• Бидний тухай
  • Сурталчилгаа байршуулах
  • Холбоо барих
2025 он 10 сарын 24
Монгол туургатны цахим сайт
deed
  • Нүүр
  • Нийгэм
    • All
    • Аймаг
    • Байгаль орчин
    • Боловсрол
    • Нийслэл
    • Нийтлэл
    • Хууль, эрх зүй
    • Ярилцлага
    Профессор М.Зулькафиль МУИС-ийн Эмерит профессор цол хүртлээ

    Профессор М.Зулькафиль МУИС-ийн Эмерит профессор цол хүртлээ

    ТЕГ-аас Оюутолгой компанийн Худалдан авах газрын албан тушаалтнуудын байр, автомашинд нэгжлэг хийжээ

    ТЕГ-аас Оюутолгой компанийн Худалдан авах газрын албан тушаалтнуудын байр, автомашинд нэгжлэг хийжээ

    Өвлийн цагийн хуваарьт шилжих шийдвэр гараагүй

    Өвлийн цагийн хуваарьт шилжих шийдвэр гараагүй

    “Хермес”-ийн нүхэн гарцыг Монгол Улсад анх удаа түлхэх технологи ашиглан барьж байна

    “Хермес”-ийн нүхэн гарцыг Монгол Улсад анх удаа түлхэх технологи ашиглан барьж байна

    Бусдыг зодож хүнд гэмтээсэн Г.Чинзоригт 3 жил хорих ял оноож, хохирогч гэх М.Тэнгисийг 500 мянган төгрөгөөр торголоо

    Бусдыг зодож хүнд гэмтээсэн Г.Чинзоригт 3 жил хорих ял оноож, хохирогч гэх М.Тэнгисийг 500 мянган төгрөгөөр торголоо

    Тод мөр

    Тод мөр

    Шатахууны худалдаа эрхлэгч 21 аж ахуйн нэгжид 52,6 тэрбум төгрөгийн торгууль ногдуулжээ

    Шатахууны үнийг нэмсэн 21 аж ахуйн нэгжид 52,6 тэрбум төгрөгийн торгууль ногдуулжээ

    Түлшний олдоц муу байгаа тал дээр яаралтай арга хэмжээ авахыг анхаарууллаа

    Г.Дамдинням: Улаанбаатар хотод хэрэглээ эрс нэмэгдэж хэрэглэгчид нөөцлөх байдал бий болоод байгаа нь хүндрэл үүсэх нэг гол шалтгаан болоод байна

    А.Амартүвшин: Хагас коксон түлшийг хэрэглэснээр агаарын бохирдлыг 40-45 хувиар бууруулна

    “Шахмал түлш худалдаа, авна, зарна” группээр дамжуулан урьдчилгаа мөнгө шилжүүлж залилуулжээ

  • Улс төр
    Бөөр, элэг шилжүүлэн суулгах аргыг нэвтрүүлж, нутагшуулсан Д.Нямсүрэн, О.Сэргэлэн нарт Ардын эмч цол хүртээлээ

    Бөөр, элэг шилжүүлэн суулгах аргыг нэвтрүүлж, нутагшуулсан Д.Нямсүрэн, О.Сэргэлэн нарт Ардын эмч цол хүртээлээ

    А.Ариунзаяа: СОР-ын хуралд зориулан байшин барилга барих 35 тэрбумаас хэмнэх саналтай байна

    А.Ариунзаяа: СОР-ын хуралд зориулан байшин барилга барих 35 тэрбумаас хэмнэх саналтай байна

    Н.Номтойбаяр: Цэцээс ЗГ-ын захиалгатай шийдвэр гарах юм байна, хурлыг орхиод гараад ирлээ

    Н.Номтойбаяр: Одоо маргаанаа болиод урдах ажлаа хиймээр байна, үгүй бол УИХ таръя

    Ерөнхийлөгчийн хоригийг өнөөдөр хэлэлцэнэ

    Ерөнхийлөгчийн хоригийг өнөөдөр хэлэлцэнэ

    ОХУ-аас авах шатахууны импортыг нэмэгдүүлэхээр боллоо

    ОХУ-аас авах шатахууны импортыг нэмэгдүүлэхээр боллоо

    ЦЭЦ: Ерөнхий сайдыг огцруулах тухай УИХ-ын тогтоол нь Үндсэн хуулийг зөрчсөн гэж үзлээ

    ЦЭЦ: Ерөнхий сайдыг огцруулах тухай УИХ-ын тогтоол нь Үндсэн хуулийг зөрчсөн гэж үзлээ

    ҮХЦ-ийн хуралдаан хүчин төгөлдөр үйлчилж байгаа олон хуулийг зөрчсөн байдалтай өрнөлөө

    ҮХЦ-ийн хуралдаан хүчин төгөлдөр үйлчилж байгаа олон хуулийг зөрчсөн байдалтай өрнөлөө

    Н.Номтойбаяр: Цэцээс ЗГ-ын захиалгатай шийдвэр гарах юм байна, хурлыг орхиод гараад ирлээ

    Н.Номтойбаяр: Цэцээс ЗГ-ын захиалгатай шийдвэр гарах юм байна, хурлыг орхиод гараад ирлээ

    Ерөнхий сайдыг огцруулсан нь Үндсэн хуульд нийцсэн эсэх маргааныг шийдвэрлэхээр Цэц хуралдаж байна

    Ерөнхий сайдыг огцруулсан нь Үндсэн хуульд нийцсэн эсэх маргааныг шийдвэрлэхээр Цэц хуралдаж байна

  • Эдийн засаг
    • All
    • Бизнесс мэдээ
    • Уул уурхай
    Монголбанк: Нүүрс, төмрийн хүдрийн үнийн төлөв өөдрөг биш байна

