Би 2014 оны наймдугаар сарын сүүлээс тус үйлдвэрт ажиллаж эхэлсэн. Огт танихгүй хэдэн залуучууд ажилд орсон байлаа. Би үйлдвэрийнхээ ажилчдын нэрийг мэдэхгүй ч зүсээр нь бүгдийг таньдаг юм.
Хэд хоногийн дараа үдийн хоолны үеэр миний өөдөөс хараад, хооллож байсан хоёр залуу хоорондоо: – Энэ будаан дээр адууны махтай бол…гэж ярихыг сонсоод, би та нар Монголчууд юм уу? гэж асуухад, тэд нар миний өөдөөс сөргүүлээд та Монгол хүн юм уу гэж асууцгаасан.
Тэр адууны мах гэж ярьдаг залууг Баяр /Сэлэнгэ аймаг/ гэдэг. 30 орчим настай. Нөгөөхийг нь Амгалан /УБ/ гэдэг. 21 настай. Үдийн хоолны дараа Баяр намайг өрөөндөө урьсан.
Баяр их яриа. Өөрөө долдугаар сарын сүүлээр, Амгалан наймдугаар сарын эхээр Солонгос улсад ирсэн гэнэ. Тэр үйлдвэр наймдугаар сарын 1-5 хүртэл халууны амралтаараа ажилчдаа амраасан юм. Би тэр үйлдвэрт халууны амралт хүртэл ажилласан.
Баяр халууны амралтын таван өдөр хэл, газар мэдэхгүй учраас уулын мухарт гэрээсээ гаралгүй их уйдаж, өнгөрөөснөө яриад л…Тэр хооронд Амгалан нь юу ч дуугараагүй.
Би тэр үйлдвэрт долдугаар сарын сүүл хүртэл ажилласан боловч Баяр бид хоёр, хэн хэнийгээ Монгол гэж таниагүй өнгөрсөн юм байна. Түүнд л Баяр их харамсаад байж билээ. Түүнээс хойш үдийн хоолны дараа тэдний өрөөнд орж, Баяр бид хоёр элдвийн юм л ярина.
Баяр нэг удаа надад бид хоёр тамхигүй болсон. Та цалин буутал бид хоёрт тамхи аваад өгөөч гэж надаас гуйсан. Би маргааш өглөө нь тамхи аваачиж өгсөн.
Би заримдаа тэр үйлдвэрт гаралгүй өөр тийшээ шууд гардаг байлаа. Бусад үед нь байнга тэр үйлдвэрт гардаг байсан.
Баяр бид хоёрыг юм ярьж байхад, Амгалан ер дуугардаггүй байв. Би угийн тийм дуугүй юм уу, эсвэл тийм муу санаатай юм болов уу? гэж бодож суудаг байлаа.
Удалгүй Солонгос улсын Ургацын баяр болж, бас 3-4 хоног амарсан. Баяр надад: – Tа бид хоёрыг Сөүл Түндэмүн оруулаад өгөөч, найзуудтайгаа уулзах гэсэн юм гэж гуйлаа. Би амралт эхлэх өглөө нь тэр хоёрын байгаа газарт очоод, бид нар тэндээс нь галт тэргээр Сөүл рүү явсан юм.
Ургацын баярын амралтаараа Солонгосчууд галт тэрэгнийхээ билетийг урьдчилаад, захиалсан тул бид нар цаг гаруй хугацаанд вагоны коридорт зогсоогоороо Сөүл орсон.
Баяр та бид хоёрын төлөө босоогоороо явлаа. Коридорын угаалтуур дээр жаахан боловч сандаалаад хөлөө амраачих гээд л…
Би хоёр дахь удаагаа л галт тэргээр явж байгаа нь тэр. Эхний удаад дүү нартайгаа замын ажил хийж байхдаа А санаас галт тэргээр явж байсан юм.
Баяр, Амгалан бид гурав Сөүл галт тэрэгний буудлаас, Түндэмүн явах, 4-р шугамын метронд суусан. Би эргээд тэд нарыг хэрхэн замаа олохыг зааж анхааруулж явав.
Түндэмүний Монгол тауны гуравдугаар давхарын Залуус зоогийн газарт ороход л Баярдн найзууд, бид нарын араас ороод ирсэн. Би хавиргатай шөл хагасаар, гурван хуушуур, Баяр банштай цай, Амгалан цуйван захиалсан.
Баяр надад: – Tа бид хоёрыг Түндэмүнд хүргэж ирсэнд баярлалаа. Иймд хоолны үнийг чинь бид хоёр дундаасаа төлнө! гэж хэлсэн. Амралтын дараа ажилдаа очиход тэр хоёр гэрээ олоод ирсэн л байна билээ.
