• Бидний тухай
  • Сурталчилгаа байршуулах
  • Холбоо барих
2025 он 10 сарын 11
Монгол туургатны цахим сайт
deed
  • Нүүр
  • Нийгэм
    • All
    • Аймаг
    • Байгаль орчин
    • Боловсрол
    • Нийслэл
    • Нийтлэл
    • Хууль, эрх зүй
    • Ярилцлага
    А.Амартүвшин: Хагас коксон түлшийг хэрэглэснээр агаарын бохирдлыг 40-45 хувиар бууруулна

    А.Амартүвшин: Хагас коксон түлшийг хэрэглэснээр агаарын бохирдлыг 40-45 хувиар бууруулна

    Дамбадаржаа дэд бүтцийн бүтээн байгуулалтын ажил 71 хувьтай байна

    Дамбадаржаа дэд бүтцийн бүтээн байгуулалтын ажил 71 хувьтай байна

    Нийт шүүгчийн III чуулган эхэллээ

    Нийт шүүгчийн III чуулган эхэллээ

    “Сэтгүүл зүйн ёс зүйн форум-2025” болно

    “Сэтгүүл зүйн ёс зүйн форум-2025” болно

    Монгол Улсын виз, визийн зөвшөөрлийг хуурамчаар үйлджээ

    Монгол Улсын виз, визийн зөвшөөрлийг хуурамчаар үйлджээ

    Бямба гаригт нийтийн тээврийн дараах 43 чиглэл өөрчлөгдөнө

    Дараах таван чиглэлийн автобусны маршрутыг өнөөдрөөс түр өөрчилнө

    Дундаж цалингийн хэмжээ 2.7 сая төгрөг байна

    Хүүхдийн мөнгийг энэ сарын 20-нд олгоно

    Х.Нямбаатар: Ирэх сарын 1-нээс өмнө нийслэлээс малаа гаргахгүй бол нэг адуунд 1 сая төгрөгийн торгууль ногдуулна

    Х.Нямбаатар: Ирэх сарын 1-нээс өмнө нийслэлээс малаа гаргахгүй бол нэг адуунд 1 сая төгрөгийн торгууль ногдуулна

    Олон нийтийн радио, телевизийн цаг агаарын мэдээтэй хамт Улаанбаатар хот, аймгийн төвүүдийн агаарын бохирдлын хэмжээг тогтмол мэдээлэхийг даалгажээ

    Олон нийтийн радио, телевизийн цаг агаарын мэдээтэй хамт Улаанбаатар хот, аймгийн төвүүдийн агаарын бохирдлын хэмжээг тогтмол мэдээлэхийг даалгажээ

  • Улс төр
    Л.Оюун-Эрдэнэ: Улсаасаа том компанитай болсон юм бол улсынхаа нэрийг MCS гэж өөрчилье

    Л.Оюун-Эрдэнэ: Улсаасаа том компанитай болсон юм бол улсынхаа нэрийг MCS гэж өөрчилье

    ТББХ ирэх даваа гарагт үргэлжлүүлэн хуралдахаар болж, өндөрлөлөө

    ТББХ ирэх даваа гарагт үргэлжлүүлэн хуралдахаар болж, өндөрлөлөө

    Ц.Сандаг-Очир: Бортээгийн ордын лиценз одоо хэнд байна вэ. Амарбаясгаланд уу, “Админерал” компанид уу?

    Ц.Сандаг-Очир: Бортээгийн ордын лиценз одоо хэнд байна вэ. Амарбаясгаланд уу, “Админерал” компанид уу?

    Д.Амарбаясгаланг огцруулах саналд 67 гишүүн гарын үсэг зуржээ

    Д.Амарбаясгаланг огцруулах саналд 67 гишүүн гарын үсэг зуржээ

    Г.Даминням: Ажил авахад экспорт гацсан,  оффтэйк гэрээний нүүрсийг л хилээр гаргаж байсан

    Г.Дамдинням: ОХУ ямар ч нөхцөлд манайхыг шатахуунаар таслахгүй гэсэн, ард иргэд тайван байгаарай

    Г.Занданшатар: Зохиомлоор хомсдол үүсгэж буй шатахуун импортлогчдын тусгай зөвшөөрлийг цуцал

    Ерөнхий сайд Г.Занданшатарыг огцруулах саналыг байнгын хороогоор хэлэлцэнэ

    С.Цэнгүүн: Хүүхдийн мөнгөнд тараасан 3.9 их наяд төгрөгөөр 600MBт цахилгаан станц барьж болох байсан

    С.Цэнгүүн: Хүүхдийн мөнгөнд тараасан 3.9 их наяд төгрөгөөр 600MBт цахилгаан станц барьж болох байсан

    Эмч нарын цалин нэмэх асуудлыг судалж, бодит боломжоо ярилцан, гарц шийдэл хайхаар тогтлоо

    Эмч нарын цалин нэмэх асуудлыг судалж, бодит боломжоо ярилцан, гарц шийдэл хайхаар тогтлоо

    У.Хүрэлсүх: Шүүгч та өнгөний сүр, мөнгөний сүүдэрт бөхийх ёсгүй

    У.Хүрэлсүх: Шүүгч та өнгөний сүр, мөнгөний сүүдэрт бөхийх ёсгүй

  • Эдийн засаг
    • All
    • Бизнесс мэдээ
    • Уул уурхай
    Монголбанк: Нүүрс, төмрийн хүдрийн үнийн төлөв өөдрөг биш байна

