Байгалийн гамшгийн улмаас үүссэн хохирлыг арилгах төмөр замын сэргээн босголтын ажлын талаар УБТЗ-ын дарга Д.Жигжиднямаа, УБТЗ-ын нэгдүгээр орлогч дарга И.В.Милостных нар мэдээлэл хийлээ. УБТЗ-ын дарга Д.Жигжиднямаа “2018 наймдугаар сарын 5-ны өглөө 05:00 цагийн үед Улаанбаатар- Сайншанд чиглэлд явж байсан суудлын галт тэрэгний замын шороо үерийн усанд угаагдсанаас зүтгүүр болон дөрвөн вагон замаас гарсан.
Мэдээлэл 05:15 цагт ирсний дараа замыг хааж, шуурхай ажлыг эхлүүлсэн. Зарим удирдлагууд 06:05 цагт Улаанбаатараас автомашинаар хөдөлсөн. Холбогдох эмнэлгийн байгууллагууд газар дээр нь шуурхай ажиллаж иргэдийг тайвшруулах, эрүүл мэдндийн тусламж үйлчилгээ үзүүлсэн. Энэ сарын 12-ны үдээс хойш замын нэгдүгээр орлогч дарга осол гарсан газар руу очиж ажилласан. 13-нд замыг нээсэн байгаа.
Өнөөдрийн байдлаар сэргээн босголтын ажил үргэлжилж байна. 81 хүн эмнэлгийн тусламж авсан. Бүх зорчигчдыг Улаанбаатарт авчирсны дараа дахин шаардлагатай шинжилгээнд хамруулж өнөөдрийн байдлаар 18 хүн УБТЗ-ийн Төв эмнэлэгт хэвтэн эмчлүүлж байна.
Эхний хоёр өдрийн сэргээн босголтын дараагаар урьдчилсан байдлаар 200 гаруй сая төгрөгийн зардал гарсан
ОХУ-аас Сэргээн босголтын вагон ирсэн. Сэргээн босголтын үед дугуйт техник явахад хүнд байсан учраас хоёр танкыг авч ажиллуулсан. Нийтдээ 486 хүн газар дээр нь ажиллаж, сэргээн босголтод оролцлоо. Нийт хохирлын хэмжээ одоогоор бүрэн гүйцэт гараагүй байна. Эхний хоёр өдрийн сэргээн босголтын дараагаар урьдчилсан байдлаар 200 гаруй сая төгрөгийн зардал гарсан тооцоолоод байна.
Осол гарах үед өөр гурван галт тэрэг зам дээр явж байсан. Гурван галт тэргэнд байсан 2,000 гаруй хүнийг саад учирсан газрыг тойруулж 16 автобус гарган авто тээврийнхэнтэй хамтран ажилласан. Москва-Бээжингийн чиглэлийн галт тэрэг саатсаныг хөдөлгөөн саатсан газраар зорчигчдыг автобусаар тээвэрлэж, вагонд шилжүүлэн суулгах асуудлыг Хятадын талтай зохицон зохион байгуулсан.
Ослын үеэр галт тэрэгний бригад маш сайн, шуурхай ажилласан. Тэд хамгийн түрүүнд галт тэрэгний цонхыг хагалан зорчигчдыг аюулгүй гаргах ажлыг шуурхай зохион байгуулаад дараа нь өөрсдөө эмнэлгийн тусламж авсан байсан. Замын хажууд үлдсэн хамгийн сүүлийн хөдлөх бүрэлдэхүүнийг өнөөдөр яг одоо зөөвөрлөх ажлыг зохион байгуулж байна” гэв.
Ослын гол шалтгаан үер уснаас болсон гэсэн дүгнэлттэй байгаа
Ингээд УБТЗ-ын дарга Д.Жигжиднямаа сэтгүүлчдийн асуултад хариулт өглөө.
-Засварын ажил бүрэн дууссан уу?
-Өнөөдөр сүүлийн бүрэлдэхүүнийг босгож байгаа. Энэ орой гэхэд хэвийн байдал орно.
-Таныг ажлаа өгнө өгөхгүй гэсэн мэдээлэл гараад байна. Энэ талаар мэдээлэл өгөхгүй юу?
