БЭРХШЭЭЛ ГЭДЭГ ЖИНХНЭЭСЭЭ БЭЛЭГ ЮМ БАЙНА
Нэг хэсэг хоёр зэрэг ажиллаж, оройн ангид суралцаж, амьдралынхаа хамгийн завгүй үеүдийг өнгөрүүлсэн юм. Сургуулиа төгсөөд, үндсэн нэг ажил дээрээ төвлөрч эхэлснээс хойш бараг амралтын байдалд шилжсэн гэж хэлж болно. Харин миний амьдралд шинэ саад бэрхшээл тулгарч, надад зугтах газар байхгүй болоход л дэндүү удаан амарснаа ойлгож, өөрийгөө дахин “цэнэглэж”, зорилгоо дахин тодорхойлж, шинэ мөрнөөс эхэлсэн юм.
ЗҮГЭЭР Л ЭХЭЛ
Бид бараг өдөр бүр “За тэгж байгаад англи хэл сурна даа, за тэгж байгаад ном уншина даа, боломжтой болохоороо фитнессээр хичээллэнэ дээ” гэж боддог. Яг үнэндээ юу гээч “Тэгж байгаад”, “Хэзээ нэг өдөр” гэж хэзээ ч байдаггүй, хэзээ ч ирдэггүй юм. Би сүүлийн 2 жил өөрийгөө яг ингэж хуурсан. Үр дүнд нь нөгөө нэг “тэгж байгаад” гэдэг үгтэйгээ л үлдсэн. Бидэнд ганцхан ЯГ ОДОО гэсэн цаг л бий. Тиймээс яг одоо л хийж эхэл. Төгс төгөлдөр төлөвлөгөө, тохиромжтой цаг, санхүүгийн боломжтой үеийг хүлээгээд хэрэггүй.
ӨӨРИЙГӨӨ ӨӨРЧЛӨХӨД ХЭЗЭЭ Ч ОРОЙТДОГГҮЙ
“It’s never too late to start
It’s always too late to wait” гэдэг үг надад нэгийг бодогдуулсан. Шинээр эхлэхэд хэзээ ч оройтдоггүй, харин дараа гэж хойшлуулахад хором мөч бүхэн хайран санагдана. Нэг зүйлийг бүү мартаарай. Өөрийгөө өөрчлөхөд хамгийн том мотиваци нь та өөрөө юм шүү дээ. Би огцом уурладаг, санаж бодож байгаагаа тэр дор нь хэлчихдэг хүн. Энэ болчимгүй зангаасаа болж буруу үйлдэл хийснийхээ дараа дандаа харамсахад хүрдэг байсан. Тэгээд энэ зангаа засахаар хичээж эхэлсэн, харин зарим найз нөхөд маань \”Хүн хэзээ ч өөрчлөгддөггүй юм аа” гэж захиж байлаа. ҮГҮЙ ШҮҮ, найзуудаа. Хүн үргэлж хувьсан өөрчлөгдөж байдаг, гээхгүй дээ гэсэн зангаа гээж байдаг. Хүн өөрөө л хүсч, тууштай байж чадвал боломжгүй зүйл гэж байхгүй. Өөрийнхөө жишээн дээр батлаад өг!
ХЭН НЭГНИЙГ ӨӨРЧЛӨХ ГЭЖ ХИЧЭЭХ ХЭРЭГГҮЙ
Би сая өөрийгөө өөрчлөхөд хамгийн том мотиваци нь тухайн хүн өөрөө байдаг гэж хэлсэн шүү дээ. Өмнө нь би найзуудаа, хамтран ажиллагсадаа засах гэж их хичээдэг, үүнээсээ болоод их стресстдэг байлаа. Гэвч эцсийн дүндээ тухайн хүн өөрийгөө өөрчилье гэж шийдээгүй л бол би хэчнээн их хичээл зүтгэл гаргасан ч хүссэн үр дүндээ хүрэхгүй гэдгийг ойлгосон. Заримдаа тэр хүн өөрийгөө өөрчлөх ёстой юм байнаа гэдгийг ухаарах хүртэл хүлээх хэрэгтэй болдог. Заримдаа тэр хүнийг зүгээр л байгаагаар нь хүлээж авч, ойлгож сурах хэрэгтэй болдог.
