Өмнөд Солонгосын судлаачид эмэгтэйчүүд өөрийн ухаалаг гар утсанд эрчүүдээс илүү донтсон гэсэн дүгнэлтэд хүрч байжээ. 2014 онд Америкийн эрдэмтэдийн хийсэн нэгэн судалгаагаар эмэгтэйчүүд өөрийн гар утастай зууралдахын тулд өдөрт дунджаар 600 минутыг зарцуулдаг болох нь тодорхой болсон гэдэг. Харин эрчүүд 459 минутыг ухаалаг төхөөрөмжөө маажихад зориулдаг гэжээ.
БНСУ-ын Сөүлийн үндэсний их сургуулийг Мэдээллийн технологийн хэрэглээний судлаачаар төгссөн М.Отгонбаяр мөн ухаалаг гар утасны донтолтын талаар судалгаа хийжээ. Тэрээр хүүхдүүд ухаалаг утсанд хэр зэрэг донтож буй талаар судалгаа хийхэд Улаанбаатар хотын ерөнхий боловсролын 21 сургуулийн өсвөр насны 383 хүүхдийг санал асуулгад хамруулахад таван хүүхэд тутмын нэг нь ухаалаг утсанд донтсон нь тогтоогдсон байна.
Тиймээс бид бодит, амьд харилцаанаас өдрөөс өдөрт алсран холдож буйгаа хэрхэн мэдэх вэ? Хэрэв танд доорх 10 шинж илэрч байвал Та бас донтогчийн тоонд багтана гэсэн үг.
Утсандаа донтож буйн шинжүүд:
1. Хэрэв та шөнө сэрсэн үедээ хамгийн түрүүнд утсаа барьж авдаг бол. Магадгүй та утсаа шалгах шаардлагатай байж болно, гэхдээ шинэ мэдээллүүдээ шалгахад 10 минут л хангалттай. Шөнө утсаа ухах нь нүдэнд тийм ч сайн биш, мөн нойр сэргээдэг учир эргээд унтахад амаргүй байдаг.
2. Ганцаараа байхдаа утсаа гарнаасаа салгахгүй байх. Энэ нь нэг ёсондоо хамгаалах механизм юм. Та өөрийгөө харахын оронд хэн нэгэнтэй мессэж бичилцэх, эсвэл апп руу орохыг илүүд үздэг.
3. Утасны цэнэг 30 хувиас доош орох үед таны зүрх түгшиж эхэлдэг нь ерөнхийдөө та утсаа оролдохоос өөр зүйл хийхийг хүсдэггүй гэсэн үг. Утасны цэнэг хангалттай байх нь танд үргэлж таатай байдаг.
4. Та утсаа алдсанаас хэтэвчээ алдсан нь дээр гэж үзнэ. Энэ нь магадгүй кредит картаа сэргээхэд л хангалттай учраас тэр байх. Харин таны утсанд бүх дурсамж чинь хадгалаастай байдаг учраас танд илүү үнэ цэнэтэй. Эсвэл та зүгээр л утсанд донтсон.
5. Таны утсанд хэзээ ч хангалттай зай байдаггүй. Хэдийгээр таны утас зураг, дуу, апп, мессежээр дүүрсэн байсан ч та утсаа худалдаж авах үед хангалттай багтаамжтай ирсэн гэдгийг нь санаарай. Тэгэхээр одоо ямар ч зайгүй байна гэхээр утас чинь таны ямар найз болохыг харуулж байна.
6. Та Твитер, Инстаграм, Фэйсбүүк оролгүйгээр өдрийг эхлүүлж чаддаггүй. Ихэвчлэн шүршүүрт орохынхоо өмнө, орондоо сошиал ертөнцөөр аялан дэлхий дахинд сонин юу болж байгааг сонирхдог.
7. Хэдийгээр таны утсанд шинэ мэдээлэл ирээгүй, мөн 20 минутын өмнө фэйсбүүкээ шалгасан ч гэсэн байн байн утсаа аван мессеж болон бүх аппликейшн рүүгээ ормоор санагдаад байдаг.
8. Хүмүүс танд оройн хоолон дээрээ ядаж битгий утсаа ашиглаач гэж хэлдэг. Энэ ч муу шүү. Тийм ээ та бусад хүнтэй ярилцахыг хүсэж байгаа бол утсаа 24 цаг 7 өдрийн турш тасралтгүй оролдохоо болих нь таныг аз жаргалтай байхад туслах болно. Энэ үнэхээр хэрэгтэй гэж үү?
9. Угаалгын өрөөнд орох бүртээ утсаа авч ордог, бүр шүршүүрт орохдоо ч гэсэн. Магадгүй таны ажлын ширээн дээр чинь, эсвэл таны гар цүнхэнд байж ч болох юм. Эсвэл та яг одоо энэ мэдээллийг утсаараа уншиж байна.
10. Цаг үргэлж л утсаа харахгүй бол давчдаад байдаг. Нөгөө өрөөндөө утсаа цэнэглээд орхих тухай бодож ч байгаагүй. Юу ч тохиолдсон бай, утас чинь хоёрхон метрийн цаана байгааг санаад тайвшир.
Эцэст нь сонирхуулахад, Их Британийн эрдэмтэдийн хийсэн судалгаагаар террорист халдлагад өртсөн хүмүүсийн стресс 5.8 байдаг бол ухаалаг утсаа алдсан хүмүүс тэднээс дутахааргүй буюу 5.7 онооны стресст ордог нь батлагджээ. Ухаалаг утсаа алдах нь террорист халдлагад өртсөнтэй адил хэмжээний дарамт үзүүлж байгаа нь судлаачдын хувьд шинэлэг зүйл болсон байна.