    Монголбанк: Нүүрс, төмрийн хүдрийн үнийн төлөв өөдрөг биш байна

    Монгол Улсын зээлжих зэрэглэлийг “B+” хэвээр хадгаллаа

    Монгол Улсын зээлжих зэрэглэлийг “B+” хэвээр хадгаллаа

    Зөөвч-Овоо төслийн гэрээг дараа дараагийн хөрөнгө оруулалтад жишиг болгоно

    Зөөвч-Овоо төслийн гэрээг дараа дараагийн хөрөнгө оруулалтад жишиг болгоно

    367 нэр төрлийн барааг татвараас чөлөөлөх ЕЭЗХ-ны түр хэлэлцээрт Монгол Улс гарын үсэг зуржээ

    367 нэр төрлийн барааг татвараас чөлөөлөх ЕЭЗХ-ны түр хэлэлцээрт Монгол Улс гарын үсэг зуржээ

    Дундаж цалин 2.6 сая төгрөгт хүрчээ

    Дундаж цалин 2.6 сая төгрөгт хүрчээ

    Төвбанкны алдагдал 7.5 их наядад хүрэхэд юу нөлөөлөв

    Төвбанкны алдагдал 7.5 их наядад хүрэхэд юу нөлөөлөв

    Б.Лхагвасүрэн: Тэтгэврийн зээлийг цалин барьцаалсан хэрэглээний зээлтэй адил нөхцөлөөр олгож эхлэхээр боллоо

    Б.Лхагвасүрэн: Тэтгэврийн зээлийг цалин барьцаалсан хэрэглээний зээлтэй адил нөхцөлөөр олгож эхлэхээр боллоо

    Rio Tinto компанийн дараагийн Гүйцэтгэх захирлаар Монгол хүн томилогдох уу?

    Rio Tinto компанийн дараагийн Гүйцэтгэх захирлаар Монгол хүн томилогдох уу?

    Улаанбуудайн гурилын импорт I улиралд 2.7 дахин өсжээ

    Улаанбуудайн гурилын импорт I улиралд 2.7 дахин өсжээ

  • Үндэстэн
    • All
    • Түүх, уламжлал
    • Яруу найраг
    С.Чулуун: Евроазийн соёл иргэншлийн цөм нь “Монгол”

    С.Чулуун: Евроазийн соёл иргэншлийн цөм нь “Монгол”

    Н.Энхбаяр: Өндөр Гэгээн бол Монголын тусгаар тогтнолыг өвөрмөц аргаар авч үлдсэн хүн

    Н.Энхбаяр: Өндөр Гэгээн бол Монголын тусгаар тогтнолыг өвөрмөц аргаар авч үлдсэн хүн

    Сэлэнгийн Ерөө сумаас 1800 жилийн өмнөх язгууртны бунхан олджээ

    Сэлэнгийн Ерөө сумаас 1800 жилийн өмнөх язгууртны бунхан олджээ

  • Дэлхий дахинд
    Япон улс эмэгтэй ерөнхий сайдтай боллоо

    Япон улс эмэгтэй ерөнхий сайдтай боллоо

    Оросын довтолгооны улмаас Киевт цахилгаан тасалдлаа

    Оросын довтолгооны улмаас Киевт цахилгаан тасалдлаа

    Трампын дүрс бүхий 1 долларын зоос гаргана

    Трампын дүрс бүхий 1 долларын зоос гаргана

    Францын шинэ Ерөнхий сайд огцорчээ

    Францын шинэ Ерөнхий сайд огцорчээ

    Шон “Дидди” Комбст 4 жил 2 сар хорих ял оноолоо

    Шон “Дидди” Комбст 4 жил 2 сар хорих ял оноолоо

    Хятадууд дэлхийн хамгийн өндөр гүүрийг барьж дуусчээ

    Хятадууд дэлхийн хамгийн өндөр гүүрийг барьж дуусчээ

    Орчин үеийн хүн (хомо сапиенс) тооцоолсноос ч өмнө үүссэн болохыг тогтоов

    Орчин үеийн хүн (хомо сапиенс) тооцоолсноос ч өмнө үүссэн болохыг тогтоов

    Францын ерөнхийлөгч асан Саркози 5 жилийн хорих ял сонслоо

    Францын ерөнхийлөгч асан Саркози 5 жилийн хорих ял сонслоо

    Европын томоохон нисэх буудлуудын систем кибер халдлагад өртөж, нислэгүүд цуцлагдлаа

    Европын томоохон нисэх буудлуудын систем кибер халдлагад өртөж, нислэгүүд цуцлагдлаа

  • Эрүүл мэнд
    Ж.Чинбүрэн: Таны уудаг эмийг аль эмийн санд, хэдээр худалдаж байгааг иргэд хянах боломж бүрдлээ

    Ж.Чинбүрэн: Таны уудаг эмийг аль эмийн санд, хэдээр худалдаж байгааг иргэд хянах боломж бүрдлээ

    Хүүхдээс нэг дусал цус авч, 25–30 төрлийн бодисын солилцооны эмгэг илрүүлдэг болно

    Хүүхдээс нэг дусал цус авч, 25–30 төрлийн бодисын солилцооны эмгэг илрүүлдэг болно

    Эмнэлгүүд нэмэлт санхүүжилт авахын тулд хуурамч өвчний түүх бичсэн зөрчил илэрчээ

    Эмнэлгүүд нэмэлт санхүүжилт авахын тулд хуурамч өвчний түүх бичсэн зөрчил илэрчээ

    Эрт илрүүлгийн үзлэг, оношилгооны санхүүжилтийг түр хугацаагаар зогсоожээ

    Эрт илрүүлгийн үзлэг, оношилгооны санхүүжилтийг түр хугацаагаар зогсоожээ

    “Хөвсгөлийн Цагаан-Уул суманд тарваган тахлын хүний өвчлөл бүртгэгдэж, аймагт орох, гарах хөдөлгөөнийг 10 хоног хаажээ

    ЭМЯ: Хөвсгөл аймагт гарсан тарваган тахлын голомт өргөжих магадлал өндөр байна

    Сүхбаатарын талбайд бямба гарагт эрүүл мэндийн байгууллагууд үзлэг хийж зөвлөгөө өгнө

