн бодолтой байдаг.

Зөөвч-Овоо орд Оранотой хийсэн гэрээний загвар бол олон ордтой холбоотой үл ойлголцолд шийдэл болж байгаа. Энэ гэрээнд үр өгөөж гэдэгт юу юу орохыг жагсааж бичиж байгаад баталчихсан. Дээрээс нь 34 хувийг эзэмшихээс илүүтэй АМНАТ-аар үр ашгаа шийдье гэж гаргаж өгсөн.

Үндэсний баялгийн санд бий болох хуримтлалыг ТӨК-уудын ашгаас орох байдлаар зохицуулсан. Уг нь энэ хуримтлал АМНАТ-аас, рояалтигаас орж ирээд, тэндээс шууд тараагддаг систем рүү шилжих ёстой гэдэг хувийн байр суурьтай. Ингэвэл уул уурхайн компаниудаас иргэдэд хүртээж байгаа өгөөж тодорхой байх юм. Энэ өөрчлөлтийг Ашигт малтмалын тухай хууль, Үндэсний баялгийн сангийн тухай хууль, Гадаадын хөрөнгө оруулалтын тухай хуультай нэгтгэж хэлэлцээд аваад явах бодлогыг Засгийн газар ярьж байна. Ингэвэл компаниуд төлбөр хураамжаа хангалттай төлж байгаа, ард иргэд ашиг хүртэхгүй байна гэдэг мөргөлддөг нөхцөл биш, төр, хувийн хэвшил иргэдийн балансыг олж явах боломжтой болно. Энэ утгаараа “Зөөвч-Овоо” төслийн гэрээ загвар авч болох гэрээ гэж ойлгож байгаа.

“Орана Майнинг” компанийн Монгол Улс дахь төлөөлөгч Оливье Тумир:

“Зөөвч-Овоо” төсөл нэн тэргүүнд уул уурхайн орлогын төрөлжилтөд томоохон хувь нэмэр болж байгаа. Ураны орлого бол дорвитой орлогын эх үүсвэр болно гэж харж байгаа. Шинэ хөрөнгө оруулагчид ураны талбарт орж ирнэ гэж харж байгаа. Ингэснээр уул уурхайгаас шалтгаалсан зах зээлийн савлагааг бууруулна.

Эдийн засгийн өгөөжийн тухайд ур чадварыг бий болгоно. Уул уурхайн шинэ технологи буюу газар дор боловсруулалт хийдэг технологийг оруулж ирж байгаа. Энэ технологи байгаль орчинд ээлтэй.

Мөн төслөөр дамжуулж Дорноговь аймгийн хөгжлийг хангана.

Орлогын хуваарилалтын тухайд нөөцийн төлбөрийн зарим хэсгийг орон нутагт оруулна. Ингэснээр иргэд нутаг оронд нь хэрэгжиж байгаа төслөөс шууд өгөөж хүртэнэ. Тогтвортой хөгжилд түлхэц болох юм.

Түүнчлэн “Зөөвч-Овоо” төсөл шинэ хөрөнгө оруулагчдын замыг дардан болгож байгаа гэж харж байна.

“Эрдэнэс Монгол” нэгдлийн захирал С.Наранцогт:

“Зөөвч-Овоо” төслийн дийлэнх үр ашиг Монголын ард түмэнд очно. Үр ашгийн 51 хувь гэж юу болохыг тодорхойлж, санхүүгийн нэг модел дээр хоёр тал сууж байгаад төслийн тооцооллыг хийгээд ойлголцож чадсан.

Шударга зарчмаар нээлттэй яриад, хоёр тал хоёулаа үр ашигтай байхад стратегийн ордын эдийн засгийг эргэлтэд оруулах боломжтойг харуулсан.

АМНАТ бол төсвийн асуудал болчхоод байгаа. Гэхдээ энэ төсөл дээр АМНАТ тусгай орлогыг хуримтлалын санд оруулахаар тусгасан, шууд өгөөж бодитой гарч ирж байгаа төсөл.

