УИХ-ын чуулганаар “Хүүхдийн мөнгөн тэтгэмжийн хамрах хүрээг нэмэгдүүлэх талаар авах арга хэмжээний тухай” болон “Монгол Улсын хүүхэд бүрд хүүхдийн мөнгөн тэтгэмж буюу “Хүүхдийн мөнгө” олгох тухай” Улсын Их Хурлын тогтоолын нэгтгэсэн төслийн анхны хэлэлцүүлгийг хийв.
Төсвийн байнгын хорооны өчигдрийн хуралдаанаар эдгээр төслийг хэлэлцэж, өрхийн мэдээллийн санд бүртгэлтэй өрхийн 0-18 насны нийт хүүхдийн мөнгөн тэтгэмж авах хүсэлт гаргасан хүүхэд бүхэнд сар бүр бэлэн мөнгө олгох санал гаргасныг олонх нь дэмжээгүй юм. Харин хүүхдийн мөнгийг бүх хүүхдийн 80 хувьд нь олгохыг дэмжсэн. Мөн Улсын Их Хурлын гишүүн Ж.Батзандангийн гаргасан Нийгмийн халамжийн тухай хуулийн 3.1.11.-д заасан нийгмийн хамгааллын босго шугамын оноог шинэчлэх, хүүхдийн мөнгө аваагүйгээс хуримтлагдсан хөрөнгийг хүүхэд хөгжлийн сан байгуулж төвлөрүүлэх нь зүйтэй гэсэн саналыг ч хуралдаанд оролцсон гишүүдийн олонх дэмжээгүй. Харин өнөөдрийн УИХ-ын чуулганы хуралдаанаар зарим гишүүдийн хэлсэн үгнээс тоймлон хүргэе.
УИХ-ын гишүүн Б.Бат-Эрдэнэ: Хүүхдийн мөнгийг 80 хувь олгох төсөл оруулж ирж байна. Өнгөрсөн 10 жилийн турш хүүхдийн мөнгө олгож ирсэн. Энэ хугацаанд авах ёстой хүүхдийн 10 хувь нь мөнгөө авч чаддаггүй гэсэн судалгаа байна. Хүүхдийн мөнгийг авах хүсэлт илэрхийлсэн өрх бүрд мөнгө олгоод явах боломж гарахгүй байгаа юм уу? Хуучин социалист тогтолцооны үеэс хүүхдийн мөнгө олгож эхэлсэн байдаг. Би бол тэр хүүхдийн мөнгөөр хүн болсон хүний нэг. Миний аав, ээжийн нэг нь ажилтай нөгөө нь хүүхдээ хардаг. Ийм айлын гол орлого бол хүүхдийн мөнгө байсан. Дэлхийн бусад оронд өрх гэр лүү хандсан, баялгийн тэгш хуваарилалтын талаар ямар бодлого баримталж байна вэ. Иргэд авч чадахгүй байгаа нийгмийн халамжийн чиглэлээр үр дүн багатай олон ажил зохиож, улсын хөрөнгийг үрж байхын оронд хүүхдэд мөнгө олгоод, энэ мөнгөөр дамжуулж хүний хөгжлийг хангаад явбал яасан юм бэ? Намын үзэл гаргамааргүй байна.
УИХ-ын гишүүн Ж.Мөнхбат: Ардын намын сонгуулийн мөрийн хөтөлбөрт хүүхэд бүрд мөнгө өгнө гэж тусгасан. Хүүхдийн мөнгийг ярьж эхэлсэн цагаас хойш хүүхэд бүхэнд мөнгө олгох ёстой гэж үздэг гишүүдийн нэг нь би. Ардын хүүхэд бүрд мөнгө өгч, хүүхдийн мөнгө олгосныхоо төлөө бид огцорсон. Сангийн сайд мөнгө байгаа гэж сая ярилаа. Өнөөдөр төсвийн тодотгол хийхгүй, төсөв давж биелсэн гэж ярьж байгаа. Та багш, эмч нарт зүгээр мөнгө олгож, 54 тэрбум төгрөг зарцуулсан. Та буруу бодлого явуулаад байна. Мөнгөтэй төгрөгтэй албан тушаалтай айлд энэ 20 мянган төгрөг хэрэггүй. Сангийн сайд Ч.Хүрэлбаатар чи Богд уулын хажууд хэдэн тэрбумын хаусанд амьдарч байгаа. Чам шиг хүнд 20 мянган төгрөг хэрэггүй байж болно. Харин ардын хүүхдүүдэд энэ мөнгө хэрэгтэй шүү.