    Монголбанк: Нүүрс, төмрийн хүдрийн үнийн төлөв өөдрөг биш байна

    Монгол Улсын зээлжих зэрэглэлийг “B+” хэвээр хадгаллаа

    Монгол Улсын зээлжих зэрэглэлийг “B+” хэвээр хадгаллаа

    Зөөвч-Овоо төслийн гэрээг дараа дараагийн хөрөнгө оруулалтад жишиг болгоно

    Зөөвч-Овоо төслийн гэрээг дараа дараагийн хөрөнгө оруулалтад жишиг болгоно

    367 нэр төрлийн барааг татвараас чөлөөлөх ЕЭЗХ-ны түр хэлэлцээрт Монгол Улс гарын үсэг зуржээ

    367 нэр төрлийн барааг татвараас чөлөөлөх ЕЭЗХ-ны түр хэлэлцээрт Монгол Улс гарын үсэг зуржээ

    Дундаж цалин 2.6 сая төгрөгт хүрчээ

    Дундаж цалин 2.6 сая төгрөгт хүрчээ

    Төвбанкны алдагдал 7.5 их наядад хүрэхэд юу нөлөөлөв

    Төвбанкны алдагдал 7.5 их наядад хүрэхэд юу нөлөөлөв

    Б.Лхагвасүрэн: Тэтгэврийн зээлийг цалин барьцаалсан хэрэглээний зээлтэй адил нөхцөлөөр олгож эхлэхээр боллоо

    Б.Лхагвасүрэн: Тэтгэврийн зээлийг цалин барьцаалсан хэрэглээний зээлтэй адил нөхцөлөөр олгож эхлэхээр боллоо

    Rio Tinto компанийн дараагийн Гүйцэтгэх захирлаар Монгол хүн томилогдох уу?

    Rio Tinto компанийн дараагийн Гүйцэтгэх захирлаар Монгол хүн томилогдох уу?

    Улаанбуудайн гурилын импорт I улиралд 2.7 дахин өсжээ

    Улаанбуудайн гурилын импорт I улиралд 2.7 дахин өсжээ

  • Үндэстэн
    • All
    • Түүх, уламжлал
    • Яруу найраг
    С.Чулуун: Евроазийн соёл иргэншлийн цөм нь “Монгол”

    С.Чулуун: Евроазийн соёл иргэншлийн цөм нь “Монгол”

    Н.Энхбаяр: Өндөр Гэгээн бол Монголын тусгаар тогтнолыг өвөрмөц аргаар авч үлдсэн хүн

    Н.Энхбаяр: Өндөр Гэгээн бол Монголын тусгаар тогтнолыг өвөрмөц аргаар авч үлдсэн хүн

    Сэлэнгийн Ерөө сумаас 1800 жилийн өмнөх язгууртны бунхан олджээ

    Сэлэнгийн Ерөө сумаас 1800 жилийн өмнөх язгууртны бунхан олджээ

  • Дэлхий дахинд
    Оросын довтолгооны улмаас Киевт цахилгаан тасалдлаа

    Оросын довтолгооны улмаас Киевт цахилгаан тасалдлаа

    Трампын дүрс бүхий 1 долларын зоос гаргана

    Трампын дүрс бүхий 1 долларын зоос гаргана

    Францын шинэ Ерөнхий сайд огцорчээ

    Францын шинэ Ерөнхий сайд огцорчээ

    Шон “Дидди” Комбст 4 жил 2 сар хорих ял оноолоо

    Шон “Дидди” Комбст 4 жил 2 сар хорих ял оноолоо

    Хятадууд дэлхийн хамгийн өндөр гүүрийг барьж дуусчээ

    Хятадууд дэлхийн хамгийн өндөр гүүрийг барьж дуусчээ

    Орчин үеийн хүн (хомо сапиенс) тооцоолсноос ч өмнө үүссэн болохыг тогтоов

    Орчин үеийн хүн (хомо сапиенс) тооцоолсноос ч өмнө үүссэн болохыг тогтоов

    Францын ерөнхийлөгч асан Саркози 5 жилийн хорих ял сонслоо

    Францын ерөнхийлөгч асан Саркози 5 жилийн хорих ял сонслоо

    Европын томоохон нисэх буудлуудын систем кибер халдлагад өртөж, нислэгүүд цуцлагдлаа

    Европын томоохон нисэх буудлуудын систем кибер халдлагад өртөж, нислэгүүд цуцлагдлаа

    Трамп аутизмд вакцин, өвчин намдаагч эм буруутай гэсэн бол мэргэжилтнүүд түүнийг үгүйсгэв

    Трамп аутизмд вакцин, өвчин намдаагч эм буруутай гэсэн бол мэргэжилтнүүд түүнийг үгүйсгэв

  • Эрүүл мэнд
    Ж.Чинбүрэн: Таны уудаг эмийг аль эмийн санд, хэдээр худалдаж байгааг иргэд хянах боломж бүрдлээ

    Ж.Чинбүрэн: Таны уудаг эмийг аль эмийн санд, хэдээр худалдаж байгааг иргэд хянах боломж бүрдлээ

    Хүүхдээс нэг дусал цус авч, 25–30 төрлийн бодисын солилцооны эмгэг илрүүлдэг болно