Энэ гэрээ мөн шинэ ойлголтыг гаргаж ирсэн. Өмнө нь төслүүд дээр зардал нэмэгддэг асуудал шүүмжлэл дагуулдаг байсан. Тэгвэл энэ гэрээнд Монголын талын өгөөж 50 хувиас буурвал нөхөн төлбөр авч тэнцвэржүүлнэ гэж тусгасан.

Бид ураны гэрээг хамгийн нээлттэй хийж чадсан. Анх удаа ураны гэрээг парламентынхаа сайтад нээлттэй тавьсан улс. Нээлттэй байж, хардлага сэрдлэггүй ажиллаж болдог юм байна гэдгийг, хөрөнгө оруулагчдад боломж байгааг харуулсан.

Ийнхүү оролцогчид өөр өөрийн байр суурийг илэрхийлсэн юм. Аль нэг салбар ДНБ-ий 8-аас дээш хувийг эзэлж байвал эдийн засаг тухайн салбараас хамааралтай гэж үздэг бол Монгол Улсын хувьд уул уурхайн салбар 30 хувьд хүрсэн буюу хэт хамааралтай болсныг илтгэнэ. Ойрын ирээдүйд ч энэ салбар эдийн засагт голлох байр суурьтай байх тул Монгол Улс уул уурхайн орон гэдгээ нийтээрээ хүлээн зөвшөөрөх шаардлагатай гэдгийг салбарын шинэ сайд Г.Дамдинням хэлсэн. Ингэж байж уул уурхайн хөгжлийг нийтээрээ хүртэнэ гэдгийг тэрбээр онцолсон юм.

Түүнчлэн “Стратегийн чухал орд биш, стратегийн чухал ашигт малтмал” гэдэг ойлголтоор цаашид бодлогоо тодорхойлж явах шаардлагатай оролцогчид хөндөж байв. “Стратегийн чухал ашигт малтмал гэж явахгүй бол нэг мэдсэн стратегийн 80 ордтой болчихвол УИХ-ын  чуулган бүрээр ордын асуудал хэлэлцэж, бүрэн эрхийн хугацаагаа энэ асуудалд зориулах хэрэгтэй болно. Иймд зөв, нэгдсэн хууль эрх зүй шаардлагатай” гэдгийг уул уурхайн салбарын гол төлөөлөл болох Монголын Уул уурхайн үндэсний ассоциацийн зөвлөлийн дарга Г.Батцэнгэлхэлсэн юм.

Төрийн түвшинд ч, хувийн хэвшлүүд ч эдийн засгийн хөгжлийн гол салбар нь уул уурхай, тэр дундаа хайгуул хамгийн чухал цэг болохыг ерөнхийдөө ойлгож, хүлээн зөвшөөрч буйг энэ удаагийн форумаас харж болж байна. Гэвч сүүлийн таван жил хайгуул чухал болохыг ярьсаар ирсэн. Тиймээс дараагийн Монголын Эдийн засгийн чуулганаар яг энэ яриагаа үргэлжлүүлээд сууж байх биш, ахиц дэвшил бодитоор гарсан байх, хайгуулын тусгай зөвшөөрлөө нээлттэй олгож, хөрөнгө оруулагчдад үүд хаалгаа жинхэнэ утгаар нээсэн байх нь чухал байгаа билээ.

Ц.Тамир (нийтлэлч, медиа аналист)

ShareTweet

Related Posts

Н.Учрал: Эрэмбэлсэн төслүүдийг улсын төсвийн хөрөнгөөр хийхгүй
Онцлох мэдээ

Н.Учрал: Эрэмбэлсэн төслүүдийг улсын төсвийн хөрөнгөөр хийхгүй

2025-07-23 14:59
“…Үнэнтэйгээ нүүр тулах ёстой” гээд сайд нар хэлээд эхэллээ, энэ зөв!
Онцлох мэдээ

“…Үнэнтэйгээ нүүр тулах ёстой” гээд сайд нар хэлээд эхэллээ, энэ зөв!

