Дээх нь
гэлтгүй одоо ч барууны киног хүүхдэд сөрөг нөлөө үзүүлдэг, хүчирхийлэл ихтэй
хэмээн шүүмжилсээр байгаа. Гэхдээ л гурвалжин дөрвөлжин хайр, атаа чөтөө,
санаанд ч багтамгүй ховор өвчин бүхий савангийн дууриудаас бидний үеийнхний хэлж
заншсан \”видео” илүү сонирхолтой.
Гэвч барууны
кинонууд бидэнд, бидний үр хүүхдэд ямар үр өгөөж өгөх вэ гэдгийг бодоод үзэхэд
илүүдэхгүй биз. Хүн алсан, хүчирхийлсэн,
цус нөж цацарсан … ийм төрлийн киног үзсэн хүүхэд зөв үлгэр дууриалал авахгүй
нь ойлгомжтой. Өнөөдөр барууны киног үзснээс болж гэмт хэрэг үйлдэгдлээ гээд
хэлчих баримт нотолгоо ховорч, тодорхой хэмжээнд хүүхдийн сэтгэхүйд нөлөөлөл
үзүүлсээр байгааг сэтгэл судлаачид тайлбарладаг юм.
Тиймээс л
аливаа кино уран бүтээлд цензур, хяналтыг тавих шаардлага нэн тэргүүнд
тулгарсан бөгөөд насны хязгаарлалт бүхий тэмдэг тэмдэглэгээг тавьж эхлээд
байна. Гэвч хүүхдийг буруу сэдэвт кино уран бүтээлээс тусгаарлахад энэ арга
хэмжээ тийм ч үр дүнгээ өгөхгүй байна.
Тэгвэл одоо
яах вэ. Нэн тэргүүнд кино бүтээгчидтэй хамтарч, буруу үлгэр болох сэдвээс
татгалзах шаардлагатай. Гэвч бидний хүссэнээр энэ сэдвээс татгалзах кино
бүтээгч хэр олон байх бол. Хамгийн их ашиг олдог сэдэв шүү дээ. Хэрвээ та бүхэн анзаарч байгаа бол сүүлийн үед
кино театруудад нээлтээ хийж буй эсвэл хамгийн олон үзэгчтэй байгаа уран
бүтээлүүд бүгд л барууны хэв шинжтэй байна. Буудалцсан, хүн алсан, хар тамхи
татсан, судас руугаа тарьсан, шоронгийн бохир амьдрал, эмэгтэй хүнийг хайрлаж,
энэрэхгүйгээр зодсон, авлига хээл хахуульд идэгдсэн гээд л нийгмийн хар бараан
болгоныг маш тодорхой харуулдаг боллоо. Эндээс хүүхэд сайн зүйл сурахгүй л
ойлгомжтой. Юнителийн нэг рекламны дараа нийгэм даяар \”дүпп хүүхэн” гэсэн
хэллэг тархсан шиг дэлгэцнээ гарч буй кино уран бүтээл болгоноос хүүхдүүд \”зохисгүй
үг хэллэг” сурч, түүгээр бусдыгаа бахархан харааж байгааг харах тийм ч таатай
санагдахгүй байна.
Гадны оронд
үйлдвэрлэгдэж буй кино уран бүтээлийг бид цензурдаж чадахгүй. Харин эх орондоо
үйлдвэрлэгдэж буй бүтээлүүдээр багахан ч болов хяналт, хязгаарлалтыг тавих
хэрэгтэй юм шиг санагдах боллоо. Ядаж хараалыг үгсийг дардаг. Хутга, буу
зэвсэг, цус нөжний дүрсийг бүрсийлгэдэг баймаар. Улмаар түүх соёлоо сурталчлах, хүүхэд
багачуудад эх оронч зан төлвийг суулгахад чиглэсэн уран бүтээлд анхаарлаа
хандуулмаар юм шиг. Ингэлээ гээд хойд солонгос шиг хатуу дэглэм тогтоох нь ч юу
юм. Гэхдээ барууныг шүүмжилдэг хэрнээ өөрсдөө түүнтэй адил бүтээл туурвиад
байхаар үр хүүхдүүдээ дэлгэцийн цаанаас хүчирхийлж байгаагаас ялгаа юу байхав.
Ами