МЭДСЭН БҮХНИЙГЭЭ БУСАДТАЙ ХУВААЛЦАХ ГЭЖ ЯАРАХ ХЭРЭГГҮЙ
Шинээр эхэлсний дараа нэг хэсэг их догдолноо хэ хэ. Уншсан, мэдсэн, сонссон, сурсан бүхнээ бусадтай хуваалцмаар санагддаг. Нэг удаа эмэгтэйчүүдэд зориулсан лекцэнд очсон юм. Заал дүүртэл суусан бүсгүйчүүд миний хагас жилийн өмнө өөрөөсөө асууж, хариултыг нь эрж байсан зүйлийн тухай тэнд ярилцаж, тэр сэдвийн талаар мэдэхийг хичээж байлаа. Би тэдэнтэй санаагаа хуваалцахыг хүссэн ч тийм ч амжилттай болоогүй. Заримдаа тохиромжгүй цаг гэж байдаг, бас сайхан зүйлийг хуваалцах гэж хэлээд шүүмжлүүлэх, сэтгэлээр унах ч үе бий. Тиймээс шүүмжлэхийн дон туссан хүмүүсээс хорон үг сонссон ч сэтгэлээр унахгүй байх хэмжээнд хүртэл мэдлэгээ тэлээрэй.
ӨДӨРТ 10 ХУУДАС Л УНШ
Чи өнөөдөр 10 хуудас ном уншихад үеийнхнээс онцгойрч, ажил амьдралдаа амжилт гаргах уу? Үгүй л болов уу. Гэхдээ 365 хоногийн турш өдөрт 10 хуудсаар уншина гэж тооцвол нэг жилийн дараа 3560 хуудас уншсан байх болно. Нэг ном дунджаар 200 хуудастай гэж тооцвол жилийн дараа чи 17-18 ном уншчихсан байна. Ямар нэг сэдвээр 5 ном уншихад л тухайн сэдвийн талаар чи хэнээс дутахааргүй мэдлэгтэй болдог гэдэг. Өдөрт ердөө 30 минутыг уншихад зарцуулна гэдэг амархан хэрнээ ямар үр өгөөжтэй зуршил биш гэж үү. Би ч бас ингэж л эхэлсэн.
ДОТНЫ ХҮМҮҮСИЙНХЭЭ ЗАРИМ ЗӨВЛӨГӨӨГ ЗҮГЭЭР Л СОНСООД ӨНГӨР
Заримдаа чиний хамгийн дотны хүмүүс чинь шинэчлэлийг үгүйсгэж, боломжгүй гэж чамд итгүүлэхийг оролддог. Тэд чиний санааг дэмжээгүй нь чамд хайргүйдээ биш, чамд итгэдэггүйдээ биш. Харин чамайг алдах вий, сэтгэлээ шархлуулах вий гэж санаа зовсондоо ингэж хориглодог. Намайг анх мэргэжлээсээ тэс өөр салбарт ажиллаж эхлэхэд ихэнх найзууд минь гайхаж байсан, эцэг эх маань бүтэн 2 жилийн турш мэргэжлийн нэрийг маань тогтоогоогүй гээд боддоо хэ хэ. Гэхдээ миний сонголт буруу байгаагүйг жил ирэх тусам мэдэрч байна.