    Хүүхдээс нэг дусал цус авч, 25–30 төрлийн бодисын солилцооны эмгэг илрүүлдэг болно

    Эмнэлгүүд нэмэлт санхүүжилт авахын тулд хуурамч өвчний түүх бичсэн зөрчил илэрчээ

    Эмнэлгүүд нэмэлт санхүүжилт авахын тулд хуурамч өвчний түүх бичсэн зөрчил илэрчээ

    Эрт илрүүлгийн үзлэг, оношилгооны санхүүжилтийг түр хугацаагаар зогсоожээ

    Эрт илрүүлгийн үзлэг, оношилгооны санхүүжилтийг түр хугацаагаар зогсоожээ

    “Хөвсгөлийн Цагаан-Уул суманд тарваган тахлын хүний өвчлөл бүртгэгдэж, аймагт орох, гарах хөдөлгөөнийг 10 хоног хаажээ

    ЭМЯ: Хөвсгөл аймагт гарсан тарваган тахлын голомт өргөжих магадлал өндөр байна

    Сүхбаатарын талбайд бямба гарагт эрүүл мэндийн байгууллагууд үзлэг хийж зөвлөгөө өгнө

    Сүхбаатарын талбайд бямба гарагт эрүүл мэндийн байгууллагууд үзлэг хийж зөвлөгөө өгнө

    “Хөвсгөлийн Цагаан-Уул суманд тарваган тахлын хүний өвчлөл бүртгэгдэж, аймагт орох, гарах хөдөлгөөнийг 10 хоног хаажээ

    Ойрын хавьтал болсон 34 хүний шинжилгээнээс 22 нь эерэг гарчээ

    Хойд бүсийн Хавдрын оношилгоо, эмчилгээний дэд төвийг нээлээ

    Хойд бүсийн Хавдрын оношилгоо, эмчилгээний дэд төвийг нээлээ

    Д.Хулан: Цөсний чулуутай эсэхээ заавал тодорхойлуулах хэрэгтэй

    Д.Хулан: Цөсний чулуутай эсэхээ заавал тодорхойлуулах хэрэгтэй

  • Бусад
    • All
    • +18
    • Зөвлөгөө
    • Зурхай
    • Зүүдний тайлал
    • Технологи
    • Утга зохиол
    • Шар мэдээ
    Х.Нямбаатар: Н.Алтанхуяг түүхэн дэхь хамгийн микро Ерөнхий Сайд байсан…

    Х.Нямбаатар: Н.Алтанхуяг түүхэн дэхь хамгийн микро Ерөнхий Сайд байсан…

    Г.Занданшатар: Хэн чанга дуугарсан нь, хэн олон пост оруулсан нь намын дарга болдоггүй

    Г.Занданшатар: Хэн чанга дуугарсан нь, хэн олон пост оруулсан нь намын дарга болдоггүй

    Нарийн ногоог хөлдөөх болон хадгалах арга

    Нарийн ногоог хөлдөөх болон хадгалах арга

    Нэгэн эр таван өдрийн турш 9 метрийн гүнд усан доорх агуйд хоргодсоны дараа аврагджээ

    Нэгэн эр таван өдрийн турш 9 метрийн гүнд усан доорх агуйд хоргодсоны дараа аврагджээ

    Хонконгийн 17 настай сурагч хүүхдийн хүчирхийллийг илрүүлэх AI бүтээжээ

    Хонконгийн 17 настай сурагч хүүхдийн хүчирхийллийг илрүүлэх AI бүтээжээ

    Далд ухамсар хэлсэн, бодсон бүхэнд чинь үнэмшдэг

    Далд ухамсар хэлсэн, бодсон бүхэнд чинь үнэмшдэг

    Apple iPhone 17-гоо танилцууллаа

    Apple iPhone 17-гоо танилцууллаа

    Өглөөний цай: Зөөхийтэй талх

    Өглөөний цай: Зөөхийтэй талх

    Хилэнцийн нөхөр толгойндоо эвэртэй, архирч айлгасан дүрээр бидэн рүү ирэхгүй…

    Хилэнцийн нөхөр толгойндоо эвэртэй, архирч айлгасан дүрээр бидэн рүү ирэхгүй…

No Result
View All Result
  • Нүүр
  • Нийгэм
    • All
    • Аймаг
    • Байгаль орчин
    • Боловсрол
    • Нийслэл
    • Нийтлэл
    • Хууль, эрх зүй
    • Ярилцлага
    А.Амартүвшин: Хагас коксон түлшийг хэрэглэснээр агаарын бохирдлыг 40-45 хувиар бууруулна

    А.Амартүвшин: Хагас коксон түлшийг хэрэглэснээр агаарын бохирдлыг 40-45 хувиар бууруулна

