\”Гэм буруутанг шүүх л тогтооно”, \”Шүүхийн шийдвэр үнэн байна” гэхчлэнгийн
үгс эрүүгийн холбогдолтой мэдээ мэдээлэл их ажиглагддаг. Шүүх яллахаас өмнө
хэнийг ч буруутгаж болохгүй гэдгийг Монголчууд маш сайн мэддэг болчихоод
байгаа. Гэвч шүүх яллачихаад байхад л гэм буруугүй гэж өөрийгөө өмөөрч, шүүхийн
шийдвэрийг буруутгагчид дэндүү олширлоо.
Үнэндээ шүүхийн шийдвэр гэгч зарим хүмүүст дэндүү жулддаг болчихоод байна. Тойруулаад
яах вэ. Ойрхон болсон хоёрхон жишээг дурдья.
Засгийн газар хуралдаж, \”Дүнжингарав” хаврын уралдааныг зохион байгуулах
шийдвэр гарсан. Гэвч энэ шийдвэр нь хууль зөрчсөн хэмээн шүүхээс үзэж, тус
уралдааныг зохион байгуулахыг хориглосон билээ. Гэвч морь уралдуулах
сонирхолтой хүмүүст шүүхийн шийдвэр үнэхээр жул байлаа.
Тэдэнд хэн юу гэж хэлсэн ч тоохгүйгээр морио уралдуулж, цэнгэл эдлэх том
толгойтууд аж. Нөгөө талаас манай хууль тогтоомжийн нүүр царай гэдэг л энэ.
Шийдвэр гарлаа. Гэтэл өнөөхийг нь тоосон шинжгүй зөрчөөд л явж байна.
Тэгвэл дараагийн жишээ. Нийслэлийн Баянзүрх дүүрэгт хоёр нам эрх мэдлээ
булаацалдав. Сонгуулийн үр дүнгээр АН 22 суудал авч олонх болсон. Гэхдээ
дүүргийн сонгуулийн хороо тэдний ялалтыг батламжлаагүй. Өөрөөр хэлбэл АН-аас
нэр дэвшсэн 16 хүнд түр үнэмлэх олгож, 6 нэр дэвшигчид үнэмлэх олгохоос
түдгэлзсэн юм. Харин МАН 19 суудал авсан. Ингэснээр МАН олонх болж Засаг даргаа
томилох бүрэн эрхтэй болсон билээ.
Гэвч Д.Пүрэвдаваа бүрэн эрхээ хэрэгжүүлсээр байв. Удалгүй мөнгө тараасан
гэгдэх зургаан нэр дэвшигчийн асуудал шүүхэд шилжиж, шүүхээс \”мөнгө тараасан нь
үнэн болохыг тогтоосон” тухай шийдвэр гарсан юм. Ингэснээр МАН БЗД-т ялж, Засаг
даргаар Э.Бат-Амгаланг батламжиллаа.
Гэвч Д.Пүрэвдаваа суудлаа тавьж өгөхийг хүссэнгүй. Дүүргийн намын гишүүдээ
турхирч, төр захиргааны байранд суулт хийж, цагдаа хүчнийхэнтэй гурил цацалцах
хэмжээнд хүрч, асуудлыг туйлшруулав.
Уг нь шүүхийн шийдвэр гарсан. Улмаар нийслэлийн Засаг дарга шүүхийн
шийдвэрийн дагуу олонх болсон МАН-д эрх мэдлийг өгсөн. Гэвч шүүхийн шийдвэр эрх
мэдлээ алдахыг хүсэхгүй байгаа Д.Пүрэвдаваа тэргүүтэй БЗД-ийн АН-ынханд бас л
жулдав. Тэд шүүхийн шийдвэрийг өөрийн хүслээр тайлбарлаж байна. Уг нь хэн
дуртай нь хууль тайлбарлах ёсгүй л дээ. Гэвч энэ цаг үе нь тийм болчихож.
Тэгээд л шүүхээс гарсан шийдвэрийг өөр өөрсдийнхөө ойлголтоор тайлбарлаж,
Нийслэлийн нэг дүүрэг эзэнгүй юм шиг олон сар болж, төрийн ажил салгардаад
байна.
Шүүх л асуудлын үнэн зөвийг эцсийн байдлаар тогтоодог. Гэвч энэ цаг үед
шүүхийн шийдвэр хэтэрхий жулдаад байгаа мэт.
А.Аюуш
Үндэстэн агентлаг