    Сүхбаатарын талбайд бямба гарагт эрүүл мэндийн байгууллагууд үзлэг хийж зөвлөгөө өгнө

    “Хөвсгөлийн Цагаан-Уул суманд тарваган тахлын хүний өвчлөл бүртгэгдэж, аймагт орох, гарах хөдөлгөөнийг 10 хоног хаажээ

    Ойрын хавьтал болсон 34 хүний шинжилгээнээс 22 нь эерэг гарчээ

    Хойд бүсийн Хавдрын оношилгоо, эмчилгээний дэд төвийг нээлээ

    Хойд бүсийн Хавдрын оношилгоо, эмчилгээний дэд төвийг нээлээ

    Д.Хулан: Цөсний чулуутай эсэхээ заавал тодорхойлуулах хэрэгтэй

    Д.Хулан: Цөсний чулуутай эсэхээ заавал тодорхойлуулах хэрэгтэй

  • Бусад
    • All
    • +18
    • Зөвлөгөө
    • Зурхай
    • Зүүдний тайлал
    • Технологи
    • Утга зохиол
    • Шар мэдээ
    Х.Нямбаатар: Н.Алтанхуяг түүхэн дэхь хамгийн микро Ерөнхий Сайд байсан…

    Х.Нямбаатар: Н.Алтанхуяг түүхэн дэхь хамгийн микро Ерөнхий Сайд байсан…

    Г.Занданшатар: Хэн чанга дуугарсан нь, хэн олон пост оруулсан нь намын дарга болдоггүй

    Г.Занданшатар: Хэн чанга дуугарсан нь, хэн олон пост оруулсан нь намын дарга болдоггүй

    Нарийн ногоог хөлдөөх болон хадгалах арга

    Нарийн ногоог хөлдөөх болон хадгалах арга

    Нэгэн эр таван өдрийн турш 9 метрийн гүнд усан доорх агуйд хоргодсоны дараа аврагджээ

    Нэгэн эр таван өдрийн турш 9 метрийн гүнд усан доорх агуйд хоргодсоны дараа аврагджээ

    Хонконгийн 17 настай сурагч хүүхдийн хүчирхийллийг илрүүлэх AI бүтээжээ

    Хонконгийн 17 настай сурагч хүүхдийн хүчирхийллийг илрүүлэх AI бүтээжээ

    Далд ухамсар хэлсэн, бодсон бүхэнд чинь үнэмшдэг

    Далд ухамсар хэлсэн, бодсон бүхэнд чинь үнэмшдэг

    Apple iPhone 17-гоо танилцууллаа

    Apple iPhone 17-гоо танилцууллаа

    Өглөөний цай: Зөөхийтэй талх

    Өглөөний цай: Зөөхийтэй талх

    Хилэнцийн нөхөр толгойндоо эвэртэй, архирч айлгасан дүрээр бидэн рүү ирэхгүй…

    Хилэнцийн нөхөр толгойндоо эвэртэй, архирч айлгасан дүрээр бидэн рүү ирэхгүй…

No Result
View All Result
  • Нүүр
  • Нийгэм
    • All
    • Аймаг
    • Байгаль орчин
    • Боловсрол
    • Нийслэл
    • Нийтлэл
    • Хууль, эрх зүй
    • Ярилцлага
    Профессор М.Зулькафиль МУИС-ийн Эмерит профессор цол хүртлээ

    Профессор М.Зулькафиль МУИС-ийн Эмерит профессор цол хүртлээ

    ТЕГ-аас Оюутолгой компанийн Худалдан авах газрын албан тушаалтнуудын байр, автомашинд нэгжлэг хийжээ

    ТЕГ-аас Оюутолгой компанийн Худалдан авах газрын албан тушаалтнуудын байр, автомашинд нэгжлэг хийжээ

    Өвлийн цагийн хуваарьт шилжих шийдвэр гараагүй

    Өвлийн цагийн хуваарьт шилжих шийдвэр гараагүй

    “Хермес”-ийн нүхэн гарцыг Монгол Улсад анх удаа түлхэх технологи ашиглан барьж байна

    “Хермес”-ийн нүхэн гарцыг Монгол Улсад анх удаа түлхэх технологи ашиглан барьж байна

    Бусдыг зодож хүнд гэмтээсэн Г.Чинзоригт 3 жил хорих ял оноож, хохирогч гэх М.Тэнгисийг 500 мянган төгрөгөөр торголоо

    Бусдыг зодож хүнд гэмтээсэн Г.Чинзоригт 3 жил хорих ял оноож, хохирогч гэх М.Тэнгисийг 500 мянган төгрөгөөр торголоо

    Тод мөр

    Тод мөр

    Шатахууны худалдаа эрхлэгч 21 аж ахуйн нэгжид 52,6 тэрбум төгрөгийн торгууль ногдуулжээ

    Шатахууны үнийг нэмсэн 21 аж ахуйн нэгжид 52,6 тэрбум төгрөгийн торгууль ногдуулжээ

    Түлшний олдоц муу байгаа тал дээр яаралтай арга хэмжээ авахыг анхаарууллаа

    Г.Дамдинням: Улаанбаатар хотод хэрэглээ эрс нэмэгдэж хэрэглэгчид нөөцлөх байдал бий болоод байгаа нь хүндрэл үүсэх нэг гол шалтгаан болоод байна

    А.Амартүвшин: Хагас коксон түлшийг хэрэглэснээр агаарын бохирдлыг 40-45 хувиар бууруулна

    “Шахмал түлш худалдаа, авна, зарна” группээр дамжуулан урьдчилгаа мөнгө шилжүүлж залилуулжээ

  • Улс төр
    Бөөр, элэг шилжүүлэн суулгах аргыг нэвтрүүлж, нутагшуулсан Д.Нямсүрэн, О.Сэргэлэн нарт Ардын эмч цол хүртээлээ

