Монгол Улсын Ерөнхийлөгч У.Хүрэлсүх БНХАУ болон ОХУ-ын Төрийн тэргүүнүүдтэй хоёр талт уулзалт хийж, хэд хэдэн баримт бичигт гарын үсэг зурахаар байна.
БНХАУ-ын Ерөнхийлөгч Ши Жиньпин “Бүс ба Зам” санаачилгынхаа гурав дахь удаагийн уулзалтыг энэ долоо хоногт хийж буй ч түүний энэхүү амбийцтай төслийн цаашдын ирээдүй тодорхой бус болсныг ажиглагчид бичиж байна. БНФУ-д хийсэн айлчлалаа дөнгөж өндөрлөөд буй Монгол Улсын Ерөнхийлөгч У.Хүрэлсүх тус чуулганаар БНХАУ болон ОХУ-ын Төрийн тэргүүнүүдтэй хоёр талт уулзалт хийж, хэд хэдэн баримт бичигт гарын үсэг зурахаар байгаа юм.
Газарт буув
Ши Жиньпин дэлхийн удирдагчдыг анх цуглуулж, дэд бүтцийн хөрөнгө оруулалтын сүлжээгээр БНХАУ-ын зөөлөн хүчний бодлогыг тэлэх алсын хараагаа гаргахдаа “Бүс ба Зам” санаачилгыг “Зууны төсөл” хэмээн тодорхойлж байв. Тэгвэл Фудань их сургуулийн Ногоон санхүүжилт, хөгжлийн төвийн тооцоолсноор төсөл эхний 10 жилдээ нэг их наяд ам.доллар босгосон ч сүүлийн жилүүдэд эрч нь эрс саараад байгаа аж.
Дэлхийд хоёрдугаарт орох эдийн засаг нь удаашрахтай зэрэгцэн БНХАУ-ын тус санаачилгад нэгдсэн орнууд дахь үйл ажиллагаа 2018 оны оргил үеэсээ 40 хувиар буурчээ. Энэ хугацаанд улс орнуудыг дефолтод хөтөлдөг хариуцлагагүй зээлдүүлэгч гэж Бээжинг буруутгах байгууллагууд ч нэмэгдэв. Үүгээр зогсохгүй АНУ-тай харилцаа муудсан нь гишүүн орнуудын дунд хуваагдал үүсгэж, улмаар “Их 7”-ийн ганц төлөөлөл байсан Итали улс ирэх онд “Бүс ба Зам”-аас гарахаа мэдэгдсэн юм.
Дараалсан цохилтууд
Цар тахал болон БНХАУ-ын эдийн засгийн асуудлуудаас давхар цохилт амссан “Бүс ба Зам” санаачилга өдгөө унасан гэж үзэж байгаагаа БНХАУ-ын нэгэн албан тушаалтан “Bloomberg”-т ярьсан байна. Мөн АНУ-ын зүгээс тус санаачилгыг гүнзгий хямралд орсон гэж дүгнэж буй бөгөөд Бээжинд зээлдүүлэх капиталын хэмжээ багасаж, мөн зээлдүүлсэн их хэмжээний мөнгөө нөхөхөд хүндрэл учирч байгаатай энэ нь холбоотой гэжээ.
Covid-19-ийн дэгдэлт, түүнээс улбаалсан дэлхий нийтийн эдийн засгийн удаашрал нь зээлдэгчдийн эргэн төлөлт хийх чадавхыг бууруулснаар санаачилга гацаанд ороход хүргэсэн байна. Анх Замби улс дефолт зарлаж, дараа нь Этиоп, Шри-Ланка, Пакистан зэрэг улс өрийн хямралд орж байсан цар тахлын эхний жилд “Бүс ба Зам” санаачилгын хүрээн дэх хөрөнгө оруулалтын нийт үнэлгээ жилийн 63.7 тэрбум ам.доллар болж, оргил цэгээсээ 120 гаруй тэрбум ам.доллароор эрс буурчээ.
Харин өдгөө геополитикийн зөрчлүүд, мөн мөд арилах шинжгүй дотоодын эдийн засгийн асуудлууд давхцаж, санаачилгыг хойш чангаасан хэвээр байна.
УЦС ба хийн хоолой
Монгол Улсын Ерөнхийлөгч У.Хүрэлсүх “Бүс ба Зам” санаачилгын чуулганд оролцохдоо Эрдэнэбүрэнгийн усан цахилгаан станцын зээлийн хэлэлцээрт гарын үсэг зурахаар болсныг Засгийн газар мэдээлж байна. 266 сая ам.долларын өртгөөр босох энэхүү станцын санхүүжилтийг нэг тэрбум ам.долларын хөнгөлөлттэй зээлийн эх үүсвэрээр шийдвэрлэхэд бэлэн болоод байгаа юм.
Харин ОХУ-ын Ерөнхийлөгч Владимир Путины энэ удаа БНХАУ-ыг зорих гол зорилго нь Монголоор дамжих “Сибирийн хүч-2” байгалийн хийн хоолойн төслөө урагшлуулах явдал байхаар байна. Өмнө нь хэд хэдэн удаагийн өндөр, дээд түвшний уулзалтуудаар ОХУ-ын тал төслийг ахиулахыг оролдсон ч БНХАУ-ын тал дорвитой хариу өгөлгүй өдий хүрсэн билээ.
ТАСС агентлагийн мэдээлснээр ОХУ-ын Ерөнхийлөгч Владимир Путин чуулганы үеэр хийн хоолойн төсөл болон бусад сэдвээр Монгол Улсын Ерөнхийлөгч У.Хүрэлсүхтэй уулзалт хийж, санал солилцох аж. Харин Монгол, ОХУ, БНХАУ-ын Төрийн тэргүүнүүдийн уулзалт болохгүй тул гурван улсын хоорондох төслүүдэд томоохон ахиц гарах магадлал бага гэж шинжээчид үзэж байна.