    Дамбадаржаа дэд бүтцийн бүтээн байгуулалтын ажил 71 хувьтай байна

    Дамбадаржаа дэд бүтцийн бүтээн байгуулалтын ажил 71 хувьтай байна

    Нийт шүүгчийн III чуулган эхэллээ

    Нийт шүүгчийн III чуулган эхэллээ

    “Сэтгүүл зүйн ёс зүйн форум-2025” болно

    “Сэтгүүл зүйн ёс зүйн форум-2025” болно

    Монгол Улсын виз, визийн зөвшөөрлийг хуурамчаар үйлджээ

    Монгол Улсын виз, визийн зөвшөөрлийг хуурамчаар үйлджээ

    Бямба гаригт нийтийн тээврийн дараах 43 чиглэл өөрчлөгдөнө

    Дараах таван чиглэлийн автобусны маршрутыг өнөөдрөөс түр өөрчилнө

    Дундаж цалингийн хэмжээ 2.7 сая төгрөг байна

    Хүүхдийн мөнгийг энэ сарын 20-нд олгоно

    Х.Нямбаатар: Ирэх сарын 1-нээс өмнө нийслэлээс малаа гаргахгүй бол нэг адуунд 1 сая төгрөгийн торгууль ногдуулна

    Х.Нямбаатар: Ирэх сарын 1-нээс өмнө нийслэлээс малаа гаргахгүй бол нэг адуунд 1 сая төгрөгийн торгууль ногдуулна

    Олон нийтийн радио, телевизийн цаг агаарын мэдээтэй хамт Улаанбаатар хот, аймгийн төвүүдийн агаарын бохирдлын хэмжээг тогтмол мэдээлэхийг даалгажээ

    Олон нийтийн радио, телевизийн цаг агаарын мэдээтэй хамт Улаанбаатар хот, аймгийн төвүүдийн агаарын бохирдлын хэмжээг тогтмол мэдээлэхийг даалгажээ

  • Улс төр
    Л.Оюун-Эрдэнэ: Улсаасаа том компанитай болсон юм бол улсынхаа нэрийг MCS гэж өөрчилье

    Л.Оюун-Эрдэнэ: Улсаасаа том компанитай болсон юм бол улсынхаа нэрийг MCS гэж өөрчилье

    ТББХ ирэх даваа гарагт үргэлжлүүлэн хуралдахаар болж, өндөрлөлөө

    ТББХ ирэх даваа гарагт үргэлжлүүлэн хуралдахаар болж, өндөрлөлөө

    Ц.Сандаг-Очир: Бортээгийн ордын лиценз одоо хэнд байна вэ. Амарбаясгаланд уу, “Админерал” компанид уу?

    Ц.Сандаг-Очир: Бортээгийн ордын лиценз одоо хэнд байна вэ. Амарбаясгаланд уу, “Админерал” компанид уу?

    Д.Амарбаясгаланг огцруулах саналд 67 гишүүн гарын үсэг зуржээ

    Д.Амарбаясгаланг огцруулах саналд 67 гишүүн гарын үсэг зуржээ

    Г.Даминням: Ажил авахад экспорт гацсан,  оффтэйк гэрээний нүүрсийг л хилээр гаргаж байсан

    Г.Дамдинням: ОХУ ямар ч нөхцөлд манайхыг шатахуунаар таслахгүй гэсэн, ард иргэд тайван байгаарай

    Г.Занданшатар: Зохиомлоор хомсдол үүсгэж буй шатахуун импортлогчдын тусгай зөвшөөрлийг цуцал

    Ерөнхий сайд Г.Занданшатарыг огцруулах саналыг байнгын хороогоор хэлэлцэнэ

    С.Цэнгүүн: Хүүхдийн мөнгөнд тараасан 3.9 их наяд төгрөгөөр 600MBт цахилгаан станц барьж болох байсан

    С.Цэнгүүн: Хүүхдийн мөнгөнд тараасан 3.9 их наяд төгрөгөөр 600MBт цахилгаан станц барьж болох байсан

    Эмч нарын цалин нэмэх асуудлыг судалж, бодит боломжоо ярилцан, гарц шийдэл хайхаар тогтлоо

    Эмч нарын цалин нэмэх асуудлыг судалж, бодит боломжоо ярилцан, гарц шийдэл хайхаар тогтлоо

    У.Хүрэлсүх: Шүүгч та өнгөний сүр, мөнгөний сүүдэрт бөхийх ёсгүй

    У.Хүрэлсүх: Шүүгч та өнгөний сүр, мөнгөний сүүдэрт бөхийх ёсгүй

  • Эдийн засаг
    • All
    • Бизнесс мэдээ
    • Уул уурхай
    Монголбанк: Нүүрс, төмрийн хүдрийн үнийн төлөв өөдрөг биш байна

    Монголбанк: Нүүрс, төмрийн хүдрийн үнийн төлөв өөдрөг биш байна

    Монгол Улсын зээлжих зэрэглэлийг “B+” хэвээр хадгаллаа

    Монгол Улсын зээлжих зэрэглэлийг “B+” хэвээр хадгаллаа

    Зөөвч-Овоо төслийн гэрээг дараа дараагийн хөрөнгө оруулалтад жишиг болгоно

    Зөөвч-Овоо төслийн гэрээг дараа дараагийн хөрөнгө оруулалтад жишиг болгоно

    367 нэр төрлийн барааг татвараас чөлөөлөх ЕЭЗХ-ны түр хэлэлцээрт Монгол Улс гарын үсэг зуржээ

    367 нэр төрлийн барааг татвараас чөлөөлөх ЕЭЗХ-ны түр хэлэлцээрт Монгол Улс гарын үсэг зуржээ

    Дундаж цалин 2.6 сая төгрөгт хүрчээ

    Дундаж цалин 2.6 сая төгрөгт хүрчээ

    Төвбанкны алдагдал 7.5 их наядад хүрэхэд юу нөлөөлөв

    Төвбанкны алдагдал 7.5 их наядад хүрэхэд юу нөлөөлөв

    Б.Лхагвасүрэн: Тэтгэврийн зээлийг цалин барьцаалсан хэрэглээний зээлтэй адил нөхцөлөөр олгож эхлэхээр боллоо

    Б.Лхагвасүрэн: Тэтгэврийн зээлийг цалин барьцаалсан хэрэглээний зээлтэй адил нөхцөлөөр олгож эхлэхээр боллоо

    Rio Tinto компанийн дараагийн Гүйцэтгэх захирлаар Монгол хүн томилогдох уу?