    Бөөр, элэг шилжүүлэн суулгах аргыг нэвтрүүлж, нутагшуулсан Д.Нямсүрэн, О.Сэргэлэн нарт Ардын эмч цол хүртээлээ

    А.Ариунзаяа: СОР-ын хуралд зориулан байшин барилга барих 35 тэрбумаас хэмнэх саналтай байна

    А.Ариунзаяа: СОР-ын хуралд зориулан байшин барилга барих 35 тэрбумаас хэмнэх саналтай байна

    Н.Номтойбаяр: Цэцээс ЗГ-ын захиалгатай шийдвэр гарах юм байна, хурлыг орхиод гараад ирлээ

    Н.Номтойбаяр: Одоо маргаанаа болиод урдах ажлаа хиймээр байна, үгүй бол УИХ таръя

    Ерөнхийлөгчийн хоригийг өнөөдөр хэлэлцэнэ

    Ерөнхийлөгчийн хоригийг өнөөдөр хэлэлцэнэ

    ОХУ-аас авах шатахууны импортыг нэмэгдүүлэхээр боллоо

    ОХУ-аас авах шатахууны импортыг нэмэгдүүлэхээр боллоо

    ЦЭЦ: Ерөнхий сайдыг огцруулах тухай УИХ-ын тогтоол нь Үндсэн хуулийг зөрчсөн гэж үзлээ

    ЦЭЦ: Ерөнхий сайдыг огцруулах тухай УИХ-ын тогтоол нь Үндсэн хуулийг зөрчсөн гэж үзлээ

    ҮХЦ-ийн хуралдаан хүчин төгөлдөр үйлчилж байгаа олон хуулийг зөрчсөн байдалтай өрнөлөө

    ҮХЦ-ийн хуралдаан хүчин төгөлдөр үйлчилж байгаа олон хуулийг зөрчсөн байдалтай өрнөлөө

    Н.Номтойбаяр: Цэцээс ЗГ-ын захиалгатай шийдвэр гарах юм байна, хурлыг орхиод гараад ирлээ

    Н.Номтойбаяр: Цэцээс ЗГ-ын захиалгатай шийдвэр гарах юм байна, хурлыг орхиод гараад ирлээ

    Ерөнхий сайдыг огцруулсан нь Үндсэн хуульд нийцсэн эсэх маргааныг шийдвэрлэхээр Цэц хуралдаж байна

    Ерөнхий сайдыг огцруулсан нь Үндсэн хуульд нийцсэн эсэх маргааныг шийдвэрлэхээр Цэц хуралдаж байна

  • Эдийн засаг
    • All
    • Бизнесс мэдээ
    • Уул уурхай
    Монголбанк: Нүүрс, төмрийн хүдрийн үнийн төлөв өөдрөг биш байна

    Монголбанк: Нүүрс, төмрийн хүдрийн үнийн төлөв өөдрөг биш байна

    Монгол Улсын зээлжих зэрэглэлийг “B+” хэвээр хадгаллаа

    Монгол Улсын зээлжих зэрэглэлийг “B+” хэвээр хадгаллаа

    Зөөвч-Овоо төслийн гэрээг дараа дараагийн хөрөнгө оруулалтад жишиг болгоно

    Зөөвч-Овоо төслийн гэрээг дараа дараагийн хөрөнгө оруулалтад жишиг болгоно

    367 нэр төрлийн барааг татвараас чөлөөлөх ЕЭЗХ-ны түр хэлэлцээрт Монгол Улс гарын үсэг зуржээ

    367 нэр төрлийн барааг татвараас чөлөөлөх ЕЭЗХ-ны түр хэлэлцээрт Монгол Улс гарын үсэг зуржээ

    Дундаж цалин 2.6 сая төгрөгт хүрчээ

    Дундаж цалин 2.6 сая төгрөгт хүрчээ

    Төвбанкны алдагдал 7.5 их наядад хүрэхэд юу нөлөөлөв

    Төвбанкны алдагдал 7.5 их наядад хүрэхэд юу нөлөөлөв

    Б.Лхагвасүрэн: Тэтгэврийн зээлийг цалин барьцаалсан хэрэглээний зээлтэй адил нөхцөлөөр олгож эхлэхээр боллоо

    Б.Лхагвасүрэн: Тэтгэврийн зээлийг цалин барьцаалсан хэрэглээний зээлтэй адил нөхцөлөөр олгож эхлэхээр боллоо

    Rio Tinto компанийн дараагийн Гүйцэтгэх захирлаар Монгол хүн томилогдох уу?

    Rio Tinto компанийн дараагийн Гүйцэтгэх захирлаар Монгол хүн томилогдох уу?

    Улаанбуудайн гурилын импорт I улиралд 2.7 дахин өсжээ

    Улаанбуудайн гурилын импорт I улиралд 2.7 дахин өсжээ

  • Үндэстэн
    • All
    • Түүх, уламжлал
    • Яруу найраг
    С.Чулуун: Евроазийн соёл иргэншлийн цөм нь “Монгол”

    С.Чулуун: Евроазийн соёл иргэншлийн цөм нь “Монгол”

    Н.Энхбаяр: Өндөр Гэгээн бол Монголын тусгаар тогтнолыг өвөрмөц аргаар авч үлдсэн хүн

    Н.Энхбаяр: Өндөр Гэгээн бол Монголын тусгаар тогтнолыг өвөрмөц аргаар авч үлдсэн хүн