ГЭРИЙНХЭНТЭЙГЭЭ БАЙНГА ХОЛБООТОЙ БАЙ
Би бараг сүүлийн 10 жилд ээж ааваасаа хол, тусдаа амьдарч байна. Бие дааж амьдарна гэдэг эхэндээ надад там шиг санагдаж байлаа. Гэвч надад сонголт байгаагүй учраас цааш үргэлжлүүлж алхсаар өнөөдрийг хүрсэн. Эцэг эх маань надад үргэлж итгэдэг, итгэлийг нь алдах зүйл хийхгүй гэдгийг ч мэддэг. Гэхдээ юу гээч! Чи хэчнээн мундаг, амжилттай явж байсан ч ээж аавууд үргэлж чиний тухай бодож, санаа нь зовж байдаг. Тиймээс 7 хоногт ядаж нэг удаа утасдаад зүгээр л өөрийгөө сайн байгааг дуулгачих. Тэд чинь ядаж бүтэн нойртой хононо шүү дээ.
ХОЖИМ НЬ ТЭГШ ЗОГСОХЫН ТУЛД ЭХЛЭЭД БӨХИЙЖ СУР
Болсон буудай бөхийдөг гэж Япон ардын үг бий. Мэхийн хүндлэхгүй гэж бодож байвал би мөн ч “болоогүй” байна даа гэж өөрийгөө цэгнээрэй. 100 хувь чиний буруу биш байлаа ч бөхийж сур, уучлал гуйж сур, хариуцлага үүрч сур. Энэ нь ирээдүйд чам руу чиглэх олон олон сөрөг бодол, атаа хорсол, муу зүйлийг чамаас холдуулна. Гол гүнзгий байх тусмаа чимээгүй урсдаг гэдэг. Асуудал үүсмэгц түрүүлж ам нээдэг зуршилтай бол яг одоо энэ асуултыг өөрөөсөө асуугаарай. “Би ингэж хэлснээр миний асуудал зөвөөр шийдэгдэх үү”, “Би энэ хүнтэй маргалдах шалтгаан нь тийм ЧУХАЛ зүйл байсан гэж үү. Эсвэл ярилцаад зохицуулчихаж болохоор жижиг зүйл байв уу”. Намайг дотны хүмүүс маань буулт хийж чаддаггүй гэж шүүмжилдэг. Үнэн ч байж мэдэх юм. Би энэ зуршлаа засахаар хичээж байгаа.
ӨӨРӨӨСӨӨ “ИЛҮҮ” ХҮМҮҮСЭЭР ӨӨРИЙГӨӨ ХҮРЭЭЛҮҮЛЭХ
Илүү гэхээр илүү мөнгөтэй, илүү эрх мэдэлтэй, илүү материаллаг гэж бүү ойлгоорой. Харин илүү алсын хараатай, хөдөлмөрч, үргэлж шинийг эрэлхийлдэг, эерэг хандлагатай, байнга уншиж байдаг хүмүүсийг хэлж байгаа юм шүү. Тэд өнөөдөр чамд хэдэн төгрөг зээлэхгүй, ажлыг чинь бүтээж өгөхгүй байж болох ч амжилтанд чинь гишгүүр болох чухал санаа, эрч хүч, урам зоригийг байнга өгч байх болно.
БУСДЫГ ШҮҮВЭЛ ЧИ ӨӨРӨӨ Л ШҮҮЛТҮҮРЭЭР ОРНО
Би бол Л.Өлзийтөгсийн үнэнч уншигчдын нэг. Хайртай зохиолчийн маань хэлсэн ганцхан өгүүлбэр толгойг минь тоншоод авах шиг л болсон юм. Зарим хүнд миний хурц шүүмжлэлээс билүү эерэг талыг нь олж харсан багахаан магтаал илүү тус болох ч юм бил үү гэж боддог болсон. Гэхдээ бүтээлч, бодит шүүмжлэлийг цагийг нь олж хэлэхээс айх хэрэггүй гэж боддог юм.