УИХ-ын гишүүн Л.Болд: Байнгын хороо 100 хувь олгоё гэсэн саналыг дэмжихгүй, 80 хувьд олгох гэж зүтгэж байна. Уг нь 100 хувь олгох Ерөнхийлөгчийн санаачлага их зөв юм. 100 хувь гэж байгаа ч хүүхдийн мөнгийг 85 хувь л авдаг гэж байгаа шүү дээ. Тэгэхээр үлдсэн энэ жаахан хувийг ялгаварлаж байгаад харамсалтай байна. Монгол хүүхдийн бахархал болох гол шинж чанарыг алдагдуулж байгаа юм. Зөвхөн энэ жаахан хувийг ялгаварласнаараа “чи бол ядуу учраас, чи бол дутуу учраас” гэж ялгаваж байгаа нь Үндсэн хуулиар олгогдож буй тэгш эрхийг алдагдуулж байгаа нь маш харамсалтай юм. Энэ саналыг Ерөнхийлөгч оруулж ирж байгаа нь маш зүйтэй юм. Анх энэ саналыг АН гаргаж, өгч эхэлсэн учраас АН-ын мөнгө мэт ойлгож явсан, сүүлд Сонгуулиар МАН хүүхдийн мөнгийг хүүхэд бүрт олгоно гээд ард түмэндээ бүгд амлачихсан. Үүнээсээ бол удалгүй ухраад явчихсан. Тэгэхээр Үндэсний эв нэгдлийг илэрхийлэгч, нам бус Ерөнхийлөгч “улс төрийн зорилгод хүүхдийн мөнгийг ашиглахаа боль, одоо хүүхэд бүрт олгоод явчих. Тэртэй тэргүй энэ их мөнгө биш” гэж байхад та бүхэн дэмжихгүй байна. Та нарт одоо ард түмэн итгэхгүй, та нар зүгээр шившиг болно. Та бүхэнд хэлье, Зөвхөн үүн дээр та нар том алдаа хийж байна. Та нар ард түмнээ ялгаварладаг, хагалдаг, бутаргадаг муухай зан гаргаж байна.
Сангийн сайд Ч.Хүрэлбаатар: Засгийн газар бол авсан өрөө төлж чадахаа байгаад хандив цуглуулж эхлэхийн өмнө ОУВС-тай хамтарч ажилласан. ОУВС-тай хүүхдийн мөнгийг 60 хувьд олгоно, тэр 60 хувь нь зорилтод бүлэг байна гээд тохирчихсон байсан. У.Хүрэлсүхийн Засгийн газар 60 хувийг 80 хувь болгохоор хэлэлцээр хийгээд тохирчихсон. Эдийн засаг хямраад ирэхээр хадаг барьж очоод ОУВС-д элсчихдэг. Нөхцөл байдал сайжраад ирэхээр хэлснээ мартдаг байж болохгүй. Одоо бол та хүүхдийн мөнгө авах уу гэдэг санал асуулга зохион байгуулна. Тэр ажлыг хийгээд ирэхээр яг хэдэн хувь нь хүүхдийн мөнгө авах сонирхолтой байгаа талаарх судалгаа гарна. Энэ судалгаан дээр үндэслэж ОУВС-тай тохиролцоно.
Мөн хуралдааны үеэр УИХ-ын гишүүн О.Баасанхүү “та 20 мянган төгрөг авах уу гэж асуух нь утгагүй. Хүн бүр 20 мянган төгрөг авах сонирхолтой байх нь ойлгомжтой. Санал асуулга явуулах нэрээр мөнгө үрэхээ боль. Түүнийхээ оронд хүүхдийн мөнгөө л 100 хувь өгчих” гэсэн байр суурьтай байв.