Та бүхэнтэй загвараар гэхээс илүүтэй киноныхоо дүрээр танил болсон нэгэн залуу уран бүтээлчийг уулзуулахаар зорьлоо. Тэрээр нийт 11 кинонд тоглосноос 2011 онд “Учиртай гурав”, 2015 онд “Содура”, 2015 онд “Бид гурвын болзоо”, 2016 онд “Нүдэн сондор”, 2018 онд “Говийн домог” хэмээх уран сайхны кинонуудад гол дүр бүтээжээ. Түүний хувьд ихэвчлэн эерэг дүрд тоглосон байдаг бөгөөд киноны жанрын хувьд уянгын, инээдмийн, тулаант төрлийн уран бүтээлд оролцон тоглоод байгаа юм. Харин О.Амгаланбаатар өөрөө ямар дүр бүтээхийг хүсдэг бол? Энэ тухай болон түүний амьдрал, уран бүтээлийн тухай ярилцлагаас таалан болгооно уу.
-Ярилцлагын эхэнд өөрийнхөө болон гэр бүлийнхээ талаар товчхон танилцуулга хийх үү?
-Намайг Одонгаваагийн Амгаланбаатар гэдэг. Худалдааны маркетингийн мэргэжилтэй. Энэ чиглэлээрээ ч ажиллаж байна, кино уран бүтээлд ч орж байна. 2011 онд Учиртай гурав кинонд тоглож гараагаа эхлүүлсэн. Гэр бүлийн хувьд эхээс гурвуулаа, айлын дундах нь. Ах бид хоёр гэрлээгүй, дүү минь бид хоёроос түрүүнд амьдрал зохиож хүүхэдтэй болсон.
Миний тухай гэвэл, 2009 онд их сургуулиа төгсөөд 2010 онд загварын салбарт орсон. Би загвар гээд явж байхдаа Шанс агентлагт явж байсан юм. Тэр үедээ пробод орж үзэж байлаа. Тэгж байтал сүүлд бас нэг кино пробод дуудагдаж ороод, шалгаруулалтын талаар хэсэг сураггүй байснаа хоёр сарын дараа намайг кинонд тоглуулахаар болсон гэдгийг дуулгаснаар 2011 онд анх кинонд тоглосон доо.
-Дөнгөж үзэгчдийн хүртээл болоод байгаа “Говийн домог” кинонд Амгаланбаатар морин хуурч болдог. Тэгэхээр бас хөгжимчин бололтой. Морин хуурыг хэр сайн тоглодог вэ?
-“Говийн домог” кино бол ер нь хуурын домогийн тухай бүтээл. Би хуурчийн дүрд тоглосон. Эхний үед бол киноных нь ая ч гараагүй, би ч сургалтад сууж амжаагүй байлаа. Сүүлд нь ая тоглодог, хуураа дардаг хэсэгт нь орохынхоо өмнө би сургалтад сууж хуур татаж сурсан. Гэхдээ мундаг тоглодог хүн биш л дээ, барилтууд, татлагыг өөрийн хэмжээнд л тоглоно.
-Өөрөө бол олонд танигдаж яваа залуу уран бүтээлч хүн. Зарим хүмүүс олны танил болох юм бол “оддын өвчнөөр” өвчилж үзээд, харин дараа нь эргээд эгэл хүмүүн болох хэрэгтэй гэж үздэг. Энэ талаар бодлоо хуваалцаач.
-Мэдэхгүй юм, би өөрөө од болж амжаагүй болохоор оддын өвчин тусах болоогүй байгаа юм байлгүй. Яг юуг нь хэлээд байгааг ойлгохгүй юм. “Би од болчихлоо” гэж хэлэхийг оддын өвчин гэж хэлээд байгаа юм уу. Мэдэхгүй юм байна. Би ийм байгаагүй, байх ч үгүй.
-Амгаланбаатарын тоглосон муу буюу эсрэг дүр байдаггүй. Энэ нь өөрийн зан чанартай холбоотой юу. Өөрөөр хэлбэл, уг хүн нь зөөлөн аядуу хүн учраас түүгээр нь чамайг хүмүүс тусгаж аваад шууд тийм дүрд тоглуулаад байдаг юм болов уу. Ер нь ямар дүрд тоглох юм сан гэж өөрөө хүсдэг вэ?