ХЭДИЙ ИХ ЦАГ, ХҮЧ ХӨДӨЛМӨР ЗАРЦУУЛНА, ТҮҮНДЭЭ ТААРСАН ШАГНАЛЫГ ХҮРТДЭГ
Бид аль болох хурдан үр дүнд хүрэх гэж яардаг. Гэхдээ амжилт гэдэг өнөөдөр тариад маргааш үр шимээ өгдөг мод биш. Бид намар ургац авахын тулд хавар үрээ суулгаж, зунжингаа услаж торддог шүү дээ. Амжилтыг жимсний модтой зүйрлэвэл үр нь чиний ХҮСЭЛ ТЭМҮҮЛЭЛ, ЗОРИЛГО юм. Харин услаж тордоно гэдэг нь хүч хөдөлмөрөө зарцуулж, сэтгэл гарахыг хэлж буй болов уу. Хүсэл тэмүүлэл гэдэг үрийг суулгаад хөдөлмөр гэдэг усаар услаж, сэтгэл гэдэг бордоогоор бордоод өг. Ингээд жаахан хүлээ. Амжилт гэдэг мод чинь аяндаа цэцэглэж, үр шимээ өгнө. Хөдөлмөрлөж чадсан шигээ хүлээж сур.
ОЙЛГООГҮЙ Л БОЛ ЗААВАЛ ТОДРУУЛЖ АСУУ
“Мэдэхгүй зүйлээ асуух нь хормын ичгэвтэр явдал. Мэдэхгүй явах нь насны ичгэвтэр явдал” гэж үг байдаг. Тэнэг асуулт гэж байдаггүй. Тиймээс хангалттай хэмжээнд ойлгох хүртлээ асуухаас бүү эмээгээрэй. Хурдан хугацаанд өсөж дэвшихийг, өөрийгөө хөгжүүлэхийг хүсч байгаа бол “Би үүнийг ойлгосонгүй, надад дахиад нэг тайлбарлаад өгөөч” гэж хэлэхээс айдаггүй байгаарай.
ЧИМЭЭГҮЙ ХЭРНЭЭ ШАРГУУ ХӨДӨЛМӨРЛӨ
Зарим хүмүүс хийхээсээ өмнө эргэн тойрны хүмүүстээ энэ тухайгаа зарлаж, мундаг том төлөвлөгөө боловсруулдаг. Энэ нь эргээд юмаа хийх хөшүүрэг болдог гэж зарим хүмүүс ярьдаг. Монголчууд нэрэлхүү, нэр төрдөө хайртай хүмүүс болохоор нэгэнт хэлчихсэн юм чинь хийхгүй бол болохгүй гэж өөрийгөө хүчилдэг байж мэдэх юм. Гэхдээ би үүний эсрэг бодолтой байдаг. “Think globally, act locally” гэж үг байдаг даа. Том зорилгыг харж юмаа эхлүүл, харин зорилгодоо хүрэхийн тулд жижиг алхамаас эхэл гэсэн санаа. Харин би том зорилгоо ч тэр, жижиг алхамаа ч тэр бусдад зарлаад байхыг хүсдэггүй. Чимээгүй хэрнээ шаргуу хөдөлмөрлө. Гаргасан үр дүн нь чиний өмнөөс бусадтай ярина.
ЗОРИЛГО ЗОЛИОС ШААРДДАГГҮЙ
“Золиос гаргахгүйгээр зорилгодоо хүрч болдоггүй юмуу” гэж хэзээ нэгэн цагт өөрөөсөө асууж байсан уу. Би бол өөрөөсөө байнга шахуу ингэж асууж байсан, хариултыг нь ч олсон. Датакомын Д.Энхбат гуай нэг ярилцлагадаа “Ямарваа нэгэн зүйл үнэ төлбөртэй байдаг. Гэхдээ зөв юмандаа төлсөн бол тэр золиос биш” гэж ярьж билээ. Тэгэхээр хариулт нь тодорхой байгаа биз? Чи зөв зорилгын төлөө цаг, хүч хөдөлмөр, сэтгэл оюун, эдийн засгаа зориулж байгаа бол энэ золиос биш. Энэ харин ч нэгийг өгөөд нөгөөг нь авдаг шударга наймаа. Өөрөөр хэлбэл бид дэлгүүрт ороод мөнгө төлж хүссэн зүйлээ худалдаж авдагтай адил. Харин Золиос гэдгийг би ГАРЦ, ХОХИРОЛ гэж ойлгодог.
Өлзийхишиг Око