Шинийн 15-наас өмнө амжих нь уу
гэж амандаа үглэсэн улсууд энүүгээр нэг
болчихож. \”Юундаа ингэтлээ яарна вэ” гээд
асуутал \”Тэнэг Монголоо алдсан золиг вэ” гээд барьж идэх нь ээ. Шинийн 15-нд юу
болдогийг мэдэхгүй болохоор Монголоо алдчихдаг юм уу, та минь ээ.
Тэгсэн ажлын хүүхэн Гандан \”пиг,
ёстой аймаар очертой байна” гэж үглэсээр гаднаас орж ирлээ. Яасан юу болоов
гэсэн \”аа хэдэн ном бичүүлэх гээд барсангүй: Маргааш л дахин явахааас. Үүрээр
очиж байгаад урдуур очер авна даа. Харж л байгаарай. Тэр муу авгай байгаагүй
бол ч хамрынхаа урдуур тасдуулахгүй байхгүй юу …” гээд л үгэж гарах нь тэр.
Би ерөөсөө юу ч ойлгосонгүй.
Монголоо алдаагүйгээрээ та сайн ойлгомж байгаа байх л даа. Тэгээд л хүмүүсийг
юундаа ингэтлээ яарч, тэвдэж, очер дараалалд зогсож, бусдыгаа харааж явааг
өөрөө олж мэдэхээр \”Гандан”-гийн зүг хариалгав.
Нээрэн л маш олон хүнтэй байна
шүү. Ажлын хүүхний хэлдгээрээ хамрынхаа урдуур тасдуулж, очерын гадна үлдсэн
хүмүүс энэ тэрүүгээр хольхисоор, харин аз таарч араараа тасдуулсан улсууд хэзээ
орж номоо бичүүлэхээ хүлээж баруун зүүн тийш хазайн залхасан байдалтай зогсож
харагдав. Тэгсэн Гандангийн төв хаалганы өмнө нэгэн эмээ нэлээд уцаартайгаар
үглэж зогсохыг хараад, туслачих санаатай явж очоод асуутал \”Залуу хүмүүс байж
ахмадуудаа хүндлэхгүй. Урдуур дайраад хүн түлхээд гаргахчихлаа. Ёстой нээрээ…
Бидний үед лав ингэдэггүй байлаа. Одооны залуус ч ёс жудаггүй болж дээ” гээд л
үглэх нь тэр. \”Үгүй эмээ юу болсон юм бэ. Юунд ингэтлээ бухимдаав. Хүмүүс юунд
очерлоод байгаа юм бэ” гэж асуутал \”Яасан Монголоо алдчихсан хүү вэ” гэдэг юм
байгаа биз дээ. Тэгэхээр нь \”Аан эмээ би гадаадад төрж өссөн хүн байна аа. Яг
юу болоод байгаа нь сайн мэдэхгүй байна. Та тайлбарлаад өгөөч” гээд л
залчихлаа. Тэгсэн \”Өө хүү минь. Тийм бол сонсч бай. Шинийн 15-ны өдрөөс өмнө
амжиж заслаа хийлгэх ёстой юм аа. Тэгвэл ирэх жилдээ өнгөтэй өөдрөг явж, ажил
үйлс нь бүтэмжтэй байдаг юм” байна. Тэгэхээр нь \”Эмээ яагаад заавал 15-наас
өмнө байдаг юм бэ. Дараа нь очер дараалал багатай үед ирээд заслаа хийлгэчихвэл
болдоггүй юм уу” гэтэл \”15-наас өмнө уншуулбал сайн байдаг юм аа. За за явлаа.
Би ямар лам биш. Лам байсан бол чамтай энд юугаа ч хийхэд. Гэртээ сууж байгаад
л номоо уншчихна. Гэрийнхнийхээ номыг ч уншчихна. Тав гурван төгрөг ч олчихгүй
юу…” гээд л явж өглөө.
Эмээгийн яриа, энд зогсож буй,
цаагуур хольхиж буй хүмүүсийг харахад Монголчууд ч үнэхээр сүсэг бишрэлтэй улс
юм аа гэж дүгнэлт хийж болохоор. Харин би гэдэг хүн нэг завтай үедээ засаа
хийлгээд номоо уншуулчихна даа гэж бодож яваагаараа \”Монголоо алдчихсан золиг”
болж таарч байна л даа. За яахав өнөөдөртөө амжихгүй нь маргаашнаас очерлоно
доо гэж бодсоор гэртээ ирэв.
Хоол унд энэ тэр гэж явсаар
унтахын өмнө фейсбүүк ухаж суутал. Өнөөх сүсэг бишрэлтэй Монголчууд чинь энд
лав алга. Харин бүр эсрэгээрээ ном уншуулахыг эсэргүүцэж, буруутгасан улсууд
цөөнгүй харагдах нь тэр. Тэгэхээр нь \”Монголоо алдсан золигнууд” гээд бичээд
орхичихлоо. Тэгсэн байдаггүй шүү. \”… хужаа, мэдрэл муут, мухар сүсэгтэн” гэх
мэтээр харааж өгч байна даа. Миний фейсбүүк нэлээд дотны гэгддэг найз минь
хүртэл намайг буруутгаж байна гээч. Тайлбар хийгээд ч барсангүй. Тэгсхийгээд л
хаячихлаа…
Тэгсэн өнөөх найз маань дөнгөж
саяхан бүр хоёр гуравхан минутын өмнө өөрийн фейсбүүк хуудаснаа \”Б.Сарандаваагийн
лекцэнд гэр бүлээрээ сууж, ирэх жилийн эд мөнгөө даллан дуудлаа” гэсэн бичвэртэй
нэгэн зураг оруулчихсан байхыг харлаа. Б.Сарандаваагийн
лекцэнд суугаад л хэтэвчээрээ даллахаар эд мөнгөтэй болчихдог юм байна л даа.
Тэгэхээр нь энэ чинь \”мухар сүсэг биш үү” гээд л хариугаа авчих санаатай
асуутал \”Б.Сарандаваа бол доктор хүн. Ийм хүн юу гэж худлаа ярих вэ. Манай гэр
бүл олон жил лекценд нь сууж байгаа. Ямартай ч эд мөнгө даллаад муу л яваагүй
юмдаг” гэсэн хариулт өгч байна.
Ганданд ном уншуулах гэхээр
мухар сүсэгтэн гэж буруутгаад байсан найз минь өөрөө маниасаа илүү мухар
сүсэгтэн байсан юм биш биз гэж ч бодогдох шиг.
Ер нь би гэдэг хүн \”Монголоо
алдсан хүн үү, Мухар сүсэгтэн үү” юу ч ойлгохоо байлаа. Ямартай ч шашин шүтэх эс шүтэх эрхтэйгээ л мэдэж байна.
Шар хүү