-Миний тоглосон эсрэг дүр гэж байхгүй дээ. Би тийм олон кинонд ч тоглоогүй. Миний ажигласнаар анх тэр хүн ямар дүрд тоглоно, тэр чиглэлээр нь хүмүүс харчихдаг юм болов уу гэж боддог юм. Миний хувьд эмоцитой, сөрөг дүр ч юм уу, эсвэл нэг далдаганасан баагий ч байдаг юм уу, тиймэрхүү дүр сонирхолтой санагдаад байгаа юм. Ийм дүрийн хоёр гурван санал ирсэн л дээ. Гэхдээ надад зохиол, зарим зүйл нь таалагдаагүй. Хойшид иймэрхүү жанрын дүрд оръё гэсэн бодол байгаа.
-Дараагийн ажилдаа орсон гэсэн. Одоо ямар уран бүтээл дээр ажиллаж байгаа вэ?
-IPTV-гээр гарах богино хэмжээний кинонд ороод явж байна.
-Уран бүтээл болон амьдрал дээр хамгийн сайн зөвлөгч чинь хэн бэ?
-Илүү оймс элээсэн гэдгээрээ ч юм уу, манай хоёр гурван ах нар байдаг юм. Тэд нар надад их зөвлөдөг, тэдний зөвлөгөө ч өгөөжтэй, зөв байдаг. Уран бүтээлийн тухайд бол би сүүлийн таван жилийн хугацаанд хоёр кинонд буюу “Содура”, “Говийн домог”-т тоглолоо. Энэ хугацаанд илүү ойр байсан гэдэг утгаараа энэ киноны уран бүтээлчид, найруулагч, зохиолчид нь миний сайн зөвлөгчид байж ирлээ.
-Магадгүй би гэр бүлийн хэн нэгэн юм уу, найз бүсгүйг дурдах байх гэж бодож байлаа. Саяхны хэдэн өдрүүдэд Аминагийн тухай шар мэдээ нэлээд цацагдлаа. Гэтэл сүүлдээ Аминагийн насны хайр нь О.Амгаланбаатар гэсэн утга бүхий мэдээ гарсан. Үүнд тайлбар өгөх үү. Шар мэдээг яаж хүлээж авдаг вэ?
-Энэ чинь 2015 оны үе. Би Аминагийн клипэнд тоглосон юм. Тэгэхэд л оруулсан байсан зураг. Уг нь би шар мэдээг сүртэйгээр хүлээж аваад байдаггүй юм. Гэтэл зарим нь бүр арай хэтэрхий зүйл бичих юм. Мэргэжлийн ёс зүйтэй сэтгүүлч гэхээр өөр байх, буух хаягтай, буцах эзэнтэй. Харин сошиал, пэйжээр идэвхжүүлэлт хийх гэсэн, лайк даруулах гэсэн балай балай мэдээллүүд их гардаг. Үүнээс би нэг мэдээлэл олж авч байгаад эцсээ хүртэл явъя гэж бодоод байгаа. Нэр холбогдох бол байдаг л зүйл. Харин хүний амьдралд халтай, бусармаг ор үндэсгүй зүйлийн эсрэг явах хэрэгтэй юм байна.
-Яагаад ингэж бодох болов. Жишээ хэлбэл?
-Жишээлбэл, “Говийн домог” кинонд тоглосон Б.Замиланг “…хүүхэдтэй болжээ, Амгаланбаатарын хүүхдийг гаргах гэж байна” гээд бичиж гаргасан байсан. Би яахав, ингэж хэлүүлээд өнгөрдөг юм байж. Тэр амьдрал зохиох залуухан охин өөрөө, ар гэрийнхэн, эргэн тойрныхон нь яаж хүлээж авах билээ. Иймэрхүү хэтэрсэн асуудалд арга хэмжээ авах ёстой юм билээ.
-Загвар өмсөгчийн тань хувьд нэг зүйлийг асууя. Хүмүүсийн ихэнх нь загвар өмсөгчдийг толгой хоосон, биеэ ашиглаж тайзны голоор алхаад л хэдэн төгрөг олдог хүмүүс гэж ярьдаг. Энэ талаар тайлбар хийх үү?