Баяр хөдөө өвөө, эмээ дээрээ өссөн. Хэд хоног Түндэмүн дээр сайхан банштай цай л уулаа гэж ярьж байсан. Тэр хоёр боолт л боох ажил хийдэг байлаа. Би хааяа тэр хоёрт хэлмэрч хийж өгдөг байлаа.
Би Солонгост гэрээгээр ажиллахаар очиж буй залуучуудыг Монголдоо Солонгос хэлний дамжаанд суусан. Солонгос хэлний шалгалт өгдөг. Ямарч гэсэн ойр зуурын хэлтэй гэж боддог байсан юм. Тэр хоёрыг хараад гайхснаа нуух юу…
Амгаланг манай цехэд ажиллуулахаар шилжүүлсэн юм. Би түүнд өөрийнхөө мэддэг болгоныг л хэлж, зарим зүйлийг нь анхааруулж хэлдэг боловч харамсалтай нь тэр миний үгийг авдаггүй байлаа. Түүнээс хойш би өөрөө мэдэг! гээд Амгаланд юм хэлэхээ больсон.
Ажлаа хийхгүй байнга утасаараа оролдлоо, өглөө гимнастикт гарч ирсэнгүй гээд загнуулаад л, хараалгаад л… Манай цехийн ахлагч Амгаланг нэг нүдээр харахгүй.
Манай цехийн ахлагч залуу хүн мөртлөө ер нь гадаадынханд их дээрэлхүү, ажилд муу Солонгосчуудыг хөгшин, настай гэлтгүй загнаж байдаг муухай ааштай хүн.
Амгаланг бүр үйлдвэрээсээ хөөнө! гээд би нэг удаа тус үйлдвэрийн гадаад ажилчдыг хариуцсан ажилтан дээр Амгаланг дагуулан орж, учирлан хэлж байж ажилд нь үлдээж өгсөн юм.
Би хүүгийндээ нэг жил гаруй хугацаанд хамт амьдарсан юм. Ач хүү гурван настай, ач охин ой гарантай байсан. Хүү, бэр хоёр хааяа шоудаад, би ач нартайгаа хамт үлддэг байлаа.
Бэр маань ойрхон хоёр хүүхэд гаргасан тул би залуу хүн гэртээ уйддаг байлгүй гээд түүнд юм хэлдэггүй байлаа. Хүү ч сургуулийнхаа оюутны зөвлөлийн даргын албыг хаших болсон учир суруулиасаа зохион байгуулж буй арга хэмжээнд бэлтгэх гээд бас л завгүй хүн…
Оройг би хоёр ачтайгаа л өнгөрөөнө дөө… Би өөрөө эмэгтэй хүүхэд өсгөж үзээгүй болохоор ач охиныхоо үйл хөдлөлийг их анхааран хардаг байлаа. Амьдралын эрээн барааныг үзээгүй, байгалиас заяаснаараа байгаа, эрэгтэй, эмэгтэй хүүхдийн зан, аашийг би ач нараа харьцуулан харж таньж билээ.
Ач хүү надад:-Өвөө би ус ууя гэхээр нь би миний хүү өөрөө аягаа тосоод уучих! гэдэг юм. Тэгэхээр өөрөө ус шүүгчээс усаа тосч уучихаад тоглох гээд яваад өгдөг байв.
Харин ач охин адилхан өөрөө ус тосч уучихаад, аягандаа ус хийж авчраад, надад: – Өвөө ус уу! гээд өгдөг байсан.
Би ач хүүгээ гал тогооны өрөөнд дуудаад, дүүд нь байхгүй шүү! гээд чихэр өгөхөөр тэндээ зогсож байгаад, идчихээд яваад өгнө.
Харин ач охин бол найраанд орохгүй, уйлаад байдаг байлаа. Би чи яагаад уйлаад байгаа юм бэ? гэхэд, ахдаа бас чихэр өгье! гэдэг юм.
Хүүгийнд намайг хамт амьдарч байх үед, хүү, бэр хоёрын найзууд ирээд, манай ач нарт чихэр, жимс өгвөл ач хүү өөрийнхөө юмыг ганцаараа л идчихдэг.
Харин ач охин заавал нэг юм барьж ирээд, өвөө ид! гээд өгдөг байлаа.
Эдгээрийг дүгнэх юм бол эмэгтэй хүн бол байгалиасаа л хэнийг ч болов өрөвдсөн, асарсан, хайрласан, нинжин сэтгэлдээ төрдөг юм байна гэж боддог юм даа…
Үргэлжлэл бий
Ц.Эрдэнэбат