Автомашин сүлжилдсэн нарийн гудмын ойролцоо худалдаачид бараа бүтээгдэхүүнээ эгнүүлэн тавьж, хүн зөрөмгүй шахам зайнд хаалга, цонх, будаг, замаск, шил гээд л барилгын материалын бүхий л хэрэгсэл нэг дор багшралдан байрладаг. Мөн замын хажууханд нь ил задгай бүтээгдэхүүн борлуулж буй олон худалдаачид байгаа. Ил задгай худалдаа хийж байгаа иргэн аж ахуй нэгжид нийслэлийн мэргэжлийн хяналт болон Сүхбаатар дүүргийн мэргэжлийн хяналтын газраас шалгалт явуулсан. Хяналт шалгалтаар зөвшөөрөлгүй үйл ажиллагаа эрхэлж байгаа хүмүүсийн үйл ажиллагааг нь зогсоож, нүүлгэх арга хэмжээг авахаар болсон байна. Энэхүү нүүлгэх арга хэмжээг өнөөдөр эхлүүллээ.
Ил задгай худалдаа эрхлэгчдийг нүүлгэх ажлыг хариуцсан дөрвөн ажлын хэсэг байгаа юм байна. Эдгээр дөрвөн хэсэг Зуун айлын уулзвараас 32-ын тойрог хүртэл ил задгай худалдаа хийж байгаа газруудыг нүүлгэх арга хэмжээ авч ажиллах аж. Мөн Замын цагдаагийн алба хаагчид зөвшөөрөгдсөн авто зогсоолоос бусад газарт зогссон машиныг журамлан, ачаа тээвэрлэж байгаа бага оврын автомашиныг зөвшөөрлийг үзэж шалгана.
Чулуу, төмөр, хаалга цонхны үйлдвэрийн үйл ажиллагааг зогсоож, суурьшлын бүсээс нүүлгэх арга хэмжээг авна
Нийслэлийн мэргэжлийн хяналтын газрын дэд дарга Ш. Даваасүрэн “НИТХ-ын дарга болон төлөөлөгч нарын өгсөн үүргийн дагуу нийслэлийн мэргэжлийн хяналт, газрын алба, Сүхбаатар дүүргийн засаг даргын тамгийн газар, бусад холбогдох газруудтай хамтарч хяналт шалгалтыг хийж байна. Энэ хүрээнд суурьшлын бүсэд үйл ажиллагаа явуулж байгаа, чулуу, төмөр, хаалга цонхны үйлдвэрийн үйл ажиллагааг зогсоож, суурьшлын бүсээс нүүлгэх арга хэмжээг авна. Нийтийн эзэмшлийн зам талбайд худалдаа үйлчилгээ явуулж байгаа болон дураар ТҮЦ, повильон тавьсан хүмүүсийн үйл ажиллагааг зогсоож, газар чөлөөлөх арга хэмжээ авна. Мөн зам дагуу автозамын хөдөлгөөнд саад учруулж, орц гарц хааж, зам тээврийн осол үүсгэж болзошгүй хаяг реклам, худалдаа үйлчилгээг цэгцлэх арга хэмжээ авна. Ил задгай худалдаа болон хүнсний худалдаа, стандартын шаардлага хангахгүй байгаа хоол үйлдвэрлэлийн газруудад холбогдох арга хэмжээ авч ажиллана” гэлээ.
Мэдэгдэх хуудас өгсөн 370 иргэн аж ахуй нэгжийг албадан нүүлгэнэ
Сүхбаатар дүүргийн Мэргэжлийн хяналтын газрын дарга М.Баасандоржоос хяналт шалгалт болон нүүлгэх арг хэмжээний талаар зарим зүйлийг тодрууллаа.
-Ил задгай худалдаа эрхлэгчдийг нүүлгэх арга хэмжээ авч эхэлж байна. Ер нь худалдаа эрхлэгчдэд ямар шаардлага тавьж байгаа вэ?