    Rio Tinto компанийн дараагийн Гүйцэтгэх захирлаар Монгол хүн томилогдох уу?

    Улаанбуудайн гурилын импорт I улиралд 2.7 дахин өсжээ

    Улаанбуудайн гурилын импорт I улиралд 2.7 дахин өсжээ

  • Үндэстэн
    • All
    • Түүх, уламжлал
    • Яруу найраг
    С.Чулуун: Евроазийн соёл иргэншлийн цөм нь “Монгол”

    С.Чулуун: Евроазийн соёл иргэншлийн цөм нь “Монгол”

    Н.Энхбаяр: Өндөр Гэгээн бол Монголын тусгаар тогтнолыг өвөрмөц аргаар авч үлдсэн хүн

    Н.Энхбаяр: Өндөр Гэгээн бол Монголын тусгаар тогтнолыг өвөрмөц аргаар авч үлдсэн хүн

    Сэлэнгийн Ерөө сумаас 1800 жилийн өмнөх язгууртны бунхан олджээ

    Сэлэнгийн Ерөө сумаас 1800 жилийн өмнөх язгууртны бунхан олджээ

  • Дэлхий дахинд
    Оросын довтолгооны улмаас Киевт цахилгаан тасалдлаа

    Оросын довтолгооны улмаас Киевт цахилгаан тасалдлаа

    Трампын дүрс бүхий 1 долларын зоос гаргана

    Трампын дүрс бүхий 1 долларын зоос гаргана

    Францын шинэ Ерөнхий сайд огцорчээ

    Францын шинэ Ерөнхий сайд огцорчээ

    Шон “Дидди” Комбст 4 жил 2 сар хорих ял оноолоо

    Шон “Дидди” Комбст 4 жил 2 сар хорих ял оноолоо

    Хятадууд дэлхийн хамгийн өндөр гүүрийг барьж дуусчээ

    Хятадууд дэлхийн хамгийн өндөр гүүрийг барьж дуусчээ

    Орчин үеийн хүн (хомо сапиенс) тооцоолсноос ч өмнө үүссэн болохыг тогтоов

    Орчин үеийн хүн (хомо сапиенс) тооцоолсноос ч өмнө үүссэн болохыг тогтоов

    Францын ерөнхийлөгч асан Саркози 5 жилийн хорих ял сонслоо

    Францын ерөнхийлөгч асан Саркози 5 жилийн хорих ял сонслоо

    Европын томоохон нисэх буудлуудын систем кибер халдлагад өртөж, нислэгүүд цуцлагдлаа

    Европын томоохон нисэх буудлуудын систем кибер халдлагад өртөж, нислэгүүд цуцлагдлаа

    Трамп аутизмд вакцин, өвчин намдаагч эм буруутай гэсэн бол мэргэжилтнүүд түүнийг үгүйсгэв

    Трамп аутизмд вакцин, өвчин намдаагч эм буруутай гэсэн бол мэргэжилтнүүд түүнийг үгүйсгэв

  • Эрүүл мэнд
    Ж.Чинбүрэн: Таны уудаг эмийг аль эмийн санд, хэдээр худалдаж байгааг иргэд хянах боломж бүрдлээ

    Ж.Чинбүрэн: Таны уудаг эмийг аль эмийн санд, хэдээр худалдаж байгааг иргэд хянах боломж бүрдлээ

    Хүүхдээс нэг дусал цус авч, 25–30 төрлийн бодисын солилцооны эмгэг илрүүлдэг болно

    Хүүхдээс нэг дусал цус авч, 25–30 төрлийн бодисын солилцооны эмгэг илрүүлдэг болно

    Эмнэлгүүд нэмэлт санхүүжилт авахын тулд хуурамч өвчний түүх бичсэн зөрчил илэрчээ

    Эмнэлгүүд нэмэлт санхүүжилт авахын тулд хуурамч өвчний түүх бичсэн зөрчил илэрчээ

    Эрт илрүүлгийн үзлэг, оношилгооны санхүүжилтийг түр хугацаагаар зогсоожээ

    Эрт илрүүлгийн үзлэг, оношилгооны санхүүжилтийг түр хугацаагаар зогсоожээ

    “Хөвсгөлийн Цагаан-Уул суманд тарваган тахлын хүний өвчлөл бүртгэгдэж, аймагт орох, гарах хөдөлгөөнийг 10 хоног хаажээ

    ЭМЯ: Хөвсгөл аймагт гарсан тарваган тахлын голомт өргөжих магадлал өндөр байна

    Сүхбаатарын талбайд бямба гарагт эрүүл мэндийн байгууллагууд үзлэг хийж зөвлөгөө өгнө