-Өнгөрсөн долоон хоногийн хувьд хүнд долоон хоног болсон. Үер уснаас болж ваганы осол гарсан. Энэ 747 дугаар климер дээр болсон ослыг би өөрийн биеэр толгойлж ажилласан. Энэ хугацаанд ажлаа чөлөөлөгдөж, энэ байдлыг хаяж явах сэтгэл байгаагүй. Өнөөдөр Жигжиднямаа гэдэг хүний хувийн асуудлыг ярихгүй. Болсон асуудлыг ярина гэж бодсон. Харин та бүхэн асуусан учраас би хариулж байна. Би өргөдлөө өгөөгүй.
Энэ асуудал мянган вагон асуудалтай ямар хамааралгүй. Өнөөдрийн байдлаар 747 км дээр болсон ослын гол шалтгаан үер уснаас болсон гэсэн дүгнэлттэй байгаа. Хүний хүчин зүйлээс болоогүй гэсэн дүгнэлттэй байгаа учраас би хэн нэгэн хүний хариуцлага болон өөрийнхөө хариуцлагын асуудлыг одоохондоо ярих болоогүй гэж бодож байна.
– Замын хажуу тал руу унасан воганыг дахин ашиглах боломжгүй гээд байгаа?
-Таван бүрэлдэхүүний асуудал байгаа. Тээшийн вагон нэг, хоёр зорчигчийн вагон, хоёр зүтгүүр байгаа. Энэ таван бүрэлдэхүүний асуудал нэлээд хүнд . Зорчигч болон тээшийн вагонууд цаашаа ашиглах бололцоогүй болсон. Эдгээр вагонаас нэг 1963 оных байгаа. Мөн 1973, 1978 оны вагонууд байгаа. Депод оруулж ямар гэмтэл учирсан байна гэдгийг тогтооно. Мөнгөн дүнгийн одоохондоо гараагүй байна. Бүрэн магадалгаа хийсний дараа мөнгөн дүн гарна.
– Төмөр замыг хаасантай холбоотойгоор хичнээн олон улсын тээвэр зогссон бол. Үүнээс шалтгаалж хичээн хэмжээний эдийн засгийн хохирол гарсан бол?
– Ойролцоогоор 36 гаруй цаг хөдөлгөөн тасарсан. Үүнтэй холбогдуулан осол гарсан чиглэлд зорчигч тээвэр ,ачаа тээврийн хөдөлгөөний хэсэг зогссон. Харин бусад хэсэгт хэвийн ажиллаж байсан. Үүнтэй холбогдуулан хохирол гарсан. Мөнгөн дүнгийн тооцоо гарч байгаа.
– Одоо дахин ийм осол гаргах байх гэх баталгаа байгаа. Төмөр замчид замаа шалгаж явдаг. Үүнийг урьдчилан тогтоох боломж байсан уу?
– Төмөр зам жил болгоны хавар үер уснаас сэрэмжлүүлсэн тушаал гаргадаг. Энэ нь хаврын шар усны үер, зуны борооны улиралд замын суурь бүтцийг болзошгүй үер уснаас хамгаалах тушаал гаргаж тодорхой арга хэмжээ авдаг. Энэ оны хувьд гэсэн тушаал гарсан. Өдрийн цагаар төмөр замын тор засагчид 17 цаг хүртэл торын байдал шалгахаас гадна замын байдлыг шалгаад явдаг. Мөн онцгой үе болох хүчтэй бороо орсон үед хариуцсан хүмүүс тодорхой климертын байдалтай танилцаж, аюулгүй байдлыг мэдэгдэж явах үүрэгтэй. Үүнийг хариуцсан хүмүүс хийж явсан. Энэ сарын 12-ны өдрийн хувьд зурвас газар бороо ихтэй байсан. Хэсэг хариуцаж байсан мастер нь дуудлага авч хэсгийн хүмүүсийг замын эргүүлд явуулсан . Айргаас Бор –Өндөрийн чиглэлд явдаг замын наймдугаар климетр усанд автагдаж байсан. Иймээс хариуцсан хүмүүс нь явган эргүүлж хийж байх хугацаанд энэ осол гарсан байгаа.
-Өмнө бас вагон унахад дэр мод муудсанаас болсон гэж байсан. Төмөр замын дэр модыг шинэчлэх боломж байгаа?
– Манай суурь бүтцийн асуудал сайнгүй байгаа. Суурь бүтцийн ихэнх нь хуучны модон дэр дээр шороогоор чигжээстэй байгаа. Энэ оны их засвар хийгдэж дуусаагүй 404 км дутуу байсан. Энэ 404 км бол гол зам. Мөн осол 747 км дээр их засвар хийгдээгүй. Хамгийн сүүлийн их засвар 1997 онд хийгдсэн байгаа.