…Хүсэл мөрөөдөл биелэхийн цагт гал голомт бадарна…Д.Намдаг
Долдугаар сард манай эхнэр хүүгийнхээ урилгаар анх удаа
Солонгос улсад ирсэн. Бид хоёр хэрэлдэж, салснаас хойш таван жилийн дараа
уулзаж байгаа юм.
Би тэр үед \”Хус модонд ярилцъя…” гэдэг Солонгос, Европ
хоолны ресторанд эзэнтэйгээ хоёулаа орчны тохижилт, гаднах ажлыг хийдэг байлаа.
Бүрий болохоор рестораныхаа гал тогоонд аяга, таваг угаадаг
юм. Би сарын 1.200.000 воны цалинтай, байртай, хоолтой, 10-22.00 цагхүртэл
ажилладаг байсан. долоон хоногт нэг удаа амардаг. Амралт ихтэй гэсэн үг.
Буудал, морины фермер, бусад хоолны газрууд сард хоёр удаа
Даваагаас Баасан гаригуудын аль нэгэнд ньамардаг юм.
Эхнэрээ ирэхэд би халууны амралтан дээрээ нэмж чөлөө аваад,
хүү, бид гурав далай, хүүгийнхээ сургууль гээд гадуур чөлөөтэй их тэнэсэн.
Эхнэр бид хоёр энэ олон жилийн хооронд бие биеэсээ хол,
амьдралын эрээн барааныг их үзсэн тул анх босгосон амьдралаа нураачихгүй,
цаашид хамтдаа, амьдралынхаа төлөө хэн хэн нь их л мэрийцгээх талаар, санал
нэгтэй, сэтгэл санаагаар өөдрөг байх талаар л их ярилцаж билээ…
Би анх нэг муу өрөө байр авч өгөөд ирж байсан бол одоо хоёр
өрөө байртай, эхнэр өөрийнхөө хүссэнээр байраа тохижуулсан.
Миний явуулсан мөнгийг зөвхөн өөрийнхөө зугаа, цэнгэлд
зориулах биш, хүү бид хоёрыг Монголдоо буцаж очиход, тав тухтай, хүний өмнө
нүүр улайхгүйгээр, гэр оронтой байлгахын төлөө өөрт ахадсан их ачааг үүрч яваа,
ханьдаа би их баярлаж, түүгээрээ бахархаж явдаг билээ…
Солонгос улсад ажиллаж, амьдарч байхдаа олон ах, дүү, олон
гэр бүл, мөнгөн дээрээсээ болж тангараг тасарч, салж сарнихыг харж, дуулж байсан.
Харийн газар ажиллахад, бат бэх, найдвартай ар талгүй бол
олон жилийн хөдөлмөр, үргүй хоцордог жишээг олныг дурдаж чадах билээ…
Зарим нэг нь сэтгэл санаагаар унаж, архи ууж, үхэж үрэгдэх
юм. Ер нь Монголд байгаа гэр бүлийнхэн нь гадаадад ажиллаж буй, хүнээ хайрлаж
баймаар юм…
Тэд ямар их сэтгэл шаналлын доор, ядарч амрахаа умартаж,
хэзээ үхэхээ мэдэхгүй, хэдхэн төгрөгний төлөө, зүтгэж явааг даанч тэд мэдэхгүй
нь үнэн харамсалтай…
Монгол руу та бүхэнтэйгээ утсаар ярихад нь эхлээд, биеийг нь
асуухаасаа өмнө, мөнгө нэхэх, тэнд болж буй хэрүүлийг хэлэх, эс хүлээж авбал
хэрүүлдэж, түрүүлээд утасаа таслах гээд үнэнхүү их сэтгэлийн дарамтыг тэд бид
нарт үзүүлдэг юм.
Гадаадад ажиллаж, амьдарч буй зарим хүмүүс ясаа тавих үедээ
л нутаг буцна гэж буруу ярихыг би олон удаа сонссон. Энэ нь эргээд бид нарт
дарамт болон ирдэг.