    Сүхбаатарын талбайд бямба гарагт эрүүл мэндийн байгууллагууд үзлэг хийж зөвлөгөө өгнө

    “Хөвсгөлийн Цагаан-Уул суманд тарваган тахлын хүний өвчлөл бүртгэгдэж, аймагт орох, гарах хөдөлгөөнийг 10 хоног хаажээ

    Ойрын хавьтал болсон 34 хүний шинжилгээнээс 22 нь эерэг гарчээ

    Хойд бүсийн Хавдрын оношилгоо, эмчилгээний дэд төвийг нээлээ

    Хойд бүсийн Хавдрын оношилгоо, эмчилгээний дэд төвийг нээлээ

    Д.Хулан: Цөсний чулуутай эсэхээ заавал тодорхойлуулах хэрэгтэй

    Д.Хулан: Цөсний чулуутай эсэхээ заавал тодорхойлуулах хэрэгтэй

  • Бусад
    • All
    • +18
    • Зөвлөгөө
    • Зурхай
    • Зүүдний тайлал
    • Технологи
    • Утга зохиол
    • Шар мэдээ
    Х.Нямбаатар: Н.Алтанхуяг түүхэн дэхь хамгийн микро Ерөнхий Сайд байсан…

    Х.Нямбаатар: Н.Алтанхуяг түүхэн дэхь хамгийн микро Ерөнхий Сайд байсан…

    Г.Занданшатар: Хэн чанга дуугарсан нь, хэн олон пост оруулсан нь намын дарга болдоггүй

    Г.Занданшатар: Хэн чанга дуугарсан нь, хэн олон пост оруулсан нь намын дарга болдоггүй

    Нарийн ногоог хөлдөөх болон хадгалах арга

    Нарийн ногоог хөлдөөх болон хадгалах арга

    Нэгэн эр таван өдрийн турш 9 метрийн гүнд усан доорх агуйд хоргодсоны дараа аврагджээ

    Нэгэн эр таван өдрийн турш 9 метрийн гүнд усан доорх агуйд хоргодсоны дараа аврагджээ

    Хонконгийн 17 настай сурагч хүүхдийн хүчирхийллийг илрүүлэх AI бүтээжээ

    Хонконгийн 17 настай сурагч хүүхдийн хүчирхийллийг илрүүлэх AI бүтээжээ

    Далд ухамсар хэлсэн, бодсон бүхэнд чинь үнэмшдэг

    Далд ухамсар хэлсэн, бодсон бүхэнд чинь үнэмшдэг

    Apple iPhone 17-гоо танилцууллаа

    Apple iPhone 17-гоо танилцууллаа

    Өглөөний цай: Зөөхийтэй талх

    Өглөөний цай: Зөөхийтэй талх

    Хилэнцийн нөхөр толгойндоо эвэртэй, архирч айлгасан дүрээр бидэн рүү ирэхгүй…

    Хилэнцийн нөхөр толгойндоо эвэртэй, архирч айлгасан дүрээр бидэн рүү ирэхгүй…

No Result
View All Result
Монгол туургатны цахим сайт
No Result
View All Result

Монгол хатад: Нууц ноёнтон эмэгтэйчүүд

by undesten
2025-04-17 09:04
in Онцлох мэдээ, Түүх, уламжлал, Үндэстэн
0
Монгол хатад: Нууц ноёнтон эмэгтэйчүүд
SHARETWEET

Түүхийн хуудаснаа их хаадын нэр тод бичигдсэн байдаг ч, тэдний сүүдэр дор, заримдаа бүр ард нь, түүхийг чиглүүлж, улс төрийн зүгийг зааж явсан хүчирхэг хатад бий. Тэдний нэрийг бид заримдаа мартаад, заримдаа бүр мэддэггүй.

Сорхагтани бэхи — боловсролтой, ухаалаг хатан. Хубилай хааны эх, гэхдээ зөвхөн эх байгаагүй. Тэр улс төрийн бодлого чиглүүлж, шашин, соёлын олон ургальч үзлийг хамгаалсан.

Мандухай сэцэн хатан — бага насны хааныг тэжээж өсгөхөөс эхлээд, Их Монгол улс дахин хөл дээрээ босох хүртэлх түүхийг өөрийн гараар бичсэн эмэгтэй.

Бөртэ үжин — эзэн Чингис хааны анхны хатан, зөвхөн “анхны” байгаагүй, харин эзэнт гүрний үндэс суурийг хамтран тавьсан нөлөө бүхий удирдагч байв.

Монголын хатад бол “зүгээр нэг хатан” байгаагүй. Тэд бол нууц ноёнтнууд байгаагүй. Харин ил, хүчирхэг, ухаалаг удирдагчид байсан юм.

Сорхагтани бэхи — Бодлого тодорхойлогч эх

Түүхийн их ул мөр дундаас Сорхагтани бэхийг онцлон бичих учиртай. Тэр бол Чингис хааны бага хүү Толуйгийн хатан, дөрвөн их хааны эх, харин үүгээрээ хязгаарлагдахгүй. Түүний нөлөө эзэнт гүрний төрийн бодлогын төвд хүрч байсан юм.