    Сэлэнгийн Ерөө сумаас 1800 жилийн өмнөх язгууртны бунхан олджээ

    Сэлэнгийн Ерөө сумаас 1800 жилийн өмнөх язгууртны бунхан олджээ

  • Дэлхий дахинд
    Япон улс эмэгтэй ерөнхий сайдтай боллоо

    Япон улс эмэгтэй ерөнхий сайдтай боллоо

    Оросын довтолгооны улмаас Киевт цахилгаан тасалдлаа

    Оросын довтолгооны улмаас Киевт цахилгаан тасалдлаа

    Трампын дүрс бүхий 1 долларын зоос гаргана

    Трампын дүрс бүхий 1 долларын зоос гаргана

    Францын шинэ Ерөнхий сайд огцорчээ

    Францын шинэ Ерөнхий сайд огцорчээ

    Шон “Дидди” Комбст 4 жил 2 сар хорих ял оноолоо

    Шон “Дидди” Комбст 4 жил 2 сар хорих ял оноолоо

    Хятадууд дэлхийн хамгийн өндөр гүүрийг барьж дуусчээ

    Хятадууд дэлхийн хамгийн өндөр гүүрийг барьж дуусчээ

    Орчин үеийн хүн (хомо сапиенс) тооцоолсноос ч өмнө үүссэн болохыг тогтоов

    Орчин үеийн хүн (хомо сапиенс) тооцоолсноос ч өмнө үүссэн болохыг тогтоов

    Францын ерөнхийлөгч асан Саркози 5 жилийн хорих ял сонслоо

    Францын ерөнхийлөгч асан Саркози 5 жилийн хорих ял сонслоо

    Европын томоохон нисэх буудлуудын систем кибер халдлагад өртөж, нислэгүүд цуцлагдлаа

    Европын томоохон нисэх буудлуудын систем кибер халдлагад өртөж, нислэгүүд цуцлагдлаа

  • Эрүүл мэнд
    Ж.Чинбүрэн: Таны уудаг эмийг аль эмийн санд, хэдээр худалдаж байгааг иргэд хянах боломж бүрдлээ

    Ж.Чинбүрэн: Таны уудаг эмийг аль эмийн санд, хэдээр худалдаж байгааг иргэд хянах боломж бүрдлээ

    Хүүхдээс нэг дусал цус авч, 25–30 төрлийн бодисын солилцооны эмгэг илрүүлдэг болно

    Хүүхдээс нэг дусал цус авч, 25–30 төрлийн бодисын солилцооны эмгэг илрүүлдэг болно

    Эмнэлгүүд нэмэлт санхүүжилт авахын тулд хуурамч өвчний түүх бичсэн зөрчил илэрчээ

    Эмнэлгүүд нэмэлт санхүүжилт авахын тулд хуурамч өвчний түүх бичсэн зөрчил илэрчээ

    Эрт илрүүлгийн үзлэг, оношилгооны санхүүжилтийг түр хугацаагаар зогсоожээ

    Эрт илрүүлгийн үзлэг, оношилгооны санхүүжилтийг түр хугацаагаар зогсоожээ

    “Хөвсгөлийн Цагаан-Уул суманд тарваган тахлын хүний өвчлөл бүртгэгдэж, аймагт орох, гарах хөдөлгөөнийг 10 хоног хаажээ

    ЭМЯ: Хөвсгөл аймагт гарсан тарваган тахлын голомт өргөжих магадлал өндөр байна

    Сүхбаатарын талбайд бямба гарагт эрүүл мэндийн байгууллагууд үзлэг хийж зөвлөгөө өгнө

    Сүхбаатарын талбайд бямба гарагт эрүүл мэндийн байгууллагууд үзлэг хийж зөвлөгөө өгнө

    “Хөвсгөлийн Цагаан-Уул суманд тарваган тахлын хүний өвчлөл бүртгэгдэж, аймагт орох, гарах хөдөлгөөнийг 10 хоног хаажээ

    Ойрын хавьтал болсон 34 хүний шинжилгээнээс 22 нь эерэг гарчээ

    Хойд бүсийн Хавдрын оношилгоо, эмчилгээний дэд төвийг нээлээ

    Хойд бүсийн Хавдрын оношилгоо, эмчилгээний дэд төвийг нээлээ

    Д.Хулан: Цөсний чулуутай эсэхээ заавал тодорхойлуулах хэрэгтэй

    Д.Хулан: Цөсний чулуутай эсэхээ заавал тодорхойлуулах хэрэгтэй

  • Бусад
    • All
    • +18
    • Зөвлөгөө
    • Зурхай
    • Зүүдний тайлал
    • Технологи
    • Утга зохиол
    • Шар мэдээ
    Х.Нямбаатар: Н.Алтанхуяг түүхэн дэхь хамгийн микро Ерөнхий Сайд байсан…

    Х.Нямбаатар: Н.Алтанхуяг түүхэн дэхь хамгийн микро Ерөнхий Сайд байсан…

    Г.Занданшатар: Хэн чанга дуугарсан нь, хэн олон пост оруулсан нь намын дарга болдоггүй

    Г.Занданшатар: Хэн чанга дуугарсан нь, хэн олон пост оруулсан нь намын дарга болдоггүй

    Нарийн ногоог хөлдөөх болон хадгалах арга

    Нарийн ногоог хөлдөөх болон хадгалах арга

    Нэгэн эр таван өдрийн турш 9 метрийн гүнд усан доорх агуйд хоргодсоны дараа аврагджээ

    Нэгэн эр таван өдрийн турш 9 метрийн гүнд усан доорх агуйд хоргодсоны дараа аврагджээ

    Хонконгийн 17 настай сурагч хүүхдийн хүчирхийллийг илрүүлэх AI бүтээжээ

    Хонконгийн 17 настай сурагч хүүхдийн хүчирхийллийг илрүүлэх AI бүтээжээ

    Далд ухамсар хэлсэн, бодсон бүхэнд чинь үнэмшдэг

    Далд ухамсар хэлсэн, бодсон бүхэнд чинь үнэмшдэг

    Apple iPhone 17-гоо танилцууллаа

    Apple iPhone 17-гоо танилцууллаа

    Өглөөний цай: Зөөхийтэй талх

    Өглөөний цай: Зөөхийтэй талх

    Хилэнцийн нөхөр толгойндоо эвэртэй, архирч айлгасан дүрээр бидэн рүү ирэхгүй…

    Хилэнцийн нөхөр толгойндоо эвэртэй, архирч айлгасан дүрээр бидэн рүү ирэхгүй…

No Result
View All Result
Монгол туургатны цахим сайт
No Result
View All Result

Оросуудын найдвар мөхсөн нь буюу Тохтамыш хаан москваг номхотгосон нь

by
2018-07-01 09:51
in Түүх, уламжлал
0
Оросуудын найдвар мөхсөн нь буюу Тохтамыш хаан москваг номхотгосон нь
SHARETWEET