-Нийслэлийн удирдлагаас өгсөн үүргийн дагуу төрийн шалгалтыг нийслэлийн мэргэжлийн хяналт, Сүхбаатар дүүргийн мэргэжлийн хяналт ахлаж ажиллаад явж байна. Бид найман хоногийн хугацаанд тодорхой хууль зөрчиж, нийтийн эзэмшлийн зам дээр үйлдвэрлэл, үйлчилгээ явуулж байгаа хүмүүст хууль сурталчлах, талбайг чөлөөлөх, хууль мөрдөж ажиллахыг сануулж мэдэгдэх хуудсыг өгсөн. Нийтдээ 376 иргэн аж ахуй нэгжид сануулах хуудас хүргүүлсэн. Мэдэгдлээ өнөөдрийг хүртэлх хугацаатай өгсөн. Иймээс мэдэгдлийн хугацаа өнөөдрийн 10 цагаар дуусгавар болж байгаа. Хууль зөрчиж шаардлага биелүүлэхгүй байгаа хүмүүсийг эрх хязгаарлах арга хэмжээг хуулийн хүрээнд авна.
-Шалгалтаар ямар ямар зөрчил гарсан бэ?
-Гол зөрчил нь нийтийн эзэмшлийн зам талбай дээр ТҮЦ повильон байрлуулж худалдаа үйлчилгээ эрхлэж байгаа. Тиймээс эдгээр нөхдийг журамлаж, нийтийн эзэмшлийн зам талбайг чөлөөлнө. Нийтийн эзэмшлийн зам талбай дээр автомашинаа байрлуулах зөрчил гаргаж байгаа автомашиныг журамлах арга хэмжээг өнөөдөр авч байна.
-Нийтийн эзэмшлийн зам дээр баригдчихсан байгаа повильоныг нүүлгэх үү?
-Нийтийн эзэмшлийн зам дээр баригдсан байгаа тохиолдолд нүүлгэнэ. Сайн дураар нүүх асуудлыг тавьж байгаа. Одоо ч зарим нь сайн дураар нүүж байна.
-Одоо хичнээн иргэн аж ахуй нэгжийг нүүлгэх вэ?
-Өнөөдрийн байдлаар мэдэгдэх хуудас өгсөн 370 иргэн аж ахуй нэгжийг албанд нүүлгэхээр байгаа. Өнөөдөр нийтийн эзэмшлийн зам талбайг цэгцэлнэ. Дараа нь зөвшөөрөлгүй үйлдвэрлэл явуулж байгаа хүмүүстэй тулж ажиллана. Нийтдээ 70 орчим модон эдлэл вакум цонх, тавилгын үйлдвэрлэл явуулдаг аж ахуй нэгж, иргэн байна. Чулуу болон төмрийн 52 үйлдвэр байна.
-Нүүлгэх ажиллагааны үр дүн хэзээ гарах бол. Нүүх сонирхолгүй хүмүүс цөөнгүй байна?
-Ер нь бол сая ажилласан найм хоногоос эхлээд үр дүн гарч эхэлж байгаа гэж бодож байна. Одоогийн байдлаар гурван ТҮЦ өөрсдийн сайн дураар нүүсэн байна. Мөн гар дээрээс худалдаа хийж байсан 17 иргэн хуулийн шаардлага биелүүлнэ гээд нүүсэн. Худалдааны төвүүдийн үүдэн дээр хаалга, будаг гэх мэт үйл зүйлийг зардаг байсан. Одоо бол бүгд дотогшоо орсон байгаа. Энэ мэтчилэн эхнээсээ үр дүн гараад явж байна.
–Зуун айлыг нүүлгэх ажил зөвхөн өнөөдөр гэнэт хийж байгаа зүйл биш. Эртнээс яригдаж байгаа асуудал. Нүүлгэж байгаа хүмүүс зохион байгуулалтаар хаана очиж байгаа вэ. Төрөөс ямар дэмжлэг үзүүлж байна вэ?
-Ер нь иргэдийн өөрсдийн хүслийн дагуу төрийн шийдвэр гарч байгаа. Энд гурван том эмнэлэг байршиж байна. Энд түргэн тусламжаар үйлчилгээ авахад түгжрэл бий болж маш их хүндрэлтэй байдаг. Иймээс иргэдийн өөрсдийн санал санаачлагаар хийгдэж байгаа. Үйлдвэр, барилгын материалыг НИТХ Налайх руу төлөвлүүрэх бодлого явагдаж байна. Гэхдээ Дүүргийн Засаг дарга бол хүнсний худалдаа үйлчилгээ эрхлэж байгаа дүүргийнхээ иргэдийн ажлын байрыг бий болгож, өөр газар зохион байгуулалтаар бий болгох асуудлыг ярьж байгаа.
