Дэлхийн улс орнууд жил бүрийн 10 дугаар сарын 31-ний өдөр “сүнсний баяр” буюу halloween-г тэмдэглэдэг уламжлалтай. Манайх ч бас энэ баярыг тэмдэглэдэг болоод удаж байна. Гэхдээ яг яаж тэмдэглэх ёстойгоо нэг л сайн ойлгохгүй байна даа гэж анзаардах юм. Ер нь энэ баярыг яаж тэмдэглэх ёстой вэ. 10-н жижиг тор барьсан хүүхдүүд айлын хаалга балбаж чихэр гуйгаад явах нь зөв үү, буруу юу гэдэг талаар багахан мэдээлэл бэлтгэлээ.
2000 гаруй жилийн өмнө амьдарч байсан Кельтүүдийн “Samhain” гэх зан үйл үйлддэг байв. Тэд өвөл эхлэхээс өмнө муу ёрын сүнс, албин чөтгөрүүд газар дээр гарч ирдэг гэж итгэдэг байсан бөгөөд эдгээр тэнэмэл сүнснүүдийг зайлуулахын тулд 10 дугаар сарын 31-ний үдэш галын наадам хийж, сүнс, чөтгөрийн баг зүүж, их дуу чимээ гаргадаг байсан гэх.
Энэ уламжлалт шашны шинж чанартай байсан зан үйл яван явсаар “trick or treat” буюу “хуурах уу, дайлах уу” гэх тогтсон асуух үгтэй хүүхэд залууст зориулсан баяр болсон хувирсан юм.
Одоо жил бүрийн 10 дугаар сарын 31-ний өдөр хүүхдүүд элдэв баг зүүж, ямар нэгэн дүрд хувирч хөрш айлуудынхаа хаалгыг тогшин “НАМАЙГ ХУУРАХ УУ, ЭСВЭЛ ДАЙЛАХ УУ” гэж асуудаг бөгөөд хөрш айл нь хүүхдүүдийг чихрээр дайлдаг уламжлал тогтжээ.
Гэхдээ энд хэд хэдэн зүйлсийг дахин дахин бичсэн байгааг анхаарна уу.
НЭГ. Жил бүрийн 10 дугаар сарын 31-ний үдэш энэ баярыг тэмдэглэдэг болохоос биш 10 дугаар сар гармагц өдөр бүр айлын хаалга тогшоод байж болохгүй.
ХОЁР. Дүрд хувирах, баг зүүх… Ер нь ямарч айл хаалгаа онгойлгоход өөдөөс нь дүрд хувирсан хүүхдүүд зогсож байвал эгдүйтэй агаад эерэг мэдрэмж төрүүлнэ. Энэ л баярын утга учир юм.
ГУРАВ. “НАМАЙГ ХУУРАХ УУ, ЭСВЭЛ ДАЙЛАХ УУ” гэх асуултанд учир бий. Түүнээс “чихэр өгөөч” гээд гуйлгачлаад зогсох нь хэр оновчтой вэ.
Үүнийг манай эцэг, эхчүүд хүүхдүүдтэй сайн хэлж ойлгуулах хэрэгтэй. Тэд маань хэл ойлгуулаагүйгээс болоод 10 дугаар сар гарангуут 10-н цагаан тор бариад айл айлын хаалга балбаж чихэр гуйж байна. Магадгүй ийм л баяр гэж ойлгосон байх. Гэтэл энэ баярыг тэмдэглэдэг барууны орнуудад ч бас чихэр өгдөг айл, өгдөггүй айл гэж бий. Ер нь хаалга дээрээ “манайх сүнсний баяр тэмдэглэж байна” гэсэн таних тэмдэг бүхий зүйлс өлгөж, гэр байшингаа тэмдэглэсэн байдаг бол энэ баярыг тэмдэглэхгүй, манай хаалгыг битгий тогшоорой гэж анхааруулж байгаа айл нь илэрхий ямарч чимэглэлгүй байдаг байна.
Өөрөөр хэлбэл элдэв дүрд хувирсан хүүхдүүд чимэглэл, тэмдэглэгээтэй айлын хаалгыг тогшиж, “НАМАЙГ ХУУРАХ УУ, ЭСВЭЛ ДАЙЛАХ УУ” гэх үгийг хэлж чихрээр дайлуулдаг.
Гэтэл манайд өмсөж явсан хувцастайгаа хэдэн жаалууд хэзээ ч хамаагүй, хэний ч хамаагүй хаалгыг тогшиж, балдаж, ойлгойлгохгүй бол өшиглөж байгаад чихэр гуйлгачлаж, Halloween гэх баярынх нь утгыг алдагдуулж байгаа анхаармаар. Мэдээж эцэг эхчүүд л хүүхдүүддээ анхааруулж, ойлгуулна.
Нэг үеэ бодвол айлууд хүүхэд чихэр гуйгаад ороод ирнэ гээд энэ баярт ач холбогдол өгч бэлддэг болсон байна. Нүүрээ будаж, хөөрхөн хувцаслаад, ямар нэг амьтан ямар нэг дүрд хувирчихаад яг 10 дугаар сарын 31-нийхээ өдөр айлын хаалга тогшоод явж байгаа хүүхдүүд хөөрхөн. Үүнийг л хүүхдүүддээ хэлж ойлгуулаарай.