2025-04-24 11:03
УИХ дахь АН-ын бүлэг онгоцны түлш нийлүүлэх Оросын гэрээг дэмжихгүй гэж шийджээ
Улс төр

УИХ дахь АН-ын бүлэг онгоцны түлш нийлүүлэх Оросын гэрээг дэмжихгүй гэж шийджээ

2025-04-21 14:36
}

Шинэ мэдээ

Л.Оюун-Эрдэнэ: Улсаасаа том компанитай болсон юм бол улсынхаа нэрийг MCS гэж өөрчилье

Л.Оюун-Эрдэнэ: Улсаасаа том компанитай болсон юм бол улсынхаа нэрийг MCS гэж өөрчилье

by undesten
2025-10-10 22:36
0

Дамбадаржаа дэд бүтцийн бүтээн байгуулалтын ажил 71 хувьтай байна

Дамбадаржаа дэд бүтцийн бүтээн байгуулалтын ажил 71 хувьтай байна

by undesten
2025-10-10 22:18
0

Монголбанк: Нүүрс, төмрийн хүдрийн үнийн төлөв өөдрөг биш байна

Монголбанк: Нүүрс, төмрийн хүдрийн үнийн төлөв өөдрөг биш байна

by undesten
2025-10-10 18:48
0

ТББХ ирэх даваа гарагт үргэлжлүүлэн хуралдахаар болж, өндөрлөлөө

ТББХ ирэх даваа гарагт үргэлжлүүлэн хуралдахаар болж, өндөрлөлөө

by undesten
2025-10-10 18:21
0

Ц.Сандаг-Очир: Бортээгийн ордын лиценз одоо хэнд байна вэ. Амарбаясгаланд уу, “Админерал” компанид уу?

Ц.Сандаг-Очир: Бортээгийн ордын лиценз одоо хэнд байна вэ. Амарбаясгаланд уу, “Админерал” компанид уу?

by undesten
2025-10-10 18:12
0

Д.Амарбаясгаланг огцруулах саналд 67 гишүүн гарын үсэг зуржээ

Д.Амарбаясгаланг огцруулах саналд 67 гишүүн гарын үсэг зуржээ

by undesten
2025-10-10 13:18
0

Г.Даминням: Ажил авахад экспорт гацсан,  оффтэйк гэрээний нүүрсийг л хилээр гаргаж байсан

Г.Дамдинням: ОХУ ямар ч нөхцөлд манайхыг шатахуунаар таслахгүй гэсэн, ард иргэд тайван байгаарай

by undesten
2025-10-10 12:35
0

Унгарын зохиолч Ласло Краснагоркай утга зохиолын Нобелийн шагналыг хүртэнэ

Унгарын зохиолч Ласло Краснагоркай утга зохиолын Нобелийн шагналыг хүртэнэ

by undesten
2025-10-10 10:07
0

Г.Занданшатар: Зохиомлоор хомсдол үүсгэж буй шатахуун импортлогчдын тусгай зөвшөөрлийг цуцал

Ерөнхий сайд Г.Занданшатарыг огцруулах саналыг байнгын хороогоор хэлэлцэнэ

by undesten
2025-10-10 09:11
0

С.Цэнгүүн: Хүүхдийн мөнгөнд тараасан 3.9 их наяд төгрөгөөр 600MBт цахилгаан станц барьж болох байсан

С.Цэнгүүн: Хүүхдийн мөнгөнд тараасан 3.9 их наяд төгрөгөөр 600MBт цахилгаан станц барьж болох байсан

by undesten
2025-10-09 20:30
0

oren-sarmats.ru
  • Бидний тухай
  • Сурталчилгаа байршуулах
  • Холбоо барих

© 2018 UNDESTEN.MN

  • Халимаг
  • Тува
  • Өвөрмонгол
  • Буриад
  • Алтай

No Result
View All Result
  • Нүүр
  • Нийгэм
  • Улс төр
  • Эдийн засаг
  • Үндэстэн
  • Дэлхий дахинд
  • Эрүүл мэнд
  • Бусад

© 2018 UNDESTEN.MN

  • Халимаг
  • Тува
  • Өвөрмонгол
  • Буриад
  • Алтай