\”Ноён уул”-ыг
ашиглах, нөгөө талд хайрлаж хамгаалах нэрээр тэмцэлдэж байх зуур \”нинжа” нар
дайраад орчихлоо. Энэ сарын 10-ны өдөр
Уул уурхайн сайд албаны хүмүүсийн хамтаар Сэлэнгэ аймгийн Мандал сумын нутагт
орших Гацууртын уурхайн үйл ажиллагаатай танилцсан. Танилцах гээд очиход Гацууртын ордод \”нинжа”
нар хэдий нь \”эзэн” суусан байлаа хэмээн мэдээллэв.
Тус орд газрыг
Мандал сумын Засаг даргын захиргаа, \”Бүрэн цэнгэл” харуул хамгаалалтын компани,сумын цагдаагийн бие бүрэлдэхүүн хамгаалалтад авсан боловч \”хүчин мөхөсдөж”
байгаа тухай салбарын сайдад уламжилжээ.
Дашрамд дурдахад энэ сарын 10-аас
11-нд шилжих шөнө 300 гаруй \”нинжа” \”Сентерра гоулд” компани лиценз эзэмшдэг
Гацууртын орд газарт хууль бусаар нэвтэрсэн байна. Энэ үеэр 1 \”нинжа” шороонд
дарагдаж эмнэлэгт хүргэгдсэн гэсэн мэдээлэл байна. Гацууртын ордод ердийн
өдрүүдэд дунджаар 50-60 \”нинжа” алт ухахаар ирдэг талаар \”Бүрэнцэнгэл”
компанийн харуул хамгаалалтын эх сурвалж танилцуулжээ.
Тэгвэл Ноён уул
орчимд юу болоод байгаа талаар \”Босоо хөх Монгол” ТББ-ын тэргүүн П.Шинжээравдангаас
тодруулахад \”Энд маш олон хүн хууль бусаар алт олборлохоор ирсэн байна. Бид
нутгийн удирдлагуудад эдгээр хүмүүсийг цэгцэлж, ноён уулаа хамгаалахад тус
болооч гэсэн хүсэлт тавьсан. Энэ дагуу өчигдөр хүч нэмэгдүүлэн баривчилгаа хийж
олон хүнийг баривчилж, машин, техникийг нь хураан авсан. Нэг хүн нүхэнд
булагдсантай холбоотой хүч нэмэгдүүлсэн байж магадгүй. Төр засаг энэ асуудал
анхаарлаа хандуулах хэрэгтэй байна. Гэхдээ \”нинжа” нарт ухуулахгүй гээд гадны
компанид шилжүүлэн өгөхийг бид зөвшөөрөхгүй. Ер нь аль алинаар нь ухуулахыг
зөвшөөрөхгүй гэсэн байр суурьтай байгаа. Хүннү үеийг булш, үнэт олдворууд, мөнх
цэвдэг, газар тариалангийн бүс нутгийг сэндийчихийг зөвшөөрөхгүй” гэсэн
тайлбарыг өгөв.
Харин Уул уурхайн
сайд Р.Жигжид Мандал суманд ажиллах үеэрээ \”Эдийн засаг хүндэрсэн ийм үед
ашиглахад бэлэн болсон орд газруудаа эдийн засгийн эргэлтэд оруулах бодлогыг
Засгийн газар баримталж байгаа. Гацууртын ордыг эдийн засгийн эргэлтэд
оруулснаар Монголбанкинд жилдээ 5 тонн орчим алт тушаагдана. Ингэснээр төв банк
алтаа барьцаалж гадаад улсаас валют татаж улсынхаа эдийн засагт томоохон түлхэц
өгнө гэж харж байгаа” гэсэн тайлбарыг хийгээд явжээ.
Гацууртын орд нь
эдийн засгийн үр ашигтай 50 орчим тонн
алтны нөөцтэй. Нийт 303 га талбайд олборлолт хийж аж. Ингэснээр эхний
ээлжинд Монгол Улсын төсөвт нийт татвар хураамж, төлбөр хэлбэлээр 659 тэрбум
орж ирэх урьдчилсан тооцоог гаргаад байгаа аж.
Харин энэ
олборлолтыг эсэргүүцэж байгаа \”Ноён уулаа аваръя” хөдөлгөөнийхний зүгээс \”Ноён уулын орчим нь цэвэр усны хагалбар газар. Мөн мөнх
цэвдэг, байгалийн хөлдөөгч юм. Олон голууд Ноён уулаас эх авч урсдаг. Энэ газарт алт олборлоод эхэлбэл,
сульфат их хэмжээгээр газрын хөрсөн дээр гарч ирнэ. Сульфат хөрсөн дээр гарч ирсэн учраас хөрс бохирдох аюул
нүүрлэнэ. Мөн бидний өвөг дээдсийн түүх дурсгал болсон булш бунхан олон бий” гэсэн тайлбарыг
хийсээр байгаа юм.
Амар