-Загвар гэлтгүй ямарваа нэгэн асуудалд салбараар нь хамруулах дургүй. Сэтгүүлчдийг ч мөн янз бүрээр хэлдэг шүү дээ. Тэр дунд бодит мэдээллийг хүргэдэг, шударгаар дуугардаг, сэтгүүл зүйн үүргээ биелүүлж ажилладаг олон сэтгүүлч бий. Үүн шиг загварынхан гэхээр бас хоосон толгой, мөнгөтэй хүмүүстэй явалддаг гэх мэтээр салбараар нь туйлшруулан ойлгох нь бий. Ер нь энэ бүх яриа оргүйгээс үүсээгүй нь мэдээж. Байдаг л зүйлээс үүдэлтэй. Гэхдээ массаараа, салбараараа, тэр чигээрээ юм уу гэхээр үгүй юм.
Загварынхны дунд боловсролтой, эрдэм мэдлэгтэй, тэр чиглэлээрээ сургууль соёл төгссөн, өөрийн мэргэжлээрээ ажиллаж хөдөлмөрлөж яваа олон хүн байгаа. Загвар гэдэг бол жишээ нь Монголд залуу насны ажил. Монголд загвараар төдийлөн мөнгө хураах боломжгүй. Агентлаг зэргийн юм байгуулаад явахгүй л юм бол загвараар Монголд насаараа амьдарна гэж байхгүй. Тэгэхээр өөрийн үндсэн мэргэжлийнхээ дагуу л ажиллаад явна шүү дээ. Тиймээс энэ бүхэн бол харьцангуй л ойлголт.
-Та уран бүтээлээс өөр ямар нэгэн ажил хийдэг үү?
-Би ер нь зүгээр суусангүй дээ. Гэхдээ том том байшин барьж, бүтээн байгуулалт хийгээд явсан юм байхгүй л дээ. Хамгийн анх энергийн бугуйвчийг найзтайгаа оруулж ирж борлуулж байлаа. Маркетингийн мэргэжилтэй хүний хувьд олон зүйлийг оролдлоо. Сүүлийн үед худалдаа гэдэг зүйлийг жижиг хэмжээнд ч болов үйлдвэрлэл болгох юм бол үр өгөөжтэй юм байна, урт настай юм байна, өргөжин тэлэх, цаашлаад хөгжвөл улс оронд ч хэрэгцээтэй юм байна гэж бодоод энэ төрлийн ажлыг эхлүүлэхээр төлөвлөн ажиллаад явж байна.
-Ярианаас тань анзаарахад та бол их уйгагүй хөдөлмөрч хүн бололтой. Таны тухай өмнө нь сонсохдоо их зөөлөн бөгөөд амархан гомддог, сэтгэлээр унахдаа амархан гэх мэт зүйлийг дуулж байлаа. Та өөрийгөө яг ямар зан чанартай хүн гэж боддог вэ?
-Хүнд төрөлхийн өгөгдөл, зан гэж байдаг байх. Гэхдээ би бол таван жилийн өмнөх өөрийгөө одоо харахад шал өөр. Амьдрал, хугацаа, орчны нөлөөллөөс, хүмүүсээс хамаараад зан харьцаа, байдал байнга л өөрчлөгдөж байх юм. Нэг хэсэг би өөртэйгээ яриад дүгнэлт хийсэн чинь өөрийн тань хэлсэн шиг тийм тунимтгай, уярамтгай байж. Хатуу харгис хүний хувьд бол энэ бол зөв. Гэхдээ эр хүний хувьд байгаад байх зан чанар уу гэвэл бас биш. Хүмүүс ярьдаг шүү дээ, 25 наснаас хойш зан чанар өөрчлөгддөггүй гэж. Би үүнтэй санал нийлэхгүй. Хүн буруу, алдаатай зан аашаа засаж, өөрчлөгдөж болно л гэж боддог. Миний хувьд ч өөрчлөгдсөн. Юманд хэт их ач холбогдол өгч, юмыг хүндээр тусгаж авахаа больчихоор гомдох, туних асуудалгүй болчихдог юм шиг байна лээ.
-Урлагийн хүн сэтгэл хөдлөл илүү ихтэй байдаг гэдэг. Тэр утгаараа бас зан чанарын хувьд арай өөр онцлогтой байдаг юм болов уу?
-Урлагийн хүн гэхээс илүү хувь хүнтэй л холбоотой байх. Харин урлагийнхны тухайд гэвэл арай илүү шулуухан, цагаахан байдал нь давамгайлсан хүмүүс байдаг. Харилцахад хүртэл амар, ойлголцоход дөхөм.