Куликовын тулалдааны дараа Мамай ихэд бүтэлгүйтэн доройтов. Гэсэн ч энэ тулалдаан оросын хүчийг үнэнхүү туйлдуулсан билээ. Мамай Дон, Ижил мөрний завсрын уудам хээр талд байх овог аймагтаа одож, шинэ хүчийг цуглуулж өшөө хорслоо тайлахаар зэхэв. Тэгээд цөлмөн хоослох аян дайнд хөдлөхөөр нэгэнт бэлэн болоод байтал түүний харьяанд байсан Тохтамыш хаан эзэнт гүрний дорнод хэсэг болох Цагаан Ордын бүх овог аймгийг Арал тэнгис хүртэл нутагт нэгтгэн захирч өөрийгөө Алтан Ордны улсын хаанаар өргөмжлөхөөр зэхэж буй мэдээг авч умар зүг оросын эсрэг хөдлөхийн оронд морины жолоог зүүн өмнө зүгт эргүүлж санаандгүй гарч ирсэн өрсөлдөгчийн эсрэг хандуулах болжээ. Ингээд Чингис хааны жанжин Зэв, Сүбээдэй нарын 160 жилийн тэртээ оросын вангуудыг анх удаа хиартал цохиж монголын цэрэг зэвсгийн алдрыг мандуулсан тэрхүү Калка гол дээр Мамайн цэрэг бут цохигджээ. Улмаар зугтан гарсан Мамай Крымд бусдад хорлогдон үхсэнээр 1376 оноос эхлэн Цагаан ордыг удирдаж байсан Тохтамышд Хөх Ордыг өөртөө нэгтгэх удаан хүлээсэн аятай нөхцөл нь бүрджээ. Тэрээр дотоодын зөрчлөө шийдвэрлээд, удалгүй Сарай хотноо Алтан Ордны улсын хаанд өргөмжлөгдөв.

Хаан болуутаа Тохтамыш XIV зууны дунд үед Ази, Европ дахь хамгийн том улсуудын нэг байсан өөрийн улсаа бүрэн бие даалгах бодлого явуулахаар шийдсэн байна. Тухайн үед Алтан Ордны улсын нутаг дэвсгэр нь өмнө зүгт Ираны Тебриз хот, хойд зүгт Башкир болон Ижил мөрний Болгар, баруун зүгт Дунай мөрөн, зүүн зүгт Эрчис мөрөн хүртэлх газар нутгийг хамарч байв. Ийм асар уудам газар нутагт үймээн самуун гарах нь тийм ч гайхалтай хэрэг байсангүй. Үнэн хэрэгтээ 1362 онд гарсан томоохон үймээн самуунаар Алтан ордны улс Ижил мөрнөөр зааглагдсан хоёр хэсэгт хуваагдсан байлаа. Тохтамыш дотоодын зөрчил самууныг ашиглан Цагаан ордыг илүү хүчирхэгжүүлж хаан ширээнд хүрэх оролдлого хийсэн юм.

Энэхүү оролдлого Куликовын тулалдааны дараа амжилттай болж, Тохтамыш хүчирхэг цэрэг арми, үлэмжхэн нөлөөтэй болов. Ингээд Мамайн цэргийгялснаар татар-монголчуудаас бүрэн чөлөөлөгдлөө гэж толгойгоо өндийлгөсөн оросын вангууд руу элч илгээж “Би та бүхний дайсан, ёс бус хаан Мамайг устган, хууль ёсоор хаан ширээгээ авсан тул, одоо урьдын ёсоор Бат Сарайд ирж хүндэтгэл үзүүлж алба барина уу” хэмээн эелдэгээр боловч цаанаа ойлгогдохоор заналхийлэн сануулав. Куликовын тулаанаар хамаг хүч чадлаа барж сулран доройтсон оросын вангууд Тохтамышийг эсэргүүцэжтөвдсөнгүй номхрон сөгдөв. Түүний дотор Куликовын тулалдааны баатар Москвагийн их ван Донын Дмитрий ч өөрийн хэр чинээг мэдэн шууд эсэргүүцэж зүрхэлсэнгүй хүлцэн дагав.

Гэвч энэ үед Москвагийн вангуудын эртний өрсөлдөгчид болох суздалийн вангууд өдөөн хатгалга явуулах замаар Донын Дмитрий болон Тохтамыш нарыг эвдрэлцүүлэхийг эрмэлзэж улмаар Москвагаар төвлөрсөн оросын хамгийн том вант улсын хүчин чадлыг бууруулахыг хүсэж байв. Москва энэ үед хүчирхэгжин Бат Сарайн дараа орох ихээхэн нөлөөтэй хот болсон байв. Улмаар бусдыг өөртөө татан оросын улс төр, эдийн засгийн хамгийн гол төв болох хэтийн төлөв нь тавигдав. Харин Суздалийн вангууд Москва болон Рязаний вангуудыг татар-монголчуудын энэ үеийн бас нэгэн өрсөлдөгч болох Литвын талд оруулахыг хүсч байлаа.

Куликовын үйл явдлын дараа москвагийн эрх баригчид цаг алдалгүйгээр Киевийн үнэн алдартны хамба лам Каприаныг урьж авчирсан нь тэр үед оросод нөлөөгөө ид дэлгэрүүлж байсан Ягайло вангийн талынхны католик шашны нөлөөг хязгаарласан хэрэг болсон бөгөөд үнэн хэрэгтээ үнэн алдартны шашныхан Москвад захирагдаж, түүний сүр жавхлан улам өсөн нэмэгджээ. Энэ бүхэнд эр бяр нь амтагдсан Донын Дмитрий Алтан Ордны бодлогыг тэр бүр ойшоохгүй болж дээр нь суздальчуудын хатгалга нэрмээс болж, зөрчил хурцадсаар эцсийн бүлэгт Алтан Орд болон Москвагийн вант улсын хооронд зөрчил үүсч дайн гарахад хүрэв.