Сорхагтани бол зөвхөн хатан биш, нэгэн бодлогын хүн байсан. Тэрбээр төрийн хэрэгт хөвгүүдийнхээ өмнөөс шийдвэр гаргах хэмжээнд оролцож, Хятад, Төвөд, Исламын орнуудын түүхэн замналыг өөрчилсөн хүн. Тэр үед бүсгүй хүн улстөрд хөндлөнгөөс хошуу дүрэх нь урсгалын эсрэг алхахтай адил байхад, Сорхагтани ухаан, боловсролоороо тэр эсрэг урсгалыг өөрчилж чадаж байв.

Тэрбээр дөрвөн хүүгээ боловсролтой, төрийн ухаантай болгож хүмүүжүүлсэн. Хубилай хаан түүний хүмүүжлээр өссөн, зөөлөн засаглал, олон шашинт байдлыг хүлээн зөвшөөрдөг бодлоготой болсон нь ээжийнх нь үр дүн юм. Христийн, Буддын, Лалын болон бусад шашныг эн тэнцүү хүндэтгэх үзлийг Сорхагтани өөрөө эрхлэн дэмжиж байв.

Өөрийн төрлөх ухаан, улс төрийн арга барил, хүндлэл хүлээсэн зан харилцаа, гүн боловсрол нь Сорхагтани бэхийг нууц ноёнтон бус — тод ноёнтон болгосон юм.

Мандухай сэцэн хатан — Их Монголыг дахин сэрээсэн эмэгтэй

XV зуун бол Монголын хувьд бутрал, эзэн хаангүй, хошуу ноёдын эрх мэдэл хэт төвлөрсөн эмх замбараагүй үе байлаа. Ийм хүнд цаг үед түүхийн тавцанд гарч ирсэн хүн бол Мандухай сэцэн хатан байв.

Мандухай бол энгийн хатан байгаагүй. Тэр эр нөхрөө алдсан ч гасалж суусангүй. Харин ард түмнийхээ хувь заяаг бодож, төрийг төвхнүүлэх бодлого сэдсэн юм. Тэрбээр хойч үеийн хаанд тохирох цустай, бага насны хүүг олж өсгөх шийдвэр гаргасан нь улс төрийн эр зориг байв. Тэр хүү бол Батмөнх буюу хожмын Даян хаан.

Мандухай хүүг өөрөө өсгөж, боловсрол эзэмшүүлж, улс төрийн бодлогоо үлгэрлэж, хошуу ноёдын дургүйцэлтэй нүүр тулан байж хаан болгосон. Түүнийг дагаж байлдаж, улсаа нэгтгэсэн. Эмэгтэй хүн түүхэнд эр хүн шиг дайтаж, эр хүн шиг удирдаж чаддагийн бодит жишээ бол Мандухай юм.

Түүнийг түүх “сэцэн хатан” гэж алдаршуулсан нь зүгээр нэг гоё тодотгол биш. Тэр үнэхээр мэргэн ухаантай, холч бодолтой, улс төрийн гарамгай зүтгэлтэн байсан.

Бөртэ үжин — Эзэнт гүрний хамтран бүтээгч

Бөртэ үжинг Чингис хааны “анхны хатан” гэж товчхон тодорхойлдог ч энэ нэршлийн цаана маш их түүх, тэвчээр, улс төрийн ухаан оршдог. Тэр бол зөвхөн анхны эхнэр байгаагүй. Харин түүхэн нөхцөлд Хамаг Монголын нэгдэл, Чингис хааны хүчирхэгжилтийн нэг чухал багана нь байв.

Чингис хаан түүнийг бага наснаас нь эхнэрээ болгож, борог амьдралаас хамтдаа эхэлсэн. Харин түүний амьдрал зөвхөн хамтран амьдрах төдий биш, хамтдаа улс орны хувь заяаг авч явсан гэдгээрээ онцлог. Бөртэ үжин Хэрэйдийн ханхүүгийн гарт олзлогдон, хэдэн сар сураггүй болсон ч Чингис түүнийг аварч авчирсан түүх бол хайр, үнэнч байдал, улс төрийн тэвчээрийг илтгэдэг.

Хожим төрсөн хөвгүүд нь төрийн залгамжлалд том байр суурь эзэлж, Бөртэ үжингийн хатан хүний нөлөө ямар байсныг нотолно. Чингис хаан түүнийг бусад хатнаасаа илүү хүндэлж, түүний үр удам л их хааны суудлыг залгамжлах ёстой хэмээн үздэг байжээ. Энэ бол хувь хүний хүндлэл төдий биш, улс төрийн том зарчим байсан юм.

Бөртэ үжин бол ухаалаг, намбалаг, тэвчээртэй, хатуу үед гэрэлтдэг эмэгтэй удирдагч байлаа. Түүнийг эзэнт гүрний суурийг хамт тавилцсан хамтран бүтээгч гэж нэрлэх нь зохистой.

Дүгнэлт: Ил гарч ирээгүй хатдын нөлөө, мартагдахын аргагүй түүх

Монголын түүх зөвхөн Сорхагтани, Мандухай, Бөртэ гурваар хязгаарлагдахгүй. Цаана нь нэр нь олон нийтэд төдийлөн хүрдэггүй ч түүхэнд чимээгүй мөр үлдээсэн олон хатад бий.

Тэд бол албан ёсоор хаан ширээнд сууж, зарлиг буулгаж байгаагүй ч хаан хүний бодлыг чиглүүлж, төрийн алсын бодлогыг чиглэсэн эмэгтэйчүүд. Тэдний ухаан, тэвчээр, зөн совин, сэтгэл зүрхийн хүч Монголын түүхийн далд хуудаснаа бичигдсэн бий.