-Урлагийхан ч хөдөлгөөнтэй хүмүүс. Та өөрөө залуу хүн. Ер нь гарч орж, шоу цэнгээнд явдаг л биз дээ. Сүүлийн үеийн залуус болон үеийнхэнтэйгээ мөр зэрэгцэн алхаж яваа хүний хувиар залуусаа дүгнэж хэлбэл юу гэх бол?
-Одоо ч гарч орохоо болиод удаж байна даа. Ерөнхийдөө нэг үеэ бодвол залуус харьцангуй төлөвшөөд, замбараагүй архидалт багасч байгаа гэж бодож байна. Би өөрийнхөө үеийнхнийг харахаар насны онцлог байна. Амьдрал ахуйгаа, ар гэрээ бодъё гэж бодох болдог. Эрүүл мэндийн асуудал ч бас нөлөөлөх тал бий. Миний хувьд гэхэд шоудаж зугаацаж явсан үе бишгүй бий. Одоо бол надад архи бүрэн хориотой зүйл.
-Кино урлаг руу эргээд оръё. Манайд гарч байгаа солонгос кино хэт олширсноос болж Монгол кино ч солонгосжоод ирлээ гэх шүүмжлэл гарах болсон. Монгол хүнд байгаагүй зан араншин, дүр төрхийг гаргаж байна гэсэн асуудал сөхөгдөх боллоо. Энэ талаар таны бодлыг сонсъё.
-Үүнийг авах, гээхийн ухаанаар хандвал зүгээр байх. Солонгосын нэг ангит кино, action төрлийн кино сүүлийн үед асар өндөр хөгжиж байна гэж урлаг, кино судлаачид ярьдаг юм билээ. Хувь хүн талаас нь харсан ч үнэхээр гайхалтай хийж байна шүү дээ. Ер нь урлаг, кино ч шууд 100 хувь шинээр төрөөд байдаг юм биш. Тэгэхээр тэндээс ямар нэгэн санаа авдаг, бага хэмжээгээр дуурайдаг, нутагшуулж бүтээлээ хийх тал байдаг. Ингэж хийх гэсэн оролдлогыг тэгж хэлж байж магадгүй юм. Дуурайж хийсэн бүтээлээ дагаад ололт амжилттай ч байж болно. Бусдын хэлээд байгаагаар сайн киног дурайлгаж хийсэн нь өгөөжөө өгөөд ч явахыг үгүйсгэх аргагүй. Ер нь миний бодлоор Монгол киночид олон сайн сайн бүтээл хийж байна. Тухайлбал, жүжигчин Амараагийн группийн хийж байгаа action төрлийн кинонууд байна.
-Ярилцлагын төгсгөлд таны зорилго, хүрэхийг хүссэн оргилыг тань сонирхмоор байна. Хэр ойр, эсвэл хол байгаа бол?
-Оргил гэлгүй зүгээр л миний хүсч, бодож байгаа зүйл бий. Миний мэргэжил худалдааны маркетинг. Мөн би нэгэнт л кино урлагтай холбогдлоо. Би тоглох тоглохгүй нь хамаагүй, ямар ч байсан кино продюссерлах юм сан гэж бодож байгаа. Тэр үедээ мөнгөтэй байх эсэхийг мэдэхгүй юм. Уг нь кино продюссер гэдэг чинь баруунд бол тогтсон түвшинтэй, продюссер компанитай. Нэг талд хөрөнгө мөнгөтэй хүн нь байж байдаг. Нөгөө талд сайн сайхан бүтээл гаргах санаа бүхий уран бүтээлчид нь байна. Энэ хоёрыг хэрхэн яаж зөв холбох вэ гэдгийг продюссер зохион байгуулна. Хөрөнгө оруулагч нь аль болох зардал бага гаргахыг, харин уран бүтээлч нь аль болох сайн бүтээл гаргахыг зорино. Үүнийг л продюссер зохицуулна. Энэ орон зай Монголд сул байгаа юм. Гэхдээ сүүлийн үед телевизүүдийг дагасан кино компаниуд болох Orange, Hulegu гэх мэт студиуд продюссерын үүрэг гүйцэтгээд явж байна л даа. Бусдаар бол тусдаа бие даасан компани манайд байхгүй. Цөөхөн хэдэн хувь хүн бий байх. Энэ тал дээр ойрын хэдэн жилээс ажиллахыг хүсч байна даа.
-Таны сонгосон зам бүхэн дардан байг. Зав гарган бидэнтэй ярилцсанд баярлалаа.
-Баярлалаа.