Нэгэн Монгол сэтгүүлч Солонгос улсад ажиллахаар явагсадыг
\”Урвагч\” гэж нэрлэе гэсэн нийтлэл бичсэн.
Монголчууд Америк, Канад, Австрали, Израли, Англи, Чех,
Герман, Ирланд, Швед, Австри гээд дэлхийгээр таран амьдралаа дээшлүүлэх гээд
ажиллаж, амьдарч байхад тэдний дундаас заавал ганц Солонгос улсад ажиллаж,
амьдарч буй хүмүүсээ ад шоо үзэж, Урвагчаар нь дуудаж байгаа нь бид нарт ямар
их хүндээр туссаныг би үгээр илэрхийлж үл чадна…
Тэр сэтгүүлч төрөөс төрсөн Тэр бумтан, төсвөөс хулгайлагч,
албан тушаалаа ашиглан авилга, хээл хахууль авч, Богд уулын аманд амины том
орон сууц бариулаад байгаа Сайдуудаа, гадныхны гар, хөл болж, газрын баялагаа
хулгайлаад байгаа уул уурхайн компаний захирлуудаа \”Урвагч\” гэж хэлж
чадахгүй байж, өөрөө Өвгөнтөд очилгүй, хүүхдээ Траншейд орогнуулаагүй, өрх
гэрээ Эмзэг бүлгийнхэнд хамруулаагүй, бусдаас дутуу амьдрахгүй юмсан гээд улаан
гараараа ажиллаж, олсон мөнгөөрөө ирээдүйдээ хөрөнгө оруулалт хийж буй биднийг
\”Урвагч\” гэж нэрлэснийг гайхаад л байна аа…
Тэр их дарамтнаас болж, гадаадад ажиллаж байгаа зарим хүмүүс
нь ажил дээрээ болгоомж алдаж, унах, гэмтэх, амь насаа алдаж буйг тэд даанч
ойлгодоггүй.
Гадаадад ажиллаж, амьдарчбуй хүмүүсийг Доллар хэмээх
ногоон цаасыг модонд ургасан Самар түүх адил цуглуулж байгаа юм шиг л санацгаах
юм. Самарыг бас л зовж, түүж авдаг биз дээ…
Би Кванг жүд амьдарч байхдаа танилцсан, Солонгос нөхөртэй,
Санаа гэдэг Монгол хүүхнийг чи хэл сайтай, юм чинь Кванг жүд Монгол хоолны
газар нээж ажиллуулаач гэж мөн их гуйдаг байсан.
Тэгтэл ч Кванг жү, Муранд Солонгос нөхөртэй, Монгол
хүүхнүүд, Монгол хоолны газар нээгээд эхэлсэн.
Зарим нь ч эхэндээ гэртээ Монгол хоолны газар нээгээд, хэсэг
хугацааны дараа гэрийнхээ ойролцоо байр түрээслэн үйл ажиллагаагаа өргөтгөсөн.
Солонгос улсын Кёнги аймгийн Кванг жү, Сон нам, Сувон, Юнг
ин, Ан сан хотуудад, гадаадынхан хамгийн ихээр ажиллаж, амьдардаг гэсэн
судалгаа байдаг.
Намайг Юнг ин хотын ойролцоо адууны фермерд ажиллаж байхад,
Санаа утасдаад, миний найз Солонгос нөхөртэй, эмэгтэй бид хоёр хамтраад, Кванг
жүд Монгол хоолны газар нээх хүсэлтэй байна та туслаач гэсэн.
Би Кванг жүд 3-5 Монгол хоолны газар үйл ажиллагаа явуулж
байхад, та хоёр тэд нартай өрсөлдөн хөл дээрээ босох хүнд!
Харин Юнг ин хотод, Монгол хоолны газар одоогоор байхгүй.
Монголчууд ихтэй юм билээ. Тэнд нээхэд чинь би тусалж чадна гэсэн. Тэгээд бид
нар их удалгүй, Юнг ин хотод уулзацгаасан.
Үргэлжлэл бий
Ц.Эрдэнэбат