Өөрийн хүч чадалд эрдэн Алтан Ордны бүх эзэмшлийг өөрийн гарт нэгэнт оруулж зангидсан Тохтамыш удаан бодож, төвдөлгүйгээр цэрэг армийг шуурхайлан цуглуулж, суздалийн вангууцын газарчдаар газарчлуулан Москва руу давшлаа. Галдан шатаагдсан тариалангийн талбай, тосгон суурингийн хөшиглөсөн их утаа май монгол-татарын их цэрэг өдөр шөнөгүй ойртсоор буйг илтгэх ажээ. Тохтамыш энэ далимаар мөчөөрхөн тэмцэгчдийг нэг мөр нуга дарахаар шийджээ. Замдаа Серпухов хотыг эзлэн түйвээгээд 1382 оны 8 дугаар сарын 12- ны өдөр татар-монголын цэргүүд Москвагийн хананд тулж очив.

Тохтамыш Москва руу цэрэглэн хөдөлснийг мэдсэн Москвагийн ван Дмитрий түүнээс хулчийн, хотоо орхин цэрэг цуглуулахаар гарч, хотын хувь заяаг харъяат албатууддаа даатган оджээ. Хотод вангийн их хатан болон хамба лам Каприан нарын ихэс дээдсүуд үлдсэн байна. Донын хэмээн алдаршсан Дмитрий ван хотын иргэд болон хана хэрэм дайсны довтолгоог удаан хугацаанд саатуулна хэмээн цэрэг цуглуулахаар гарч явсныг эрдэмтэд янз бүрээр тайлбарласан байдаг аж. Нэгэн цагт Бат хааны их цэрэг хотод нь тулж ирэхэд Владимирын их ван дээрхийн адил тооцоод хотоо алдаж, сүйрлийн аюулд аваачсан билээ.

Тухайн үеийн Москва хот өндөр чулуун ханатай, үнэхээр ч удаан хугацаагаар дайсны хүчтэй довтолгоог тэсч мэдэхээр сайтар бэхлэгдсэн байв. Тохтамыш үүнийг бодолцон шууд дайрч довтлохыг урьтал болголгүйгэээр бүслэн хаахыг илүүд үзжээ. Энэ үед хотод энгийн хүмүүс, хамба ламын шаардлагаар байгуулагдсан ардын журамт цэргүүд л байв. Гэвч бүслэлтэд орсон тэдгээр хүмүүс ямар ч эмх журам гүй бол сон бөгөөд тайж язгууртнууд ын хөрөнгө зоорь руу халд аж, ордон шилтгээнийг нь эвдэлж, дураараа авирлаж байв. Айх, эмээхийг үл мэдэцгээж, эх захаа алдан хөлчүүрч согтуурхсан тэд хотын хананд тулж очин, элдэв төрлийн дохио зангаа хэрэглэн татар- монголчуудыг хараан зүхэж, доромжилж байсан нь үхлээ эрсэн хулгана муурын сахлаа оролдохтой ижил хэрэг байв. Үүнд татарууд, ялангуяа сибирээс дайчлагдсан цэргүүд ихэд эгдүүцэж байсан гэдэг.

Хамба лам Каприан болон вангийн их хатан нар энэ замбараагүй байдлын эсрэг юу ч хийж чадахгүй байсан бөгөөд эзэн ван нь хотоос гарч явсныг мэдсэн үеэс эхлэн үймэн самууралдсан хүмүүс тэднийг үл тоомсорлож байлаа. Каприаныг аргагүйдэн хотоос гарч явсны дараа самуурсан ард олон хотоор сэлгүүцэн, архи уун хөлчүүрцгээх нь улам ихсэв. Хэдийтэгсэнч Москвачууд ихбуугаар галлаж, хотоо хамгаалахын төлөө шаргуу тэмцжээ. Гэхдээ байгаа бүх нөөц нь дууссаны дараа л тэд татар-монголчуудтай хэлэлцээ хийж найрамдахаар шийджээ. Татарууд хариуд нь өөрийнх нь элчийг хотод оруулбал хэлэлцээ хийж болох юм гэсэн нөхцөлийг тулгасныг тэд хүлээн авав. Гэвч зөвхөн татарын элч нарыг нэвтрүүлэхийн тулд хаалгаа нээх үед найдвартай хамгаалалт нь үгүй болж буйг ухаарах сэхээ тэдэнд байсангүй. Ийнхүү элч нарыг нэвтрүүлэхээр нээгдсэн хаалгаар татар-монголчууд хотод маш хурднаар цөмрөн орж, хамгаалагчид, ард иргэдийг олноор нь хядан устгав. Ийнхүү Москва хот дөрвөн өдөр хориглон байлдсаны эцэст автагдан түймэрдүүлэв. Хот бараг тэр чигээрээ угүйрэн хоосорчээ. Вант улсын бусад долоон хот мөн ийм л хувь тавилан амсчээ.