Н.Сэлэнгэ: Бид эндээс явахгүй
Нүүлгэх асуудлыг эсэргүүцэх иргэд ч энд цөөнгүй байна. Хувиараа худалдаа, наймаа эрхлэгч Н.Сэлэнгийн байр суурийг хүргэе.
-Өнөөдрөөс зуун айл дээр ил задгай худалдаа наймаа эрхлэж байгаа хүмүүсийг нүүлгэх ажил эхэллээ. Та энэ үйл ажиллагааны талаар ямар байр суурьтай байна вэ?
-Дундаас дээш насны бидэнд амьдрах баталгаа олоод өгчих хэрэгтэй . Бидэнд тийм орчин бүрдүүлээд өгчих. Тэгвэл бид энэ газрыг чөлөөлнө. Надтай зэрэгцээд зогсож байгаа таван хүн тавуулаа банкны зээл, өдрийн зээлтэй. Бид эндээс явах боломж байхгүй. Эцсээ хүртэл тэмцэнэ. Энэ ганц миний асуудал биш, эдгээр таван хүний ард таван айлын амьдрал байгаа шүү дээ.
-Удаа дараа шаардлага тавьсан учраас албан нүүлгэх арга хэмжээг авч байгаа гэдгийг албаны хүмүүс хэлж байна. Та нарыг нүүлгэнэ гэсэн шаардлага ирсэн үү?
-Хавар болохоор хөөдөг байсан. Харин энэ жил бол албан бичиг өгөөд хөөж байна. Гэхдээ Сүхбаатар дүүргийн 11 дүгээр хорооны Засаг дарга бидэнд энд ажиллах боломж олгосон. Хороотой гэрээ хийгээд хог шороо бий болгохгүй , хүнс зарахгүйгээр наймаа хийж болно гэж зөвшөөрсөн. Иймээс бид энд зогсож амьдралаа авч явж байна.
-Сая мэргэжлийн хяналтын байгууллагаас хадгалах горим зөрчдөг гэсэн асуудлыг ярьж байна?
-Бид хүнс зардаггүй. Бараа болон оймс, нүдний шил зэргийг зардаг. Иймээс бидний худалдаалж байгаа зүйлд хадгалалтын горим алдагдана гэсэн асуудал байхгүй. Харин хүнс худалдаалдаг хүмүүст тийм асуудал байгаа байх. Гэхдээ ингэж иргэн хүний эрхийг боомилж болохгүй биз дээ. Бид амьдрах боломжгүй болохоор л энд зогсож байна. Сайндаа зогсоод байгаа юм биш.
-Хүнс худалдаалдаг байж байгаад бараа болсон юм уу?
-Анх энд хүнсний худалдаа хийдэг байсан. Хүнс зарахыг хориглосон учраас 2014 оноос хойш бараа болгосон байгаа.
-Нүүх шаардлагыг тавьж байна. Та нарт худалдаа наймаа хийх талбай зааж өгнө гэнэ үү?
-Тийм газар талбай зааж өгөхгүй байгаа. Эндээс нүүгээд л өг гээд байна. Бид энд амьдрах гэж зогсож байгаа шүү дээ. Бидэнд зогсох талбай байвал тийшээ явна. Гэтэл тийм зүйл алга, байхгүй учраас бид эндээ хоргодоод байна. Гадны орнуудад ч гэсэн иймэрхүү худалдаа наймаа хийдэг газрууд байж байдаг шүү дээ. Бид архи, хоол зараагүй. Оймс, өмд зарж байгаа хэдэн тэтгэврийн хөгшин болон хөгжлийн бэрхшээлтэй хүмүүс байна. Бид сайн дурандаа энд зогсож байна. Амьдрах гээд ядсандаа энд зогсож байна. Өнөөдрийн орлого байхгүй өдрийн мөнгө яаж төлөхөө мэдэхгүй зогсож байна. Ядарсан иргэдтэй биш идэж уугаад задрах гэж байгаа хүмүүстэйгээ тэмцэх хэрэгтэй шүү дээ.
-Та хэдэн жил зогсож байна вэ?
-Би энд 12 жил зогсож байна. Энд зогсоод өдрийн хоолныхоо мөнгийг олоод, зээлээ төлөөд болж байна. Бид хаашаа явахаа мэдэхгүй л байна даа.