Болд Монгол явахдаа үйлдвэрээсээ, нилээд их хилэн жинсэн
өмдийг аваад явсан. Эзэн Сэнгээгээс л Болдыг хаана байгаа талаар асуугаад л…
намайг шинэ ирсэн хэл мэдэхгүй болохоор надтай харьцдаггүй!
Сэнгээ ойрхон найзтайгаа хамт ажиллаж байгаа гэж хэлсэн
боловч итгэхгүй байсан. Сэнгээг Болдтой хамтран хулгайлцсан гэж үзээд, сарын
дараа ажлаас нь халаад, би ганцаараа Солонгос залуучуудтай ажиллаж үлдсэн.
БиНям гаригийнөглөө буугаад, гурилаа зуураад, жаахан
унтаж босоод боорцог хийдэг байсан. Солонгосчууд боорцогонд дуртай. Эзний аав
намайг боорцог сайхан хийдэг юм байна.
Түндэмүн зах дээр боорцог хийж зар! гэдэг байсан. Ажил
эхлэхийн өмнө хоол иддэг. Шөнө 24 цагийн үед гоймон, өглөө буухад, талх, консерв,
сүү өгдөг.
Миний хамгийн түрүүнд сурсан,Солонгос өгүүлбэр бол: – Эзээн
хоёр ширхэг өндөг зээлүүлээч маргааш өгье! гэдэг өгүүлбэр байсан. Намайг
боорцогны гурилаа зуурах үед, Сэнгээ дотор нь өндөг хийх санал гаргаж, надад
тэр өгүүлбэрийг зааж өгч, би эзэндээ очиж хэлж авч байсан юм.
Энэ өгүүлбэр надад их хэрэг болж байсан. Бид нар өрөөндөө
унтахдаа, Болд, Сэнгээ хоёр цаад буланд, тэгээд би миний хажууд, эзэн унтдаг
байсан. Болд, Сэнгээ хоёр намайг унтахдаа сэрэмжтэй байгаарай!
Эзэн шөнө чамайг оролдож магадгүй шүү гэдэг байсан. Тэр хоёр
эзний занг мэддэг тул түүнээс хол булан руу унтдаг байсан бололтой… Үйлдвэр
дотор жижигхэн өрөөнд, эзний аав, ээж нь амьдардаг байсан.
Би анх цагт 40-50 ширхэг өмд индүүддэг байсан. Намайг
минутанд нэг өмд индүүд! гэж шахдаг байлаа. Би гурван сарын дараа цагт 60-70
өмд индүүддэг болов.
Би тэр үйлдвэртээ анх 700.000 воны цалингаар ажилд орсон.
Сарын дараа 850.000 вон болж нэмэгдсэн. Анх 700.000 вон гар дээрээ бэлэнээр
аваад, энэ мөнгөө хэнд явуулах уу ,биеэ зовоож олсон,мөнгөөрөө өөр хүмүүсийг
тэжээх үү гээд л их юм бодсон.
Эцэст нь анхнаасаа ханилсан эргээд, надтай амьдрахгүй байсан
ч эхнэр, хүү хоёртоо тусалъя гээд тэд нартаа явуулсан. Тэр үед Солонгос улс
эдийн засгийн хямралаасаа гараагүй, доллар их өссөн байсан.
Хүмүүс доллар үнэтэй байна гээд авахгүй байлаа. Би Монгол
руу өрөө дарахын тулд мөнгө явуулах шаардлагатай учраас аргагүй авсан юм. Би
анхныхаа цалин 700.000 воноор, 555$ авснаа огт мартдаггүй. Тэр үед нэг
долларыг 1353 воноор авч байсан шиг санаж байна.
Солонгосын 20 настай залуучуудтай сар гаруй ажиллахдаа,
Насны зөрүү их байдгийг ойлгож, санаа байгаад, сачий хүрдэггүйг хүлээн зөвшөөрч
байлаа.
Би мэрийгээд л цагт 70 ширхэг өмд индүүдэж байхад, тэд нар
90-100 өмд индүүдэж, яах ийхийн зуургүй л өмнөө овоолчихдог байлаа.
Бид нарыг ажил хийж байхад, эзэн шинээр ирсэн, Солонгос
залуусын нэгнийх нь бөгсийг нааш цааш явах үедээ байнга л илээд л…
Мөн тэд нар өглөө 04 гэж ажлаа тараад л шоуддаг. Би
ганцаараа байрандаа унтдаг байсан. Тэд нар өдөр 10-12 цагийн үед ирдэг байсан.
Нэг удаа намайг хамт явъя! гэсэн. Би хамт явсан. Тэд баранд
идэж уугаад л…
Эзэн нөгөө залуутайгаа их сэжиг бүхий байсан. Би эзэндээ
явлаа. Та намайг таксинд суулгаад өгөөч гээд, гэр рүүгээ ганцаараа таксигаар
явав.Өмнө нь хоёр Монгол залуусын хэлж байсан, энэ бүгдийг хараад, би
эзнээ Гомо гэж боддог.
Би Солонгос улсад ирснээсээ хойш сарын дараа надад ор,
хөнжлийн даавуу захисан Цэцээ, Цэргийн Нэгдсэн Дээд Сургуульд хамт дөрвөн жил
сурч байсан, Төв аймгийн Баянцогтын Сангийн Аж Ахуйн Цэрэн нартайТүндэмүн дээр
тааралдсан.
Түүнээс хойш бид нарНям гаригболгонд, Түндэмүнд
уулздаг боллоо. Цэцээ бид хоёр Монголд байхын танил юм. Надаас нэг сарын өмнө
Солонгос явсан. Намайг Түндэмүн дээр тосно гэсэн боловч ирээгүй.
Би Түндэмүн дээр ирээд, утас руу нь залгасан боловч аваагүй.
Би эмэгтэй хүнд хөнжил, дэвсгэрийн даавуу нь хэрэгтэй байх гэж бодоод, мөн
надаас өмнө ирсэн болохоор хамт ажиллаж магадгүй гэж мөрөөдөөд…
Цэцээ надтай уулзаад, намайг ирдэг өдөр Түндэмүн дээр
байсан. Харин намайг утасдаагүй гэж зэмлэж билээ. Би тэр тухай түүнтэй
маргалдаагүй. Цэцээ хааяа манайд ирж хонодог.
Ням гаригийн өглөө буугаад,би хоол, цай хийн түүнийг
хүлээдэг байлаа. Цэцээ ирж хоол, цай уусны дараа бид хоёр Түндэмүн явдаг
юм.
Хамт суралцаж байсан, Цэрэн бас оёдлын үйлдвэрт индүүчин
хийдэг гэсэн. Ажил төрөлгүй болбол хэлээрэй! тусална гэдэг байлаа.
Тэр манай үйлдвэрт цагийн ажил их гардаг. Хэнийг авч
ажиллуулах, цагийн хэдэн воноор ажиллуулахаа би өөрөө мэддэг гэж бэлэн
цэцэн ярьсан. Цэцээ бид хоёр хамт Түндэмүн дээр явж байхдаа, Цэрэнтэй хэдэн
удаа тааралдсан
юм.
Үргэлжлэл бий
Ц.Эрдэнэбат