Энэ бүхэн бидэнд эмэгтэйчүүдийн орон зайг шинэ өнцгөөс харах боломж олгоно.

Өнөөдөр ч Монгол эмэгтэйчүүд өөр өөрийн салбарт “хатад” болон оршиж, нийгэмд нөлөөлж буй. Өнгөрсөн үеийн түүх тэдэнд зөвхөн бахархал бус, бас хариуцлага, урам зориг болон дуудагдаж байна.

Монгол хатад — тэд бол зүгээр нэг хаадын хатан бус, түүхийн тэнхээ болсон эмэгтэй удирдагчид байсан юм.

Эх сурвалж: 

“Монголын хатад” ном (Д.Цэрэндаваа)

”Монголын түүх” ном (Б.Ренчин)

ShareTweet

Related Posts

Чоно барагтаа бол хашаа давахгүй л дээ.  Давах шаардлагатай л байж…
Нийгэм

Чоно барагтаа бол хашаа давахгүй л дээ. Давах шаардлагатай л байж…

2025-01-07 13:06
БӨРТЭ ЧОНО-2024: Шилдгийн шилдэг тамирчнаар Ж.Баасанхүү, Л.Анхзаяа нар шалгарав
спорт

БӨРТЭ ЧОНО-2024: Шилдгийн шилдэг тамирчнаар Ж.Баасанхүү, Л.Анхзаяа нар шалгарав

2024-12-20 07:43
“Бөртэ Чоно 2023″-т нэр дэвшигчид
спорт

“Бөртэ Чоно 2023″-т нэр дэвшигчид

2023-12-13 11:50
}

Шинэ мэдээ

А.Амартүвшин: Хагас коксон түлшийг хэрэглэснээр агаарын бохирдлыг 40-45 хувиар бууруулна

А.Амартүвшин: Хагас коксон түлшийг хэрэглэснээр агаарын бохирдлыг 40-45 хувиар бууруулна

by undesten
2025-10-11 10:00
0

Оросын довтолгооны улмаас Киевт цахилгаан тасалдлаа

Оросын довтолгооны улмаас Киевт цахилгаан тасалдлаа

by undesten
2025-10-11 00:06
0

Л.Оюун-Эрдэнэ: Улсаасаа том компанитай болсон юм бол улсынхаа нэрийг MCS гэж өөрчилье

Л.Оюун-Эрдэнэ: Улсаасаа том компанитай болсон юм бол улсынхаа нэрийг MCS гэж өөрчилье

by undesten
2025-10-10 22:36
0

Дамбадаржаа дэд бүтцийн бүтээн байгуулалтын ажил 71 хувьтай байна

Дамбадаржаа дэд бүтцийн бүтээн байгуулалтын ажил 71 хувьтай байна

by undesten
2025-10-10 22:18
0

Монголбанк: Нүүрс, төмрийн хүдрийн үнийн төлөв өөдрөг биш байна

Монголбанк: Нүүрс, төмрийн хүдрийн үнийн төлөв өөдрөг биш байна

by undesten
2025-10-10 18:48
0

ТББХ ирэх даваа гарагт үргэлжлүүлэн хуралдахаар болж, өндөрлөлөө

ТББХ ирэх даваа гарагт үргэлжлүүлэн хуралдахаар болж, өндөрлөлөө

by undesten
2025-10-10 18:21
0

Ц.Сандаг-Очир: Бортээгийн ордын лиценз одоо хэнд байна вэ. Амарбаясгаланд уу, “Админерал” компанид уу?

Ц.Сандаг-Очир: Бортээгийн ордын лиценз одоо хэнд байна вэ. Амарбаясгаланд уу, “Админерал” компанид уу?

by undesten
2025-10-10 18:12
0

Д.Амарбаясгаланг огцруулах саналд 67 гишүүн гарын үсэг зуржээ

Д.Амарбаясгаланг огцруулах саналд 67 гишүүн гарын үсэг зуржээ

by undesten
2025-10-10 13:18
0

Г.Даминням: Ажил авахад экспорт гацсан,  оффтэйк гэрээний нүүрсийг л хилээр гаргаж байсан

Г.Дамдинням: ОХУ ямар ч нөхцөлд манайхыг шатахуунаар таслахгүй гэсэн, ард иргэд тайван байгаарай

by undesten
2025-10-10 12:35
0

Унгарын зохиолч Ласло Краснагоркай утга зохиолын Нобелийн шагналыг хүртэнэ

Унгарын зохиолч Ласло Краснагоркай утга зохиолын Нобелийн шагналыг хүртэнэ

by undesten
2025-10-10 10:07
0

oren-sarmats.ru
  • Бидний тухай
  • Сурталчилгаа байршуулах
  • Холбоо барих

© 2018 UNDESTEN.MN

  • Халимаг
  • Тува
  • Өвөрмонгол
  • Буриад
  • Алтай

No Result
View All Result
  • Нүүр
  • Нийгэм
  • Улс төр
  • Эдийн засаг
  • Үндэстэн
  • Дэлхий дахинд
  • Эрүүл мэнд
  • Бусад

© 2018 UNDESTEN.MN

  • Халимаг
  • Тува
  • Өвөрмонгол
  • Буриад
  • Алтай