Монголын цэрэг дараа нь Переяславль хотыг мөн дайран эзэлж, ван Владимир Серпуховын цэргийг Волоколамск хотын орчим бут ниргэн зам зуур Рязань хотыг тоноод нутаг буцжээ. Ийнхүү Москваг эзлэн авснаар Куликовын талд хийсэн ялалтаар дотроо омогшин асч байсан оросуудын эцсийн найдварын галыг бүрмөсөн унтрааж, Алтан Ордны улс Москваг өөрийн хараат болгож, их ванг нь томилж байхаар болов. Доройтож, туйлдсан Донын Дмитрий Москвагийн Их вангаар хэвээр үлдэхийн тулд Алтан Ордны улсын нийслэл Бат Сарай хот руу залгамжлагч Василийг явуулж, энэ удаа мөнгөөр биш алтаар өргөл барьц өргөсөн нь тартагтаа тулсан хэрэг байв. Тохтамыш ийнхүү нийслэл Бат Сарайдаа буцаж ирэх тэр цагт хааны хараат албат болоогүй, жил бүр алба барих үүрэг хүлээгээгүй оросын ван гэж нэгээхэн ч байхгүй болов. Алтан Ордны хааны эрх мэдэл Арал нуураас Д непр мөрөн хүртэлх газарт ямарч хязгаар саадгүй ноёрхож, Венец, Генуягийн худалдааны суурингууд арилжаа наймааны шинэ шинэ гэрээ хэлэлцээр хийх болж “Шашин номын хийгээд дэлхийн өмөг түшиг болсон шудрага их хаан” гэсэн бичигтэй Тохтамышийн нэр бүхүй мөнгөн зоос цутган гаргажээ. Тохтамышийн Москваг дайлан эзэлж, оросын хот тосгодыг түрэмгийлсэн нь монголчуудын ноёрхлоос чөлөөлөгдөх гэсэн оросуудын эрмэлзлийг нэг хэсэгтээ л үгүй хийв.

ShareTweet

Related Posts

Бөөр, элэг шилжүүлэн суулгах аргыг нэвтрүүлж, нутагшуулсан Д.Нямсүрэн, О.Сэргэлэн нарт Ардын эмч цол хүртээлээ
Онцлох мэдээ

Бөөр, элэг шилжүүлэн суулгах аргыг нэвтрүүлж, нутагшуулсан Д.Нямсүрэн, О.Сэргэлэн нарт Ардын эмч цол хүртээлээ

2025-10-24 13:45
Профессор М.Зулькафиль МУИС-ийн Эмерит профессор цол хүртлээ
Боловсрол

Профессор М.Зулькафиль МУИС-ийн Эмерит профессор цол хүртлээ

2025-10-24 12:32
ТЕГ-аас Оюутолгой компанийн Худалдан авах газрын албан тушаалтнуудын байр, автомашинд нэгжлэг хийжээ
Нийгэм

ТЕГ-аас Оюутолгой компанийн Худалдан авах газрын албан тушаалтнуудын байр, автомашинд нэгжлэг хийжээ

2025-10-24 11:33
}

Шинэ мэдээ

Бөөр, элэг шилжүүлэн суулгах аргыг нэвтрүүлж, нутагшуулсан Д.Нямсүрэн, О.Сэргэлэн нарт Ардын эмч цол хүртээлээ

Бөөр, элэг шилжүүлэн суулгах аргыг нэвтрүүлж, нутагшуулсан Д.Нямсүрэн, О.Сэргэлэн нарт Ардын эмч цол хүртээлээ

by undesten
2025-10-24 13:45
0

Профессор М.Зулькафиль МУИС-ийн Эмерит профессор цол хүртлээ

Профессор М.Зулькафиль МУИС-ийн Эмерит профессор цол хүртлээ

by undesten
2025-10-24 12:32
0

ТЕГ-аас Оюутолгой компанийн Худалдан авах газрын албан тушаалтнуудын байр, автомашинд нэгжлэг хийжээ

ТЕГ-аас Оюутолгой компанийн Худалдан авах газрын албан тушаалтнуудын байр, автомашинд нэгжлэг хийжээ

by undesten
2025-10-24 11:33
0

Өвлийн цагийн хуваарьт шилжих шийдвэр гараагүй

Өвлийн цагийн хуваарьт шилжих шийдвэр гараагүй

by undesten
2025-10-24 11:27
0

А.Ариунзаяа: СОР-ын хуралд зориулан байшин барилга барих 35 тэрбумаас хэмнэх саналтай байна

А.Ариунзаяа: СОР-ын хуралд зориулан байшин барилга барих 35 тэрбумаас хэмнэх саналтай байна

by undesten
2025-10-23 22:59
0

“Хермес”-ийн нүхэн гарцыг Монгол Улсад анх удаа түлхэх технологи ашиглан барьж байна

“Хермес”-ийн нүхэн гарцыг Монгол Улсад анх удаа түлхэх технологи ашиглан барьж байна

by undesten
2025-10-23 20:47
0

Бусдыг зодож хүнд гэмтээсэн Г.Чинзоригт 3 жил хорих ял оноож, хохирогч гэх М.Тэнгисийг 500 мянган төгрөгөөр торголоо

Бусдыг зодож хүнд гэмтээсэн Г.Чинзоригт 3 жил хорих ял оноож, хохирогч гэх М.Тэнгисийг 500 мянган төгрөгөөр торголоо

by undesten
2025-10-23 20:18
0

Н.Номтойбаяр: Цэцээс ЗГ-ын захиалгатай шийдвэр гарах юм байна, хурлыг орхиод гараад ирлээ

Н.Номтойбаяр: Одоо маргаанаа болиод урдах ажлаа хиймээр байна, үгүй бол УИХ таръя

by undesten
2025-10-23 16:03
0

Ерөнхийлөгчийн хоригийг өнөөдөр хэлэлцэнэ

Ерөнхийлөгчийн хоригийг өнөөдөр хэлэлцэнэ

by undesten
2025-10-23 15:28
0

Тод мөр

Тод мөр

by undesten
2025-10-23 14:55
0

oren-sarmats.ru
  • Бидний тухай
  • Сурталчилгаа байршуулах
  • Холбоо барих

© 2018 UNDESTEN.MN

  • Халимаг
  • Тува
  • Өвөрмонгол
  • Буриад
  • Алтай

No Result
View All Result
  • Нүүр
  • Нийгэм
  • Улс төр
  • Эдийн засаг
  • Үндэстэн
  • Дэлхий дахинд
  • Эрүүл мэнд
  • Бусад

© 2018 UNDESTEN.MN

  • Халимаг
  • Тува
  • Өвөрмонгол
  • Буриад
  • Алтай